Źródłem górnym nazywamy instalację grzewczą w pomieszczeniach. Może być powietrzna lub wodna – podłogówka lub/i grzejniki. Pompa ciepła najlepiej współpracuje z instalacją grzewczą o niskich temperaturach, czyli z podłogówką.
(fot. Wavin)
Najprostszym rozwiązaniem jest system powietrze–powietrze, czyli ogrzewanie pomieszczeń nadmuchem ciepłego powietrza.
Jest to system bardzo popularny w Europie, nie tylko w krajach południowych, ale również na północy, np. dominuje w Norwegii. W Polsce tradycyjnie stosuje się instalację c.o. z obiegiem wodnym, kiedyś wyłącznie z grzejnikami, ostatnio coraz częściej z ogrzewaniem podłogowym. System ogrzewania nadmuchiwanym powietrzem służy równocześnie do chłodzenia latem, dlatego tymi rozwiązaniami zajmujemy się w artykule „Pompa ciepła w klimatyzacji”, planowanym do lipcowego wydania BD.
Zasobnik buforowy
Moc grzewcza pompy ciepła nie zawsze odpowiada chwilowemu zapotrzebowaniu na ciepło, dlatego między pompą ciepła a obiegiem wodnym c.o. stosuje się zasobnik buforowy, tj. zbiornik z wodą „magazynującą” ciepło. Dzięki temu unika się częstego włączania i wyłączania pompy ciepła. Fachowcy nazywają to rozwiązanie „sprzęgłem hydraulicznym”, gdyż dzięki niemu pompa ciepła jest „odsprzężona” od obiegu wody w instalacji c.o. i może pracować niezależnie od chwilowych potrzeb instalacji grzewczej. Gdy na przykład zawory termostatyczne zredukują strumień wody w instalacji grzewczej, to pompa ciepła nadal może pracować ze stałą wydajnością, oddając ciepło do zasobnika buforowego. Akumulowanie ciepła w zasobniku buforowym jest również korzystne z kilku innych powodów:
stabilizuje ogrzewanie w sytuacjach wyłączeń zasilania energetycznego;
eliminuje szumy przepływu w systemie rozprowadzania ciepła;
umożliwia modernizację instalacji grzewczej bez wymiany pompy ciepła.
Stosowanie zasobnika buforowego jest wręcz niezbędne w tzw. systemie biwalentnym, gdy poza pompą ciepła mamy jeszcze inne źródło ogrzewania – np. kolektory słoneczne lub kocioł. Wówczas w zasobniku buforowym następuje połączenie dwóch źródeł ciepła w jeden system grzewczy. Pojemność zasobnika buforowego zależy od wymaganej mocy grzewczej i w domu jednorodzinnym wynosi zwykle 200÷500 l. Oczywiście, im większa pojemność tym większa jest bezwładność cieplna systemu. W przypadku zastosowania w domu wyłącznie instalacji ogrzewania podłogowego, ze względu na wielką masę cieplną wylewki podłogowej, można zrezygnować ze stosowania zasobnika buforowego, jeśli jedyną jego funkcją miałaby być wyłącznie inercja cieplna, gdyż tę funkcję doskonale spełnia wylewka podłogowa.