Piwnica w nowym wydaniu

Piwnica w nowym wydaniu
Garaż w piwnicy to potencjalne miejsce "zalewowe" (fot. George) Przywiązanie do posiadania piwnicy może objawiać się jej budową na powierzchni terenu (fot. archiwum BD) Zanim "zejdziemy" do piwnicy, trzeba ją osuszyć i ocieplić... (fot. Plastics) ... ale potem będziemy zadowoleni z tak uzyskanej dodatkowej powierzchni (fot. ACO) Taki stan ścian zewnętrznych to utrudnienia dla adaptowanej piwnicy fot. Aqapol) Gdy wysokość pomieszczeń piwnicznych wyklucza stały pobyt ludzi, to możemy np. obok kotłowni...
Garaż w piwnicy to potencjalne miejsce "zalewowe" (fot. George)
Przywiązanie do posiadania piwnicy może objawiać się jej budową na powierzchni terenu (fot. archiwum BD)
Zanim "zejdziemy" do piwnicy, trzeba ją osuszyć i ocieplić... (fot. Plastics)
... ale potem będziemy zadowoleni z tak uzyskanej dodatkowej powierzchni (fot. ACO)
Taki stan ścian zewnętrznych to utrudnienia dla adaptowanej piwnicy fot. Aqapol)
Gdy wysokość pomieszczeń piwnicznych wyklucza stały pobyt ludzi, to możemy np. obok kotłowni urządzić saunę, czy siłownię (fot. Hibernatus)
Na poziomie -1 może szwankować kanalizacja i trzeba ją będzie wspomóc odpowiednimi przepompowniami ścieków (fot. BORYSOWSKI & Spółka)

Dzisiaj rzadko buduje się podpiwniczone domy jednorodzinne, jednak dawniej było to niemal normą. Nic zatem dziwnego, że jest jeszcze wiele starych budynków, których właściciele (zwykle nowi) zastanawiają się, jak przystosować piwnice do nowych funkcji. Zagospodarowanie tych pomieszczeń może bowiem okazać się najtańszym sposobem powiększenia przestrzeni mieszkalnej domu.

Dlaczego nie buduje się domów z piwnicami?

 

Kiedyś piwnice miały w zasadzie wiele zalet i tylko jedną wadę – wysokie koszty budowy. Mogły pomieścić nie tylko urządzenia techniczne, takie jak piec centralnego ogrzewania czy hydrofor. Bardzo często urządzano tam podręczny warsztat, spiżarnię, pralnię, suszarnię, prasowalnię itp. Często w piwnicach znajdują się garaże, choć rozwiązanie to przysparza sporo problemów. Spotyka sie też piwnice usytuowane na powierzchni terenu. Prawie żadne przeszkody czy niedogodności nie wydawały się straszne i nie były w stanie zniechęcić do budowania podpiwniczonych domów.

 

Obecnie jest zupełnie inaczej. Dla wielu inwestorów piwnice stały się zbędnym „luksusem” lub niepotrzebnym wydatkiem (koszt ich budowy wynosi około 30% wartości kosztów stanu surowego domu). Poza tym, w domu bez piwnic zazwyczaj nie ma wilgoci i nie trzeba się martwić o okresowe zmiany poziomu wody gruntowej. Praktyka pokazuje, że piwnice nie są konieczne i można się bez nich obejść. To najczęściej oznacza podczas budowy oszczędności rzędu kilkudziesięciu tysięcy złotych. Za te pieniądze można przecież urządzić i wyposażyć dom, ewentualnie zrealizować jakieś marzenia np. wybudować saunę, basen, ogród zimowy, kupić dużą wannę z hydromasażem albo dobry samochód.

 

Iść na całość?

 

Ale skoro piwnica już jest, lepiej ją przystosować do nowych zadań, niż miałaby stać pusta. Koszt adaptacji oraz ilość niezbędnych robót z nią związanych w dużej mierze zależy od stanu technicznego elementów konstrukcyjnych budynku oraz od nowych funkcji, jakie mają pełnić pomieszczenia podziemne.

