| Domofon ustrzeże nas przed niepożądaną wizytą. Przed telewizorem, a nie przy oknie oczekiwać będziemy gościa. Jednak nawet najdroższy wideofon nie zapewni nam bezpieczeństwa, jeśli nie oprą się złodziejom drzwi. Domofon to urządzenie nieskomplikowane w budowie i działaniu. Do tego stopnia, że prosty domofon możemy zainstalować samodzielnie. Jeśli zaś komuś nie wystarcza kontakt głosowy, niech kupi wideofon. Domofony Instalacja domofonowa składa się z dwóch urządzeń. W domu znajduje się tzw. unifon, wyposażony w słuchawkę, przez którą możemy prowadzić rozmowę . Jeśli zdecydujemy się wpuścić gościa, naciskamy przycisk otwierający elektryczny zamek w drzwiach wejściowych. Przy bramie lub furtce umieszczony jest panel wejściowy zbudowany z głośnika, mikrofonu i dzwonka – tzw. bramofon, zwany też kasetą rozmówną. Możemy kupić bramofon z daszkiem chroniącym kasetę przed deszczem. Ciekawym rozwiązaniem jest połączenie skrzynki pocztowej z panelem wejściowym domofonu, czyli zamknięcie w jednej obudowie dwóch funkcji. Bramofony są produkowane w wersji na- i podtynkowej. Są też bardzo wąskie bramofony natynkowe przeznaczone do montażu na słupkach ogrodzeniowych. Unifon montuje się najczęściej przy drzwiach wejściowych. Jeśli mamy dom kilkukondygnacyjny, zainstalowanie go na każdym piętrze oszczędzi nam biegania po schodach. Drzwi zewnętrzne lub/i furtkę otwiera się po naciśnięciu przycisku. Niektóre unifony mają sygnalizację świetlną, informującą o tym, czy zostały one zamknięte. Unifon może mieć również funkcję interkomu, umożliwiającą np. porozumiewanie się z osobą znajdującą się w innym pomieszczeniu. W obrębie jednego domu może być kilka słuchawek wewnętrznych. Taki system pozwala na otwieranie drzwi wejściowych na posesję z dowolnego pomieszczenia, w którym znajduje się słuchawka. Na rynku dostępnych jest kilkadziesiąt różnego rodzaju domofonów. Różnią się one między sobą wyglądem, kolorem, funkcjami oraz wykończeniem. Są również domofony do domów dwurodzinnych – jeden panel wejściowy współpracuje z jednym lub dwoma unifonami. Dwa systemy Do domów jednorodzinnych przeznaczone są zwłaszcza systemy analogowe, ale cyfrowe mogą być również stosowane w małych instalacjach. Systemy cyfrowe mogą sterować innymi urządzeniami (np. zapalać lampy oświetlające drogę do domu po otworzeniu furtki domofonem) i stanowić jeden z elementów systemu inteligentnego domu. W ramach systemów analogowych dostępne są rozwiązania pięcio- i dwużyłowe. W tych pierwszych do komunikacji między panelem wejściowym a unifonem wykorzystywany jest przewód o 5 żyłach (4 wspólne + 1 wywołania). W systemie dwużyłowym wywołanie, prowadzenie rozmów oraz obsługa elektrozaczepu możliwa jest przy użyciu dwóch żył dochodzących do unifonu (1 wspólna + 1 wywołania). Panele wejściowe i unifony dostępne są w wersjach na- i podtynkowych. Dowiedz się, kto idzie Rozmowa z osobą wewnątrz domu jest możliwa po wywołaniu unifonu poprzez naciśnięcie przycisku na bramofonie. W większości unifonów trzeba posłużyć się słuchawką. Dostępne są też jednak urządzenia głośnomówiące, nie wymagające użycia słuchawki. Korzysta się wtedy z umieszczonego na panelu unifonu głośnika. Najprostsze systemy domofonowe, nazywane