Jak funkcjonalnie urządzić kuchnię? Dobra organizacja kuchni - zasada trójkąta i pomysły na przechowywanie

Jak funkcjonalnie urządzić kuchnię? Dobra organizacja kuchni - zasada trójkąta i pomysły na przechowywanie

Jak urządzić kuchnię, by była funkcjonalna? Porady na organizacje kuchni wg zasady trójkąta roboczego. Zanim zabierzesz się za urządzanie, poznaj praktyczne rozwiązania organizacji szafek i szuflad w kuchni. Wyboru oświetlenia, tak by gotowanie było przyjemne i wygodne.

Dobra organizacja kuchni to przemyślana aranżacja przestrzeni i przestrzeganie zasad ergonomii. Zanim przystąpisz do urządzania kuchni, najpierw zrób projekt wnętrza, pamiętając przy tym m.in. o zasadzie trójkąta roboczego. Wyposażenie kuchni może pochłonąć sporo pieniędzy - oprócz wykończenia ścian i podłóg oraz montażu mebli trzeba jeszcze kupić sprzęt AGD - zmywarkę, lodówkę, płytę grzewczą itd. Warto więc, aby zabudowa kuchenna była zaopatrzona w systemy ułatwiające gotowanie i przechowywanie, tak aby wszystko co potrzebne, znajdowało się zawsze pod ręką.

Jak urządzić kuchnię: samodzielnie czy z architektem wnętrz?

Wielu inwestorów decyduje się na wynajęcie architekta wnętrz do urządzenie kuchni. Warto to zrobić jeszcze przed przystąpieniem do prac wykończeniowych, aby elektryk i hydraulik mogli poprowadzić instalacje zgodnie z planem. W pierwszej kolejności podczas urządzania kuchni powinno się określić swoje najważniejsze potrzeby. Doświadczony projektant zaproponuje najbardziej optymalne rozwiązania, dostosowane do kształtu i wielkości kuchni, naszych preferencji oraz możliwości finansowych. Współpraca z fachowcem trochę kosztuje, ale wydane na to pieniądze minimalizują ryzyko popełnienia błędów podczas urządzania kuchni. Tak kuchnia będzie naprawdę funkcjonalna.

Kiedy mamy projekt, łatwiejszy jest też proces wykańczania i wyposażania kuchni, ponieważ architekt może dobrać konkretne produkty i sam zająć się ich zakupem. Wizualizacje dołączone do projektu kuchni dają inwestorom obraz tego, jak kuchnia będzie finalnie wyglądać. Współpraca z fachowcem gwarantuje, że korzystanie z kuchni będzie wygodne. A odpowiedni dobór wyposażenia i zaplanowanie strefy jadalnianej sprawi, że spożywanie posiłków w kuchni będzie przyjemne.

Jeśli mamy trochę wiedzy na temat zasad projektowania i lubimy aranżować wnętrza, to możemy sami urządzić kuchnię. W zaprojektowaniu zabudowy kuchennej pomagają doradcy w sklepach budowlanych oraz w firmach produkujących meble. Na stronach znanych sklepów meblowych i wyposażenia wnętrz dostępne są darmowe programy do urządzania kuchni. W niektórych sklepach można skonsultować swój projekt urządzenia kuchni z fachowcem bez dodatkowych kosztów, w innych otrzymamy darmowy projekt pod warunkiem realizacji zamówienia na wyszczególnione w nim produkty. Można też poszukać bezpłatnych aplikacji do urządzania kuchni.

Dobra organizacja: trójkąt roboczy w kuchni

Urządzanie kuchni, niezależnie od jej wielkości i kształtu, warto oprzeć na zasadzie trójkąta roboczego. Zapewni to komfortowe poruszanie się w kuchni i przygotowywanie posiłków. Funkcjonalny projekt kuchni powinien więc zawierać podział na trzy główne strefy (jest to tzw. trójkąt roboczy):

  • przechowywania (z lodówką), 
  • zmywania (ze zlewem i zmywarką)
  • gotowania i pieczenia (strefa z płytą grzewczą, piekarnikiem, mikrofalówką). 