 

Program minimum – piwnice najłatwiej zagospodarowuje się na pomieszczenia, w których nie przewiduje się stałego pobytu ludzi, czyli można tam urządzić solarium, saunę, domową siłownię, warsztat hobbysty itp. Wtedy nie trzeba spełniać wielu rygorystycznych zaleceń dotyczących wysokości pomieszczeń, ich doświetlenia światłem dziennym, ogrzewania, termoizolacyjności przegród zewnętrznych itp. Zgodnie z przepisami, w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt czasowy, ludzie mogą przebywać do 4 godzin dziennie.

 

Program maksimum – to, oczywiście, zagospodarowanie pomieszczeń piwnicznych na sypialnie lub pracownie czy gabinety. Wtedy obowiązują takie same przepisy, jak przy budowie nowego domu. Oznacza to, że np. wysokość pomieszczeń nie może być mniejsza niż 250 cm, szerokość korytarzy co najmniej 120 cm, wysokość stopni schodowych nie większa niż 19 cm oraz ich długość min. 25 cm. W typowych piwnicach wszystkie te wymagania można, oczywiście, spełnić, ale po przerobieniu wielu elementów konstrukcyjnych budynku i przy sporych nakładach finansowych. Należy się liczyć z tym, że jednostkowy koszt zaadaptowanej powierzchni może być nawet wyższy od ceny 1 m2 nowego budynku.

 

Jakie problemy trzeba rozwiązać?

 

Kilka czynników ma decydujący wpływ na koszt modernizacji piwnicy.

 

Wilgoć – to zjawisko bardzo częste, jednak nie należy się tym przerażać, tylko trzeba zlokalizować przyczyny takiego stanu. Zazwyczaj jest to spowodowane brakiem poziomej izolacji przeciwwilgociowej podłogi na gruncie. Ale jeśli tylko ściany zewnętrzne są suche to taką usterkę można łatwo i tanio naprawić.

 

O wiele gorsza sytuacja jest wtedy, gdy na ścianach pojawiają się pleśń lub grzyb. Świadczy to o braku odpowiedniej wentylacji pomieszczeń, a zazwyczaj także o nieszczelnej izolacji przeciwwilgociowej ścian zewnętrznych oraz ich niedostatecznej termoizolacyjności. Wtedy zakres i koszt niezbędnych prac dość znacznie wzrastają. Tyle tylko, że przy adaptacji piwnic na pomieszczenia mieszkalne i tak zazwyczaj przewiduje się ocieplenie ścian oraz ułożenie nowej izolacji przeciwwilgociowej.

 

Jednak najgorsza sytuacja jest wówczas, gdy ściany piwnic są mokre i kruszą się przy dotknięciu. Oznacza to, że mogą być na tyle zniszczone przez wilgoć i mróz, że ich wytrzymałość jest znacznie gorsza od projektowanej. A wtedy do robót izolacyjnych dojdą jeszcze prace związane ze wzmocnieniem konstrukcji nośnej budynku, co nigdy nie jest łatwe i tanie.

 

Poziom wody gruntowej – i rodzaj gruntu, na jakim posadowiony jest budynek, zwykle ściśle wiążą się ze stanem zawilgocenia ścian oraz podłóg w piwnicy. Po prostu, w gruntach piaszczystych i przy wodzie gruntowej poniżej poziomu posadowienia piwnice na ogół są suche. Oznacza to, że nawet poważny zakres prac modernizacyjnych (np. łącznie z pogłębianiem piwnic) nie powinien być zbyt kłopotliwy i kosztowny. Zwłaszcza, gdy główne roboty budowlane będą prowadzone latem.

 

Znacznie gorsza sytuacja jest wtedy, gdy na działce występują grunty nieprzepuszczalne (gliniaste) – nawet pomimo niskiego poziomu wody gruntowej piwnice mogą być mocno zawilgocone. Przyczyną tego zwykle jest uszkodzona izolacja oraz woda opadowa przesączająca się przez szczeliny lub przewarstwienia gruntu i zbierająca się przy ścianach fundamentowych (w rejonie dawnego wykopu pod fundamenty). W takich sytuacjach z reguły potrzebne jest wykonanie drenażu, a to oczywiście wpływa na zwiększenie kosztów adaptacji.

