Bramy ogrodzeniowe - obowiązujące przepisy i charakterystyka
Bramy ogrodzeniowe - obowiązujące przepisy i charakterystyka
Poruszająca się samochodem rodzina częściej używa bramy wjazdowej, niż furtki. Z tego względu bardzo ważne jest staranne zaprojektowanie i wykonanie głównego wjazdu na posesję, jak również odpowiednie dobranie rodzaju wrót i sposobu operowania nimi. Wersje z napędem są najwygodniejsze!
Bramy wjazdowe wyposażone w napęd elektryczny są wygodniejsze od tych, które otwiera się ręcznie, ponieważ pozwalają użytkownikom obsługiwać je zdalnie, bez wychodzenia z auta lub domu. Nie dziwi zatem powszechny trend do zapewnienia rodzinie komfortowego wjazdu na działkę przez cały rok i bez względu na aurę.
Bramy ogrodzeniowe - co mówią przepisy?
Szerokość wjazdu. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, należy zachować minimalną szerokość co najmniej 2,4 m światła bramy. W rzeczywistości lepiej jest jednak zamontować szerszą 4 m (to z uwagi na samochody dostawcze, choćby wjeżdżały sporadycznie). Jeśli mamy trudniejszy dostęp z wąskiej ulicy, dobrym posunięciem będzie poszerzenie bramy nawet do szer. 6 m.
Miejsce na działce. Zgodnie z przepisami budowlanymi bramy nie mogą otwierać się na zewnątrz posesji, a ich progi muszą umożliwiać osobom niepełnosprawnym swobodne pokonanie ich na wózkach inwalidzkich. Dobierając rodzaj wrót, należy więc koniecznie sprawdzić, ile zajmą miejsca. Maksymalna szerokość skrzydła bram rozwieranych jedno- i dwuskrzydłowych może wynieść 3 m - rzeczywiście wymagają na podjeździe do garażu sporo wolnej przestrzeni.
Dodatkowo o wiele wygodniej się wjeżdża, gdy rozwierają się one pod kątem 90-100°, co również trzeba uwzględnić podczas lokalizacji bramy w linii ogrodzenia (skrzydła po otwarciu nie mogą sięgać poza granice działki), a także przy planowaniu szerokości podjazdu do garażu i jego otoczenia (sadząc rośliny, warto zachować odpowiedni odstęp, pamiętając, że powiększą swoje rozmiary).
Zgodnie z przepisami brama wjazdowa nie może otwierać się na ulicę. (fot. Wiśniowski)
Rodzaje bram wjazdowych
Rozwierane (inaczej zwane skrzydłowymi). Ten tradycyjny rodzaj wrót występuje w wersji jedno- i dwuskrzydłowej. Wygodniejsze jest operowanie dwoma krótkimi wrotami, ponieważ są lżejsze i poręczniejsze od jednego długiego. Poza tym krótsze ramiona nie wymagają potężnych zawiasów, a w wersji otwieranej elektrycznie można je uruchamiać napędem o mniejszej mocy. Do wad trzeba zaliczyć to, że niezbędny jest odpowiednio duży podjazd oraz odśnieżanie pola roboczego ruchomych elementów.
Brama rozwieralna jest wygodniejsza w obsłudze gdy ma dwa wąskie skrzydła. (fot. Betafence)
Przesuwne. Projektanci i producenci opracowali je z myślą o krótkich podjazdach do garażu, albo o działkach, których teren wznosi się tuż za ogrodzeniem. Ze względu na wygodę, powszechnie stosuje się modele przesuwne nawet wtedy, gdy posesja jest przestronna i płaska, a przed garażem jest dużo miejsca. Zwykle mają one jedno duże skrzydło, zawieszone na wysięgniku, które porusza się tuż nad ziemią wzdłuż wewnętrznej strony ogrodzenia (wybierając tego rodzaju model, koniecznie trzeba pozostawić wolną przestrzeń w obrębie jego ruchu).
Bramy przesuwne występują w wersji samonośnej lub szynowej (na rolkach). W modelach samonośnych integralnym konstrukcyjnym elementem ruchomego skrzydła jest przeciwwaga, która dodatkowo zwiększa jego długość (na ogół o 1/4), lecz jest niezbędna do zrównoważenia dużego ciężaru.