Jeśli chcemy funkcjonalnie urządzić kuchnię najbliżej wejścia umieszcza się chłodziarkę, a za nią blat do wstępnej obróbki produktów i zlew, w którym je umyjemy. Dalej główny (najdłuższy) blat roboczy i płytę grzewczą. Tę ostatnią często planuje się na kuchennej wyspie. Odpowiednie podział kuchni na strefy zgodnie z zasadą trójkąta roboczego pozwala usprawnić gotowanie i inne prace kuchenne. 

kuchnia w kształcie litery L
Kuchnia w kształcie litery L to dość praktyczny i popularny wariant zabudowy. Jego dodatkowym elementem często jest wyspa. Przy planowaniu rozmieszczenia sprzętów warto pamiętać o zasadzie trójkąta roboczego (fot. REJS)

Jak funkcjonalnie urządzić kuchnię: ważne wymiary

Urządzając kuchnię warto przestrzegać rekomendowanych wymiarów. Pamiętajmy, że blat roboczy przy lodówce (do wypakowania zakupów) powinien mieć przynajmniej 60 cm długości. Natomiast blat kuchenny pomiędzy zlewem a płytą (do krojenia, panierowania, wyrabiania ciasta, dekorowania, nakładania na talerze) - minimum 90 cm. 

Jak zaprojektować oświetlenie w kuchni: porada architektki

W urządzaniu kuchni bardzo ważne jest oświetlenie. Decyduje ono o wygodzie i ergonomii, ułatwia przygotowywanie posiłków. Jak zaplanować funkcjonalne oświetlenie w kuchni? Radzi architektka - Monika Lisowska-Łętocha Dyrektor Pracowni Projektowej w ARCHON+
- Planując oświetlenie kuchni, warto zwrócić uwagę na kilka istotnych kwestii, które mają wpływ na funkcjonalność i komfort użytkowania. Pod tym względem odpowiedni układ przeszkleń i naturalne oświetlenie w kuchni odgrywają kluczową rolę. Lokalizacja okien w kuchni od strony północnej jest korzystna, ponieważ pozwala uniknąć przegrzewania się pomieszczenia w gorące dni. Ciekawym, nowoczesnym rozwiązaniem są okna narożne w kuchni, które dodają uroku, jednak wymagają odpowiedniej aranżacji przestrzeni, ponieważ zastosowanie wiszących półek może być problematyczne. Umieszczenie zlewu przy oknie w kuchni jest praktyczne, jednak jeżeli skrzydło okienne jest otwierane, to niejednokrotnie konieczne będzie zastosowanie odpowiedniej baterii kuchennej. Interesującym wariantem przeszklenia jest okno poziome w kuchni - międzyszafkowe, które choć ogranicza widok, to jednak bardzo dobrze pozwala doświetlić przestrzeń roboczą i jednocześnie umożliwia montaż szafek górnych, co jest szczególnie ważne w małych kuchniach. Jeżeli natomiast mamy możliwość zastosowania w kuchni przeszklenia w formie drzwi tarasowych, zyskujemy nie tylko dużą ilość naturalnego światła, ale także wygodną komunikację z ogrodem, co jest praktyczne podczas serwowania posiłków na zewnątrz.

Dobrego rozplanowania wymaga także sztuczne oświetlenie w kuchni. Kluczowe jest zastosowanie właściwego strefowania i dostosowanie intensywności światła do wykonywanych czynności. Jasne oświetlenie robocze w kuchni powinno być skierowane na blaty i strefę zlewu. Oświetlenie akcentowe, takie jak listwy LED lub lampy nad wyspą kuchenną, dodadzą kuchni stylu, a wieczorem stworzą przytulną atmosferę. Dla aranżacji kuchni duże znaczenie ma dobór barwy światła. Cieplejsza sprawi, że kuchnia będzie bardziej przytulna, co jest idealne dla stref jadalnianych. Z kolei chłodniejsze barwy światła lepiej sprawdzają się w miejscach roboczych, ponieważ poprawiają widoczność.

oświetlenie w kuchni
W kuchni najważniejsze jest oświetlenie przestrzeni roboczej. W przypadku braku szafek górnych, jego rolę mogą pełnić oprawy sufitowe 
umieszczone nad blatami czy wyspą (fot. TECHNISTONE)

