Narzędzia ogrodowe - niezbędnik każdego ogrodnika

Skompletowanie pełnego zestawu narzędzi i sprzętu ogrodowego zwykle zajmuje kilka lat. Najpierw kupujemy łopatę, szpadel, grabie, sekator i taczki. Przydają się one jeszcze na długo przed powstaniem ogrodu, bo na etapie porządkowania działki i przygotowywania terenu przed budową. Potem, gdy dom już stoi i powoli zaczynamy urządzać ogród - wysiewać trawę i sadzić rośliny, dokupujemy narzędzia, których potrzebujemy do tych prac.

Najlepiej kupować wyroby sprawdzonych producentów, którzy gwarantują solidną ich jakość i ergonomiczne wyprofilowanie trzonków. Na pewno rodzaj narzędzi dobrze jest dopasować do fizycznych możliwości użytkowników oraz wielkości działki i sposobu jej zagospodarowania.

Właściciele większych posesji powinni rozważyć używanie sprzętu z napędem akumulatorowym. Wybierając modele jednego producenta, będziemy mogli wykorzystywać te same baterie do zasilania różnego sprzętu, np. myjki wysokociśnieniowej, dmuchawy do liści, wielofunkcyjnego odkurzacza. Akumulatory dają napięcie np. 18 lub 36 V. Są kompatybilne ze wszystkimi urządzeniami pracującymi przy takim samym napięciu. Można kupić modele z wyświetlaczem LCD z technologią czasu rzeczywistego, który oprócz pozostałej pojemności dokładnie wyświetla czas działania i czas ładowania.

Myjka ciśnieniowa przyda się do wyczyszczenia kostki brukowej na utwardzonych nawierzchniach wokół domu. (fot. Kärcher)

W bardzo obszernych ogrodach dobrym rozwiązaniem będzie zakup sprzętu spalinowego. Niestety, na ogół jest on ciężki, głośno pracuje i nie jest tani. W każdym ogrodzie niezbędna jest kosiarka.

Niezbędna narzędzia do porządkowania ogrodu

Sztywne stalowe grabie pomagają wyrównać podłoże. Elastyczne wachlarzowe z metalu albo tworzywa sztucznego - sprzątać opadłe liście, skoszoną trawę, trawnikowy filc, żołędzie, drobne igły i gałązki ze ścieżek, pojazdu, trawnika. Prace te znacznie ułatwią dmuchawy i odkurzacze.

Odkurzacz akumulatorowy do liści z dwiema funkcjami - "wydmuch" i "zasysanie". W trybie ssania można go wygodnie prowadzić po ziemi za pomocą dwóch rolek, umieszczonych na przednim końcu oddzielnej rury ssącej. (fot. Kärcher)

Dmuchawa akumulatorowa wyposażona w odłączaną tubę oraz płaską dyszę do precyzyjnego czyszczenia. Brud i mokre liście można łatwo usunąć za pomocą zintegrowanego skrobaka. (fot. Kärcher)

Przed wyborem warto sprawdzić, czy nie są zbyt ciężkie oraz czy mają mechanizm rozdrabniający (wtedy w pojemniku na odpadki zmieści się więcej masy roślinnej, a ona sama szybciej się rozłoży na kompostowniku). Przy dobieraniu obu rodzajów sprzętu, można zdecydować się na modele akumulatorowe, wyposażone w baterie umożliwiające pracę bez ładowania przez długi czas.

W każdym ogrodzie przyda się też myjka ciśnieniowa. Dzięki niej umycie narzędzi, mebli ogrodowych, utwardzonych nawierzchni i elewacji domu będzie znacznie łatwiejsze.

Stalowe taczki z jednym kołem są potrzebne na każdej działce. Służą do przewożenia skoszonej trawy, przyciętego żywopłotu, ziemi, nawozów. Są ciężkie, ale stabilne. Posłużą nawet dwadzieścia lat. Można kupić też wersje dużo lżejsze, np. z tworzywa sztucznego, wyposażone w jedno lub dwa koła. Manewrowanie nimi jest wygodniejsze i wymaga użycia mniejszej siły.

Plastikowe taczki z dwoma kółkami są lekkie i łatwo nimi manewrować. (fot. Leroy Merlin)

Narzędzia ogrodowe do kopania i spulchniania

Do spulchnienia gleby najwygodniej jest wykorzystać glebogryzarkę (elektryczną lub spalinową) albo kultywator. Urządzenia te można wypożyczyć w firmie ogrodniczej. Przekopują one ziemię na głębokość do 25 cm, mogą również zmieszać z macierzystym gruntem nawozy mineralne i organiczne (kompost, obornik).

