Wrota garażowe - pożądane cechy

Garaż może być wbudowany w bryłę domu lub wolno stojący. Oba rozwiązania mają swoich zwolenników. Pierwszy wariant, doceniany jest zwłaszcza zimą, gdy nie trzeba wychodzić z domu by wsiąść do samochodu. Drugi, dla odmiany, jest szczególnie ceniony przez właścicieli wykorzystujących garaż jako pomieszczenie do majsterkowania - hałas pracujących urządzeń nie jest słyszany w domu.

W obu przypadkach pomieszczenie trzeba odpowiednio wykończyć i wyposażyć. Ściany się tynkuje i maluje farbą odporną za zabrudzenia i szorowanie lub wykańcza płytkami. Na posadzkach wykonuje się powłokę betonową lub epoksydową, odporną na wilgoć i uszkodzenia lub przykleja płytki. Doprowadza się instalację elektryczną potrzebną do zasilania oświetlenia i napędu oraz wod.-kan., jeżeli planuje się tam zamontować umywalkę. Niezbędnym elementem każdego garażu jest brama, najlepiej z napędem.

W jaki sposób wykańcza się ściany i posadzki w garażu?

W przypadku ścian sprawa jest prosta, na ogół się je tynkuje i maluje farbą odporną na uszkodzenia, wilgoć i szorowanie. Część powierzchni można pokryć okładziną z płytek, zwłaszcza przy umywalce, jednostce odkurzacza centralnego lub miejscu, w którym wykonywane będą naprawy czy inne prace generujące pył i kurz.

Posadzkę można wykończyć żywicą epoksydową, powłoką betonową, albo płytkami ceramicznymi, gresowymi.

Do zabezpieczenia posadzki (również w remontowanym pomieszczeniu) można użyć produktów oferowanych jako kompletne kilkuskładnikowe zestawy, tworzące powłokę z żywicy - antypoślizgową, odporną na wilgoć, rozcieńczone zasady i kwasy, olej opałowy i benzynę.

Za pomocą takiego pakietu garażowego można samodzielnie wykonać 17 m² powierzchni posadzki w ciągu dwóch dni. Po gotowej nawierzchni można chodzić najwcześniej po 16 godzinach, a do pełnego obciążenia nadaje się po 7 dniach.

Takie zestawy mogą być stosowane również do uszczelniania cementowych powierzchni posadzek i jastrychów oraz jako szpachla wypełniająca drobne nierówności i pęknięcia.

Zastosowanie zestawu do naprawy pęknięć i zabezpieczania powierzchni posadzki w garażu. (fot. Schomburg)

Jakie kwestie trzeba wziąć pod uwagę przy wybieraniu bramy?

Przy planowaniu zakupu bramy, powinno się przeanalizować kilka czynników:

• powierzchnię i kształt garażu - długi i wąski, płytki i szeroki;
• liczbę parkujących w nim aut - zwykle jedno lub dwa;
• rodzaj przechowywanych w nim sprzętów - odkurzacz centralny, narzędzia ogrodowe i do majsterkowania (musi zostać zapewniony wygodny do nich dostęp, nawet przy zaparkowanych samochodach), rowery, hulajnogi, kosiarka (tu ważna jest komfortowa możliwość ich wyprowadzenia, bez kolizji z autami);
• częstotliwość korzystania z niego - w domach jednorodzinnych na ogół garaż otwiera się kilka razy dziennie;
• kształt i powierzchnię podjazdu - im bardziej foremny i przestronny, tym większa swoboda w doborze rodzaju bramy.

