Podstawa długoletniej, bezproblemowej eksploatacji instalacji elektrycznej to jej dobre zaplanowanie. Inaczej wkrótce po przeprowadzce do nowego domu okaże się, że brakuje gniazd, a oświetlenie nie odpowiada naszym potrzebom. Żeby tego uniknąć, trzeba poznać pewne zasady planowania domowej instalacji.
PRZYŁĄCZE
Przyłącze może być kablowe, czyli podziemne albo napowietrzne. Przyłącza napowietrzne są tańsze, ale mniej pewne i bezpieczne – może uszkodzić je piorun, spadające gałęzie, śnieg i lód. Bardzo często wykonuje się prowizoryczne przyłącze budowlane, np. jako napowietrzne doprowadzone do słupa wbitego na terenie działki, a dopiero po ukończeniu budynku zastępuje się je docelowym, ze skrzynką złącza w linii ogrodzenia. Jednak, o ile to tylko możliwe, warto od razu wykonać przyłącze jako docelowe – z przewodami o przekroju wystarczającym dla przewidywanych w przyszłości obciążeń, zawierającą licznik skrzynką złącza w linii planowanego ogrodzenia i drugą skrzynką z rozdzielnicą wykorzystywaną w czasie budowy. Wprawdzie na razie i tak będziemy płacić za prąd według niekorzystnej taryfy budowlanej, ale po zakończeniu budowy zmiana statusu przyłącza będzie tylko formalnością.
NIEZBĘDNA MOC
Jakiej mocy potrzebujemy w domu jednorodzinnym? O ile nie planujemy ogrzewania elektrycznego oraz instalacji kuchni elektrycznej, to w zupełności wystarczy ok. 10 kW.
Z największym zapotrzebowaniem wiąże się zaś stosowanie przepływowych ogrzewaczy wody. Jedno takie urządzenie, przygotowujące wodę do prysznica lub wanny może mieć moc nawet 20 kW. Tak duży pobór mocy następuje jedynie krótkotrwale, ale trzeba się liczyć z tym, że np. dwie osoby będą w tym samym czasie brać prysznic przed wyjściem do pracy. Nie znaczy to wcale, że te urządzenia są bardziej energochłonne od podgrzewaczy pojemnościowych, których grzałki mają zwykle ok. 2 kW mocy. Po prostu w przypadku ogrzewacza pojemnościowego pobór energii jest rozłożony na znacznie dłuższy czas.
Z dużym zapotrzebowaniem na moc wiąże się także wykorzystanie elektrycznego ogrzewania akumulacyjnego – pieców akumulacyjnych lub ogrzewania podłogowego z grubą wylewką. Pamiętajmy, że takie ogrzewanie musi nie tylko pokryć chwilowe straty ciepła, ale i dostarczyć go na zapas. Jednak tu moc zależy od strat ciepła domu – w jednym będzie to 20 kW, a w innym 5 kW.
fot. Legrand
Nawierzchnie i ogrodzenia
Kolejnym etapem w urządzaniu przydomowej przestrzeni jest wykonanie nawierzchni podjazdów i ścieżek. Przy wyborze materiału pamiętajmy, że nawierzchnię trzeba traktować jako część kompozycji, do której należy budynek, otaczający go ogród oraz ogrodzenie.
Drzwi
Drzwi wewnętrzne są szczególnym rodzajem przegrody: dzielą i jednocześnie łączą pomieszczenia, izolują je akustycznie i termicznie, a także stanowią istotny element wnętrza.
Schody
Schody wewnętrzne, niezależnie od tego, gdzie są usytuowane, stanowią dominujący element wystroju. Dlatego tak ważny jest ich kształt i wykończenie. Jako stały element wnętrza mogą w sposób decydujący zaważyć na stylu i wyglądzie całego pomieszczenia.
