Prawidłowo zaprojektowany i wykonany energooszczędny dom cechuje się zmianą struktury zapotrzebowania na ciepło. W bilansie cieplnym budynku zwiększa się procentowy udział przygotowania ciepłej wody użytkowej, natomiast zmniejsza zapotrzebowanie na pokrycie strat ciepła przez przenikanie przez przegrody zewnętrzne. Taka sytuacja wymusza zmianę rodzajów systemów wytwarzania ciepła w budynkach.
W jaki sposób ogrzewać dom energooszczędny?
Wybór rodzaju ogrzewania domu zależy od wielu lokalnych czynników i należy tego wyboru dokonywać indywidualnie dla konkretnego budynku. Generalnie można stwierdzić, że sposób ogrzewania domu zależy od jego klasy energetycznej. Czym bardziej energooszczędne rozwiązania konstrukcji budynku, tym bardziej opłaca się stosowanie rozwiązań o niskich kosztach inwestycyjnych, np. urządzeń elektrycznych.
Stosując sumaryczne kryterium kosztów: wykonania systemu grzewczego i eksploatacji w okresie życia urządzeń grzewczych, najlepszym sposobem wytwarzania ciepła w warunkach polskich jest zastosowanie kondensacyjnego kotła gazowego. Pod warunkiem, że do działki doprowadzona jest sieć gazowa.
Jeśli sieci gazowej nie ma, i w najbliższym czasie nie planuje się jej budowy, alternatywą może być pompa ciepła współpracująca z niskotemperaturowym ogrzewaniem podłogowym, pobierająca ciepło z gruntu lub powietrza. Szacuje się, że pompa ciepła zasilona 1 kWh energii, może oddać nawet 5 kWh energii cieplnej.
Niekłopotliwym źródłem ciepła do ogrzewania domu mogą być kolektory słoneczne współpracujące np. z kominkiem z płaszczem wodnym. Ale kolektory słoneczne jako niezależne źródło ciepła w naszym klimacie zapewniają ciepłą wodę jedynie między kwietniem a wrześniem, nie zawsze więc są opłacalną inwestycją.
Do ogrzewania domu jednorodzinnego można też używać paliw odnawialnych, i wyposażyć dom np. w kocioł na pelety. Ważne jest by zwrócić uwagę na automatykę wymienionych urządzeń grzewczych, która zapewnia racjonalne, a więc ekonomiczne, zużycie paliwa.
W domu energooszczędnym można także zastosować ogrzewanie nadmuchowe.
Dlaczego dom energooszczędny warto ogrzewać kotłem kondensacyjnym?
fot. Viessmann
Kotły kondensacyjne współpracują najefektywniej z niskotemperaturowymi systemami grzewczymi, jakie stosuje się właśnie w domach energooszczędnych. Zapewniają wystarczającą ilość ciepła, kosztem stosunkowo niewielkiego zużycia gazu, a więc są sposobem na tanie grzanie domu. Jednak aby było to możliwe, kocioł powinien być fachowo serwisowany (częściej, a więc drożej niż kocioł tradycyjny), gdyż kotły te są wrażliwe, np. na jakość wody. Kotły kondensacyjne mają wysoką sprawność – ponad 100%, wynikającą z wykorzystywania do ogrzewania domu także ciepła kondensacji (stąd ich nazwa).
Co to znaczy, że sprawność kotła przekracza 100%?
Sprawność zwykłych niekondensacyjnych kotłów może sięgać najwyżej 94–96%. Kotły kondensacyjne mają sprawność wyższą o minimum 10% – najlepsze z nich mogą osiągnąć nawet 109%. To, że sprawność przekracza 100%, co brzmi niedorzecznie, wynika po prostu z definicji sprawności kotła, którą stworzono kiedyś dla kotłów niekondensacyjnych – jedynych, jakie znano.
Założono wtedy, że w gorących spalinach ulatujących przez komin musi zawsze znajdować się dwutlenek węgla i para wodna. A za sprawność przyjęto ilość ciepła, jaka uwalnia się podczas spalania paliwa, pomijając tę jego ilość, która uchodzi na zewnątrz w parze zawartej w spalinach. Obliczona wedle tej zasady sprawność kotłów kondensacyjnych powiększa się o ciepło odzyskane z pary wodnej i dlatego przekracza 100%.