- Dlaczego warto zainstalować system odgromowy?
- Z czego składa się instalacja odgromowa?
- Jak dbać o instalację odgromową?
- Czy warto ubezpieczyć dom od skutków uderzenia pioruna?
Jeśli wokół naszego domu rosną wysokie drzewa lub stoją wyższe budynki, zakładanie instalacji odgromowej wydaje się inwestycją trochę na wyrost.
I tu jesteśmy w błędzie, bo o ile prawdopodobieństwo wygranej w totolotka da się obliczyć, to z prawdopodobieństwem trafienia pioruna już znacznie trudniej. I choć Prawo budowlane nie nakazuje wykonywania takiej instalacji w domach o wysokości poniżej 15 m, to nie warto kusić losu.
Naprawdę wydatek 1,5 tys-3 tys. zł to niewielki procent łącznych kosztów budowy domu, a gwarantuje poczucie bezpieczeństwa i spokojny sen, szczególnie gdy na dworze szaleje burza i błyska, jak w dyskotece ze stroboskopami. Pamiętajmy też, że możemy odczuwać skutki wyładowań powstałych nawet 1,5 km od naszego domu.
Instalacja odgromowa a piorun
Instalacja odgromowa ma proste zadanie - musi przejąć na siebie energię wyładowania atmosferycznego (pioruna) i bezpiecznie odprowadzić ją do ziemi. Wyładowania atmosferyczne wyzwalają energię o ogromnej sile (temperatura we wnętrzu pioruna sięga 1500°C).
Jeżeli energia ta nie zostanie odprowadzona do ziemi, poprzez metalowy przewód połączony z instalacją odgromową, możemy spodziewać się zniszczenia budynku, urządzeń podłączonych do prądu, a nawet pożaru domu. Nie warto więc ryzykować, tym bardziej, że nie możemy mieć pewności, że piorun nie trafi w nasz dom lub jego okolice. Na takie "niespodzianki" najbardziej jesteśmy narażeni w czasie wiosennych burz, i wówczas, gdy dom stoi na wzgórzu czy w "szczerym polu".
Dobrze zaprojektowana i poprawnie wykonana instalacja odgromowa zabezpiecza dom prawie w 100%. O jej wykonaniu należy pomyśleć już na początku budowy, ponieważ niektóre elementy, np. uziom fundamentowy, trzeba wykonać w trakcie budowy.
Decydując się na zabezpieczenia odgromowe trzeba pamiętać o kilku zasadach:
- Instalacja odgromowa powinna zabezpieczać nie tylko szczyt dachu, ale całą jego konstrukcję (musi być zamontowana wzdłuż kalenicy i na bocznych krawędziach połaci dachowej
- Należy z nią połączyć wszystkie elementy znajdujące się na dachu i wystające ponad jego powierzchnię, tj. maszty antenowe, wierzchy i nasady kominowe, wywietrzniki
- Przewody odprowadzające (dwa to absolutne minimum) - w przypadku uderzenia piorunem zapewniające przepływ prądu z dachu do ziemi - należy montować po przekątnej w narożnikach budynku.
Z czego składa się system odgromowy?
System odgromowy składa się ze zwodów, przewodów odprowadzających, przewodów uziemiających oraz uziomu.
Zwody - to linki ze stali ocynkowanej, miedzi lub stali nierdzewnej, ułożone na dachu. Ich zadaniem jest bezpośrednie przyjmowanie prądów piorunowych.
Przewody odprowadzające - łączą zwody z przewodami uziemiającym. Układa się je na zewnętrznych ścianach budynku - z daleka od okien, drzwi, bez załamań i z zachowaniem między nimi odległości 20 cm (muszą być min. dwa).
Przewody uziemiające - łączą przewody odprowadzające z uziomami.
Układa się je w linii prostej, najkrótszą drogą do uziomu - zwykle wzdłuż naroży domu lub rynien i rur spustowych. Poprzez zacisk pobierczy umieszczony w puszcze ochronnej (na elewacji budynku) przewód ochronny łączy się z przewodem uziemiającym, prowadzącym do uziomu.
Uziomy - natomiast to metalowe elementy, które umieszcza się w gruncie. Najczęściej wykonuje się je na dwa sposoby: jako uziomy fundamentowe lub otokowe.
Te pierwsze stanowi stopa lub ława fundamentowa ze zbrojeniem przystosowanym do połączenia z przewodem odprowadzającym. Uziom otokowy to metalowa taśma, tzw. bednarka, ułożona poziomo wokół domu i zakopana w ziemi na głębokości min. 0,5 m, nie bliżej niż 1 m od ścian zewnętrznych budynku.
Wykonanie oziomu otokowego po zakończeniu prac budowlanych może być trudne, szczególnie gdy wokół domu wykończymy ścieżki i tereny zielone. Zwody montuje się na najwyższych punktach dachu - kalenicy, kominie.
Ponieważ przejmują uderzenie pioruna, dlatego trzeba do nich podłączyć wszystkie wystające elementy dachu, a szczególnie maszty antenowe. Na płaskim dachu trzeba zastosować elementy dystansowe utrzymujące linkę w wymaganej odległości od pokrycia.
Na skomplikowanych połaciach zastosowanie naciągu jest utrudnione i często trzeba pozostać przy tradycyjnym mocowaniu przewodów - za pomocą, dobranych do pokrycia, uchwytów dystansowych. Minusem tego rozwiązania jest dziurawienie dachu w miejscu montażu uchwytu oraz konieczność uszczelnienia go. W przypadku pokrycia z blachy lub papy można zastosować klejenie uchwytów, np. na lepik lub silikon.
