Do czego służy wentylacja?
Wentylacja ma w zasadzie tylko jedno zadanie - zapewnić wymianę powietrza w pomieszczeniach. Zużyte musi zostać usunięte, a na jego miejsce trzeba doprowadzić z zewnątrz świeże. Dlaczego jest to takie ważne? Bo w budynku, w powietrzu gromadzą się rozmaite zanieczyszczenia, np. wydychany przez ludzi dwutlenek węgla, kurz, roztocza, zarodniki pleśni. Także szkodliwe związki chemiczne z niektórych mebli czy wykładzin, w domach palaczy dym papierosowy. A im więcej zanieczyszczeń, tym gorzej dla mieszkańców.
Więcej szkodliwych substancji to jedno, lecz brak wymiany powietrza skutkuje również wzrostem jego wilgotności - bo ludzie oddychają, pocą się, kąpią, gotują, piorą... Wilgotność powyżej 60% i temperatura 20-30°C to idealne warunki rozwoju grzybów pleśniowych. Ich zarodniki mogą powodować problemy z oddychaniem, senność, bóle głowy, nudności, astmę, dolegliwości płucne, nawet zwiększać ryzyko zachorowania na nowotwory. Grzyby szkodzą zresztą nie tylko ludziom - niszcząco wpływają także na sam budynek.
Jeżeli powietrze nie będzie w odpowiedniej ilości zastępowane świeżym, nadmiernie wzrośnie w nim ilość:
- dwutlenku węgla - wytwarzamy go, oddychając, powstaje także w wyniku pracy kuchenek, kominków, kotłów czy pieców. Przy niedoborze powietrza, w wyniku spalania zaczyna zaś powstawać śmiertelnie niebezpieczny tlenek węgla, czyli czad. Dlatego właśnie najintensywniejszej wentylacji wymagają kotłownie z kotłami na paliwo stałe i salony z kominkami lub piecami;
- pary wodnej - źródłem też są ludzie oraz gotowanie, pranie, kąpiele itp. Nadmiar pary wodnej prowadzi zaś do trwałego zawilgocenia budynku, a to grozi rozwojem grzybów domowych. Ponadto zawilgocona izolacja cieplna ma znacznie gorszą izolacyjność termiczną. Para wodna z powietrza wykrapla się na wszystkich odpowiednio zimnych powierzchniach, jednak najłatwiej zauważyć to na szybach okien i lustrach - jeżeli są notorycznie zaparowane, wentylacja z cała pewnością nie działa dobrze;
- innych substancji szkodliwych - wbrew obiegowej opinii pewną ilość niepożądanych substancji wydzielają praktycznie wszystkie materiały obecne w naszym otoczeniu, także te uznawane za naturalne jak np. drewno, kamień, cegły.
Dlatego dobrze zaprojektowana i wykonana wentylacja powinna:
- zapewnić przynajmniej minimalny, wymagany przepisami, poziom wymiany powietrza. Jednak to minimum nie dla każdego będzie satysfakcjonujące;
- mieć regulowaną wydajność - w praktyce potrzebujemy bardzo zmiennej intensywności wietrzenia. Śpiące 3-4 osoby to dla systemu zupełnie inne obciążenie niż 20 w czasie przyjęcia;
- działać w sposób ciągły. Tylko wówczas mamy pewność, że powietrze będzie świeże, a wnętrza odpowiednio przewietrzone. Zresztą polskie przepisy nie pozwalają na wietrzenie budynków mieszkalnych jedynie przez otwieranie okien;
- być cicha i nie powodować przeciągów. Pierwszy problem dotyczy wadliwie zaprojektowanej i wykonanej wentylacji mechanicznej. Z kolei przeciągi to przypadłość różnych źle wykonanych systemów.
Janusz Werner, Jarosław Antkiewicz
fot. otwierająca: Rekuperatory.pl