Z uwagi na odmienne rozwiązania konstrukcyjne ścian zewnętrznych w domach budowanych z bali lub w systemie szkieletowym w porównaniu do tradycyjnych konstrukcji murowanych, proces remontu bądź wymiany elewacji będzie przebiegał odmiennie.
W domach drewnianych i szkieletowych powszechnie stosowane są elewacje z desek drewnianych lub paneli plastikowych, znanych jako siding. Zakres prac renowacyjnych zależy od tego, czy wystarczy odświeżenie istniejącej okładziny, czy konieczna jest wymiana materiału elewacyjnego i ewentualne poprawienie izolacji termicznej.
Elewacja z paneli drewnopodobnych, które dzięki wypukłemu kształtowi przypominają bale (fot. Royal Europa)
Renowacja elewacji z okładziny drewnianej
Renowacja elewacji drewnianej polega na odświeżeniu powłoki dekoracyjnej po uprzednim naprawieniu ewentualnych uszkodzeń mechanicznych. Obejmuje to zaszpachlowanie ubytków lub wymianę zniszczonych fragmentów, poprawienie mocowania poprzez dobicie gwoździ oraz uszczelnienie połączeń z ramami okiennymi i drzwiowymi.
Jeśli drewniana elewacja jest w złym stanie (deski są popękane, zagrzybione lub z licznymi ubytkami), warto rozważyć usunięcie starego pokrycia i zastąpienie go nową elewacją.
Od stanu powierzchni elewacji drewnianej zależy, jakie prace należy wykonać przed nałożeniem nowej powłoki. Jeśli elewacja jest w dobrym stanie, wystarczy ją umyć. W przypadku łuszczącej się warstwy lakierniczej konieczne będzie jej usunięcie. Można to zrobić za pomocą preparatów chemicznych zmiękczających powłokę lub mechanicznie, poprzez szlifowanie.
Przed malowaniem elewację warto przetrzeć papierem ściernym, aby wygładzić powierzchnię i usunąć zwietrzałą warstewkę starej powłoki. Można to zrobić za pomocą szlifierki oscylacyjnej z papierem ściernym o granulacji 100-120.
Surowe deski najpierw pokrywamy impregnatem barwiącym, a następnie nakładamy dwie warstwy lakieru lub farby kryjącej. Jeśli elewacja jest jedynie odświeżana, z reguły wystarczy jednokrotne malowanie.
Do malowania elewacji drewnianej należy używać wyłącznie lakierów i lakierobejc przeznaczonych do stosowania na zewnątrz oraz farb elewacyjnych, np. pliolitowych o wysokiej paroprzepuszczalności.
Powłoki renowacyjne można nakładać pędzlem lub natryskiem, zgodnie z zaleceniami producenta.
Na polakierowane deski nie należy nakładać preparatów impregnacyjnych, ponieważ istniejąca powłoka uniemożliwia ich wnikanie w głąb drewna. Impregnaty można stosować jedynie na surowe drewno, np. w miejscach, gdzie wykonywano naprawy.
Panele elewacyjne z PVC imitujące drewno, które nie wymagają malowania ani konserwacji (fot. Plastivan)
Renowacja elewacji z pokryć winylowych
Odświeżanie elewacji z sidingu, czyli tzw. paneli winylowych, jest znacznie łatwiejsze niż w przypadku elewacji drewnianych. Wystarczy zmyć powierzchnię wodą pod ciśnieniem z dodatkiem detergentu, aby usunąć wszelkie zabrudzenia.
Należy jednak pamiętać, że z biegiem czasu siding traci swoją pierwotną barwę - kolory bledną, a białe pokrycie żółknie. W takiej sytuacji można rozważyć renowację poprzez malowanie. Dostępne są specjalne farby przeznaczone do tego celu, ale koszt takiej renowacji jest dość wysoki.
Przed użyciem farby należy bezwzględnie sprawdzić, czy wykazuje ona dostateczną przyczepność do konkretnej odmiany sidingu. Informacje na ten temat można znaleźć w instrukcji montażu lub u producenta paneli.
Ocieplenie
Remont elewacji to doskonała okazja na ocieplenie domu drewnianego lub szkieletowego. Ocieplenie pozwoli nie tylko na zmniejszenie strat ciepła, ale również na nadanie elewacji nowego, estetycznego wyglądu. Istnieje możliwość nałożenia tynku, który zastąpi dotychczasowe pokrycie - winylowe lub drewniane.
Technologia ocieplania domów drewnianych i szkieletowych jest zbliżona. Różnica polega na tym, że w przypadku domów szkieletowych należy usunąć istniejącą warstwę elewacyjną przed rozpoczęciem prac ociepleniowych.
