Okap kuchenny, choć może nie do końca zdajemy sobie z tego sprawę, usprawni działanie kuchni oraz podniesie jego standard.
Podczas gotowania unosi się znaczna ilość pary wodnej, która z czasem sprawia, że powietrze w kuchni staje się nieprzyjemnie wilgotne, a na meblach i oknach skraplają się drobne kropelki. Przygotowywanie potraw bogatych w tłuszcz dodatkowo wiąże się z osiadaniem jego drobnych plamek w pobliżu kuchenki. Do tego dochodzi jeszcze cała gama zapachów, które na długo mogą wniknąć w firany, zasłony i drewniane elementy wykończenia kuchni.
Jak sprawić, by gotowanie stało się prawdziwą przyjemnością, a nie codzienną udręką? Rozwiązaniem jest instalacja okapu kuchennego. Urządzenie to działa na zasadzie pochłaniania lub usuwania z pomieszczenia powietrza zawierającego niepożądane składniki. Nowoczesne systemy filtrów skutecznie neutralizują zapachy i zatrzymują drobinki tłuszczu unoszące się wraz z parą wodną. W zależności od wybranego systemu okap może pracować w trybie otwartym, całkowicie usuwając powietrze z kuchni, lub w trybie zamkniętym, oczyszczając je z zapachów i tłuszczów.
Wybór okapu kuchennego wiąże się z decyzją o zastosowaniu systemu otwartego lub zamkniętego. To kluczowe kryterium, które determinuje funkcjonalność urządzenia i jego dopasowanie do konkretnej kuchni.
System otwarty polega na bezpośrednim odprowadzaniu zanieczyszczonego powietrza na zewnątrz budynku - najczęściej przez komin wentylacyjny lub wydzielony kanał. Okap w tym systemie działa jak wyciąg, zapewniając wydajne usuwanie wilgoci, zapachów i tłuszczu. System otwarty jest uniwersalny i sprawdza się w większości kuchni.
System zamknięty stosuje się tam, gdzie nie ma możliwości podłączenia okapu do komina wentylacyjnego. Zanieczyszczone powietrze przechodzi wówczas przez system filtrów, które oczyszczają je z drobinek tłuszczu i neutralizują zapachy. Oczyszczone powietrze wraca następnie do kuchni. Okap w systemie zamkniętym działa jak pochłaniacz.
Wybierając okap kuchenny, należy zwrócić uwagę na jego wydajność, czyli maksymalną ilość powietrza, jaką urządzenie jest w stanie przefiltrować w ciągu godziny. Parametr ten mierzy się w metrach sześciennych na godzinę (m3/h) i stanowi kluczowy czynnik wpływający na efektywność działania okapu.
Moc wentylatora okapu powinna być dostosowana do kubatury kuchni. Ogólną zasadą jest, aby okap był w stanie przefiltrować całe powietrze w kuchni sześć razy w ciągu godziny. Oznacza to, że dla kuchni o kubaturze 50 m3 należy szukać okapu o wydajności co najmniej 300 m3/h.
Należy jednak pamiętać, że okap nie zawsze będzie pracował na maksymalnych obrotach. Wyższa wydajność jest potrzebna jedynie w sytuacjach awaryjnych, np. gdy dojdzie do przypalenia potrawy. Zbyt silny wentylator ustawiony na najwyższe obroty może zakłócać proces spalania gazu i szybko wychładzać pomieszczenie.
Wydajność okapu zależy również od szczelności kuchni. W szczelnie zamkniętych pomieszczeniach wymiana powietrza jest utrudniona, co może negatywnie wpływać na działanie okapu. Ważne jest, aby proporcje powietrza wyrzucanego na zewnątrz i wpływającego do kuchni były zachowane. Zbyt mocny wentylator może zaburzyć te proporcje i doprowadzić do podciśnienia w pomieszczeniu. W przypadku otwartych kominków istnieje ryzyko cofania się dymu do wnętrza domu.
Rynek oferuje setki modeli okapów kuchennych, różniących się nie tylko wykończeniem, sposobem sterowania i mocą silnika, ale również typem montażu i konstrukcją.
W przypadku okapów pracujących w systemie zamkniętym, dobór odpowiednich filtrów jest kluczowy dla skutecznej neutralizacji zapachów i tłuszczów unoszących się w powietrzu. Nowoczesne urządzenia wyposażone są w kilka rodzajów filtrów, a od ich jakości i rodzaju zależy komfort użytkowania okapu.
Filtry węglowe odpowiadają za neutralizację nieprzyjemnych zapachów. Ich trwałość i skuteczność różnią się w zależności od modelu i ceny. Niektóre filtry węglowe zużywają się już po kilku miesiącach, podczas gdy inne zachowują swoje właściwości nawet przez kilkanaście miesięcy.
Filtry przeciwtłuszczowe wychwytują tłuste opary, chroniąc meble i wnętrze okapu przed osadzaniem się tłuszczu. Wykonuje się je z różnych materiałów, takich jak akryl, papier czy włóknina. Tego typu filtry należy regularnie wymieniać na nowe - nie wolno ich prać i używać ponownie. Nowoczesnym rozwiązaniem są filtry przeciwtłuszczowe metalowe, które po dokładnym umyciu nadają się do ponownego użytku.
Obsługa najprostszych i najtańszych okapów ogranicza się niekiedy do wciśnięcia przycisku "włącz/wyłącz", uruchamiającego silnik wentylatora. Nawet skromniejszy model powinien posiadać przynajmniej trzystopniową regulację jego pracy oraz jeden punkt oświetleniowy.
Bardziej zaawansowane urządzenia mogą oferować nawet dziesięciostopniową regulację mocy silnika oraz kilka punktów świetlnych z funkcją regulacji natężenia światła.
Najnowocześniejsze okapy kuchenne wyposażone są w elektroniczne systemy sterowania (sensory umieszczone na płycie czołowej), programatory czasu pracy, wskaźniki zużycia filtrów, a nawet blokady uniemożliwiające napływ powietrza z zewnątrz. Niektóre modele można obsługiwać za pomocą pilota.
Rynek okapów kuchennych zachwyca swoją różnorodnością. Bez trudu znajdziemy model idealnie wpisujący się w każdą koncepcję aranżacyjną kuchni.
Obecnie największym zainteresowaniem cieszą się okapy wykonane z wysokiej jakości stali nierdzewnej, znanej jako inox. Równie popularna jest blacha kwasoodporna.
Te materiały, zwłaszcza w połączeniu ze szkłem, doskonale sprawdzają się w nowoczesnych wnętrzach. Zwolennicy tradycji z pewnością docenią szeroki wybór okapów rustykalnych, wykończonych miedzią lub drewnem.
Pomiędzy tymi dwoma skrajnościami znaleźć można również szeroką gamę urządzeń o klasycznej, zrównoważonej linii wzorniczej.
Podsumowując, wybór okapu kuchennego jest naprawdę imponujący. Dostępne są modele w różnych kolorach, wykonane z różnorodnych materiałów, o zróżnicowanej jakości wykonania, wyposażone w szeroki wachlarz funkcji i w różnych przedziałach cenowych. Każdy z pewnością znajdzie okap idealnie dopasowany do swoich potrzeb i gustu.
Opracowanie: Tomasz Dąbrowski
Na zdjęciu otwierającym: Nowoczesny, okrągły okap kuchenny, umieszczony nad wyspą (fot. L. Jampolska). Zobacz reportaż z wizyty w tym domu: Remont PRL-owskiej kostki
24