Grabie wachlarzowe z tworzywa sztucznego do grabienia opadłych liści, ściętej trawy, filcu i innych odpadów ogrodowych z regulowanym zakresem szerokości pracy 35-52 cm. (fot. Gardena)

Jeżeli zależy nam na spulchnieniu dużego fragmentu ogrodu lub wymieszaniu ziemi z nawozem, warto wypożyczyć glebogryzarkę, której użycie znacznie przyspieszy i ułatwi prace. (fot. McCulloch)

Z ręcznych narzędzi nadają się do tych prac szpadle (z owalnie bądź trójkątnie zaostrzonym końcem) oraz widły. Podczas zakupu szpadla warto zwrócić uwagę na trzonek i szerokość blachownicy. Wąską zaleca się do małych ogrodów i lekkich gleb. Szeroką - do średnich i dużych.

Nowoczesne modele mają ergonomiczne trzonki, których stosowanie nie przeciąży kręgosłupa użytkownika. Starsze wersje, z prostym drewnianym trzonkiem i blachownicą ze zwykłej blachy, bywają zbyt ciężkie. Współczesne wyroby są poręczniejsze, lżejsze i trwalsze. Coraz bardziej popularne modele z teleskopowymi trzonkami i głowicami typu klik przystosowano do osadzania wymiennych nakładek.

Szpadel i widły to podstawowy sprzęt każdego ogrodnika. Przydają się nie tylko do przekopywania gruntu, ale również przy sadzeniu krzewów. (fot. Fiskars)

Narzędzia ogrodowe do odchwaszczania i ochrony roślin

Przygotowując podłoże rabat i trawnika, należy najpierw usunąć chwasty. W małych ogrodach wystarczy przekopać grunt i wygrabić je, w dużych potrzebne są środki chemiczne i opryskiwacz. Do herbicydów warto zarezerwować oddzielny ręczny opryskiwacz ciśnieniowy z lancą na wysięgniku oraz specjalną herbicydową osłoną dyszy.

Zwykły opryskiwacz z małym zbiornikiem i krótką lancą raczej się nie sprawdzi. Pojemność opryskiwacza dobieramy do wielkości rabat i trawnika (2, 5, 8, 15 l). Najcięższe spalinowe urządzenia mają szelki, ułatwiające noszenie. Podczas rozpylania preparatów trzeba zadbać o ochronę dróg oddechowych, oczu i skóry - założyć maskę, okulary, rękawice.

Przy pielęgnacji trawnika chwasty można usuwać ręcznie, przy użyciu długiego i ostrego noża. Można kupić też specjalne wycinaki z ostrzem ze stali i z dłuższą lub krótszą rączką. Oferowane są również wyrywacze chwastów z mechanizmem do głębokiego chwytania i usuwania ich, a także z długą rączką, dzięki czemu przy pracy unika się schylania.

Narzędzia ogrodowe do cięcia, formowania i rąbania

W tej grupie sprzętu (ręcznego i mechanicznego) istotne są ostrza i rękojeści. Tańsze narzędzia mają zwykle ostrza z gorszych gatunków stali i szybciej się tępią. Rękojeści natomiast mogą być proste albo profilowane, np. z antypoślizgowego porowatego tworzywa sztucznego z gumowymi odbojnikami na rączkach (niwelują drgania) oraz systemem dźwigniowym.

Zwykle potrzeba kilku sekatorów ręcznych, ponieważ różni je kąt rozwarcia ostrzy i długość rękojeści. Nowoczesne modele mają obrotową głowicę i warianty dla osób leworęcznych. Sekatory jednoręczne z krótkimi rączkami nadają się do cięcia gałęzi o grubości do 15 mm. Dwuręczne z długimi rączkami są wygodniejsze, bo uchwyty działają jak dźwignie i dosięga się nimi do wyżej położonych gałęzi. Wybiera się je do usuwania pędów o średnicy do 40 mm, a jeśli dodatkowo wbudowano w nie przekładnię zębatą, można ciąć te o grubości do 55 mm. Sekatory typu żyrafa wyposażone są w teleskopową lancę oraz wymienną głowicę do osadzania piły. Sprzęt typu tukan przyda się zaś w gęstych koronach drzew.