Domy drewniane i szkieletowe można ocieplać na dwa podstawowe sposoby:
Metoda lekka sucha (ocieplenie na ruszcie) - polega na zamontowaniu na ścianie rusztu, do którego mocuje się płyty izolacyjne (np. styropian lub wełnę mineralną). Następnie na izolacji montuje się siatkę zbrojeniową i tynkuje się elewację.
Ścianka elewacyjna z cegły klinkierowej lub silikatowej - metoda ta polega na wybudowaniu przed istniejącą ścianą drewnianego lub szkieletowego domu ścianki elewacyjnej z cegły klinkierowej lub silikatowej. Wewnątrz ścianki umieszcza się izolację termiczną.
Oprócz tradycyjnych metod ocieplania, istnieje również możliwość zastosowania płyt styropianowych rowkowanych lub wełny mineralnej. Płyty styropianowe rowkowane montuje się bezpośrednio na ścianie, a następnie tynkuje się elewację. Wełnę mineralną można stosować zarówno w metodzie lekkiej suchej, jak i w ściance elewacyjnej z cegły.
Dawniej powszechne stosowanie płyt styropianowych klejonych bezpośrednio do poszycia ścian zewnętrznych powodowało gromadzenie się wilgoci pod ociepleniem i ataki grzybów na drewniane elementy konstrukcji z powodu braku wentylacji. Powstająca w wyniku kondensacji pary wodnej oraz przenikająca przez nieszczelności elewacji wilgoć nie była odprowadzana.
Obecnie problem ten rozwiązuje się poprzez "odsunięcie" ocieplenia od poszycia ściany. Stosuje się w tym celu styropianowe płyty rowkowane, które po ułożeniu tworzą kanały wentylacyjne, oraz wiatroizolację chroniącą elementy drewniane przed bezpośrednim zawilgoceniem.
Przygotowaną do ocieplenia ścianę szkieletową lub z bali należy pokryć folią wiatroizolacyjną o wysokiej paroprzepuszczalności. Folia umożliwia przenikanie pary wodnej z wnętrza domu, a jednocześnie stanowi hydroizolację od strony zewnętrznej.
Układanie płyt styropianowych rozpoczynamy od zamontowania perforowanej listwy startowej na dole elewacji. Do mocowania płyt nie używamy kleju, a jedynie kotew wkręcanych z talerzykami o dużej średnicy. Płyty układamy tak, aby łączenia mijały się mniej więcej co połowę szerokości płyty, a układ rowków pokrywał się na całej wysokości elewacji.
Alternatywnym rozwiązaniem jest zamocowanie styropianowych pasków dystansowych o grubości 2 cm w rozstawie 40-50 cm, do których następnie mocuje się płyty ociepleniowe. W obu przypadkach, ze względu na punktowe mocowanie płyt, warto użyć styropianu twardszej odmiany EPS 100 z frezowanymi krawędziami. Płyty można też sklejać na zakładach klejem do styropianu.
Na warstwę ociepleniową nanosimy siatkę zbrojącą z włókna szklanego wtopioną w zaprawę klejową i po zagruntowaniu naciągamy tynk cienkowarstwowy.
Styropianowe płyty rowkowane zapewniają wentylację przestrzeni pomiędzy ścianą a warstwą izolacyjną, zapobiegając gromadzeniu się wilgoci i umożliwiając odprowadzenie pary wodnej na zewnątrz (fot. Ekobud)
Płyta izolacyjna z wełny mineralnej. Może być stosowana pod elewacją z sidingu lub okładziny drewnianej (fot. Ursa)
Wełna mineralna
Domy szkieletowe można ocieplać wełną mineralną, a następnie pokrywać tynkiem cienkowarstwowym o wysokiej paroprzepuszczalności (mineralnym lub silikatowym). W tym przypadku stosuje się specjalną odmianę wełny, klejoną bezpośrednio do poszycia i mocowaną dodatkowo kołkami.
Należy jednak pamiętać, że rozwiązanie to nie jest pozbawione wad:
Ryzyko zalegania wilgoci: Latem zawilgocona opadami elewacja może odparowywać do wnętrza domu, co prowadzi do powstawania wilgoci wewnątrz ścian.
Trudności z eliminacją przecieków: Bardzo trudno jest wyeliminować wszystkie przecieki, jakie mogą pojawić się wokół okien, drzwi, parapetów itp.
Redaktor: Małgorzata Kolmus Na zdjęciu otwierającym: Panele winylowe (siding) dostępne są w wielu pastelowych barwach (fot. Royal Europa)
Autorka artykułów związanych m.in. z wykańczaniem i urządzaniem ogrodów oraz wnętrz. Zwolenniczka koncepcji slow design w urządzaniu wnętrz, mającej na uwadze świadomy dobór produktów i indywidualne dopasowywanie rozwiązań. Prywatnie zajmuje się malarstwem, które jest jej największą pasją.
Skomentuj
