Parametry λ i U – co oznaczają?
λ – współczynnik przewodności cieplnej – określa termoizolacyjność materiałów budowlanych w W/(m·K). Im mniejszą wartość tego współczynnika ma materiał, tym lepszą izolacyjność cieplną może mieć wykonana z niego przegroda zewnętrzna. O ciepłochronności ściany w dużej mierze decydują materiały termoizolacyjne i mają one wartość tego współczynnika w granicach 0,03–0,05 W/(m·K).
U – współczynnik przenikania ciepła – określa izolacyjność termiczną czyli ciepłochronność przegrody o określonej konstrukcji i grubości: ściany, dachu, stropu albo podłogi na gruncie. Jego jednostką jest W/(m2·K). W uproszczeniu, wartość U jest sumą oporu cieplnego poszczególnych warstw. Opór każdej warstwy zaś to jej grubość dzielona przez współczynnik przewodności cieplnej materiału.
Odwrotność zsumowanych oporów określa przewodność cieplną ściany.
Na jakie rodzaje można podzielić ściany zewnętrzne w domach jednorodzinnych?
Ściany domów można budować niemal z każdego dostępnego materiału, czyli drewna, gliny, słomy, kamienia, cegły, betonu itd. Wybór technologii również jest duży – ściany szkieletowe, prefabrykowane, masywne, murowane itp. Jednak w naszym kraju około 90% domów jednorodzinnych ma murowane ściany zewnętrzne jedno-, dwu- lub trójwarstwowe.
Za ścianami murowanymi przemawia również to, że jest to technologia powszechnie znana, stosunkowo łatwa do wykonania i co ważne nadzorowania. Poza tym dość tania oraz odporna na błędy, o które nietrudno przy niskim poziomie wykonawstwa. Ściany jednowarstwowe
To przegrody, z których można budować domy mieszkalne zgodne z obowiązującymi przepisami. Pomimo tego są popularne z uwagi na szybkość wykonania. Jednak te nowoczesne technologie wymagają od wykonawców sporej wiedzy. Z tego względu ważne jest przestrzeganie wszystkich zaleceń producentów, aby nie doprowadzić do powstania mostków termicznych, pękania ścian lub tynków.
Ściany jednowarstwowe grubości 36–50 cm najczęściej muruje się z bloczków betonu komórkowego (odmiany 400) lub pustaków ceramicznych (poryzowanych).
Elementy łączy się na pióro i wpust, dlatego nie wymagają stosowania spoin pionowych. Do murowania używa się zapraw klejowych lub ciepłochronnych. Ściany jednowarstwowe wykonywane są również z bloczków keramzytobetonowych grubości zaledwie 31–36 cm wypełnionych odpowiednio wyprofilowaną wkładką styropianową. Dzięki temu mają współczynnik przenikania ciepła U=0,19 (W/m2·K). Murowane są tylko na spoiny poziome, a pionowe wypełnia się sznurem poliuretanowym lub pianką montażową zapewniając szczelność i ciągłość termoizolacji. Łączna grubość styropianu wynosi około 15 cm. Pogrubiona wewnętrzna ścianka umożliwia wieszanie urządzeń instalacyjnych, półek, czy szafek w dowolnym miejscu. Na dodatek odznaczają się dobrą akumulacyjnością cieplną oraz izolacyjnością akustyczną. Są trwałe i odporne na żywioły, przy tym łatwe do wykonania (przy stosowaniu elementów systemowych – narożnych, okiennych, nadprożowych, wieńcowych).
Ściany dwuwarstwowe – metoda lekka sucha
Przegrody te swoją budową bardzo przypominają ściany trójwarstwowe. Mają podobną grubość i parametry techniczne. Wprawdzie nie są tak wytrzymałe, trwałe i odporne na żywioły, ale równie dobre pod względem termicznym oraz akustycznym. Poza tym, łatwiejsze do wykonania i ewentualnej naprawy, tańsze oraz równie efektowne. Niestety również wykonuje się je stosunkowo rzadko z uwagi na pracochłonność poprawnego wykonania warstwy elewacyjnej.