Oświetlenie w kuchni nad blatem

Odpowiednio dobrane oświetlenie w kuchni nad blatem zapewni bezpieczne krojenie, siekanie czy mieszanie składników. Najczęściej pod szafkami wiszącymi mocuje się więc listwy, taśmy albo punktowe lampki LED. Dużą popularnością cieszą się taśmy LED w kuchni do oświetlenia blatu, zabezpieczone specjalną obudową, po zamontowaniu są właściwie niewidoczne. Dobrze doświetlają blat, a ich cena nie jest wysoka. 

Oświetlenie nad wyspą w kuchni

Choć pojedyncza lampa górna (sufitowa) w kuchni nie jest wystarczająca, by oświetlić blaty, nie należy z niej rezygnować, ponieważ jest niezbędna choćby podczas sprzątania pomieszczenia. Oprawy wiszące - np. komplet dwóch lub trzech lamp w odpowiedniej stylistyce - przydadzą się nad wyspą kuchenną czy stołem jadalnianym. W przypadku braku szafek górnych, do oświetlenia blatów roboczych również można wykorzystać lampy lub kilka
reflektorków zamontowanych do sufitu.

Oświetlenie szafek i szuflad w kuchni

Ciekawym detalem aranżacyjnym w kuchni mogą być podświetlane witryny. Oświetlenie wnętrza szuflad i szafek jest praktyczne, szczególnie w głębokich szafkach, a odpowiednie rozmieszczenie podszafkowego oświetlenia sprawi, że blat roboczy będzie dobrze doświetlony. Dlatego wnętrze kuchennej zabudowy warto wyposażyć w oprawy oświetleniowe. Mogą pełnić rolę dekoracyjną, ale przede wszystkim ułatwią przeglądanie zawartości szafek kuchennych. Coraz popularniejsze są szuflady z oprawami uruchamianymi automatycznie po ich wysunięciu. Niektórzy decydują się na szafki kuchenne górne z półprzezroczystym dnem wyposażonym w oświetlenie płaszczyznowe. Dla ozdoby w kuchni można też podświetlić krawędzie cokołów, blatów oraz półek.

Jak urządzić funkcjonalną kuchnię: projekt zabudowy

Zabudowa kuchenna wykonywana na zamówienie gwarantuje idealne dopasowanie mebli do wymiarów naszej kuchni. Jednak na zabudowę taką czeka się minimum kilka tygodni. Tańszym i szybszym rozwiązaniem podczas urządzania kuchni jest skonfigurowanie zestawu z gotowych szafek, dostępnych od ręki w sklepach budowlanych. Przeważnie można tak dobrać ich wymiary, aby otrzymać spójną całość aranżacji kuchni. W obydwu przypadkach warto zamówić fachowy montaż mebli kuchennych - specjaliści, którzy na co dzień go wykonują na pewno wykonają go sprawniej.

Jakie meble do kuchni wybrać?

Fronty szafek stanowią istotny elementem zabudowy, w największym stopniu rzutujący na aranżację naszej kuchni. Zwykle powstają z płyt MDF. Meble do kuchni mogą mieć fronty matowe, lakierowane na wysoki połysk lub pokryte fornirem. Modne w kuchni są obecnie zarówno powierzchnie bardziej klasyczne, z klimatem, czyli ozdobione frezowaniem, jak i gładkie, minimalistyczne. 

Ergonomia w kuchni: sposób otwierania drzwiczek i szuflad

Kiedyś standardem w urządzaniu kuchni były drzwiczki uchylane na bok. Niestety po otwarciu często zacieniają one wnętrze szafki i łatwo się o nie uderzyć. Obecnie w szafkach kuchennych stosuje się głównie fronty uchylane do góry, które podczas gotowania mogą pozostawać otwarte (nie ma ryzyka uderzenia o nie głową). Zwykle szafki w kuchni wyposażone są w system cichego domykania, dzięki czemu opadają łagodnie. W sprzedaży znajdziemy mechanizmy umożliwiają obsługę dwóch frontów jednym uchwytem. Nowoczesne meble kuchenne nie muszą mieć już uchwytów. W przypadku systemu bezuchwytowego otwarcie szafki lub szuflady w kuchni wymaga jedynie naciśnięcia jej frontu dłonią lub kolanem. Stosuje się również elektryczne wspomaganie ruchu - po dotknięciu frontu mechanizm sam otworzy mebel. W wersji bezdotykowej, w szafki kuchenne wbudowuje się zaś sensory ruchu.