 

Najgorzej jest wtedy, gdy woda gruntowa znajduje się powyżej poziomu posadowienia budynku (nawet okresowo). Jeżeli dom ma szczelną izolację przeciwwodną i piwnice są suche, to nie należy robić nic, co mogłoby ten stan zmienić. Ograniczone prace modernizacyjne można przeprowadzić we wnętrzu przy zachowaniu dużej ostrożności, aby niepotrzebnie nie narazić się na dodatkowe kłopoty. Ale taka sytuacja należy do wyjątkowych. Najczęściej ściany są mocno zawilgocone, podłoga w piwnicy popękana (nieszczelna), a wnętrze zwykle jest zalewane na wiosnę, czasami także jesienią. Wtedy ryzyko adaptacji piwnicy na pomieszczenia mieszkalne jest dość duże, choć osuszenie i właściwe zaizolowanie piwnic – konieczne, pomimo związanych z tym problemów i dużych kosztów.

 

Dostęp do światła dziennego – jest niezbędny zwłaszcza w pokojach mieszkalnych. Trzeba bowiem pamiętać, że powierzchnia okien powinna mieć nie mniej niż 1/8 powierzchni podłóg, a w pomieszczeniach nie przeznaczonych na stały pobyt ludzi min. 1/12. To z reguły znacznie więcej niż zapewniają zwykłe, małe okienka piwniczne. Projektowano je przecież bardziej w celu usprawnienia wentylacji, niż do właściwego oświetlenia pomieszczeń. Przy tym bardzo istotna jest szerokość istniejących otworów. Jeśli okna mają przynajmniej 90 cm (lepiej 120 cm) to sytuacja jest dość korzystna. Znacznie gorzej, gdy okien brak lub są bardzo wąskie. Wtedy trzeba liczyć się z koniecznością wykonania nadproży w ścianach nośnych, a to na ogół jest dość skomplikowane i kosztowne.

 

Wysokość piwnicy – jest bardzo ważna przy ustalaniu sposobu zagospodarowania dodatkowej przestrzeni. Zwykle wynosi ona około 220 cm, co umożliwia projektowanie pomieszczeń przeznaczonych na czasowy pobyt ludzi 6. Jednak dla wielu inwestorów to ograniczenie nie jest przeszkodą. Wysokość taka jest bowiem wystarczająca do urządzenia w piwnicy różnorodnych pomieszczeń rekreacyjnych lub magazynowych, czyli do powiększenia powierzchni użytkowej, a niekoniecznie mieszkalnej. Gdy planowany tam będzie jednak stały pobyt ludzi, to oznacza to konieczność pogłębienia adaptowanych pomieszczeń o około 30 cm (przynajmniej w środkowej części). Oczywiście wynika z tego zwiększony zakres robót i sporo większe koszty.

 

Ogrzewanie dodatkowych pomieszczeń – nie jest to problem, gdy przewiduje się modernizację układu grzewczego (co zazwyczaj i tak ma miejsce podczas generalnego remontu budynku). Jeśli jednak prace te nie są przewidywane, to warto pamiętać, że w pomieszczeniach magazynowych wystarczająca jest temperatura w zakresie 5-8°C, przeznaczonych na pobyt czasowy – 12-16°C, a mieszkalnych – 18-22°C. Oczywiście, chwilowe dogrzanie pomieszczeń, np. za pomocą przenośnych grzejników elektrycznych, jest akceptowalne i opłacalne. Do ciągłego ogrzewania zwiększonej kubatury potrzebne są odpowiednie rezerwy w układzie grzewczym lub odrębny układ instalacyjny.