Korzystanie z jednej podwójnej bramy jest wygodniejsze, niż z dwóch pojedynczych. (fot. Novoferm)

Ponadto warto zastanowić się, czy garaż wyposażyć w drzwi przejściowe, zawarte w skrzydle bramy. Otwiera się je, gdy brama jest zamknięta. Aby zminimalizować ryzyko potknięcia się, wyposażone są w niski, niemal niewyczuwalny próg. Korzystanie z nich jest wygodne, zwłaszcza gdy garaż pełni też funkcję składziku na rowery, hulajnogi i inny dziecięcy sprzęt. Maluchom będzie dużo łatwiej otworzyć lekkie drzwi niż ciężką bramę, nawet z napędem. Poza tym używanie takiego wejścia zimą znacznie mniej będzie wychładzać wnętrze.

Jeżeli budynek garażu jest odpowiednio szeroki, na ścianie frontowej obok bramy (lub na ścianie bocznej) można zamontować drzwi boczne. Dobrze sprawdza się w sytuacjach, gdy zaparkowany przed garażem samochód zablokuje dostęp do jego wnętrza.

Wszystkie modele drzwi garażowych oferowane są w takim samym wykończeniu jak bramy, dzięki czemu są spójne.

Jeżeli garaż jest szeroki, obok bramy można zamontować drzwi boczne. Sprawdzą się doskonale, gdy zaparkowany przed garażem samochód zablokuje dostęp do jego wnętrza. (fot. Hörmann)

W przypadku szerokiego garażu na dwa samochody, trzeba zdecydować, czy zamontować w nim dwie pojedyncze bramy, czy jedną szerszą. Wygodniejsza w codziennym użytkowaniu będzie jedna większa brama. Ponieważ jest ciężka musi mieć napęd. Korzystanie z pojedynczych bram może się sprawdzić gdy domownicy w różnych godzinach wyjeżdżają z posesji, jedno auto rzadko opuszcza garaż lub gdy jego część wykorzystywana jest wyłącznie jako magazyn lub miniwarsztat.

Jaka brama przy krótkim podjeździe?

Jeżeli podjazd jest krótki, prowadzi po łuku lub pochyleniu, najlepiej sprawdzą się skrzydła, które przy otwieraniu nie zmniejszą przestrzeni przed garażem - modele rolowane i segmentowe.

Bramy rolowane składają się z wąskich aluminowych lameli. Powstały w ten sposób pancerz podczas otwierania nawija się na wał znajdujący się w kasecie, umieszczonej nad wjazdem (najczęściej od wewnętrznej strony, rzadziej na zewnątrz). Profile wypełnione są pianką poliuretanową i uszczelnione. Sercem systemu jest napęd, dobierany do gabarytów oraz wagi bramy. Choć korzystanie z takiej bramy jest bardzo wygodne, w domach jednorodzinnych nie są zbyt popularne (zapewne jako droższe od segmentowych).

Wersje rolowane mają pancerz, który podczas otwierania nawija się na wał, znajdujący się w kasecie nad wjazdem. (fot. Aluprof)

Ruch skrzydła bramy segmentowej natomiast odbywa się wzdłuż prowadnic. Chowa się ono wewnątrz garażu - pod sufitem albo przy ścianie. Pierwszy sposób charakteryzuje modele segmentowe górne, których elementy ustawione są poziomo i poruszają się na rolkach po prowadnicy, przytwierdzonej do ścian i sufitu. Segmenty skrzydeł wersji bocznych osadzone są pionowo i po otwarciu najeżdżają na jedną ze ścian. Takie wersje zapewniają szybki dostęp do garażu, bez konieczności otwierania całej bramy. Dobrze sprawdzają się także w sytuacjach, gdy zaparkowany przed garażem samochód blokuje dostęp do jego wnętrza. Mogą być montowane na ścianie frontowej, gdy budynek jest odpowiednio szeroki, lub bocznej. Nadają się do garaży ze skośnym dachem. Nie ograniczają wysokości przejazdu.

Bramy segmentowe mogą być wykonane ze stali lub aluminium. Zbudowane są z segmentów (o różnej grubości) połączonych zawiasami i zabezpieczonych dodatkowymi uszczelkami. Wnętrze segmentów wypełnione jest pianką poliuretanową. Mogą być wyposażone w napęd, dodatkowe drzwi lub otwory okienne. Wyróżnia je energooszczędność. Współczynnik U może wynosić nawet 0,9 W/(m2·K). Mogą więc być montowane w domach pasywnych.