simplex, umożliwiają tylko rozmowę naprzemienną – osoba znajdująca się przy bramie w trakcie mówienia nie słyszy naszej odpowiedzi. Inne rozwiązanie to system umożliwiający rozmowę jednoczesną. Nazywany jest duplex i, jako znacznie wygodniejszy, jest obecnie bardzo popularny. Do działania domofonu niezbędne są także: zamek elektryczny oraz zasilacz. Zamek może zwalniać rygiel tylko w czasie, gdy przycisk na unifonie jest wciśnięty, lub po jednorazowym przyciśnięciu rygiel jest otwarty przez kilka – kilkanaście sekund. |
| Wygoda podczas remontu Większość domofonów to urządzenia przewodowe. Są one też najpopularniejsze w domach jednorodzinnych. Instalacja wewnętrzna może być ułożona w bruzdach pod tynkiem lub poprowadzona na powierzchni ściany. Na zewnątrz stosuje się kable teletechniczne przeznaczone do układania w ziemi. Rujnacji domu i ogrodu da się uniknąć, jeśli wybierzemy domofon bezprzewodowy, zwany też radiofonem. Systemy są sterowane falami radiowymi, zasilane własnymi bateriami. W wielu przypadkach kaseta rozmówna i moduł odbiorczy zasilane są zwykłymi bateriami, zaś słuchawka akumulatorkiem, który ładuje się, gdy nie jest używana. Domofony bezprzewodowe mogą mieć zasięg do ok. 400 m w terenie otwartym i możliwość podłączenia kilku słuchawek do sterowania wejściem, działających na zasadzie pilota. Domofon bezprzewodowy może obsługiwać jedno lub dwa mieszkania. Każda słuchawka ma wyłącznik zasilania, wyświetlacz LCD informujący o stanie baterii, zasięgu oraz zamknięciu lub otwarciu drzwi zewnętrznych. Funkcje dodatkowe to otwieranie bramy wjazdowej oraz garażowej, włączanie i wyłączanie oświetlenia zewnętrznego oraz regulacja tonu i głośności wywołania. Uwaga. W przypadku radiofonów konieczne jest stosowanie zamków wyposażonych w elektrozaczepy z pamięcią, zwalniane po dostarczeniu krótko trwającego impulsu napięcia. Pozwala to znacznie ograniczyć zużycie baterii w słuchawce. Minusem systemów bezprzewodowych jest konieczność regularnej kontroli stanu baterii i ich okresowej wymiany (zwłaszcza zasilania kasety). Ponieważ fale radiowe są stosunkowo łatwe do przechwycenia, stosuje się kodowanie transmisji. W połączeniu z koniecznością wyposażenia każdego elementu instalacji w moduł nadawczo-odbiorczy, ma to wpływ na wyższą, niż w przypadku systemów kablowych cenę zestawu. Wideofony Kontakt głosowy z rozmówcą okaże się niewystarczający, jeśli chcemy widzieć, z kim rozmawiamy. Warto zatem zastanowić się nad możliwością zainstalowania wideofonu zamiast domofonu 4. Na rynku dostępne są systemy dla jednego lub kilku użytkowników, a także systemy umożliwiające wykorzystanie istniejącej instalacji domofonowej. System wideofonowy pozwala, oprócz głosu rozmówcy, przedstawić jego obraz za pośrednictwem kamery umieszczonej przy wejściu. W domu mamy słuchawkę i monitor, na którym widzimy rozmówcę. Podobnie, jak w przypadku domofonu, przy wejściu na posesję znajduje się przycisk, który w domu sygnalizuje dzwonkiem przybycie gościa. Na tym możliwości systemów wideofonowych się nie kończą. W przypadku bardziej rozbudowanych instalacji można je wyposażyć w kilka kamer, śledzących krok po kroku od furtki do drzwi wejściowych. Kamery wideofonów są z reguły wyposażone w diody