- Kuchnia otwarta czy oddzielna?
- Jakie są układy funkcjonalne kuchni?
- Przeniesienie instalacji w kuchni - jak to zrobić?
- Jak zapewnić wentylację w kuchni?
- Na jakie oświetlenie się zdecydować?
Kuchnia otwarta czy oddzielna?
Zależnie od układu funkcjonalnego pomieszczeń w domu jednorodzinnym, ich wielkości czy konfiguracji instalacji sanitarnej i wentylacyjnej, kuchnia może stanowić odrębne pomieszczenie lub stać się częścią obszernej jadalni. Oba rozwiązania mają swoje wady i zalety, ale jako optymalny wariant można uznać dużą kuchnię z wydzielonym aneksem jadalni, co pozwala na wygodne spożywanie codziennych posiłków, a jednocześnie eliminuje rozchodzenie zapachów po całym domu.
Niezależnie od lokalizacji, część kuchenna powinna spełniać następujące wymagania formalne:
- szerokość pomieszczenia kuchennego nie powinna być mniejsza niż 2,4 m,
- drzwi wejściowe o szerokości co najmniej 80 cm,
- minimalne wyposażenie techniczne to trzon kuchenny, zlewozmywak i podłączenie do chłodziarki,
- sposób wentylacji należy dostosować do rodzaju kuchenki i jej lokalizacji. W kuchni bez okien dopuszczalna jest wentylacja grawitacyjna przy korzystaniu z kuchenki elektrycznej lub mechaniczna przy kuchence gazowej. Oprócz powyższych wymagań urządzenie kuchni powinno odpowiadać zasadom ergonomii, co zapewni wygodne i bezpieczne jej użytkowanie.
Układy funkcjonalne kuchni
Zasadniczy wpływ na wygodę gospodarowania w kuchni ma dobór właściwego układu funkcjonalnego dostosowanego do potrzeb użytkownika i możliwości technicznych związanych, np. z podłączeniem do instalacji.
Najczęściej do wyposażenia kuchni wykorzystywane są gotowe, zunifikowane meble kuchenne o wymiarach modułowych, z których tworzona jest zabudowa „jednoblatowa” składająca się z ciągu szafek stojących, przykrytych blatem roboczym oraz z zestawu szafek wiszących. Standardowe korpusy wyposażane są w różnorodne rodzaje drzwiczek, których wzornictwo decyduje o estetyce pomieszczenia. Oczywiście taki układ funkcjonalny może być utworzony na indywidualne zamówienie z wykorzystaniem ponadstandardowych materiałów, np. blatów kamiennych.
W kuchniach otwartych na dużą jadalnię popularnym układem funkcjonalnym jest tzw. zabudowa wyspowa, w którym oprócz szafek modułowych ustawionych przy ścianach, na środku tworzona jest „wyspa” mieszcząca niewielką część roboczą, kuchenkę i zlewozmywak. Taki układ pozwala na stały kontakt wzrokowy między osobą w kuchni a gośćmi w salonie, ale utworzenie wyspy może stwarzać problemy instalacyjne, zwłaszcza z odprowadzeniem ścieków ze zlewozmywaka.
Przy planowaniu układu funkcjonalnego kuchni powinniśmy również uwzględnić wymagania techniczne i użytkowe dla stałych elementów wyposażenia kuchni, jakimi są kuchenka, zlewozmywak i chłodziarka zgodnie ze wskazaniami:
- kuchenka gazowa nie może być ustawiona bliżej niż 0,5 m od obrysu okna i w odległości poziomej większej niż 2 m od wlotu do kanału wentylacyjnego. Po obu jej stronach należy pozostawić wolną przestrzeń na blacie o szerokości co najmniej 60 cm. Oddzielny piekarnik można umieścić pod lub - co jest rozwiązaniem wygodniejszym - w wysokiej zabudowie powyżej poziomu blatu,
- chłodziarki nie można ustawiać w bezpośredniej bliskości źródeł ciepła (kuchenki, piekarnika, czy grzejników). Jej lokalizacja powinna zapewniać łatwy dostęp również z innych pomieszczeń, np. ustawienie w pobliżu drzwi.
- zlewozmywak umieszczamy blisko kuchenki - z uwzględnieniem powierzchni odstawczej - i z płytą ociekową zwróconą w przeciwną stronę.
Przeniesienie instalacji w kuchni - jak to zrobić?
Przejmując budynek w tzw. stanie deweloperskim, w pomieszczeniu kuchennym znajdziemy wyprowadzenie rur do podłączenia kanalizacji i baterii, rozetę umożliwiającą zasilanie kuchenki, oraz kilka puszek z wyprowadzonymi przewodami elektrycznymi, co pozwala na zamontowanie gniazdek. Rozmieszczenie tych elementów nie zawsze odpowiada planowanemu układowi funkcjonalnemu kuchni i najczęściej musimy je przemieścić. Bez większych problemów i ograniczeń zmodyfikujemy instalacje elektryczną, a także wodociągową, ale kłopotliwa może być zmiana miejsca podłączenia do kanalizacji, konieczna przy innej lokalizacji zlewozmywaka.