Nożyce akumulatorowe do trawy i krzewów. Wykończone diamentowo z dwustronnymi krawędziami tnącymi zapewniają dokładne i precyzyjne przycinanie krawędzi trawnika oraz formowanie krzewów. Gumowy i ergonomiczny uchwyt zapewnia komfort podczas prac. System mocowania umożliwia łatwą wymianę ostrza do krzewów na nóż do trawy, bez użycia jakichkolwiek narzędzi. (fot. Kärcher)

Akumulatorowe nożyce do żywopłotu z przedłużką do łatwego montażu na szybkozłączce oraz dodatkową funkcję cięcia. Można nimi strzyc żywopłoty wysokie na 4 m. Długość ostrza 45 cm i rozstaw zębów 18 mm sprawiają, że nożyce tną nawet grube gałęzie. (fot. Kärcher)

Do cięcia grubych gałęzi służą piły ręczne. Uniwersalne modele mają prosty brzeszczot, piła typu lisi ogon - łukowato wygięty. Piłę kabłąkową warto mieć do cięcia suchego drewna, a do żywopłotów i formowania roślin - nożyce szpalerowe (mają długie pofalowane ostrza).

Formowanie większych egzemplarzy i szpalerów ułatwią nożyce do żywopłotów z prowadnicą tnącą o długości 60-80 cm, przystawką nagarniającą pędy, głowicą obracającą się o 180°. Na zadrzewionych posesjach niezbędne są siekiery oraz pilarki, szczególnie jeśli planujemy ciąć drewno do kominka.

Nawet jeżeli jesteśmy doświadczonym użytkownikiem tego sprzętu, przy korzystaniu z piły łańcuchowej należy zachować najwyższą ostrożność, poza tym wybierać modele wyposażone w funkcje zwiększające bezpieczeństwo pracy. Na przykład zwolnienie blokady bezpieczeństwa zapobiega przypadkowemu uruchomieniu piły, a bezwładnościowy hamulec natychmiast zatrzymuje łańcuch w przypadku odrzutu. Łańcuch można również szybko napinać za pomocą pokrętła zamiast klucza. Aby uczynić pracę urządzeniem jeszcze bardziej komfortową piły mają automatyczny system smarowania łańcucha. Poziom oleju można sprawdzić przez okienko kontrolne.

Akumulatorowa piła łańcuchowa dostępna jest w dwóch wersjach zasilania - bateriami 18 i 36 V. (fot. Kärcher)

Czym rozdrabniać gałęzie w ogrodzie?

Po każdym cięciu i formowaniu roślin pozostają odpady, które dobrze jest wykorzystać na działce. Można to zrobić za pomocą elektrycznego rozdrabniacza z mechanizmem tnącym, który sieka obcięte gałęzie na drobne kawałki. Można nimi wyściółkować rabaty albo przeznaczyć je na kompost.

Elektryczny rozdrabniacz ułatwi posprzątanie ogrodu po wiosennym i jesiennym przycinaniu gałęzi. (fot. NAC)

System podlewania niezbędny w każdym ogrodzie!

W każdym ogrodzie bezwzględnie potrzebna jest konewka - metalowa lub plastikowa. Niezbędne jest też lekki i nieplączący się wąż. Nowoczesne wyroby po napełnieniu wodą zwiększają długość trzykrotnie, a po zamknięciu jej dopływu - wracają do pierwotnej postaci. Po zwinięciu można je przechowywać na stojaku z bębnem lub zawiesić na wieszaku, przymocowanym np. do ściany garażu. Do węża warto dokupić końcówki do regulowania intensywności strumienia wody.

Poza tym przydadzą się zraszacze (uchylne, wahadłowe, obrotowe), ustawione w konkretnym fragmencie ogrodu umożliwią podlewanie grup roślin - bez konieczności trzymania węża w dłoni.

Oczywiście, najwygodniejsze podlewanie nasadzeń zapewnia automatyczny system nawadniania. Na dużych posesjach jest niezbędny. Pomyśleć o nim należy przed urządzeniem ogrodu, by można było instalację wodną ukryć w gruncie bez konieczności niszczenia założonego już trawnika.

Joanna Dąbrowska
Na zdjęciu otwierającym: Nożyce akumulatorowe do żywopłotu. Diamentowo szlifowane ostrza umożliwiają precyzyjne cięcie nawet grubych gałęzi. Urządzenie kieruje ścięte pędy na ziemię, dzięki czemu można je bez trudu usunąć. Regulacja uchwytu w zakresie od 0 do 180° ułatwia operowanie nim zarówno w poziomie, jak i w pionie. Oznacza to, że nadgarstek jest odciążony, a praca wygodna i ergonomiczna. Nożyce wyposażone są w blokadę, która zapobiega niezamierzonemu uruchomieniu sprzętu. Automatycznie się wyłączają, gdy tylko jedna ręka opuści uchwyt. (fot. Kärcher)