Podłogi
Podłoga stanowi jeden z najważniejszych elementów aranżacji każdego pomieszczenia. Powinna być nie tylko estetyczna, ale też trwała i łatwa do utrzymania w czystości. Podłoga, to konstrukcja wielowarstwowa, którą układa się na stropie lub gruncie. W zależności od przeznaczenia danego pomieszczenia, stosuje się różne układy warstw z odpowiednio dostosowanych materiałów. Warstwę wierzchnią, nazywaną również posadzką, można wykończać drewnem, płytkami, kamieniem. Można też pomalować ją farbą lub pokryć wykładziną.
Ściany działowe
Ściany działowe, wraz z wewnętrznymi ścianami konstrukcyjnymi, dzielą wnętrza na poszczególne pomieszczenia. Jednak w odróżnieniu od konstrukcyjnych nie przenoszą prawie żadnych obciążeń, więc mogą mieć delikatniejszą budowę.
Ściany wewnętrzne
Ściany wewnętrzne bez przesady można porównać do aktorek drugiego planu. Niby znajdują się w tle innych elementów wystroju, a jednak są równie ważne dla ostatecznego efektu. Kolorem ścian można tuszować chociażby mankamenty wnętrza lub wprowadzać w nim określony nastrój. Dobrana ze smakiem i wyobraźnią okładzina ścienna może stać się natomiast dominującym elementem aranżacji.
Planowanie łazienki
O komforcie korzystania z łazienki decyduje zarówno odpowiednio dobrane wyposażenie, jak i sposób jego rozlokowania. Zwłaszcza urządzanie małego pomieszczenia wymaga rozwagi. Szersze pole do popisu mamy w przypadku większej łazienki – może ona stać się wnętrzem nie tylko na miarę naszych potrzeb, ale i marzeń.
Planowanie kuchni
Codzienne czynności, takie jak gotowanie czy zmywanie, mogą być lżejsze, a nawet przyjemne, gdy kuchenna przestrzeń jest właściwie zaplanowana. Zanim zdecydujemy więc, jak będą ustawione szafki i jakie sprzęty AGD będą zainstalowane, poznajmy sprawdzone zasady projektowania kuchni.
Kosztorys
Według założeń kosztorysu redakcyjnego prace wykończeniowe powinny zamknąć się w kwocie ok. 90 500 zł
Dylematy inwestora
Budowa domu w stanie surowym to przedsięwzięcie niełatwe. Wielu inwestorów po zakończeniu tego etapu jest więc przekonana, że później będzie już z górki. W praktyce wykańczanie również może być kłopotliwe, ale jednocześnie bardzo satysfakcjonujące, bo daje szansę na stworzenie wyjątkowej przestrzeni.
Zabezpieczenia antywłamaniowe
Nie da się w 100% ochronić domu przed włamaniem. Warto jednak zrobić wszystko, aby wyposażyć budynek w zabezpieczenia, które zniechęcą złodziei albo przynajmniej skutecznie wydłużą podjętą przez nich próbę włamania. Nie wszystkie elementy nowoczesnej ochrony są niezbędne w każdym przypadku. Wiele zależy od okolicy, trybu życia domowników i innych czynników. Na pewno korzystnie jest nabyć te zabezpieczenia, których sforsowanie wymagać będzie dużo czasu oraz użycia specjalistycznych i hałaśliwych narzędzi. Zyskamy dzięki temu czas potrzebny na interwencję firmy monitorującej budynek lub powiadomienie policji.
Uzdatnianie wody
Często woda z własnego ujęcia bez uzdatniania nie na daje się w ogóle do użytku. Zastosowanie filtrów jest więc koniecznością. Z kolei woda wodociągowa może być po prostu niesmaczna, zbyt twarda itp.
Instalacja wod-kan
Budowa i stopień skomplikowania domowej instalacji wodno-kanalizacyjnej zależą przede wszystkim od upodobań przyszłych mieszkańców domu i możliwości inwestora. Rzecz całą należy starannie przemyśleć już na etapie projektowania domu, ale – jeśli chcemy uniknąć denerwujących niedoróbek lub kosztownych przeróbek – aktywny nadzór inwestorski i ścisła współpraca z wykonawcą są niezbędne na każdym etapie prac: od przygotowania projektu aż po tzw. biały montaż.