Ograniczenia w podłączeniu do kanalizacji
Przy modyfikacji podłączenia do kanalizacji swobodę lokalizacji nowego odpływu (głównie ze zlewozmywaka) ogranicza konieczność uzyskania odpowiedniego spadku rury odprowadzającej ścieki - minimum 2%, czyli nachylenia z różnicą wysokości zamocowania 2 cm na każdy metr jej długości. Dlatego możliwości przesunięcia miejsca odpływu w zasadzie ograniczają się do ściany, na której jest już umieszczone podejście kanalizacyjne lub na sąsiednich ścianach w niewielkiej odległości od narożnika.
Istotny jest również sposób poprowadzenia tego podejścia i dostęp do pionu. Jeśli rura prowadzona jest w zatynkowanej bruździe ściennej, konieczne może być jej rozkucie i poprowadzenie odpływu po wierzchu muru. Nie wpłynie to niekorzystnie na estetykę, gdyż z reguły podejścia są umieszczane za szafkami kuchennymi, a i ich standardowa głębokość wynosi 50 cm, co pozawala na umieszczenie odpływu ze zlewozmywaka o średnicy 50 mm i przykrycie typowym blatem o szerokości 60 cm.
Oczywiście można pokusić się o przeprowadzenie poważniejszych zmian niezbędnych, np. przy układzie wyspowym kuchni, ale wymaga to często przeróbek w pionie kanalizacyjnym lub dostępu od spodu podłogi, np. w przypadku kuchni nad piwnicą. Potencjalnie istnieje też możliwość ciśnieniowego odprowadzenia ścieków przy pomocy pompowego zestawu przetłaczającego, ale w przypadku zlewozmywaka konieczne będzie wstępne ich rozdrobnienie poprzez młynek zamontowany na odpływie z komory zlewu. Rozwiązanie takie pozwala na odprowadzenie ścieków dość cienką rurą (25-32 mm) umieszczoną, np. w wylewce podłogowej na znaczną odległość i na wyższy poziom.
Doprowadzenie wody zimnej i ciepłej
Przy zmianie miejsca doprowadzenia instalacji wodociągowej do zlewozmywaka i zmywarki prace rozpoczynamy od wytyczenia trasy jej przebiegu prowadzonej po liniach poziomych i pionowych. Punktem zasilania nowego fragmentu instalacji wodnej z reguły będzie istniejące już wyprowadzenie do baterii, w którym montuje się kolanka lub zawory kątowe do podłączenia nowych odcinków rur. Podobnie jak rury kanalizacyjne, możemy poprowadzić je po wierzchu ściany przy standardowym zasilaniu baterii stojącej, ale pod baterię naścienną konieczne będzie wykucie na końcowym odcinku bruzd na odpowiednią wysokość i zamontowanie tam modułu przyłączeniowego.
Kształt trasy ułożenia rur wpływa na wybór rodzaju materiału, z jakiego będą rury do wody ciepłej i zimnej. Przy konieczności wykonania licznych, ciasnych załamań lepiej zastosować rury polipropylenowe PP ze zgrzewanymi kolankami, ale najczęściej wykorzystuje się bardzo łatwe w montażu rury warstwowe PEX o średnicy nominalnej 16 mm, łączone na złączki zaciskowe. Na ich końcówkach zasilających powinny być zamocowane kątowe kolanka ustalone oraz zawory odcinające, a z baterią łączy się je przy pomocy elastycznych wężyków o odpowiedniej długości.
Niezbędna wentylacja
W kuchni musi być zapewniona wydajna wentylacja, która odprowadzi nadmiar pary wodnej, zapachy gotowania oraz zapewni dopływ świeżego powietrza. Podczas użytkowania kuchenki należy umożliwić wymianę powietrza na poziomie pięciokrotnej jego objętości w pomieszczeniu w ciągu godziny, co można uzyskać jedynie dzięki wentylacji mechanicznej. Typowe rozwiązanie to okap nadkuchenny podłączony do kanału wywiewnego oraz dopływ powietrza zewnętrznego poprzez ręcznie lub automatycznie sterowany nawiewnik.
Zastąpienie takiego wyciągu pochłaniaczem zapachów nie zapewnia wymiany powietrza, a wytworzona wilgoć pozostaje nadal w kuchni. Oprócz wentylacji roboczej w czasie gotowania potrzebna jest również stała wentylacja podstawowa, realizowana najczęściej poprzez grawitacyjną wymianę powietrza bądź funkcjonująca w centralnym systemie wentylacyjnym, np. w układzie hybrydowym.
Oświetlenie robocze
Bezpieczne przygotowanie posiłków wymaga zapewnienia dobrego oświetlenia miejscowego, umożliwiającego precyzyjne działanie podczas krojenia. Oprócz oświetlenia ogólnego w postaci lamp sufitowych, instalowane są punkty świetlne pod szafkami. Najlepiej nadają się do tego celu lampy liniowe - świetlówki lub LEDy - a źródło światła powinno być niewidoczne dla osoby pracującej przy blacie, a jedynie równomiernie oświetlać jego powierzchnię.
W miejscu spożywania posiłków często instalowane są nisko zawieszone nad stołem lampy o regulowanej wysokości zwisu i z nieprzezroczystym kloszem chroniącym przed olśnieniem, stwarzając odpowiedni nastrój podczas konsumpcji.
Autor: Redakcja BudujemyDom
Opracowanie: Martyna Nowak-Ciupa
fot. otwierająca: Rejs
Dodaj komentarz