podczerwieni oraz system automatycznego dopasowania widoczności do istniejących warunków atmosferycznych. Dzięki temu zapewniają optymalną jakość obrazu zarówno w dzień jak i w nocy. Funkcja ta jest przydatna zwłaszcza wtedy, gdy nie mamy dodatkowego oświetlenia przed wejściem. W domach jednorodzinnych panel wejściowy z kamerą umieszczamy zazwyczaj na słupku ogrodzeniowym (oko kamery na wysokości 155-160 cm od podłoża). Z koncentrykiem lub bez Systemy wideofonowe dzielą się na systemy z przewodem koncentrycznym lub bez tego przewodu. Systemy bez przewodu koncentrycznego, oprócz funkcji standardowych – wywołanie, przesył fonii i wizji, otwarcie elektrozaczepu, podgląd wizji – można rozbudować jedynie o dodatkowe kamery i panele wejściowe. Ich zaletą jest możliwość wymiany istniejącego systemu domofonowego na wideofonowy bez konieczności zmiany okablowania. Systemy z przewodem koncentrycznym, oprócz standardowych funkcji wymienionych wyżej, mogą zostać rozbudowane o: interkom, dodatkowe kamery, dodatkowe wejścia z panelami wideodomofonowymi, możliwość rejestracji zdjęć gości pod nieobecność gospodarzy (moduł pamięci), podgląd wizji na odbiorniku TV (poprzez wejście wideo). Interkom pozwala na wywołanie dodatkowego monitora bądź słuchawki. Dzięki tej funkcji możemy się porozumiewać również z osobami znajdującymi się wewnątrz budynku. Rozbudowane monitory pozwalają zapisywać obraz i dźwięk przekazywany z kamery i mikrofonu podczas naszej nieobecności, informując nas o osobach odwiedzających. |
| Co potrafią (wideo)domofony Zasilanie awaryjne umożliwia działanie domofonu nawet w przypadku braku prądu. Kaseta rozmówna może być wyposażona w układ elektroniczny. Zyskujemy wtedy wzmacniacz regulujący siłę głosu. Unifon innym dźwiękiem zasygnalizuje połączenie z bramofonem, innym zaś, gdy odezwie się interkom. Niektóre urządzenia mają dzwonki polifoniczne. Istnieje też możliwość otwierania domofonem bramy wjazdowej na posesję. Dla osób niewidomych i słabo widzących przydatny będzie domofon z sygnalizacją głosową informującą o tym, jakich przycisków dotykamy. Osobom starszym przyda się urządzenie głośnomówiące. Instalowane w wideobramofonie diody podczerwieni umożliwiają pracę kamery także w nocy oraz automatyczne dopasowanie jakości obrazu do istniejących warunków atmosferycznych. Wśród dodatkowych funkcji urządzenia może się znaleźć także dźwiękowa sygnalizacja próby zdemontowania kamery. Wideofon może rejestrować obraz z kamery co jakiś czas, automatycznie. Dzięki temu podczas nieobecności w domu mamy dokładną kontrolę tego, co działo się przed naszą furtką. Bogato wyposażone urządzenia umożliwiają także powiększenie widzianego na monitorze obrazu oraz włączanie oświetlenia furtki i/lub wejścia do domu. Zaś dodatkowa wewnętrzna kamera, pozwoli na kontakt wzrokowy z drugą osobą, jeśli korzystamy z funkcji interkomu. Co wybrać? Przed zakupem domofonu czy wideofonu trzeba zastanowić się, które rozwiązanie najbardziej nam odpowiada i skonsultować się z firmą sprzedającą te urządzenia. Oferuje ona zwykle darmową poradę doradców technicznych dotyczącą wyboru najbardziej optymalnego rozwiązania. W ofercie handlowej są domofony, które podłącza się do centrali abonenckiej w miejsce