Podłoga na stropie lub gruncie to dość ważny element budowlany i dlatego jej dobór powinien być gruntownie przemyślany. Musi przecież spełniać wiele różnorodnych funkcji. Zwykle najważniejsza jest dobra izolacyjność akustyczna, czasami termiczna, a zawsze estetyka i dostosowanie właściwości podłóg do rodzaju pomieszczeń, w których są układane. Poza tym warto pamiętać, że posadzek nie zmienia się zbyt często i podjęte decyzje będą miały wpływ na komfort życia mieszkańców oraz wystrój wnętrz przez kilkanaście, a najczęściej kilkadziesiąt lat.
fot. Komfort
Wszystkie podłogi to wielowarstwowe elementy budowlane spełniające określone wymagania konstrukcyjne, użytkowe i architektoniczne (wizualne). W każdej z nich można wyodrębnić warstwy nośne, izolacyjne, wyrównawcze oraz posadzkowe. Oczywiście dobór odpowiednich materiałów zależy od rodzaju podłóg i przeznaczenia pomieszczeń, w których się znajdują.
Podłogi na gruncie
To konstrukcje stosowane niemal w każdym domu jednorodzinnym o konstrukcji murowanej. Wykonuje się je w pomieszczeniach piwnicznych, pokojach mieszkalnych przyziemia (w budynkach niepodpiwniczonych) oraz w garażach, magazynach itp. W tego rodzaju przegrodach zewnętrznych najistotniejsze jest zabezpieczenie podłóg przed przenikaniem wilgoci i chłodu z podłoża gruntowego.
Izolacja przeciwwilgociowa (ewentualnie przeciwwodna) – jej dobór głównie zależy od lokalnych warunków gruntowo-wodnych. W gruntach przepuszczalnych przy zwierciadle wody gruntowej znajdującym się przynajmniej 1 m poniżej poziomu posadzki można wykonywać tzw. izolację lekką z jednej warstwy papy asfaltowej lub folii hydroizolacyjnej. W gruntach spoistych i domach niepodpiwniczonych również można stosować izolację przeciwwilgociową, ale pod warunkiem ułożenia podkładu grubości min. 15 cm z zagęszczonego mechanicznie żwiru (pełni rolę drenażu i skutecznie uniemożliwia kapilarne podciąganie wody). W pozostałych przypadkach najlepiej zasięgnąć opinii projektanta, ponieważ wtedy rodzaj i sposób ułożenia izolacji przeciwwodnej powinien być rozpatrywany indywidualnie.
Izolacja termiczna – wybór jej rodzaju oraz grubość zależą głównie od tego, czy na podłodze stosowane będzie ogrzewanie podłogowe. Ważny jest również standard energetyczny budynku. Oczywiście do tego celu najlepszy jest prawie nienasiąkliwy i dość odporny na uszkodzenia mechaniczne polistyren ekstrudowany, ewentualnie styropian o gęstości przynajmniej 20 kg/m3. W budynkach typowych, projektowanych zgodnie z obowiązującymi przepisami, zwykle wystarczająca jest warstwa grubości zaledwie 5 cm, w domach energooszczędnych powinno to być już przynajmniej 10 cm. Przy ogrzewaniu podłogowym warstwa termoizolacyjna nie powinna być cieńsza od 15 cm (zalecane 20 cm). Oczywiście wskazane jest układanie jej w dwóch wzajemnie przesuniętych warstwach.
Izolacja brzegowa – ważna jest zwłaszcza w domach bez piwnic. Chodzi o to, żeby wyeliminować lub maksymalnie zredukować mostek termiczny na styku ścian: fundamentowych, parteru i podłogi na gruncie. W tym celu na zewnętrznej stronie ścian fundamentowych należy ułożyć warstwę polistyrenu ekstrudowanego lub styropianu o grubości takiej, jak w podłodze na gruncie lub o 3–5 cm cieńszej niż w ścianach parteru (gdy są dwuwarstwowe). Dodatkowo ostatnia warstwa ścian fundamentowych powinna być wymurowana z bloczków betonu komórkowego o gęstości 600 kg/m3. Przed zawilgoceniem zabezpiecza ją lepik asfaltowy lub folia hydroizolacyjna.
Warstwa nośna – czyli konstrukcyjna, to najczęściej płyta betonowa grubości 10–20 cm z betonu klasy min. C16/20 (dawniej B 15). Dość często wzmacniana jest tzw. zbrojeniem rozproszonym lub siatkami z prętów stalowych (zwłaszcza na brzegach, w rejonie przerw dylatacyjnych oraz pod ścianami wewnętrznymi).
W budynkach niepodpiwniczonych jej uzupełnieniem jest tzw. warstwa podbudowy (wyrównawcza) o grubości 15–20 cm z zagęszczonego mechanicznie piasku, pospółki lub żwiru.
Warstwa wyrównawcza – układana na płycie betonowej, to obecnie prawie zawsze wylewka samopoziomująca grubości 5–10 mm, ale może to być również szlichta cementowa grubości 3 cm zatarta na gładko.
Posadzka – czyli wierzchnia warstwa podłogi grubości 10–30 mm, dobierana jest w zależności od przeznaczenia pomieszczeń. W sieniach, łazienkach, kuchniach, pomieszczeniach gospodarczych najczęściej stosuje się posadzki z płytek ceramicznych lub kamiennych (głównie gresy i terakoty), ponieważ materiały te są dość odporne na ścieranie, nienasiąkliwe i łatwe do utrzymania w czystości. W pokojach mieszkalnych częściej układa się wszelkiego rodzaju posadzki drewniane, głównie dlatego, że są ciepłe, trwałe oraz mają estetyczny wygląd. Jednak możliwości aranżacji wnętrz i dobór materiałów są prawie nieograniczone (szkło, guma, bambus, korek, stal itp.). Z kolei w pomieszczeniach technicznych dobrze sprawdzają się gładkie posadzki betonowe, często dodatkowo malowane odpowiednimi farbami lub wykładane płytkami ceramicznymi.