Brama segmentowa górna chowa się pod sufitem w garażu. (fot. Hörmann)

Jakie wykończenie powierzchni wybrać?

Powierzchnia bramy może być gładka (matowa lub z lekkim połyskiem), z przetłoczeniami (o różnej szerokości) lub wzorem imitującym kasetony. Modele gładkie w matowej wersji pasują do nowoczesnej, minimalistycznej architektury. Zwolennicy bardziej tradycyjnego stylu mogą wybrać bramę z wzorami. Szeroki wybór kolorystyki pozwala dobrać wyrób do koloru elewacji. Można też zdecydować się na okleinę oferowaną w kilkunastu odcieniach rozmaitych gatunków drewna lub powierzchnię pomalowaną na dowolny kolor z palety RAL.

Aby idealnie dopasować wykończenie bramy do elewacji budynku wykończonej okładziną, można osadzić model fasadowy, z poszyciem wykonanym z drewna, metalu, tworzywa sztucznego. Wówczas wjazd do garażu zlicuje się z elewacją, tworząc jednolitą powierzchnię. Przy dobieraniu koloru, faktury, szerokości przetłoczeń, warto spojrzeć na bramę jako architektoniczny element posesji i nie kierować się jedynie modą, choć odważniejsi inwestorzy mogą zamontować bramę w kolorze kontrastującym ze stolarką okienną, ale pasującym do drzwi zewnętrznych w intensywnym kolorze czerwieni, zieleni czy granatu.

Powierzchnia bramy może mieć jednolity kolor, imitować drewno, i mieć przetłoczenia o różnej szerokości. (fot. Gerda)

Jakie wymiary powinna mieć brama?

Minimalne wymiary otworu garażowego to 200 cm wysokości i ok. 230 cm szerokości - gdy garaż jest jednostanowiskowy - oraz 500 cm, gdy na dwa samochody. Jednak aby wjazd był komfortowy, warto kupić bramę większą. Szeroki wjazd przyda się w garażu wykorzystywanym jako miniwarsztat czy składzik sprzętu sportowego. O wysokim modelu dobrze jest pomyśleć, gdy jeździmy SUV-em albo z dachowym bagażnikiem. Producenci oferują bramy w wymiarach pasujących do standardowych otworów, ale zawsze można zamówić wykonanie wrót na wymiar, dostosowany do indywidualnych potrzeb.

Przed podjęciem decyzji zawsze należy zweryfikować wybór z fachowcem, który oceni na miejscu, czy dany wariant można zamontować w zaplanowanej wielkości.

Ze stali, drewna, a może z aluminium?

Najczęściej bramy produkowane są z ocynkowanej ogniowo stali (segmentowe, uchylne, rozwierane), pokrytej dwustronnie powłoką gruntującą - chroni to powierzchnię i zabezpiecza całą konstrukcję przed korozją. Takie wyroby charakteryzują się trwałością i są łatwe w pielęgnacji.

Można też zdecydować się na bramę drewnianą, ale pamiętać należy że co kilka lat trzeba będzie poddać ją konserwacji - czyszczeniu, szlifowaniu, zabezpieczaniu przed działaniem wilgoci i czynników atmosferycznych. Taka brama będzie też droższa od stalowej.

Producenci oferują też bramy wykonane z pełnych profili aluminiowych (rolowane) lub połączonych z trwałymi przeszkleniami, odpornymi na zarysowania (segmentowe). Zwłaszcza te drugie, sprawdzą się np. w przydomowym warsztacie, który trzeba dobrze doświetlić. Wypełnienie przeszkleń to podwójna przezroczysta szyba z tworzywa sztucznego.

Gdzie pasuje brama uchylna?

