Prawdopodobnie każdemu zdarzyło się znaleźć w położeniu gorszym niż poprzednie. Szczególnie duże ryzyko takich sytuacji pojawia się podczas modernizacji domu – na przykład przy docieplaniu ścian zewnętrznych i renowacji elewacji, kiedy to inwestorzy zapominają sprawdzić szczelność rynien.
(fot. Balex)
Fachowy montaż rynien stanowi zazwyczaj 10% ceny samych materiałów. Za montaż samodzielny nic nie zapłacimy. Wbrew pozorom jednak, wybierając właśnie pierwsze rozwiązanie, realnie zaoszczędzimy. Dlaczego? Gwarancja, jaką otrzymamy od producenta, jest ważna tylko wtedy, gdy montaż został wykonany prawidłowo, a jak wiadomo, przy montażu amatorskim nietrudno o błędy, a więc i o utratę możliwości darmowej wymiany czy naprawy uszkodzonych elementów systemu rynnowego. Warto zatem montaż rynien powierzyć dekarzom polecanym przez firmę, w której je kupiliśmy.
Wybór systemu
Żeby system rynnowy skutecznie odprowadzał wodę z dachu, musi być optymalnie dobrany: zależnie od strefy opadowej, w jakiej położony jest budynek (sprawdź – rys. poniżej), a także od wymiarów i kąta nachylenia dachu.
Prawidłową wielkość orynnowania pomaga określić efektywna powierzchnia dachu – EPD. Na dachach płaskich jest ona równa powierzchni połaci dachowej, na spadzistych zaś wylicza się ją ze wzoru: EPD = (b+c/2) × l, gdzie: b – połowa szerokości dachu c – wysokość dachu l – długość dachu
Otrzymaną liczbę trzeba następnie odszukać w tabelach producentów rynien. Wartość ta powie nam, jaki system będzie odpowiedni, tzn. jakie powinny być: długość, przekrój rynien, liczba rur spustowych itp.
Kolejne ważne elementy, wpływające na wydajność systemu rynnowego, to umiejscowienie rur spustowych oraz odpowiedni dobór materiału. Największą wydajność odwodnienia dachu uzyskuje się dzięki rurom umieszczonym w połowie jego szerokości. Materiał systemu rynnowego powinien być dostosowany do pokrycia dachowego, a także warunków atmosferycznych.
Największą popularnością w Polsce cieszą się systemy rynnowe wykonane z PCV i metalu (najczęściej blachy stalowej ocynkowanej lub aluminiowej).
Rynny z PVC. Ze względu na to, że charakteryzują się dużą rozszerzalnością cieplną, lepiej stosować je na dachach słabo nasłonecznianych. Inaczej szybko stracą barwę i wytrzymałość. Rynny z PVC dobrze sprawdzają się w domach położonych wśród drzew, dotykających konarami dachu. Ewentualne uszkodzenia nie będą widoczne, bo rynny te są barwione w masie, większe rysy zaś można uzupełnić pastą renowacyjną.
Rynny z metalu. Są mniej odporne na zarysowania i korozję, nie należy stosować ich na obszarach silnie zanieczyszczonych i nadmorskich. Sprawdzą się natomiast w rejonach o obfitych opadach śniegu – mają bowiem dużą wytrzymałość mechaniczną (zwłaszcza stalowe).
Dobierając materiał rynien do pokrycia dachowego, należy kierować się następującymi zasadami:
PVC można stosować do wszystkich pokryć dachowych;
metale dostosowuje się do rodzaju pokrycia:
– dach z blachy miedzianej: orynnowanie z blachy miedzianej;
– dach z blachy stalowej: orynnowanie z blachy stalowej;
– dach pokryty dachówką ceramiczną lub cementową: dowolny rodzaj orynnowania;
– dach pokryty gontami bitumicznymi i płytami falistymi: dowolny rodzaj orynnowania, z wyjątkiem miedzianego;
– dach kryty strzechą i gontem drewnianym tu rynny nie są konieczne.
Szczelność
Test szczelności rynien nie powinien nikomu sprawić trudności. W pierwszej kolejności należy zatkać otwór wylotowy. Następnie, korzystając na przykład z węża ogrodowego, napełnić rynny wodą do ¼–½ ich wysokości. Przecieków możemy się spodziewać przede wszystkim na łączeniach – tam bowiem pojawiają się najczęściej. Takie miejsca, jeśli przecieki nie są duże, można naprawić specjalistycznymi uszczelniaczami dekarskimi, zalecanymi przez producenta rynien. Ważne, aby preparat można było pokryć farbą (w kolorze rynien), która zamaskuje miejsce naprawy.
Poważniejsze uszkodzenia wymagać będą bardziej złożonych zabiegów. Do rynien stalowych trzeba będzie przylutować nowy fragment blachy. W przypadku rynien z PVC, których części łączone są na zatrzaski lub złączki, uszkodzoną część najlepiej będzie po prostu wymienić. Gdy zaś ich elementy są klejone, w miejscu pęknięcia należy przykleić fragment wycięty z innego kawałka rynny.
Uwaga! Przed przystąpieniem do prac należy koniecznie zapoznać się z zaleceniami producenta dotyczącymi naprawy danego systemu i upewnić się, czy uszkodzenia spowodowane są czynnikami mechanicznymi, czy też wadą produktu. Jeśli wina leży po stronie producenta i gwarancja jest wciąż ważna, należy zareklamować produkt u sprzedawcy i nie rozpoczynać samodzielnych napraw, aby nie utracić gwarancji.