Schody - gdzie najlepiej je umieścić adaptując poddasze?
Schody - gdzie najlepiej je umieścić adaptując poddasze?
Wykonując plan zagospodarowania poddasza niezwykle ważne jest miejsce usytuowania schodów. Tym bardziej, że adaptacji dokonuje się głównie w małych domach jednorodzinnych, gdzie trzeba "walczyć" o każdy metr kwadratowy powierzchni. Warto zatem umiejscowić je w pobliżu głównego wejścia (zwykle w środkowej części domu), ponieważ "szlaki" komunikacyjne będą wtedy najkrótsze.
Data publikacji: 2024-08-20
Data aktualizacji: 2024-10-08
Planowanie zagospodarowania poddasza wymaga odpowiedniego usytuowania schodów, co jest kluczowe zwłaszcza w małych domach jednorodzinnych, gdzie liczy się każdy metr kwadratowy. Najlepszym rozwiązaniem jest umiejscowienie schodów w pobliżu głównego wejścia, aby skrócić szlaki komunikacyjne. Stare strychy często mają strome i niewygodne schody, które nie spełniają dzisiejszych standardów bezpieczeństwa i komfortu. Nowe schody muszą być szersze, wygodniejsze i umożliwiać transport mebli. Schody jednobiegowe wymagają wycięcia otworu w stropie, co jest najłatwiejsze przy stropach belkowych i gęstożebrowych, natomiast stropy żelbetowe wymagają bardziej skomplikowanych modyfikacji. Schody dwubiegowe zawsze potrzebują wzmocnienia krawędzi otworu. Alternatywą są schody zewnętrzne, które zapewniają większą prywatność i nie ingerują w konstrukcję budynku, ale mogą być niewygodne i trudne do pokonania dla dzieci oraz osób starszych. Adaptacja strychu często wymaga pozwolenia na budowę, zwłaszcza gdy modyfikowane są elementy konstrukcyjne budynku lub zmienia się jego wygląd zewnętrzny.
W starych domach na strych często wchodzi się po drabinie ewentualnie składanych, bardzo wąskich i stromych schodach. Poza tym te rozwiązania komunikacyjne zwykle usytuowane są w wąskich korytarzach lub ciasnych pomieszczeniach technicznych, czy gospodarczych. Zatem jasne jest, że właściwe schody prowadzące na poddasze muszą znaleźć się w innym miejscu.
Przecież powinny być znacznie szersze i wygodniejsze. Muszą nie tylko umożliwiać transport dużych mebli, ale także spełniać odpowiednie kryteria bezpieczeństwa i wygody. W końcu bardzo często będą z nich korzystały dzieci lub osoby starsze. Nic zatem dziwnego, że na schody (i korytarze) trzeba przewidzieć dość dużo miejsca - zwykle około 7-15 m². W wielu przypadkach na rozwiązanie problemów komunikacyjnych trzeba poświęcić jeden z pokoi parteru.
Schody jednobiegowe wymagają wycięcia w stropie długiego i stosunkowo wąskiego otworu - min. 80 cm. W stropach o konstrukcji belkowej dość często można nie wycinać elementów nośnych. W stropach gęstożebrowych zwykle wystarczy wyjąć 2 lub 3 żebra konstrukcyjne.
Drugim ważnym czynnikiem wpływającym na umiejscowienie schodów jest wielkość otworu jaki można wyciąć w stropie. Przy stropach belkowych (drewnianych, Kleina) lub gęstożebrowych (Ackermana, Fert, Teriva, Ceram itp.) sytuacja jest dość jasna. Najkorzystniej, czyli najłatwiej i najtaniej jest wykonać schody jednobiegowe usytuowane równolegle do belek stropowych.
Po prostu zakres niezbędnych modyfikacji konstrukcji jest wtedy ograniczony do minimum. Wystarczy przecież wyjąć tylko część poszycia (desek, cegieł) lub pustaków i ewentualnie wyciąć jedną belkę stropową. Nawet długi, ale stosunkowo wąski otwór (około 80-110 cm) nie narusza bowiem głównej konstrukcji nośnej.
Nieco inaczej jest przy stropach żelbetowych (jednokierunkowo lub krzyżowo zbrojonych). Wtedy wykonanie dużego otworu zawsze stanowi poważny problem konstrukcyjny. Niezbędne staje się zaprojektowanie dodatkowych belek wzmacniających i ewentualnie słupów lub ścian podpierających strop na krawędziach otworu. Najczęściej nie jest to wcale łatwe, ani tanie - zwłaszcza w domach podpiwniczonych, w których słupy lub ściany nośne powinny mieć swoją kontynuację w piwnicy (muszą się opierać na fundamencie, a nie na stropie nad piwnicą).
Schody dwubiegowe wymagają wykonania w stropie otworu o szerokości min. 170 cm. Z tego powodu, niezależnie od konstrukcji stropu, zawsze potrzebne jest wzmocnienie krawędzi otworu.