Montaż instalacji odgromowej najlepiej zlecić wykonawcy pokrycia - nieznacznie zwiększy to koszt inwestycji, a będziemy mieli pewność, że została ona przeprowadzona zgodnie ze specyfiką dachu.
Jak dbać o instalację odgromową?
Tak jak każdą inną instalację, tak i instalację odgromową powinien zaprojektować, dobrać i wykonać fachowiec. Kontrolę instalacji należy przeprowadzać przynajmniej dwa razy w roku - koniecznie na wiosnę i na jesieni, kiedy w naszym klimacie jest najwięcej burz. Przegląd powinien polegać na sprawdzeniu miejsc połączeń zwodów, przewodów odprowadzających i uziemiających.
Najczęściej spotykane, ale na szczęście łatwe do usunięcia uszkodzenia, to rozłączenie przewodów czy też korozja zamocowań uchwytów dystansowych i śrub. Raz w roku elektryk powinien zmierzyć poziom rezystancji uziomów, a wynik zapisać w protokole pomiarów i przechowywać razem z metryką instalacji. Podwyższona wartość rezystancji wskazuje na niesprawną instalację.
Instalacja odgromowa - by czuć się bezpiecznie
Do pełni poczucia bezpieczeństwa, oprócz instalacji odgromowej i przeciwprzepięciowej, konieczne jest ubezpieczenie domu. Warto bardzo uważnie przeczytać warunki umowy, a ze szczególną uwagą działy "zakres ubezpieczenia" i "wyłączenia", by upewnić się, czy umowa obejmuje również uszkodzenia lub pożar wywołany przez pioruny.
Redaktor: Joanna Dąbrowska
fot. otwierająca: Photo by Scott Osborn on Unsplash
Zdaniem naszych Czytelników
retrofood
05 May 2019, 17:41
Dnia 11.10.2016 o 14:16, Gość Zielony napisał: Ten kto to pisał powinien sobie trochę poczytać na temat instalacji odgromowych. A szczególnie na temat piorunochronów aktywnych albo jak to Pani Joanna określiła "masztów z ostrzem". Jest nawet stanowisko Polskiego ...
Gość Blestarion
04 May 2019, 21:43
Uziemienie anteny brzmi kusząco.
Gość Zielony
11 Oct 2016, 14:16
Ten kto to pisał powinien sobie trochę poczytać na temat instalacji odgromowych.A szczególnie na temat piorunochronów aktywnych albo jak to Pani Joanna określiła "masztów z ostrzem". Jest nawet stanowisko Polskiego Komitetu Odgromowego w sprawie owej "cudownej" ochrony. Ludzie nadal ...
retrofood
17 Jul 2016, 19:48
Polecam nieco teorii. https://forum.budujemydom.pl/O-instalacji-o...wej-t28630.html
Gość Marcin
17 Jul 2016, 12:14
"Naprawdę wydatek 1,5 tys -3 tys. zł to niewielki procent łącznych kosztów budowy domu" jak mnie wcurvia takie stwierdzenie tylko , że takich "niewielkich" wydatków są dziesiątki .
Gość ekspert 2
09 Jan 2012, 13:30
instalacja aktywna nie jest zgodna z normami UE i Polskimi
retrofood
26 Feb 2011, 16:00
...
mariusz05
24 Feb 2011, 10:01
Cytat Stosowanie norm jest dobrowolne, zagadnienia dotyczące instalacjii odgromowej aktywnej stanowią treść normy francuskiej NFC 17-102 z 1995 r., a także treść wielu norm innych krajów europejskich. NFC 17-102 została w styczniu 2009 ...
Gość ekspert
24 Feb 2011, 09:06
Stosowanie norm jest dobrowolne, zagadnienia dotyczące instalacjii odgromowej aktywnej stanowią treść normy francuskiej NFC 17-102 z 1995 r., a także treść wielu norm innych krajów europejskich. NFC 17-102 została w styczniu 2009 roku zharmonizowana z obowiązującą w Polsce normą ...
Gość integrator knx
06 May 2010, 20:52
instalacjie z "piorunochronem aktywnym" nie spełniają obowiązujących norm w naszym kraju..
Gość piorunochron
29 Sep 2009, 16:10
Uwaga wykonujemy piorunochrony prawidlowo drutem 8mm!!! Nasza firma z wieloletnią tradycja najdłuzej istniejąca na rynku wykonuje instalacje odgromowe zgodnie z najnowszymi wymogami Uni Europejskiej drutem o średnicy 8 mm,Uwaga!! wykonywanie instalacji przez niektórych wykonawców za ...
Gość SlwoKRK
16 Aug 2009, 14:32
"Niewielki procent kosztów" - nienawidzę takich tekstów, bo z tych wielu niewielkich procentów można kupić średniej klasy samochód
Gość yanka
07 Aug 2009, 12:39
instalacja odgromowa aktywna ma dwa minusy 1. cena 2. najważniejszy - nie spełnia żadnych norm
Gość michcio
24 Jul 2009, 17:03
O co co chodziło z tymi 5 mm? Co do piorunochronów aktywnych to zgadzam się. Skuteczność taka jak gromnicy - a gromnica tańsza. Poza tym po wyrzuceniu taki wynalazek jest szalenie niebezpieczny - w środku trochę materiału radioaktywnego, jak ktoś znajdzie na złomie i zacznie się ...
Gość piorunochron
30 May 2009, 07:24
o ochroni odgromowej polecam stronę prof. Sowy www.ochrona.net.pl nawet dach z blachodachówki wymaga ochrony dopiero powyżej 5mm grubości blachy a piorunochrony aktywne to mit rozwiązanie dla skąpców ustawić gromnicę w oknie :))