Przyczyny przegrzewania się budynków

Dlaczego domy się przegrzewają?

Wbrew powszechnej opinii, budowane obecnie domy przegrzewają się często dużo łatwiej, niż te stawiane kilkadziesiąt lat temu. Dzieje się tak ze względu na zmianę sposobu budowania.

Dodatkowe czynniki sprzyjające przegrzewaniu się domów:

• duże przeszklenia na nasłonecznionych elewacjach. To one są podstawowym źródłem nadmiernych zysków ciepła z zewnątrz. Dawniej okna były znacznie mniejsze, głównie ze względu na ograniczenia technologiczne oraz bardzo duże straty ciepła w zimie;
• względnie lekka konstrukcja budynków. Obecnie obserwuje się tendencje do stawiania cieńszych ścian konstrukcyjnych z dość lekkich materiałów (ceramika poryzowana, beton komórkowy). Ma to wiele zalet, ale zmniejsza zdolność budynków do pochłaniania nadmiaru ciepła, bo ta cecha związana jest przede wszystkim z masą materiału (zwykła cegła ceramiczna ma nawet 4-krotnie większą gęstość niż beton komórkowy);
• poddasza mieszkalne. Dawniej nieużytkowe strychy stanowiły bufor pomiędzy środowiskiem zewnętrznym a dolnymi kondygnacjami mieszkalnymi. Teraz większość domów ma pokoje na poddaszu, z dużą ilością okien dachowych oraz nie zawsze wystarczająco dobrze zaizolowanym dachem.

Zagospodarowanie poddasza na mieszkanie sprzyja nadmiernemu się jego nagrzewaniu, warto więc wszystkie okna dachowe wyposażyć w osłony przeciwsłoneczne. (fot. Velux)

Żaluzje fasadowe pozwalają obniżyć temperaturę w domu aż o ok. 10°C. (fot. Awilux)

Wszystkie te czynniki wpływają na tempo wzrostu temperatury w pomieszczeniach w czasie letnich upałów. Mieszkanie w domu, w którym jest równie gorąco i duszno jak na zewnątrz nie jest przyjemne.

Aby warunki panujące we wnętrzach odbierane były jako komfortowe, spełniony powinien być szereg parametrów:

• temperatura powietrza 22-26°C;
• prędkość ruchu powietrza do 0,15 m/s (brak przeciągów);
• wilgotność względna 20-60%;
• temperatura podłogi 17-26°C;
• mała różnica pomiędzy temperaturą powietrza a temperaturą promieniowania ścian, podłogi i sufitu (w uproszczeniu, temperaturą tych przegród). Dobrze, jeśli ich temperatura jest nieco niższa (ok. 5 stopni) od temperatury powietrza;
• maksymalna zawartość dwutlenku węgla w powietrzu 0,1% (w świeżym powietrzu zewnętrznym jest trzykrotnie niższa).

Sposoby na nadmiar słońca

Kontrolę nad wymienionymi czynnikami, w dużym stopniu zapewnia instalacja klimatyzacyjna. Ale nigdy nie zagwarantuje spełnienia wszystkich wymogów jednocześnie. Najczęściej możemy zmieniać tylko niektóre z nich, co zwykle wystarcza do osiągnięcia najwyżej zadowalającego efektu komfortu, szczególnie że każdy człowiek ma nieco inne upodobania i próg wrażliwości na dany czynnik. Jednej osobie strumień powietrza z klimatyzatora będzie przynosił znaczną ulgę, a dla innej będzie to nieznośny, hałaśliwy przeciąg.

Między innymi dlatego do problemu zbyt wysokiej temperatury w domu latem trzeba podejść kompleksowo i najlepiej pomyśleć o tym na początku inwestycji.

Do problemu zbyt wysokiej temperatury w domu musimy podejść już podczas:

• projektowania budynku i jego usytuowania względem stron świata,
• rozkładu pomieszczeń,
• wielkości okien.

Przemyśleć należy również sposób zagospodarowania działki. Dobrą osłoną zacieniającą są np. drzewa liściaste, bo nie blokują dostępu promieniowania słonecznego zimą, gdy jest ono pożądane, za to zatrzymują je latem. Dobrze więc posadzić je niedaleko elewacji z największą liczbą przeszkleń. Ponadto warto od razu zaprojektować osłony przeciwsłoneczne, by podczas budowy odpowiednio przygotować nadproża np. do montażu rolet zewnętrznych chowanych w kasecie, niewidocznej z zewnątrz. Najlepiej zamówić je razem z oknami, by podczas jednego montażu wyposażyć w nie budynek, zanim upał stanie się uciążliwą codziennością w zamieszkanym domu.

Bardzo pomocne w skutecznym radzeniu sobie z nadmiarem ciepła latem jest wyposażenie domu w wentylację mechaniczną współpracującą z gruntowym wymiennikiem ciepła, chłodzącą pompę ciepła lub wspomnianą wcześniej klimatyzację.

Redakcja BD
fot. otwierająca: Schüco