Schody na zewnątrz domu - czy warto?
Rozwiązaniem, które warto rozważyć jest usytuowanie schodów na zewnątrz budynku. Ma ono dużo zalet szczególnie, gdy poddasze będzie przebudowywane na samodzielne mieszkanie dla dzieci lub do wynajęcia. Zapewnia największą intymność i niezależność, a przecież jest to bardzo istotne dla wszystkich lokatorów. Na dodatek w istniejącym mieszkaniu można uniknąć bałaganu i niedogodności związanych z przeprowadzaną modernizacją.
Wielu osobom może się wydawać, że schody kręcone to idealne rozwiązanie. Jednak tak nie jest. Owszem są to schody gotowe, łatwo je zmontować, zajmują stosunkowo niewiele miejsca i praktycznie bez większych problemów można je dobrać do wystroju wnętrza - zwykle pokoju dziennego. Jednak nie należy zapominać o ich wadach. Przede wszystkim nie są to schody wygodne.
Schody zewnętrzne z reguły nie wymagają ingerencji w układ konstrukcyjny budynku, bo najczęściej są od niego oddylatowane. Zwykle mogą być znacznie wygodniejsze od schodów wewnętrznych (szersze, o niższych stopniach)
Dla dzieci lub osób starszych codzienne wielokrotne wchodzenie po nich może być nie tylko bardzo męczące, ale również dość niebezpieczne. Poza tym wniesienie po nich dużych mebli takich jak łóżka, szafy, czy biurka może okazać się bardzo utrudnione (konieczność rozkręcania mebli), a czasami wręcz niemożliwe. Na dodatek do zamontowania schodów kręconych potrzebny jest dość duży, zwykle kwadratowy otwór w stropie (najczęściej o wymiarach 180x180 cm). A w remontowanych domach niemal zawsze oznacza to konieczność wykonanie dodatkowej konstrukcji wzmacniającej strop.
Czy konieczne jest pozwolenie na budowę?
Przy adaptacji strychu na pomieszczenia mieszkalne w wielu przypadkach wystarczające jest uzyskanie jedynie pozwolenia na zmianę sposobu użytkowania pomieszczeń.
Natomiast pozwolenie na budowę jest konieczne wtedy, gdy:
Nastąpi istotna zmiana wyglądu budynku związana np. z budową lukarn, podwyższeniem ścianek kolankowych, wbudowaniem nowych drzwi lub okien w zewnętrzne ściany nośne budynku, budową schodów zewnętrznych itd.
Modyfikacji ulegną elementy konstrukcyjne budynku np. konieczne okaże się wzmocnienie stropu, zmieniony zostanie kąt nachylenia dachu (przekonstruowana zostanie więźba dachowa), wprowadzone zostaną nowe słupy, podciągi, fundamenty itd.
Zostanie zmodernizowana instalacja gazowa.
Adaptowany budynek znajduje się na terenie objętym ochroną konserwatorską, albo jest wpisany do rejestru zabytków. Wtedy konieczne jest jeszcze uzgodnienie pozwolenia na budowę z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
Trzeba też pamiętać, że do prac remontowych można przystąpić dopiero po uprawomocnieniu się decyzji właściwego urzędu - najczęściej po 30 dniach od daty zgłoszenia.
Tadeusz Lipski fot. otwierająca: L. Jampolska
FAQ Pytania i odpowiedzi
Gdzie najlepiej umieścić schody prowadzące na poddasze?
Schody najlepiej umieścić w pobliżu głównego wejścia do domu, zwykle w środkowej części budynku, aby skrócić drogi komunikacyjne.
Dlaczego tradycyjne schody na poddasze w starych domach są niewystarczające?
Tradycyjne schody są często wąskie, strome i usytuowane w ciasnych pomieszczeniach, co sprawia, że są niewygodne i niebezpieczne, oraz utrudniają transport większych mebli.
Jakie są wymagania dla schodów jednobiegowych?
Schody jednobiegowe wymagają wycięcia w stropie długiego i stosunkowo wąskiego otworu (min. 80 cm), a przy stropach gęstożebrowych należy wyjąć 2-3 żebra konstrukcyjne.
Jakie są zalety i wady schodów zewnętrznych prowadzących na poddasze?
Schody zewnętrzne zapewniają większą intymność i niezależność, ale mogą być męczące i niebezpieczne dla dzieci oraz osób starszych, a transport dużych mebli może być utrudniony.
Kiedy potrzebne jest pozwolenie na budowę przy adaptacji poddasza?
Pozwolenie na budowę jest wymagane, gdy modyfikowane są elementy konstrukcyjne budynku, następuje istotna zmiana wyglądu budynku lub gdy budynek znajduje się na terenie objętym ochroną konserwatorską.
Skomentuj