telefonu – możemy się spotkać z oryginalnie brzmiącą nazwą "bramotele". Dzięki takiemu podłączeniu unikamy prowadzenia dodatkowej instalacji, gdyż domofon pracuje na przewodach telekomunikacyjnych – zamiast oddzielnych unifonu i telefonu mamy tylko jedno urządzenie. W przypadku wideofonu sprawdźmy przed zakupem, w jakich temperaturach może pracować kamera. W naszych warunkach klimatycznych sprawdzi się tylko taka, która wytrzyma temperaturę nawet poniżej -20°C. Układ ogrzewania – a są wideofony z takim wyposażeniem – dodatkowo zwiększy trwałość tego delikatnego elementu. Oczywiście, najlepiej jeśli montaż instalacji domofonowej lub wideofonowej możemy polecić wyspecjalizowanej firmie, gdyż zyskujemy w ten sposób serwis. Jeśli jednak chcemy zaoszczędzić, kupmy zestaw do samodzielnego montażu. Składa się on z panela wejściowego, unifonu oraz zasilacza. Montaż takiego zestawu zgodnie z dołączoną instrukcją nie powinien nastręczać żadnych trudności. |
Niezwyczajne drzwi
Co prawda eksperci twierdzą, że złodziej jak chce, to otworzy wszystko, ale nie ma powodu, żeby mu to ułatwiać. Z domofem czujemy się bezpiecznie w domu, bo kontrolujemy sytuację na zewnątrz. Ale jak nas nie ma odpór intruzowi zagwarantują drzwi antywłamaniowe.
Najbardziej odporne na włamania są drzwi tzw. klasy C (wg norm europejskich odpowiadają klasie 3 lub 4). Taka zapora wytrzyma godzinną próbę włamania przy użyciu łomu, młotka, wiertarki czy innych "specjalistycznych" narzędzi.
Skrzydło takich drzwi (niezależnie od tego, czy jest drewniane czy metalowe) wzmocnione jest metalowymi profilami. Na ramie znajduje się metalowa kratownica, a przestrzeń pomiędzy profilami wypełnia się izolacją (termiczną i akustyczną). Tak otrzymany szkielet jest dwustronnie obkładany blachą stalową (grubości min. 2 mm), a następnie obudowywany płytami drewnopochodnymi, laminatem czy panelami drewnianymi (od wewnątrz czasami dermą lub skórą).
Właściwości antywłamaniowe wynikają z całej konstrukcji takich drzwi, począwszy od ościeżnic na zawiasach kończąc.
Ościeżnica najczęściej jest wykonana z kształtowników stalowych; rzadko adaptuje się ościeżnice drewniane. Mocowana jest w murze za pomocą wielu kotew, a następnie obmurowywana (może też być dodatkowo wypełniona betonem lub pianką poliuretanową). Mocowanie ościeżnicy tylko na piankę jest niedopuszczalne, gdyż nie zapewni parametrów wytrzymałościowych. Masa skrzydła to ciężar około 100 kg. Metalowy próg zapobiega wyważeniu drzwi i jest sprzedawany w komplecie z ościeżnicą.
Zawiasy zapewniają płynny ruch pomimo ciężaru drzwi. Są tak skonstruowane, że uniemożliwiają wyjęcie skrzydła z ościeżnicy. Po stronie zawiasów umieszczone są bolce przeciwwyważeniowe, które nawet w momencie przecięcia zawiasów utrzymają skrzydło w ościeżnicy.
Warto pamiętać, że niezależnie od zapewnień producenta, jedynym wiarygodnym potwierdzeniem klasy odpornościowej drzwi są atesty Instytutu Mechaniki Precyzyjnej lub Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Przemysłu Wyposażenia Budownictwa "Metalplast". Posiadanie takich drzwi jest również honorowane przez firmy ubezpieczeniowe, co jest wyrażane zniżkami w polisach ubezpieczeniowych od skutków kradzieży.
Opracowanie: Hanna Czerska
