Wiosną 2024 roku Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej przyjęły dyrektywę w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD - Energy Performance of Buildings Directive), nazywaną u nas krótko dyrektywą budynkową. To już kolejna wersja tych przepisów, będących elementem europejskiego
Zielonego Ładu. O Zielonym Ładzie pisaliśmy m.in. w tym tekście: Nowy podatek od ogrzewania od 2027 roku!
Wymagania UE dotyczące domów zeroemisyjnych
Nowe prawo ma doprowadzić do poprawy efektywności energetycznej budynków - wszystkich, także mieszkalnych. Unia chce zmniejszyć zużycie energii, ograniczyć emisję gazów cieplarnianych (rezygnacja z paliw kopalnych), promować odnawialne źródła energii (pompy ciepła, fotowoltaikę, turbiny wiatrowe).
Państwa członkowskie muszą wdrożyć unijne przepisy do krajowego prawodawstwa i mają na to dwa lata.
W unijnych dokumentach zapisano: „Ambitniejsze cele Unii w zakresie klimatu i energii wymagają nowej wizji: budynków bezemisyjnych o bardzo niskim zapotrzebowaniu na energię, niegenerujących na miejscu żadnych emisji dwutlenku węgla z paliw kopalnych i o zerowych lub bardzo niskich emisjach gazów
cieplarnianych. Wszystkie nowe budynki powinny do 2030 roku być budynkami bezemisyjnymi, a istniejące budynki powinny zostać przekształcone w bezemisyjne do 2050 roku”.
Wyjątek można uczynić m.in. dla budynków zabytkowych, miejsc kultu, budynków należących do wojska i takich, których całkowita powierzchnia użytkowa jest mniejsza niż 50 m2. Nowe budynki należące do instytucji publicznych mają być bezemisyjne jeszcze wcześniej, bo od 1 stycznia 2028 roku.
Co to jest dom zeroemisyjny według nowej dyrektywy UE?
Według definicji z dyrektywy budynkowej, dom zeroemisyjny (czy też bezemisyjny) to budynek o bardzo wysokiej charakterystyce energetycznej, wymagający zerowej lub bardzo małej ilości energii, niewytwarzający na miejscu emisji dwutlenku węgla z paliw kopalnych i wytwarzający zerowe lub bardzo małe ilości emisji gazów cieplarnianych.
Charakterystyka energetyczna - co to znaczy „bardzo wysoka”?
Zacznijmy od bardzo wysokiej charakterystyki energetycznej. Charakterystyka energetyczna budynku, to „obliczona lub opomiarowana ilość energii, potrzebna do zaspokojenia zapotrzebowania na energię, związanego z typowym użytkowaniem budynku, która obejmuje energię zużytą na potrzeby ogrzewania, chłodzenia, wentylacji, ciepłej wody użytkowej i oświetlenia.” Bardzo wysoka charakterystyka energetyczna oznacza, że budynek cechuje się bardzo niskim zużyciem energii.
Zakaz paliw kopalnych - czym można ogrzewać dom zeroemisyjny?
Potrzeby energetyczne budynku zeroemisyjnego mają być zerowe lub jak najmniejsze. Energia służąca do ich zaspokojenia ma pochodzić ze źródeł odnawialnych i być wytwarzana na miejscu lub w pobliżu. Unijny prawodawca wskazuje tu na energię słoneczną (termiczną i fotowoltaikę), energię geotermalną, pompy ciepła, hydroenergię, energię wiatru, gaz pochodzący z wysypisk śmieci, biogaz i biomasę. Biomasę, czyli np. pellet. W domu zeroemisyjnym można będzie korzystać z kotłów na pellet, ponieważ jest to paliwo odnawialne.
Obowiązek montażu instalacji OZE od 2030 roku
Żeby zwiększyć wykorzystanie energii słonecznej, od 2030 roku zostanie wprowadzony obowiązek montażu na budynkach mieszkalnych instalacji, które ją przetwarzają - paneli fotowoltaicznych, kolektorów słonecznych.
I ostatni, kluczowy warunek - dom zeroemisyjny nie może emitować CO2 z paliw kopalnych, czyli nie może być ogrzewany węglem, gazem ziemnym i płynnym (LPG), olejem opałowym. Cała zużywana w nim energia ma pochodzić wyłącznie ze źródeł odnawialnych!
Na stronach Rady UE czytamy, że minimalne normy charakterystyki energetycznej dla budynków niemieszkalnych zostaną ustalone na poziomie Unii. W przypadku budynków mieszkalnych, państwa członkowskie będą mieć swobodę wyboru narzędzi, za pomocą których doprowadzą do poprawy stanu zasobów mieszkaniowych. Znajdujemy tam także taką informację: „Wprowadzenie minimalnych norm charakterystyki energetycznej powinno doprowadzić do stopniowego wycofywania budynków o najgorszej charakterystyce energetycznej…”
Przeczytaj
Może cię zainteresować
Dom zeroemisyjny w praktyce - jak go zbudować?
Żeby zminimalizować zapotrzebowanie na energię, dom zeroemisyjny nie może jej tracić. Oszczędzanie energii przeznaczonej na ogrzewanie umożliwia dobra izolacja termiczna przegród zewnętrznych i energooszczędna stolarka. Duże znaczenie ma też projekt budynku. Dom zeroemisyjny powinien mieć prostą i zwartą bryłę, duże przeszklenia na południowej ścianie, itd. O źródłach ciepła już pisaliśmy - pompa ciepła, kotły na biomasę i biogaz, ogrzewanie elektryczne.
Straty ciepła ogranicza również wentylacja mechaniczna z rekuperacją - w domach zeroemisyjnych to jedyna dopuszczalna opcja, gdy chodzi o instalację wentylacyjną.
Energooszczędne oświetlenie i sprzęty domowe zagwarantują niższe zużycie prądu, który ma pochodzić z własnej instalacji fotowoltaicznej lub turbin wiatrowych. Niezbędny będzie magazyn energii.
Materiały stosowane przy budowie domu zeroemisyjnego powinien cechować niski ślad węglowy (to ilość gazów cieplarnianych wyemitowanych w całym cyklu życia produktu - od wytworzenia i transportu, aż po demontaż i utylizację). Niski ślad węglowy cechuje np. drewno i glinę, po drugiej stronie skali jest cement. Korzystający z odnawialnych źródeł energii dom zeroemisyjny jest od standardowego tańszy w utrzymaniu, ale wyraźnie droższy w budowie.
Fot. Adobe Stock
Skomentuj