Taka brama składa się z sztywnego skrzydła, umieszczonego na prowadnicach. Po otwarciu garażu chowa się ono pod sufitem. Ponieważ na sam ruch bramy potrzeba ok. 1 m przestrzeni przed garażem, taki wariant jest odpowiedni jedynie przy długim podjeździe. Najczęściej w takie bramy wyposaża się garaże jednostanowiskowe, ponieważ ich standardowa szerokość rzadko przekracza 3 m (wysokość to maksymalnie 2,30 m). Ciężar wrót równoważą sprężyny, dzięki czemu można nimi poruszać bez dużego wysiłku bez konieczności montowania napędu. Takie bramy są stosunkowo niedrogie.

Brama uchylna po otwarciu "zabiera" ok. 1 m przestrzeni podjazdu. (fot. Wiśniowski)

Gdzie warto zamontować skrzydła rozwierane?

W przypadku bramy skrzydłowej, dostęp do garażu możliwy jest po otwarciu jednego lub dwóch skrzydeł. Pozwala to na np. wyprowadzenie roweru z garażu, bez konieczności otwierania całej bramy. Na otwierające się skrzydła potrzebna jest ok. 1,5 m przed wjazdem, dlatego taki wariant jest odpowiedni jedynie na działkę z długim podjazdem. W innym przypadku, gdy np. wjazd do garażu prowadzi wprost z ulicy, taki sposób otwierania jest w ogóle niedopuszczalny. W garażu, którego odległość od bramy wjazdowej wynosi tyle, co szerokość jej skrzydła, taka wersja również się nie sprawdzi.

Bramy rozwierane mogą być wykonane z metalu lub z drewna. Są najtańsze.

Kiedy zamontować bramę?

Podczas budowy garaż często pełni funkcję magazynu materiałów budowlanych i wykończeniowych. Aby zabezpieczyć je przed kradzieżą, trzeba je zamykać. Nie warto jednak na tym etapie montować docelowej bramy, bo podczas prac budowlanych może się ona zniszczyć. Najlepiej osadzić wrota tymczasowe, np. używane rozwierane.

Właściwą bramę montuje się dopiero wtedy, gdy w garażu rozprowadzone są wszystkie instalacje, wykonane tynki i wylana posadzka. Podczas układania instalacji, należy uwzględnić rodzaj planowanego napędu i doprowadzić do niego zasilanie. Przy napędach podsufitowych powinno się zaplanować doprowadzenie zasilania na suficie, z boku od osi bramy, tak aby możliwe było podłączenie napędu. Pamiętać też trzeba o przewodzie, który umożliwi zamontowanie naściennego przycisku do otwierania.

Uwaga! Po otynkowaniu ścian, a przed montażem oraz po nim, koniecznie trzeba dokładnie odkurzyć z pyłów garaż oraz bramę.

Przy montażu, warto odsunąć kątownik pionowy od ściany i zamiast standardowego przytwierdzenia prowadnic do muru - zastosować przekładki z gniazdem pod dodatkową uszczelkę i klej do ocieplenia. (fot. z lewej: Wiśniowski, fot. z prawej: Krispol)

Jakie są wymogi montażowe?

Sposób montażu bramy zależy do ich rodzaju:

• segmentowe - można lokować jedynie za otworem wjazdowym, także w już wykończonym garażu - z położoną posadzką i otynkowanymi ścianami. Potem nie powinno się już dokonywać obróbek tynkarskich, bo zachlapanie zaprawą prowadnic i/lub płaszcza bramy mogłoby je uszkodzić;
• rolowane - zakłada się też w budynku wykończonym. To znaczy, że po ich wstawieniu nie wolno wykonywać prac tynkarskich - zachlapanie prowadnic mogłoby skutkować ich uszkodzeniem. Montaż można rozpocząć dopiero po całkowitym wyschnięciu ścian i posadzki;
• uchylne - ściany garażu muszą być wykończone, lecz przed założeniem wrót nie powinno się wykańczać posadzki, ponieważ próg bramy trzeba zabetonować w podłodze. Przytwierdza się je w świetle otworu, ale po ich otwarciu zmniejsza się wysokość wnętrza o ok. 20 cm. Można mocować je tuż za otworem, co pozwala zaoszczędzić 10 cm szerokości i 5 cm wysokości wjazdu, w porównaniu z pierwszym sposobem;
• rozwierane - lokuje się przed otworem wjazdowym i można to zrobić na każdym etapie budowy. Osadzanie takich bram podlega tym samym regułom, co montaż drzwi.

