Wybór sposobu ogrzewania to zwykle szukanie kompromisu pomiędzy wygodą użytkowania a kosztami inwestycji i eksploatacji. Jednak każdy kompromis ma swoje granice. Co z tego, że np. ciepło będzie tanie, jeśli nie będziemy mieć sił i czasu na noszenie opału i czyszczenie kotła?
Jakie powinno być idealne źródło ciepła? Tanie inwestycyjnie i eksploatacyjnie, a do tego bezobsługowe. Niestety takich nie ma. Dokonanie dobrego wyboru to odpowiednie wyważenie tych trzech czynników. To jedna z najważniejszych decyzji inwestora, bo największą część kosztów utrzymania domu stanowi właśnie ogrzewanie. Ponadto żadna inna instalacja domowa nie wymaga praktycznie obsługi.
Wybierając źródło ciepła – kocioł, pompę ciepła lub ogrzewanie elektryczne – powinniśmy też od razu myśleć, jak ciepło będzie przekazywane do pomieszczeń. Możemy zdecydować się na różnego rodzaju grzejniki ścienne, ogrzewanie płaszczyznowe (podłogowe, sufitowe, ścienne), czy wreszcie nadmuch ciepłego powietrza. Wprawdzie każda kombinacja jest możliwa, ale niekoniecznie zalecana, bo np. wiąże się ze wzrostem kosztów, komplikacją instalacji i kłopotami w sterowaniu. Po co więc utrudniać sobie życie?
Czego nie możemy wybrać?
Niestety, musimy zacząć od rzeczy najmniej przyjemnej – ograniczeń, których nie możemy zmienić.
Zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach zabudowy. Najczęściej spotyka się zakaz stosowania paliw stałych. Treść miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego należy sprawdzić, zanim jeszcze kupimy działkę, bo władze gminy mogą wprowadzić rozmaite ograniczenia – od zakazu zabudowy aż po dopuszczalny kolor elewacji.
Brak dostępu do sieci gazowej lub konieczność wybudowania długiego i drogiego przyłącza. W wielu miejscach szanse na rozbudowę sieci są znikome, choćby z powodu rozproszonej zabudowy.
Brak miejsca na składowanie paliwa. Dotyczy to przede wszystkim biomasy – drewna, słomy itp. Mają one niską gęstość energetyczną, czyli małą wartość opałową w stosunku do objętości. Teoretycznie można oczywiście gromadzić w domu zapas paliwa tylko na kilka dni, ale kupując je w sezonie, będziemy płacić najdrożej i może się zdarzyć, że zostaniemy bez opału w czasie siarczystych mrozów. Dlatego najbezpieczniej i najtaniej jest nabyć poza sezonem zapas na całą zimę.
Jarosław Antkiewicz fot. Immergas
Pompa ciepła a technologia budowy domu
Pompy ciepła można zastosować w rozmaitych domach – – od tradycyjnych murowanych po lekkie konstrukcje szkieletowe. Jednak w różnych budynkach trzeba zastosować pompy o nieco innych parametrach i dodatkowych funkcjach. Dlatego o sposobie ogrzewania warto myśleć już na etapie tworzenia koncepcji domu.
Ogród z boiskiem i parkiem linowym
Właściciele prezentowanego ogrodu najpierw zbudowali dla maluchów domek na drzewie z wiszącym mostem, a obecnie wspólnie użytkują park linowy oraz trawiaste boisko. Ogród może być świetnym miejscem do uprawiania sportu!
Automatyczne nawadnianie i kostka brukowa
Piękne, zdrowe rośliny i ponadczasowe nawierzchnie to marzenie każdego właściciela ogrodu. Na szczęście ładne i funkcjonalne trakty wcale nie muszą być drogie, a zarówno mały, jak i duży ogród może być podlewany automatycznie.
Agregaty prądotwórcze
Niezapowiedziane przerwy w dostawach prądu zdarzają się co najmniej kilka razy w roku i często występują w najmniej odpowiednim momencie. Jeśli nie chcemy być niemile zaskakiwani przez zakład energetyczny, warto zaopatrzyć się w alternatywne źródło zasilania w postaci agregatu prądotwórczego. Podpowiadamy, na co zwracać uwagę, wybierając generator do domu jednorodzinnego.
Kominy
Większość projektów domów jednorodzinnych przewiduje budowę komina (choć przy wykorzystaniu do ogrzewania grzejników elektrycznych lub pompy ciepła i zainstalowaniu wentylacji mechanicznej nie trzeba martwić się o jego postawienie). Do niedawna popularne kominy murowane z cegieł obecnie wyparte zostały przez gotowe systemy kominowe ceramiczne lub stalowe. Oba rozwiązania są równie trwałe, różnią się jednak możliwością stosowania.
Elektroniczne zabezpieczenia domu
Doświadczonemu złodziejowi sforsowanie nawet najlepszych antywłamaniowych drzwi zajmuje tylko kilka minut. Dlatego poza zabezpieczeniami mechanicznymi, niezbędne są także elektroniczne. Kontrola dostępu na posesję, alarm monitorowany przez firmę ochroniarską, symulacja obecności domowników w czasie urlopu, a nawet zdalny podgląd obrazu z kamer to dziś rozwiązania dostępne dla każdego.
Folie dachowe
Większość dachów w obecnie budowanych domach ma pokrycie ułożone na łatach i kontrłatach, uszczelnionych foliami lub membranami wstępnego krycia. Coraz rzadziej stosuje się sztywne deskowania z papą. Folie dachowe są tańsze i łatwiejsze do układania. Chronią dach przed deszczem, nie przepuszczają wody, ale przepuszczają parę wodną. Od tego, ile pary wodnej przepuszczają, zależy sposób ich układania i to, w jakim dachu mogą być stosowane.