Wewnętrzną warstwę nośną stanowi mur grubości 24–29 cm wznoszony z takich samych materiałów, jak w przegrodach trójwarstwowych. Warstwę izolacyjną, także wykonuje się z płyt półtwardej wełny mineralnej o łącznej grubości 15–25 cm. Układa się ją w dwóch wzajemnie prostopadłych warstwach pomiędzy drewnianymi listwami rusztu dystansowego. Dzięki temu ograniczone są liniowe mostki termiczne. Termoizolację osłania się wysokoparoprzepuszczalną folią przeciwwiatrową, oraz chroni przed zawilgoceniem szczeliną wentylacyjną szerokości 3 cm. Warstwę osłonową i wykończeniową najczęściej stanowią deski wykonane z różnych gatunków drewna lub siding winylowy. Jednak może to być również sklejka wodoodporna, blacha trapezowa i inne lekkie materiały osłonowe.
Ściany dwuwarstwowe – metoda lekka mokra
To obecnie najczęściej stosowany rodzaj ścian zewnętrznych pomimo, że swoimi właściwościami ustępują ścianom trójwarstwowym. Jednak są przynajmniej równie ciepłe (stosuje się je nawet w domach pasywnych), a za to nieco tańsze i cieńsze (42–52 cm). Trzeba jednak zdawać sobie sprawę, że charakteryzują się gorszą izolacyjnością akustyczną, odpornością na uszkodzenia mechaniczne i żywioły. Poza tym nie są paroprzepuszczalne, ani tak efektowne, jak ściany trójwarstwowe.
Wewnętrzną warstwę nośną grubości 24–25 cm można murować z takich samych materiałów, jak w ścianach trójwarstwowych. Jednak częściej stosuje się nowocześniejsze materiały łączone na pióro i wpust. Wykonywanie tylko spoin poziomych znacznie ułatwia i przyspiesza prace murarskie. Warstwę termoizolacyjną grubości 12–20 cm najczęściej wykonuje się z płyt styropianowych o gęstości min. 15 kg/m3 (rzadko z droższej wełny mineralnej). Zabezpiecza się je siatką z włókna szklanego i tynkiem cienkowarstwowym.
Ściany trójwarstwowe
Przegrody te uznawane są za najlepsze, ponieważ w bardzo dużym stopniu spełniają wszystkie kryteria stawiane ścianom zewnętrznym. Są wytrzymałe, trwałe, odporne na żywioły, charakteryzują się bardzo dobrą izolacyjnością termiczną, a zwłaszcza akustyczną, Poza tym są paroprzepuszczalne i często bardzo efektowne. Nie są jednak powszechnie stosowane z uwagi na dość skomplikowane wykonawstwo (wymagające dużej staranności), stosunkowo dużą szerokość 43–62 cm oraz wysoki koszt, ale tylko, gdy warstwa zewnętrzna wykonana jest z cegieł klinkierowych.
Wewnętrzną warstwę nośną grubości 18–20 cm najczęściej muruje się na zaprawę cementowo-wapienną z pustaków ceramicznych lub keramzytobetonowych, bloczków betonu komórkowego (o ciężarze 600–800 kg/m3) oraz wapienno-piaskowych.
Warstwę środkową tworzy izolacja termiczna grubości 12–25 cm wykonywana głównie z wełny mineralnej o gęstości min. 60 kg/m3. Jej koniecznym uzupełnieniem jest szczelina wentylacyjna o szerokości min. 3 cm. Dzięki temu zapewniony jest optymalny bo naturalny poziom wilgotności przegrody.
Warstwę zewnętrzną grubości 8–12 cm muruje się z cegieł klinkierowych, wapienno-piaskowych, betonowych lub ceramicznych pełnych (najczęściej otynkowanych). Łączy się ją z warstwą nośną za pomocą specjalnych kotew. Dzięki temu powstaje bardzo wytrzymały ustrój przestrzenny o znakomitych właściwościach technicznych.
fot. Wienerberger