 

Urządzenia sanitarne – rzadko były instalowane w piwnicach. Natomiast w adaptowanych pomieszczeniach bywają projektowane dość często. Urządzenie łazienki, WC lub kuchni wiąże się, oczywiście, z doprowadzeniem wody i odprowadzeniem ścieków. O ile z instalacją wodociągową na ogół nie ma żadnych kłopotów, to wykonanie dodatkowego odcinka kanalizacji może przysporzyć pewnych problemów. Jak bowiem wiadomo, ciecze nie płyną do góry i w głębokich piwnicach czasami konie-czne jest zamontowanie odpowiedniej pompy 7. A to rzecz jasna podnosi koszt wykonania instalacji.

 

Modernizacja instalacji elektrycznej – najczęściej nie jest zbyt skomplikowana i kosztowna. Z zainstalowaniem kilku dodatkowych żarówek i kontaktów poradzi sobie prawie każdy. Nawet z ewentualnym ułożeniem elektrycznego ogrzewania podłogowego. Trzeba tylko sprawdzić, czy wystarczający jest przydział mocy. Dość często zdarza się bowiem, że liczba nowych urządzeń zasilanych energią elektryczną (kuchenki, piekarniki, klimatyzatory, zamrażarki, komputery, grzejniki itp.) jest tak duża, że konieczna jest wymiana całej instalacji łącznie z modernizacją tablicy rozdzielczej. Te wydatki należy uwzględnić przed przystąpieniem do robót budowlanych.

 

Prawidłowa wentylacja – pomieszczeń urządzonych w piwnicach jest niezbędna. W przeciwnym razie, w krótkim czasie mogą zostać ponownie zawilgocone. Konieczne jest zatem zapewnienie napływu świeżego powietrza i usuwanie zużytego. Trzeba jednak pamiętać, że do tego nie wystarczą mikroszczeliny w oknach, a kominowe przewody wentylacji grawitacyjnej, rzadko bywają doprowadzone do piwnicy. Do najlepszych, ale i najdroższych rozwiązań należą, oczywiście, systemy wentylacji mechanicznej. Jednak w wielu przypadkach można się bez nich obejść. Trzeba tylko poradzić się doświadczonego fachowca.

Bożena Modzelewska

Ciąg dalszy artykułu w formacie pdf:


Pobierz wersję pdf: Piwnica w nowym wydaniu
Pozostałe artykuły z tego numeru
Stół pięknie zastawiony
(fot. Villa Italia) (fot. Villa Italia) (fot. Villa Italia)Modne są różne style zastaw stołowych - do każdego wnętrza i okazji możemy dobierać coś odpowiedniegoPyszny i pięknie podany posiłek oddziałuje na nasze zmysły potrójnie. Odbieramy go bowiem smakiem, zapachem oraz wzrokiem. Dlatego tak ważne jest, by na stole, oprócz smakowitych potraw, znalazły się cieszące...
Stół pięknie zastawiony
No to chlup!
Zima nadchodzi a my piszemy o basenach? Tak, ponieważ styczeń i luty, to najlepszy czas, żeby je kupować – osiągają wtedy najniższe ceny. Pierwsze kryteria wyboru basenu to: wewnętrzny czy zewnętrzny, głęboki czy płytki, odkryty czy zadaszony, będzie służył do kąpieli czy pływania. Trzeba się także zastanowić, gdzie chcielibyśmy go umieścić. Mały czy duży...
No to chlup!
Jak likier kawowy
Od kiedy farby klejowe poszły w odstawkę, sami zaczęliśmy malować swoje domy, rezygnując z usług malarzy. Do „skutków ubocznych” tej sytuacji – bo oferta rynkowa do małych nie należy – zaliczyć możemy fakt, że również sami musimy dobierać farby. Aby kupić farbę najlepiej wybrać się do sklepu dwa razy. Idąc tam...
Jak likier kawowy
Co z tą parą?
O zastosowaniu folii na dachach płaskich i spadzistych decydują nie tylko ich właściwości, ale przede wszystkim miejsce ułożenia. Podstawowy podział foli dachowych to: hydroizolacyjne, paroizolacyjne i paroprzepuszczalne. Żeby dach nie gromadził wilgoci musi być spełniony jeden podstawowy warunek: układ materiałów osłonowych w ich konstrukcji powinien zapewnić zrównoważenie bilansu przepływu pary wodnej przez całą...
Co z tą parą?
Lato przez cały rok
Ogród typu werandowego z pulpitowym dachem to najprostsza konstrukcja (fot. Solarlux) Wykorzystanie dwóch ścian domu zmniejszy koszt budowy ogrodu zimowego (fot. Gracja) Każda konstrukcja ogrodu zimowego musi być wytrzymała i sztywna (fot. Librowski) W ogrodzie zimowym, szczególnie ogrzewanym, najlepiej sprawdza się szkło termoizolacyjne (fot. Anta) Przyjemna temperatura, bujna zieleń tropikalnych roślin i cichy plusk wody. A za ścianą okien szaro, smutno, za...
Lato przez cały rok
Między furtką a drzwiami
Najprostsze drzwi antywłamaniowe pokryte są okleiną z PVC – do wyboru w wielu kolorach i wzorach. Droższe – mają tłoczenia, przeszklenia, witraże, nadstawki i łuki. Pokrywa się je okładziną z płyt MDF lub drewnianych (fot. Donimet, Gerda, J&W, Key Lock)Dziś „puk, puk – kto tam” nie zdarza się w domach jednorodzinnych, a...
Między furtką a drzwiami
Rodzinny inter...net
Router DIR-635 w standardzie 802.11N - Najnowsze routery obejmują zasięgiem bezprzewodowym domy o 2-3 kondygnacjach oraz ogródek (fot. D.Link) Wystarczy podłączyć router do otrzymanego modemu i rozpocząć nadawanie. Jeżeli któryś z komputerów znajduje się blisko routera, można go podłączyć przy pomocy kabla (będzie to tańsze i szybsze rozwiązanie) Jeżeli Internet jest dostarczany do domu drogą...
Rodzinny inter...net
Żeby stary dom zaczął myśleć
Jednym przyciskiem możesz uruchomić kilka funkcji (fot. Merten)Przeczytanie tego artykułu zajmie Ci 20 minut z zegarkiem w ręku. Jeżeli jednak nie chcesz zamieniać „życia w domu” na „życie z domem” – szkoda czasu. Przecież musisz go poświęcić na opuszczenie rolet, odnalezienie spalonej żarówki, podlanie ogrodu, uruchomienie alarmu, pogaszenie świateł w domu, ustawienie...
Żeby stary dom zaczął myśleć
Nowa instalacja elektryczna
Urządzenia pobierające dużo prądu, jak np. ogrzewacze wody, muszą być podłączane do własnych obwodów (fot. Elektromet)Wymiana instalacji elektrycznej to nie lada przedsięwzięcie. Od poprawności i dokładności wykonania może zależeć bezpieczeństwo mieszkańców. Jeśli bowiem nastąpi zwarcie – nietrudno o pożar. Ponieważ w domu jednorodzinnym chyba nikt nie układa instalacji na wierzchu ścian, jej wymiana wiąże się...
Nowa instalacja elektryczna
Taras drugiej szansy