Praktyczny blat do przygotowywania posiłków w naszej kuchni

Blaty kuchenne to bardzo ważny element urządzania kuchni. Popularne są blaty drewniane oraz z laminowanych płyt wiórowych. Najtrwalsze są natomiast blaty kuchenne z granitu, kompozytu, spieków i metalu. Wysokość montażu blatów to standardowo 85 cm od posadzki. Pamiętaj, że urządzając kuchnię, warto dopasowywać blaty do własnego wzrostu. Podobnie jest w przypadku głębokości blatu - również powinna być odpowiednia do wzrostu pracującej przy nim osoby. Głębokość blatu wynosi najczęściej 60 cm.

Genialne pomysły organizacja szafek w kuchni

Pamiętajmy, że liczy się nie tylko stylistyka zabudowy meblowej, ale przede wszystkim jej funkcjonalność oraz wygoda użytkowania. Organizacja szafek w kuchni ułatwi utrzymanie porządku i zapewni wygodę. W przypadku szafek stojących warto stosować np. systemy cargo, które dają łatwy dostęp do zawartości mebli. Podobnie jak szuflady, które mogą mieć różną wysokość i szerokość. Specjalne kosze cargo przytwierdzane do frontów i wyjeżdżające na szynach, idealnie sprawdzają się w głębokich i wąskich szafkach w kuchni. Wysuwają się z całą zawartością, więc pozwalają na łatwy dostęp do schowanych wewnątrz rzeczy.

W głębokich słupkach w kuchni umieszcza się wersje z dwoma rzędami koszy - część z nich zamontowana jest na skrzydle szafki. Po pociągnięciu za skrzydło, układ jezdny przesuwa tylne do przodu. Większe konstrukcje tego typu z powodzeniem zastępują domową spiżarnię - wysokie stelaże mogą mieć wiele koszy, każdy z udźwigiem do 70 kg. Udźwig całej konstrukcji to maksymalnie 350 kg. Spód koszy bywa ażurowy albo pełny. Te wysokie nadają się do przechowywania artykułów spożywczych w butelkach i dużych słoikach. Przeważnie jest możliwość regulacji wysokości zawieszenia koszy, zamontowania systemu elektrycznego otwierania frontów, jak również zainstalowania prowadnic z miękkim domykiem. Do przechowywania np. garnków w szafkach narożnych w kuchni, których przestrzeń trudno zagospodarować, przeznaczone są cargo z obrotowym stelażem (karuzelą) albo przesuwanymi koszami. Karuzela kręci się, co ułatwia dostęp do naczyń stojących w głębi. W przypadku koszy przesuwnych, odpowiedni stelaż umożliwia całkowity wysuw wszystkich koszy z szafki kuchennej - przedni wychodzi przed mebel i przesuwa się na bok, odsłaniając zawartość drugiego kosza.

Szafki cargo w kuchni
Pojemne szafy cargo w kuchni często pełnią funkcję domowych spiżarek i dają łatwy dostęp do zawartości głębokiej zabudowy meblowej (fot. BLUM)

Osobom niskiego wzrostu oraz dzieciom przyda się podest wysuwany z cokołu szafki w kuchni, ułatwiający dostęp do górnych półek. Pod podestem warto zaplanować szufladę, aby lepiej wykorzystać miejsce. Blat z windą, dzięki zastosowaniu specjalnego mechanizmu, pozwala dostosowywać jego wysokość do wzrostu osoby aktualnie pracującej w kuchni. Rozwiązanie to sprawdza się zwłaszcza w kuchni w domu, gdzie gotują osoby o dużej różnicy wzrostu albo z problemami z kręgosłupem.