Z ociepleniem czy bez?

Jeżeli garaż jest częścią bryły domu, brama powinna mieć dobre właściwości izolacyjne, zarówno pod względem temperatury, jak i tłumienia hałasu. Z kolei w wolno stojącym budynku nie musi w aż tak dużym stopniu chronić przed stratami ciepła, ponieważ garaż zazwyczaj nie jest ogrzewany. Nie ma sensu więc osadzać droższej o ok. 30% bramy z termoizolacją, chyba że planujemy tam warsztat, z którego będziemy korzystać zimą.

W ogrzewanych garażach, montuje się bramy z ociepleniem, przy czym należy kierować się wartością współczynnika przenikania ciepła U całej bramy, opisanym przez producenta w certyfikacie, dołączonym do każdego egzemplarza. Obecnie U bram w ogrzewanym garażu nie może być wyższe od 1,3 W/(m2·K).

Rolę ocieplenia najczęściej pełni pianka poliuretanowa lub styropian (w modelach uchylnych). Dzięki tej warstwie brama jest sztywniejsza i bardziej odporna na wgniecenia. Poza tym unika się kondensacji pary wodnej na całej konstrukcji. Na szczelność wrót wpływaj łączenia między segmentami oraz między nimi i ościeżnicą. Istotne jest, by wszystkie uszczelki były dobrze spasowane, a sama brama prawidłowo osadzona.

Modele segmentowe, uchylne i rozwierane można ocieplić, gdy pojawi się taka potrzeba. Po kupieniu tańszej wersji nieocieplonej - potem dodać materiał, który zwiększy jej termoizolacyjność. Jednak efekt zwykle nie jest tak dobry, jak w przypadku bramy ocieplonej już fabrycznie. Bramy rolowane muszą być ocieplone od razu.

Czy niezbędny jest napęd?

Napęd umożliwia szybkie, wygodnie i bezpieczne otwieranie bramy za pomocą łącznika umieszczonego na ścianie w domu lub garażu, pilota (nadajnika), skanera linii papilarnych lub smartfona. Każdy producent bram ma w ofercie przeróżne napędy do nich. Dobiera się je do wielkości wrót, ich konstrukcji, ciężaru oraz częstotliwości otwierania i zamykania. Jeżeli napęd będzie za słaby - będą się one wolno otwierać i zamykać, a jego silnik szybciej się zużyje.

Niektóre z napędów dostępne są w wersji z akumulatorem lub modułem solarnym, które umożliwiają korzystanie z automatyki nawet podczas awarii zasilania (sieci elektrycznej), oraz np. nadajnikiem chowanym w przycisku zapalniczki samochodowej i inteligentnym sterowaniem, będącym częścią systemu smart home. Można wówczas zaprogramować go w taki sposób, aby brama otwierała się samoczynnie gdy samochód będzie się do niej zbliżał, a podczas jej zamykania po zmroku włączało się oświetlenie przed domem, garażem i w wiatrołapie.

Jeżeli domowa automatyka umożliwia zdalny dostęp przez Internet, bramę garażową będzie można otwierać z dowolnego miejsca, aby np. wpuścić listonosza, by zostawił przesyłkę w garażu, bądź sprawdzić status zaprogramowanych urządzeń.

Automat do bramy kosztuje ok. 1000 zł. (fot. Nice)

Co jest ważne przy wyborze automatyki?