Kominy
Od prawidłowego zaprojektowania, wykonania i troski o stan techniczny kominów zależą w bezpośredni sposób zdrowie i bezpieczeństwo mieszkańców. Dlatego też staranna dbałość o nie niezbędna jest zawsze – począwszy od etapu projektowania budynku, przez budowę i odbiór, po kolejne lata eksploatacji.
Wentylacja i klimatyzacja
W powietrzu, którym oddychamy unoszą się bakterie, pleśnie oraz drobiny kurzu. Jest ono ponadto nośnikiem wilgoci oraz rozmaitych zapachów. Dopóki owych zanieczyszczeń nie ma zbyt wiele nasz organizm radzi sobie z nimi bez większych problemów. Warto więc zadbać o komfort czystego powietrza w domu. Zapewnia go sprawnie działająca wentylacja. Najkorzystniej i najtaniej pomyśleć o niej na etapie projektowania domu. Skorzysta na tym zarówno nasze zdrowie, jak i budynek. Wentylacja ma bowiem wpływ na stan techniczny budynku.
Kominki
Kominki stały się standardem w nowo budowanych domach. Są dobrym źródłem ciepła, dają dodatkowe światło i przytulność, stwarzają szansę integracji domowników. Stanowią też niewątpliwą ozdobę, a dzięki bardzo bogatej ofercie rynkowej – można je dopasować do każdego wnętrza.
Ogrzewanie podłogowe
W niemal każdym nowo budowanym domu montuje się dziś podłogówkę – przynajmniej w części pomieszczeń – zaś w domach energooszczędnych czy pasywnych jest ona zwykle podstawowym systemem ogrzewania. Powód jest prosty – taka instalacja zapewnia mieszkańcom wysoki komfort cieplny, a w połączeniu z wykorzystaniem ekologicznych źródeł energii także znaczące oszczędności w kosztach ogrzewania.
Grzejniki
Choć obecnie część inwestorów rezygnuje zupełnie z grzejników ściennych na rzecz ogrzewania podłogowego, to tak rygorystyczne rozwiązanie nie jest popularne. Poza tym, że wymaga specyficznych warunków pracy, to nie każdemu taki sposób dystrybucji ciepła odpowiada. W większości domów nadal królują więc grzejniki ścienne, które ze względu na szeroką ofertę producentów, ciekawe wzornictwo i kolorystykę można dopasować nawet do bardzo nowoczesnych wnętrz.
Pompy ciepła
Pompy ciepła stają się coraz bardziej popularne. Przekształcają one energię z naturalnych źródeł tj. z ziemi, wody lub powietrza w ogrzewanie domu, chłodzenie wnętrz i przygotowanie c.w.u.
Kotły
Wybór kotła grzewczego dla domu, to decyzja o charakterze strategicznym. Zależy od niej efektywność pracy całego systemu grzewczego oraz wysokość rachunków za ogrzewanie. Decyzja o zainstalowaniu konkretnego modelu kotła musi być poprzedzona rozstrzygnięciem innej ważnej kwestii dotyczącej wyboru paliwa. Należy wybrać takie, które będzie łatwo dostępne, zapewni niekłopotliwą obsługę oraz zagwarantuje przystępne koszty instalacji i eksploatacji urządzenia grzewczego. Warto zatem poznać najważniejsze cechy poszczególnych rodzajów kotłów.
Kosztorys
Według redakcyjnego kosztorysu wyniosą ok. 45 500 zł
Dylematy
Czy domowe instalacje da się zrobić dobrze i tanio? Tak, ale pod warunkiem, że niska cena będzie wynikać z ich przemyślanego, nieskomplikowanego układu. Próby oszczędzania na materiałach i poszukiwanie jak najtańszych wykonawców zwykle kończą się źle.
Bramy garażowe
Wybierając bramę garażową, powinniśmy brać pod uwagę nie tylko względy estetyczne, ale także zastosowane w niej rozwiązania, przekładające się na komfort użytkowania i bezpieczeństwo. Należy pamiętać, że decyzję o wyborze warunkują też ukształtowanie podjazdu oraz wielkość i wysokość garażu. Warto sprawdzić, czy brama ma izolację termiczną, dzięki czemu w ogrzewanym garażu zostaną zredukowane straty ciepła.
Żaluzje, markizy i rolety
Okna wpuszczają do domu światło słoneczne. Tylko co zrobić, kiedy słońca jest za dużo? Wtedy warto zdecydować się na osłony przeciwsłoneczne, tj.: żaluzje, rolety, markizy.
Okna i drzwi
Po postawieniu stanu surowego i przykryciu domu dachem, przychodzi pora na montaż okien. Z drzwiami zewnętrznymi warto się wstrzymać do zakończenia wszelkich prac mokrych, takich jak tynki i wylewki. Wewnętrzne osadza się już na etapie wykańczania wnętrz, przed ułożeniem posadzki. Zanim jednak to nastąpi, okna i drzwi trzeba wybrać. Producentów stolarki jest tak wielu, że trudno podjąć decyzję. Ważne jest przeanalizowanie i porównanie parametrów i cen produktów kilku firm, ale najważniejsze jest właściwe ich zamontowanie.
Konstrukcja dachu, pokrycia i rynny
Jaki dach, takie pokrycie – to podstawowa zasada, bo wykończenie dachu musi być przede wszystkim dopasowane do jego konstrukcji. Ale liczą się też kwestie wizualne – każdy inwestor chciałby, żeby było ładnie, a do tego tanio i szybko. Trudno to wszystko pogodzić. Opcji jest jednak sporo i można wybrać optymalną.
Stropy
Stropy to jeden z najważniejszych elementów domu. Mają ogromne znaczenie konstrukcyjne dla całego budynku, dźwigają ścianki działowe, sprzęty itd. Dlatego nie wolno ich samodzielnie zmieniać. Zwykle chcemy jeszcze, aby separując kondygnacje, nie przenosiły przy tym dźwięków i chroniły przed ucieczką ciepła.
Ściany
Nie ma ścian idealnych – doskonale nadających się dla każdego budynku. Gdyby istniały nie trzeba by niczego wybierać. Przegrody mogą być jedynie lepiej lub gorzej dopasowane do konkretnej sytuacji. I tu trzeba sobie odpowiedzieć na pytanie, na czym nam najbardziej zależy. Czy ściana ma mieć przede wszystkim jak najlepszą izolacyjność cieplną, czy może dobrze chronić przed hałasem? A może priorytetem jest krótki czas budowy?
Fundamenty
Fundamenty są najważniejszą częścią domu. Na nich spoczywa ciężar ścian, stropów i dachu. To niemałe obciążenie muszą przekazać na grunt. Równocześnie fundament ma za zadanie oddzielić resztę budynku od podłoża – uniemożliwić podciąganie wilgoci gruntowej oraz ograniczyć straty ciepła.
Kosztorys
Wybudowanie stanu surowego według kosztorysu redakcyjnego kosztować będzie ok. 155 000 zł
Dylematy inwestora
Wybudowanie domu to poważna inwestycja, wymagająca podejmowania szeregu trudnych decyzji na każdym etapie prac. Począwszy od wyboru dogodnej lokalizacji i konkretnej działki, po wykonanie projektu, załatwienie wszystkich formalności oraz wybranie wykonawców. Podpowiadamy na co zwrócić szczególną uwagę podczas rozstrzygania tych dylematów.
Dylematy inwestora
Wybudowanie domu to poważna inwestycja, wymagająca podejmowania szeregu trudnych decyzji na każdym etapie prac. Począwszy od wyboru dogodnej lokalizacji i konkretnej działki, po wykonanie projektu, załatwienie wszystkich formalności oraz wybranie wykonawców. Podpowiadamy na co zwrócić szczególną uwagę podczas rozstrzygania tych dylematów.