Organizacja szuflad w kuchni: co gdzie przechowywać

Podczas urządzania kuchni warto zadbać o nowoczesne wyposażenie i organizację szuflad. Na rynku można znaleźć rozmaite mechanizmy do szuflad kuchennych. Nowoczesne systemy szuflad mają duży udźwig - nawet do kilkudziesięciu kilogramów. Pełny wysuw bez chwiania się szuflady na boki zapewniają specjalne prowadnice. Systemy wspomagające ruch (bazujące na łożyskach kulkowych) zapewniają płynne i ciche przesuwanie szuflad w kuchni. Gwałtownemu zamykaniu i trzaskaniu przeciwdziałają układy samodomykania szuflad z amortyzacją. Mechanizmy powoli je domykają. Tzw. szuflady tackowe wysuwane spod blatu (można na nich umieścić deskę, krajalnicę czy robot kuchenny) wyposażone są w blokadę utrzymującą szufladę stabilnie w pozycji otwartej.

kosze narożne szafki w kuchni
Systemy koszy narożnych umożliwiają wysunięcie na zewnątrz przedmiotów przechowywanych głęboko w meblach kuchennych (fot. AMIX)

Zarówno szafki, jak i szuflady w kuchni warto wyposażyć w akcesoria ułatwiające przechowywanie i organizację. Praktyczne będą uchwyty na talerze lub kubki zapobiegają ich przesuwaniu się i ewentualnemu rozbiciu podczas otwierania i zamykania szuflad. Stosuje się je także do przenoszenia naczyń. Specjalne przegrody do szuflad w kuchni dają możliwość takiego ustawienia listew poprzecznych, aby dostosować je do wielkości przechowywanych rzeczy. Magnesy lub elementy antypoślizgowe pozwalają na stabilne mocowanie ich ram. Można też kupić wiele innych akcesoriów ułatwiających organizację szuflad, jak wkłady na sztućce, które jak gdyby dzielą głęboką szufladę na dwie płytsze.

Dostępne są też wieszaki na kieliszki, montowane przy półkach, nad blatem lub nad zlewem. Warto zwrócić uwagę na relingi czy listwy magnesowe służące do przytwierdzania różnych akcesoriów i organizację np. małych pojemników z przyprawami w kuchni lub otwieraczy.

Kuchnia otwarta czy zamknięta?

Kuchnie połączone z salonem jest dziś standardem, ponieważ większość budujących dom chce mieć na parterze dużą otwartą przestrzeń, która sprawia wrażenie większej, zwłaszcza w zestawieniu z dużymi oknami i szerokim wyjściem na taras. Warto jednak pamiętać, że architekt adaptujący projekt domu może wprowadzić niewielkie korekty i np. zamknąć kuchnię, jeśli możliwe jest dostawienie ściany działowej.

Jak urządzić kuchnię otwartą? Kuchnia otwarta ułatwia zaplanowanie w niej wyspy z blatem roboczym lub płytą kuchenną (na mniejszym metrażu można zaaranżować półwysep z krótszym bokiem przylegającym do ściany). Ponadto daje możliwość rozmowy z domownikami podczas gotowania, czy oglądania filmu wyświetlanego w salonie. Kuchnia otwarta to również dobra opcja dla rodziców małych dzieci - w trakcie gotowania można cały czas mieć je na oku.

Urządzając otwartą kuchnię, pamiętajmy, że powinna jednak wizualnie stanowić przedłużenie salonu. Jeżeli fronty szafek w kuchni dopasujemy do komód czy szafki pod TV, całość aranżacji będzie wyglądała spójnie.

Warto, podczas urządzania kuchni z salonem, by posadzka była wszędzie jednakowa, co dziś nie jest trudne do wykonania - można zastosować płyty gresowe, ale też drewno czy winyl, bo obecnie producenci takich posadzek oferują wyroby przeznaczone również do pomieszczeń narażonych na kontakt z wodą.

Jakie ma wady kuchnia otwarta?

W kuchni, która jest częścią domowej strefy wypoczynku więcej uwagi trzeba poświęcić na utrzymywanie porządku. Poza tym mimo wydajnych okapów z wyciągiem nie da się zupełnie wyeliminować rozprzestrzeniania się po całym domu zapachów. Oprócz tego, nawet wysokiej klasy sprzęty AGD hałasują podczas pracy. 