Istotne są następujące parametry bramy:

• rodzaj (sposób otwierania);
• szerokość i wysokość skrzydła;
• orientacyjny ciężar;
• intensywność pracy - średnio 20 zamknięć/otwarć na dzień;
• prędkość działania automatu - od 14 do 26 cm/s;
• sposoby sterowania (pilot, łącznik w budynku, domofon, przełącznik na klucz, klawiatura szyfrowa, smartfon, Internet).

Bramą można sterować np. za pomocą łącznika umieszczonego na ścianie garażu (a: fot. Nice) lub pilota (b: fot. Krispol, c: fot. Beninca).

Jaki napęd wybrać?

Napęd boczny dobrze sprawdzi się w bramach garażowych o szerokości do 3 m. Jest zintegrowany z prowadnicą boczną wrót, a jego montaż łatwy. Panel sterowania umieszcza się na bocznej lub frontowej ścianie garażu, na wygodnej wysokości. Ponieważ nie zabiera wiele miejsca, pasuje szczególnie do remontowanych garaży, także tych, w których nie ma sieci elektrycznej na suficie, oraz gdy potrzebne jest pozostawienie swobodnego dostępu do wyłazu na stropie.

Wybór napędu podsufitowego pozwala optymalnie wykorzystać przestrzeń pod stropem. Może być zastosowany do otwierania i zamykania wrót o dowolnej wielkości, także podwójnych. Taki napęd dobiera się do szerokości bramy.

Przy wybieraniu napędu, można zdecydować się na wersję montowaną do sufitu (fot. z lewej) lub do ściany (fot. z prawej) (fot. Novoferm).

Napęd z łańcuchem czy z paskiem?

W obu przypadkach, najważniejszy jest odpowiedni montaż. Dobrze przytwierdzony łańcuch i pasek pracują równie dobrze. Paski są cichsze, lecz mniej trwałe. Natomiast łańcuchy są trwałe, lecz zwykle pracują głośniej i trzeba je systematycznie smarować.

Jakie wyposażenie dodatkowe oferują producenci?

Oferta jest bardzo szeroka i obejmuje:

• energooszczędne oświetlenie LED, oświetlające garaż oraz przestrzeń przed nim - poprawiające bezpieczeństwo w ciemności;
• zestaw do rozłączania siłownika z zewnątrz - umożliwia ręczne otwarcie bramy, gdy zabraknie zasilania elektrycznego;
• fotokomórkę - zatrzyma bramę, gdy w jej zasięgu pojawi się przeszkoda;
• łagodny start i domyk - zwiększa bezpieczeństwo i żywotność bramy;
• zabezpieczenie na wypadek pęknięcia sprężyn albo liny - unieruchomi skrzydło, chroniąc przed jego gwałtownym opadnięciem.

Bramę warto wyposażyć w fotokomórkę, która zatrzyma ruch skrzydła, gdy w jej zasięgu pojawi się przeszkoda. (fot. Novoferm)

Co oznacza zapis RC2?

Jest to klasyfikacja, informująca o ochronie przed włamaniem, nadawana produktom w zakresie od RC1 do RC6. W domach jednorodzinnych stosuje się najczęściej bramy klasy RC2 lub RC3. Przy decydowaniu się na taki wyrób, należy upewnić się, że przyznano mu certyfikat potwierdzający klasę odporności na włamanie. Takie wyroby mają wzmocnione profile oraz klamkę obrotową z ryglem albo z elektrycznym napędem z blokadą dociskową, która chroni przed podważeniem bramy z zewnątrz.

Czy warto wybrać bramę z naświetlem?

Brama może być wyposażona w przeszklenia wykonane ze szkła tradycyjnego i akrylowego, bądź z przezroczystych płyt z poliwęglanu. Takie okienka doświetlą wnętrze garażu i, zwłaszcza w przypadku modelu podwójnego, dodadzą mu wizualnej lekkości.

Redaktor: Joanna Dąbrowska
fot. otwierająca: Krispol