Dlatego istotną częścią projektowania strefy wjazdowej i wejściowej na posesji jest prawidłowe ulokowanie furtki - musi się ona znaleźć w takim miejscu, żeby otwarte wrota przesuwnej bramy jej nie zasłoniło i piesi mogli z niej swobodnie korzystać. Skrzydło z przeciwwagą wisi na wysięgniku i nie dotyka podłoża. To sprawia, że nie zatrzyma go żadna przeszkoda typu piasek i kamyki, drobne gałęzie (spadające z drzew podczas burzy), ani nawet mała warstwa świeżego śniegu (jeśli jest go więcej, pole pracy trzeba odśnieżyć).
Dodatkowo - specjalne techniczne rozwiązania zapewniają płynność i stabilność poruszania się wrót oraz łagodny dojazd do tzw. słupka skrajnego, który zapobiega wysunięciu się ich z prowadnicy (drugi słupek, zwany prowadzącym, utrzymuje ruchomą część w pionie). Oczywiście, wariant samonośny jest cięższy, droższy i zajmuje więcej miejsca, za to mniej kłopotliwy w obsłudze, w porównaniu z wariantem szynowym.
Użytkownicy modeli przesuwnych, które poruszają się na rolkach po szynie, zabetonowanej w nawierzchni między słupkami bramy, muszą dbać o czystość szyny, czyli usuwać z niej piasek, lód i śnieg.
Bramy ogrodzeniowe - wygodniej z napędem elektrycznym
Najlepiej od razu kupić komplet - bramę wraz z fabryczną automatyką. Jeśli nie jest to możliwe ze względu np. na wyższy koszt inwestycyjny, można dołożyć zdalną obsługę nieco później.
Obsługę bramy wjazdowej automatyzuje grupa następujących systemów i mechanizmów - siłownik (silnik), centrala sterująca (czyli odbiornik), mechanizm przenoszący siłę ciągu i poruszający wrota, czyli np. wysięgnik, pasek zębaty. Do sterowania służą piloty, albo kodowa klawiatura, a systemy dodatkowe, np. fotokomórki, lampa ostrzegawcza, awaryjne otwieranie, podnoszą bezpieczeństwo i wygodę użytkowania.
Do sterowania oraz zapewnienia bezpieczeństwa i wygody
Sterowanie. Najczęściej używa się pilotów, które wykorzystują kodowany sygnał radiowy (aby podnieść stopień bezpieczeństwa, sygnał zmienia się każdorazowo, więc jego kopiowanie jest bezzasadne). Piloty można i warto zintegrować z innymi instalacjami w budynku, np. z otwieraniem bramy w garażu, oświetleniem, roletami zewnętrznymi itp. W zależności od potrzeb, przeznacza się do tego celu piloty dwu- lub czterokanałowe. Nowocześniejsze obsługują skanery linii papilarnych, smartfony i inne rozmaite urządzenia.
Bezpieczeństwo. W wyposażeniu każdej bramy powinny się znaleźć fotokomórki i lampa ostrzegawcza. Pierwszy z systemów zawiera nadajnik i odbiorniki promieni podczerwonych, a ich kooperacja jest następująca - gdy podczas ruchu skrzydła w świetle wrót zatrzyma się jakiś obiekt (samochód, człowiek, zwierzę), nadajnik wysyła sygnał ostrzegawczy do fotokomórek (zamontowanych po obu stronach wjazdu), po czym inicjuje zmianę kierunku ruchu skrzydła. Drugi system, w postaci pulsującej lampy na słupku sygnalizuje chęć wjazdu na posesję lub wyjazdu z niej oraz aktualny ruch bramy.
Wygoda. Zapewnia ją funkcja tzw. furtki, czyli niepełnego otwarcia skrzydła. Uchyla się ono automatycznie do szerokości, pozwalającej przejść człowiekowi. Mając takie wyposażenie, wielu właścicieli domów rezygnuje z budowania klasycznej furtki, co daje wymierne oszczędności przy stawianiu ogrodzenia.
Funkcja awaryjnego otwierania to absolutne must have każdego zautomatyzowanego wjazdu na posesję. Ten mechaniczny system umożliwia - podczas awarii sieci elektrycznej, albo usterki bramy - uruchomienie jej sposobem ręcznym. Jeśli do tego celu służy klucz, trzeba włożyć go do zamka w siłowniku i zwolnić blokadę skrzydła, natomiast w nowocześniejszych systemach zamek szyfrowy obsługuje się klawiaturą i kodem, lub kartą zbliżeniową.
Bramy wjazdowe, w zależności od upodobań właścicieli, mogą mieć różną stylistykę i zasłaniać posesję częściowo (skrzydła ażurowe) lub prawie całkowicie (pełne). (fot. Konsport)
Ważne parametry napędu do bram wjazdowych
Każdy napęd powinien mieć gwarantowaną jakość oraz pasować do rodzaju bramy, jej wymiarów i ciężaru, intensywności pracy, a w przypadku bramy istniejącej - jeszcze do aktualnego stanu technicznego. Jeżeli zamawia się kompletną usługę, tj. wrota, napęd i montaż, doborem parametrów napędu zajmie się producent, albo jego przeszkolony dystrybutor.
Jeśli dodajemy automatykę, powinniśmy zatrudnić doświadczonego fachowca, ponieważ błędne wyliczenie mocy w odniesieniu do częstotliwości pracy, a także ciężaru wrót może się niekorzystnie odbić na działaniu i napędu, i bramy. Do napędu potrzebna jest instalacja elektryczna na 230 V.
Długość elementu jezdnego, czyli paska zębatego lub szyny prowadzącej, dobiera się do szerokości skrzydła (cena wzrasta wraz z długością). Wersję siłownika/siłowników natomiast - do ciężaru konstrukcji.
Moc siłownika zależy od wielkości i ciężaru bramy. Zwykle musi mieć 300-600 W, z tym że do modeli rozwieranych powinna być większa o 30% w stosunku do pierwotnych wyliczeń, do przesuwnych o 50%. Rezerwa mocy zapewnia prawidłowe funkcjonowanie bramy w niesprzyjających warunkach atmosferycznych i znaczniejszego obciążenia, z powodu np. wichury, opadów śniegu. W przypadku bram montowanych na prywatnych posesjach, wystarcza intensywność pracy na poziomie 30%.
Montując bramę najlepiej od razu wyposażyć ją w napęd. Najwygodniej gdy jednym pilotem będzie można otwierać dwie bramy - wjazdową i garażową. (fot. z lewej: Konsport, fot z prawej: Beninca)
Automatyka w bramach rozwieranych
Napęd nosi nazwę siłownika. Jednoskrzydłowe wrota wyposaża się w jeden siłownik, dwuskrzydłowe w dwa. Lokalizację elementów napędu wskazuje producent. Przytwierdza się je do słupków i do skrzydła przy pomocy specjalnych uchwytów (jeżeli słupki są stalowe, uchwyty zostają przykręcone, jeśli słupki są murowane - uchwyty umieszcza się na kotwach).
Napęd w bramach przesuwnych
W modelach przesuwnych zakłada się automaty nazywane motoreduktorami. Urządzenia są proste w montażu i konserwacji. Zainicjowane np. pilotem wprawiają wrota w ruch dzięki zaziębianiu się koła zębatego, znajdującego się na obracającym się wale siłownika, i listwy zębatej, przytwierdzonej wzdłuż dolnej krawędzi ruchomego skrzydła.
Od ponad dwudziestu lat w przystępny sposób opisuje domy i ogrody Czytelników. Współpracowała z kilkoma znanymi poradnikami budowlanymi. Jest autorką tekstów i zdjęć. W wolnych chwilach z przyjemnością zajmuje się własnym ogrodem.
Metodą permakulturową uprawia w nim zarówno rośliny ozdobne, jak i zioła, warzywa itp. Amatorsko interesuje się architekturą, ogrodnictwem, ornitologią, sportem, filmem. Uwielbia podróżować, poznawać nowych ludzi i miejsca. Jeżeli potrzebuje wypocząć, najchętniej wyjeżdża nad morze, poza sezonem wakacyjnym.
Jeśli chodzi o przepisy to mamy w zasadzie tylko informację o szerokości bramy. Nic o sile, z jaką działa napęd, o zabezpieczeniach, fotokomórkach, sygnalizacji itd.
Gość etta
15-02-2021 15:00
Artykuł ciekawy ale niestety nieaktualny. Jest trzeci rodzaj bram który już teraz ma ok 5-8 % rynku to bramy harmonijkowe albo składane ( łamane)
Proszę o uzupełnienie artykułu o te bramy
Gość plot-bud
14-02-2021 08:09
Artykuł ciekawy, zawsze warto znać przepisy, ale myślę, że kluczowe tutaj jest co innego, a mianowicie to aby brama służyła nam niezawodnie jak najdłużej. Wybór bramy to tak jak wybór każdej innej rzeczy związanej z budową domu. Nie jest ani łatwy ani do końca jednoznaczny. ...
40