Kompromisem pomiędzy kuchnią otwartą a zamkniętą, jest częściowe wydzielenie kuchni za pomocą ścianki działowej - pełnej (np. z płyt gipsowo-kartonowych) lub ażurowej (drewnianej bądź metalowej, często o dekoracyjnej formie, z półkami).

Urządzanie kuchni zamkniętej

Zamknięta kuchnia przede wszystkim daje większą swobodę podczas gotowania oraz w kwestii aranżacji pomieszczenia. Warto jednak, aby wnętrze kuchni było dość duże - mieściło stół i rozmaite sprzęty (tych stale przybywa). Najbardziej ustawne są kuchnie w kształcie prostokąta i zbliżone kształtem do kwadratu.

Jak urządzić kuchnię: podsumowanie

Podczas urządzania kuchni, kluczowe jest przemyślane zagospodarowanie przestrzeni oraz zastosowanie zasad ergonomii. Istotne jest zachowanie zasady trójkąta roboczego, który zapewnia wygodne rozmieszczenie lodówki, zlewu i płyty grzewczej. Ważne jest również odpowiednie oświetlenie nad blatem roboczym i wyspą kuchenną. Kuchnię można urządzić samodzielnie lub z pomocą architekta wnętrz, co może przynieść dodatkowe korzyści w postaci profesjonalnego projektu. Organizacja szafek i szuflad z systemami cargo oraz praktyczne rozwiązania przechowywania znacznie ułatwiają codzienne korzystanie z kuchni.

Fot. otwierająca: Adobe Stock

FAQ Pytania i odpowiedzi
  • Jakie są kluczowe zasady przy urządzaniu funkcjonalnej kuchni?

    Dobra organizacja kuchni opiera się na zasadzie trójkąta roboczego, który obejmuje trzy główne strefy: przechowywania, zmywania i gotowania. Ważne jest przemyślane rozmieszczenie tych stref, co zapewnia komfortowe poruszanie się i przygotowywanie posiłków.
  • Czy warto wynająć architekta wnętrz do urządzenia kuchni?

    Wynajęcie architekta wnętrz może być korzystne, ponieważ doświadczeni projektanci zaproponują optymalne rozwiązania dostosowane do potrzeb i możliwości finansowych inwestora, co minimalizuje ryzyko popełnienia błędów.
  • Jakie oświetlenie jest najlepsze do kuchni?

    W kuchni kluczowe jest odpowiednie oświetlenie nad blatem roboczym i wyspą kuchenną. Najczęściej stosuje się listwy LED, taśmy LED lub punktowe lampki LED pod szafkami wiszącymi, a nad wyspą kuchenną warto zamontować wiszące lampy lub reflektory.
  • Jakie systemy przechowywania warto zastosować w kuchni?

    Warto zainwestować w systemy cargo oraz dobrze zorganizowane szuflady, które ułatwiają dostęp do przechowywanych rzeczy. Szafki z wysuwanymi koszami, systemy przesuwnych stelaży i uchwyty na talerze czy kubki znacznie poprawiają funkcjonalność kuchni.
  • Jakie są zalety kuchni otwartej i zamkniętej?

    Kuchnia otwarta sprzyja integracji przestrzeni, umożliwia łatwy kontakt z domownikami podczas gotowania i pozwala na zaplanowanie wyspy kuchennej. Z kolei kuchnia zamknięta daje większą swobodę podczas gotowania oraz pozwala na lepszą organizację przestrzeni kuchennej bez konieczności utrzymywania porządku w widocznym miejscu.
  • Czytaj więcej Czytaj mniej
Małgorzata Kolmus
Małgorzata Kolmus

Autorka artykułów związanych m.in. z wykańczaniem i urządzaniem ogrodów oraz wnętrz. Zwolenniczka koncepcji slow design w urządzaniu wnętrz, mającej na uwadze świadomy dobór produktów i indywidualne dopasowywanie rozwiązań. Prywatnie zajmuje się malarstwem, które jest jej największą pasją.

Komentarze

Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz