Pomimo że obecnie unika się budowania podpiwniczonych domów jednorodzinnych, to jednak istnieje jeszcze wiele takich budynków. Nowi właściciele lub dorosłe dzieci inwestorów zwykle chcą je zmodernizować. Nie tylko ocieplić, ale także dostosować pomieszczenia do nowych funkcji. Wtedy okazuje się, że w niewielkich budynkach powierzchnie piwnic warto lepiej wykorzystać. Można np. umieścić w nich domową siłownię, saunę, pokój do pracy, a nawet pokoje mieszkalne.
Rola piwnicy w domu jednorodzinnym
(fot. Semmelrock)
Obecnie piwnice w nowoczesnych domach jednorodzinnych traktuje się jak zło konieczne i dlatego rzadko są projektowane.
Wykonuje się je w wyjątkowych sytuacjach, głównie na życzenie inwestora, z powodu ograniczonej powierzchni działki, w domach budowanych na stokach wzgórz lub w wyniku ograniczeń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (np. narzucenie powierzchni biologicznie czynnej). Istotne są również wysokie koszty budowy piwnic wynoszące około 30% wartości domu (kilkadziesiąt tysięcy złotych) oraz zmiany, jakie nastąpiły w naszym trybie życia. Przecież obecnie wiele kobiet pracuje zawodowo. Nie ma wiec czasu na przygotowywanie zapasów (przetworów) na zimę.
Poza tym powszechna dostępność wszelkich produktów w sklepach czynnych nawet w soboty i niedziele powoduje, że zbędne stało się budowanie chłodnych pomieszczeń magazynowych. Na dodatek instalacje grzewcze zasilane węglem często zastępowane są bardziej czystymi pod względem ekologicznym i wygodniejszymi w użyciu źródłami energii takimi, jak gaz ziemny, olej opałowy czy biomasa. Zbędne okazują się więc odrębne kotłownie i składy opału, które tradycyjnie lokalizowano w piwnicach.
Dotyczy to również starych modernizowanych budynków, w których pomieszczenia piwniczne obecnie pozostają puste lub stanowią skład zwykle niepotrzebnych rzeczy. Powierzchnia ta jest na tyle cenna, że warto ją lepiej wykorzystać, np. zaadaptować na pomieszczenie do hobby, pokój muzyczny, a nawet gabinet, sypialnię lub małe samodzielne mieszkanie (dla dorosłych dzieci, do wynajęcia).
Zakres adaptacji
Wszelkie zmiany w istniejącym budynku związane są z pewnymi wydatkami oraz nakładami pracy. Nie bez znaczenia jest więc ocena możliwości w stosunku do zamierzeń. Poważne zmiany najczęściej oznaczają konieczność przeprowadzenia generalnego remontu budynku. Wtedy koszt adaptacji oraz zakres robót zależą nie tylko od stanu technicznego budynku, ale również od przeznaczenia pomieszczeń podziemnych.
Stosunkowo tanie i łatwe jest przystosowanie pomieszczeń piwnicznych do celów rekreacyjnych nieprzeznaczonych na stały pobyt ludzi (przebywających do 4 godzin dziennie) takich, jak solarium, saunę, siłownię itp. To dlatego, że wtedy obowiązują mniej rygorystyczne przepisy dotyczące wysokości pomieszczeń, oświetlenia światłem dziennym, termoizolacyjności przegród zewnętrznych itp.
O wiele trudniejsze i znacznie droższe jest przystosowanie standardowych pomieszczeń piwnicznych do pełnienia funkcji sypialni lub gabinetu związanego z pracą zarobkową. Wtedy wysokość pomieszczeń musi wynosić przynajmniej 2,5 m, szerokość korytarzy 1,2 m, wysokość stopni schodów nie może być większa niż 19 cm, ich długość min. 25 cm itd. Po prostu muszą być spełnione wszystkie wymagania dotyczące standardowych pomieszczeń mieszkalnych. W typowych piwnicach możliwe jest to dopiero po przerobieniu wielu elementów konstrukcyjnych budynku. Z tego powodu koszty adaptacji często są znaczne – w wielu przypadkach wyższe od ceny jednostkowej nowego budynku.