Taras z płytą konstrukcyjną: a) na gruncie, na płycie betonowej; (fot. Buszrem) Taras z płytą konstrukcyjną: b) nad pomieszczeniem nieogrzewanym; (fot. Archiwum BD) Taras z płytą konstrukcyjną: c) nad pomieszczeniem ogrzewanym (fot. Henkel) Woda wnikająca pod pokrycie tarasu nie może zawilgacać jego konstrukcji. W przeciwym razie bardzo szybko doprowadzi do odspojenia płytek (fot. archiwum BD) Źle wykonana obróbka blacharska tarasu...
Taras drugiej szansy
Nowe trakty dla wody i ścieków
Wymianę domowej instalacji wodnej i kanalizacyjnej – a przede wszystkim ułożenie nowych rur – przeprowadza się najczęściej przy okazji kompleksowego remontu takich pomieszczeń, jak kuchnia czy łazienka. Oczywiście, może się zdarzyć, że modernizację instalacji musimy przeprowadzić w trybie awaryjnym, gdy pojawią się przecieki lub rury przestaną skutecznie odprowadzać ścieki albo doprowadzać wodę do baterii.
Nowe trakty dla wody i ścieków
Komin na nowo
Elementy wkładów ze stali kwasoodpornej (fot. Spiroflex) Połączenie kryzy i bazy z kominem murowanym Cały wkład kominowy musi być wykonany z tego samego materiału – najlepiej kupić kompletny system (fot. Lumo)Nie musimy mieszkać w starym domu, żeby stanąć przed koniecznością przeprowadzenia remontu komina. Jeśli przy budowie tego elementu popełniono błędy wykonawcze lub do murowanej konstrukcji...
Komin na nowo
Nowa instalacja niższe rachunki
Olej opałowy musi być magazynowany w specjalnych zbiornikach umieszczonych w szczelnej wannie Przewód powietrzno spalinowy może być wyprowadzony przez ścianę zewnętrzną (rzut z góry) Podgrzewacz zasilający jeden punkt poboru jest na tyle mały, że można go np. schować pod umywalką (fot. Formaster) Schemat instalacji typu zamkniętego, z przeponowym naczyniem wzbiorczym Instalacja z rozdziałem dolnym jest bardziej popularnaKiedy zaczynamy zastanawiać...
Nowa instalacja niższe rachunki
Stare ściany jak nowe
Farby akrylowe szybko schną i łatwo rozprowadzają się po malowanej powierzchni. A prostokątne opakowanie umożliwia nabieranie farby na wałek bezpośrednio z wiaderka (fot. TBD) "Kreatywne" farby pozwalają uzyskać efekt przetartego tynku już przy jednokrotnym malowaniu. (fot. Caparol)W każdym domu przychodzi taki moment, w którym odnowienie ścian staje się niezbędne. Na tym najczęściej się też kończy remont np....
Stare ściany jak nowe
Naprawiać czy wymieniać - okna i drzwi
Okno nie może być zamontowane tylko na piankę montażową - koniecznie musi być mocowane na dyble (stalowe kołki rozporowe) lub kotwy stalowe. Ich liczba zależy od wielkości okna – należy przyjąć, że odległość między punktami mocowania wynosi ok. 70 cm, przy czym od narożnika do pierwszego dybla nie powinno być więcej niż 15 cm Przy piankowaniu dużych...
Naprawiać czy wymieniać - okna i drzwi
W izolacyjnej osłonie
W zależności od warunków, w jakich będzie funkcjonowało ocieplenie, można użyć zwykłego styropianu lub płyt z polistyrenu ekstrudowanego (fot. Styropex, Austrotherm) Do ocieplenia domu można używać wełny mineralnej w postaci płyt lub z rolki (fot. Ursa) Ze wzglądu na grubość warstwy izolacji metoda wdmuchiwania np. impregnowanej celulozy w pustkę powietrzną ściany warstwowej jest mniej popularna jako sposób ocieplania starych...
W izolacyjnej osłonie
Najlepiej pod dachem
Dach o połaciach nachylonych pod kątem 45°: a) czterospadowy, oparty na stropie; b) dwuspadowy oparty na ściankach kolankowych o wysokości 1 m. Pod ścianką o odpowiedniej wysokości zmieszczą się: a) 0,7 m – sporadycznie używane przedmioty; b) 1 m – łóżko; c) 1,5 m – biurko, przy którym można swobodnie stanąć; d) 2 m – większość mebli Składane schody na strych,...
Najlepiej pod dachem
Najlepiej pod dachem
Dach o połaciach nachylonych pod kątem 45°: a) czterospadowy, oparty na stropie; b) dwuspadowy oparty na ściankach kolankowych o wysokości 1 m. Pod ścianką o odpowiedniej wysokości zmieszczą się: a) 0,7 m – sporadycznie używane przedmioty; b) 1 m – łóżko; c) 1,5 m – biurko, przy którym można swobodnie stanąć; d) 2 m – większość mebli Składane schody na strych,...
Najlepiej pod dachem
Najnowsze wydanie
Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz