| Modernizacja instalacji grzewczej często oznacza po prostu wymianę kotła na nowy. Bywa połączona ze zmianą wykorzystywanego paliwa, może się wiązać z modernizacją całej kotłowni. Potem przychodzi czas na rury, komin, grzejniki... Kompleksowa modernizacja, chociaż uciążliwa i droga, przynosi duże korzyści w postaci obniżenia kosztów ogrzewania i podniesienia bezpieczeństwa użytkowania kotłowni. Kiedy stary kocioł zastępujemy nowym? Zazwyczaj wtedy, gdy:
W przypadku zmiany paliwa ze stałego na gaz płynny lub olej opałowy, należy liczyć się z koniecznością wykonania przeróbek, związanych ze specyfiką składowania nowego paliwa. Sprawa jest o wiele prostsza, gdy wymieniamy stary kocioł gazowy na nowy, ponieważ wymagania dotyczące kotłowni są zazwyczaj spełnione. Gdzie zamontować kocioł? Kocioł gazowy, zarówno na gaz ziemny, jak i płynny, można zamontować w dowolnym pomieszczeniu – nie tylko w kotłowni, ale także w kuchni lub łazience. Dzięki temu, dodatkową korzyścią będzie odzyskanie pomieszczenia, które wcześniej było składem opału. To, gdzie zamontujemy kocioł, zależy od jego rodzaju. Urządzenie z otwartą komorą spalania należy umieścić w kotłowni lub "w pomieszczeniu nieprzeznaczonym na stały pobyt ludzi", do którego doprowadzona jest odpowiednia ilość świeżego powietrza niezbędnego w procesie spalania. Uwaga. Spaliny muszą być odprowadzane przez komin o długości min. 4 m. Jeżeli nie chcemy tracić miejsca, dobrym rozwiązaniem będzie kupno kotła z zamkniętą komorą spalania. Jest on tak skonstruowany, że powietrze potrzebne do procesu spalania pobiera nie z pomieszczenia, w którym się znajduje, ale z zewnątrz budynku tzw. przewodem powietrzno-spalinowym. Jest ono zasysane rurą zewnętrzną, zaś drugą, umieszczoną współosiowo, usuwane są na zewnątrz spaliny. Kotły te są bezpieczniejsze od tradycyjnych, gdyż proces spalania jest w nich odizolowany od pomieszczenia. Ponadto urządzenia te można zabudować np. w ciągu szafek kuchennych. O ile kocioł na gaz ziemny można zamontować niemal w dowolnym pomieszczeniu domu, o tyle kocioł na gaz płynny nie może znajdować się w piwnicy czy suterenie, lecz jedynie w pomieszczeniu usytuowanym powyżej poziomu terenu. Pamiętajmy, że gaz płynny wymaga umieszczenia zbiorników na zewnątrz budynku. Z uwagi na bezpieczeństwo użytkowania, zbiorniki nie mogą znajdować się w zagłębieniach terenu, w miejscach podmokłych i w odległości mniejszej niż 5 m od rowów, studzienek lub wpustów kanalizacyjnych. Przed podjęciem decyzji o wyborze gazu płynnego warto upewnić się u sprzedawcy tego paliwa, czy w naszym przypadku będzie możliwe korzystanie z niego, lub określić, jakie prace dostosowawcze należy wykonać. Jeśli kocioł na paliwo stałe zastąpimy kotłem olejowym, to pomieszczenie przeznaczone do składowania opału będzie można wykorzystać na magazyn oleju. Decydując się na kocioł olejowy musimy pamiętać, że hałas towarzyszący pracy palnika może być uciążliwy, zwłaszcza w godzinach nocnych, kiedy jest bardzo cicho. Drugim mankamentem jest zapach oleju unoszący się w kotłowni i pomieszczeniu, gdzie zamontowany jest zbiornik. Dzieje się tak, mimo że zbiorniki na olej mają coraz bardziej nowoczesne rozwiązania, ograniczające zanieczyszczenie powietrza zapachem oleju. Chcąc wymienić stary kocioł na paliwo stałe na urządzenie nowoczesne, musimy wygospodarować odpowiednie miejsce do składowania paliwa. Kocioł pracuje bowiem efektywnie tylko wtedy, gdy paliwo ma niską wilgotność. Warto też przewidzieć miejsce na podajnik i zasobnik paliwa. Nowe kotły na paliwo stałe są w pełni zautomatyzowane, dzięki czemu nie wymagają częstej kontroli. |
| Moc nowego kotła Moc kotła dobieramy w zależności od spełnianej przez niego funkcji. Kocioł może dostarczać wyłącznie ciepło potrzebne do ogrzania budynku. Może również dodatkowo dostarczać ciepłą wodę. Ogrzewać ciepłą wodę możemy na dwa sposoby – kupując kocioł jednofunkcyjny z zasobnikiem albo kocioł dwufunkcyjny. Kocioł jednofunkcyjny z zasobnikiem podgrzewa całą wodę zgromadzoną w zasobniku, kocioł dwufunkcyjny podgrzewa ciepłą wodę w sposób przepływowy, wtedy gdy z niej korzystamy. Moc kotła jednofunkcyjnego dla potrzeb centralnego ogrzewania powinna pokrywać 90% zapotrzebowania budynku na ciepło. W przypadku dołączenia zasobnika, musi być ona skorygowana do wartości pozwalającej ogrzać wodę na cele użytkowe. Do obliczenia zapotrzebowania na ciepło budynku starszego zazwyczaj stosuje się metodę wskaźnikową. Firmy sprzedające kotły, na podstawie roku budowy określają przybliżoną moc kotła. Możemy też oszacować ją samodzielnie. Odczytujemy na tabliczce znamionowej starego urządzenia jego moc i w zależności od tego, czy pomieszczenia były przegrzane, czy niedogrzane, zmniejszamy ją albo zwiększamy. Problemem będzie określenie mocy kotła, jeżeli budynek został ocieplony. Wtedy najlepszym rozwiązaniem jest obliczenie przez projektanta instalacji grzewczych zapotrzebowania na moc cieplną. Moc kotłów dwufunkcyjnych dobierana jest na podstawie mocy potrzebnej do przygotowania c.w.u. Jest ona większa niż moc kotła jednofunkcyjnego. Najmniejsza zalecana moc kotła – ze względu na ciepłą wodę – powinna wynosić 24 kW. Dobór kotła o niewłaściwej mocy powoduje nieprawidłowe funkcjonowanie instalacji. Jeśli urządzenie ma zbyt małą moc, pomieszczenia mogą być niedogrzane. Kocioł o zbyt dużej mocy będzie się często włączał i wyłączał, albo pracował przez większość czasu z częściową mocą, co spowoduje jego szybsze zużycie i spalanie większej ilości paliwa. Kocioł nowy i co dalej? Zmieniając kocioł na paliwo stałe na kocioł opalany gazem lub olejem, musimy się liczyć z koniecznością wymiany całej instalacji. Kocioł na paliwo stałe współpracuje z reguły z instalacją grawitacyjną typu otwartego, czyli zabezpieczoną otwartym naczyniem wzbiorczym oraz rurowym systemem odpowietrzającym. Instalacja grawitacyjna charakteryzuje się dużymi średnicami rur, a kontakt wody grzewczej z powietrzem powoduje przyspieszoną korozję wymiennika w kotle, rur i grzejników. Kotły gazowe i olejowe wymagają pracy w systemach zamkniętych z naczyniem przeponowym i automatycznymi odpowietrznikami. Powietrze zewnętrzne nie ma wtedy dostępu do wody w instalacji. Dzięki temu instalacja mniej koroduje i jej żywotność rośnie. Naczynie wzbiorcze zabezpiecza instalację przed wzrostem ciśnienia spowodowanym rozszerzalnością cieplną wody w obiegu. Jego wielkość dobiera się w zależności od pojemności instalacji oraz od maksymalnej temperatury wody grzewczej. Mniej przeróbek wymaga wymiana starego kotła gazowego na nowy. Jeżeli wymienimy go na kocioł tradycyjny lub z zamkniętą komorą spalania, a temperatura wody zasilającej i powrotnej nie ulegnie zmianie, nie musimy nic zmieniać w instalacji. Jeżeli jednak zastosujemy kocioł kondensacyjny albo obniżymy temperaturę wody zasilającej, średnice rur powinny ulec zwiększeniu z powodu konieczności uzyskania większego przepływu czynnika grzewczego. Jeśli nie zmienimy średnic rur, zbyt duża prędkość przepływu w nich wody będzie powodować powstawanie nieprzyjemnych dźwięków. W instalacjach ogrzewania pompowego przepływ wody wywoływany jest przez pracę pompy obiegowej. Dzięki temu opory przepływu mogą być większe niż w układach grawitacyjnych. Możemy zatem zastosować mniejsze średnice przewodów, co znacznie obniża koszt instalacji, zmniejsza bezwładność cieplną układu oraz redukuje straty ciepła w systemie. Poza tym zastosowanie pompy w instalacji centralnego ogrzewania oznacza większą łatwość prowadzenia przewodów oraz możliwość umieszczenia grzejników poniżej źródła ciepła. Do wad ogrzewania pompowego należy uzależnienie jego działania od dostawy energii elektrycznej, ciągły pobór prądu, konieczność okresowej konserwacji oraz wymiany pompy. Tomasz Pabur Dalszy ciąg artykułu do przeczytania w numerze |