Pokrycia dachowe i rynny
Wyboru pokrycia dachowego trzeba dokonać w porozumieniu z projektantem domu, który dopasuje je do konstrukcji więźby, naszych upodobań oraz założeń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Kwestie wizualne są tu dość istotne, bo dach, szczególnie stromy, równie rzuca się w oczy, co elewacja budynku.
Okna i parapety
Nieważne, z jakiego materiału są wykonane profile, ważne, by okna spełniały standardy i były solidnie zamontowane. Przy ich wyborze sugerujemy się głównie ceną, opinią znajomych i reklamą, a tak naprawdę należy zwrócić uwagę na parametry decydujące o wartości użytkowej – wszak jest to zakup na co najmniej 20 lat.
Remont instalacji elektrycznej
Instalacja elektryczna jest jedną z najważniejszych, bo bez niej nie zadziała większość domowych urządzeń. Ponadto jej uszkodzenie to poważne niebezpieczeństwo dla domowników. Prędzej czy później trzeba ją więc wyremontować lub zmodernizować. Jak to zrobić, by prace były jak najmniej uciążliwe?
Wentylacja
Wentylacja to, obok dobrze izolowanych przegród i energooszczędnych okien, trzeci filar energooszczędnego budowania. Dzięki odzyskowi ciepła w wentylacji można osiągnąć więcej, niż poprawiając dwa pozostałe elementy. Jednak by działanie wentylacji mechanicznej miało w ogóle sens, budynek musi być przede wszystkim szczelny.
Podłogi
Powszechnie uważa się, że podłoga to wykończeniowa warstwa tego, co mamy pod stopami. Nie jest to prawda. Ten element to właśnie posadzka, a podłoga to wszystkie warstwy podposadzkowe. Zależnie od tego, co jest podłożem podłogi, grunt czy strop, składa się ona z innych warstw i ma inne zadania do spełnienia. Aby wiedzieć, czym te dwa typy się różnią, warto poznać tajniki ich wykonywania oraz błędy, jakich należy unikać.
Elewacje
Wykańczanie ścian zewnętrznych zwiastuje zbliżający się koniec budowy. Później zostaje już tylko wykończenie wnętrz. Jest to jednak bardzo ważny etap, podczas którego ociepla się budynek i zabezpiecza ściany przed działaniem czynników atmosferycznych. Pokrywa się je kolorowym tynkiem, okłada drewnem, klinkierem, kamieniem lub innymi materiałami dekoracyjnymi. Zanim wybierzemy dany produkt, powinniśmy wiedzieć, na jaki rodzaj ścian można go zastosować oraz jak uniknąć błędów podczas tych prac.
Odkurzacze centralne
To dobre rozwiązanie dla alergików, ponieważ nie powoduje we wnętrzach wzbijania się kurzu, ani ich wtórnego zakurzania. Brud trafia do specjalnego worka lub zbiornika, natomiast zassane powietrze po przefiltrowaniu wyrzucane jest na zewnątrz budynku. Urządzenia nie trzeba przenosić do kolejnych pomieszczeń. Właściciele, z którymi rozmawialiśmy o eksploatacji takiego systemu, założyli go już w trakcie budowy domu. Ale można to zrobić też w istniejącym budynku, choć jest to wtedy trochę trudniejsze.
Kolektory słoneczne
Instalacja solarna pozwala obniżyć koszty przygotowania ciepłej wody użytkowej przez kilka miesięcy w roku. Z tego względu powinny się na nią decydować rodziny, zużywające duże ilości ciepłej wody, oraz właściciele basenów. Kolektory słoneczne można ponadto wykorzystać do wspomagania domowego systemu grzewczego w okresie wiosennym i jesiennym. Kilku właścicieli jednorodzinnych domów opowiedziało nam, w jakim celu zamontowali kolektory słoneczne, na jaki typ się zdecydowali i czy przynoszą im oczekiwane korzyści.
284 m2 w góralskim stylu
Pierwszy dom Iwony i Marcina był murowany. Drugi z kolei, w którym obecnie mieszkają, zbudowali z bali na leśnej polanie położonej 40 km od centrum Warszawy. Lokalizacja jest przepiękna, ale brak stacjonarnej linii telefonicznej utrudnia małżeństwu prowadzenie na miejscu działalności gospodarczej. Trzeci dom, bez względu na technologię, powstanie w miejscu z dobrą łącznością telekomunikacyjną. W praktyce użytkowej ten aspekt okazał się ważny.
Dom na 15 lat
Dorota i Robert budowali swój dom pod Warszawą z myślą, że najdalej po 15 latach sprzedadzą go i powrócą w rodzinne strony. To wpłynęło na jego wygląd i wyposażenie. Dom jest zbudowany solidnie, żeby w przyszłości szybko znalazł kupca, ale nie ma w nim instalacji i urządzeń z długim okresem amortyzacji kosztów, na przykład pompy ciepła. Dom jest wygodny, ale nie przeinwestowany.
Dom na 15 lat
Dorota i Robert budowali swój dom pod Warszawą z myślą, że najdalej po 15 latach sprzedadzą go i powrócą w rodzinne strony. To wpłynęło na jego wygląd i wyposażenie. Dom jest zbudowany solidnie, żeby w przyszłości szybko znalazł kupca, ale nie ma w nim instalacji i urządzeń z długim okresem amortyzacji kosztów, na przykład pompy ciepła. Dom jest wygodny, ale nie przeinwestowany.