Z czego i jak zrobić opaskę wokół domu? Inspiracje i porady
Z czego i jak zrobić opaskę wokół domu? Inspiracje i porady
Opaska wokół domu to ważny element. Prawidłowo wykonana chroni przed zawilgoceniem fundamentów i zabrudzeniem elewacji. Sprawdź, z czego ją zrobić i jaką powinna mieć szerokość. Jak wykonać opaskę wokół domu - poradnik krok po kroku.
Janusz Werner
Data publikacji: 2025-06-24
Data aktualizacji: 2025-06-24
Czym jest i co daje opaska wokół domu? Opaska to wąski pas okalający budynek, o nawierzchni utwardzonej kostką bądź płytami chodnikowymi, albo wykończonej żwirem lub kamieniem ogrodowym. Podstawowe zadania opaski wokół domu to ograniczanie ryzyka zawilgocenia fundamentów, ochrona dolnej partii elewacji przed zabrudzeniem, estetyczne odcinanie budynku od trawnika.
Jaka szerokość opaski wokół domu?
Szerokość opaski wokół domu wynosi 40 do 60 cm. Jeśli opaska ma pełnić funkcję chodnika, powinna być szersza i mieć 80-90 cm. Warto zauważyć, że aby na chodniku wygodnie minęły się dwie osoby, jego szerokość powinna wynosić przynajmniej 120 cm.
Po co robi się opaskę wokół domu?
Najważniejszym zadaniem opaski wokół domu jest odprowadzanie wody, która mogłaby gromadzić się przy fundamentach, co prowadzi do ich zawilgocenia. Dlatego opaski układa się ze spadkiem od budynku.
Kiedyś opaski robiono również z betonu. To zły pomysł - taka wylana, betonowa opaska odprowadza deszczówkę na jakąś odległość od ścian, ale uniemożliwia odparowanie wilgoci gromadzącej się pod nią, bezpośrednio przy fundamentach.
Lepszą opcją są opaski wokół domu żwirowe. Woda może przez nie przenikać do gruntu, ale równie łatwo odparowuje.
Kolejne zadanie opaski to zapobieganie zabrudzeniu dolnej części elewacji. Te wykańczane są dziś najczęściej jasnym, cienkowarstwowym tynkiem. Wiele współczesnych domów to budynki bezokapowe, często z niskim albo w ogóle bez cokołu. Bez opaski, woda skapująca z dachu i ściany rozbryzguje się na gruncie, a na elewacji szybko pojawia się wielka, dość trudna do usunięcia plama.
Opaska wokół domu ułatwia też prace w ogrodzie. Wygodniej jest kosić trawnik do krawędzi opaski, niż bezpośrednio przy ścianie.
Z czego zrobić opaskę wokół domu? Inspiracje
Opaskę wokół budynku można wykonać z prawie wszystkich materiałów służących do utwardzania nawierzchni w ogrodach. Czyli z kostki i płyt betonowych, bruku klinkierowego, kostki kamiennej. Nie robi się opasek z bruku drewnianego.
Nowoczesna i trwała opaska wokół domu wykonana z kostki betonowej, fot. VESTONE
Opaska wokół domu z kostki betonowej lub płyt
Kostka betonowa jest trwała, odporna na mróz, ścieranie, dostępna w rozsądnej cenie. Niewielkie elementy łatwo się układa, a w razie potrzeby demontuje. Wybór kształtów, kolorów i faktur jest ogromny. Kostka do wykonania opaski może być gładka, szczotkowana, obijana w specjalnym bębnie (wygląda wówczas jak stary bruk). Na opaskę wokół domu najlepiej wykorzystać kostkę, z której robione są chodniki i ścieżki, o grubości 4 cm.
Z oszczędną w formie, nowoczesną architekturą domów lepiej komponują się jednak opaski z wielkoformatowych płyt betonowych.
Opaska wokół domu z kamienia i bruku klinkierowego
Chcą zrobić opaskę wokół domu, do wyboru mamy jeszcze kamienną kostkę i bruk klinkierowy. Kostka z kamienia to bardzo trwały materiał. Jest odporna na mróz, ścieranie, promienie UV, wysoką temperaturę, kwasy. Od betonowej jest droższa, nie występuje też w tak wielkim wyborze kształtów i kolorów.
Brukowi z klinkieru również nie sposób odmówić solidności, więc też jest dobrym materiałem na opaskę wokół domu. Jest nienasiąkliwy, odporny na ścieranie, nie blaknie. Producenci oferują go w wielu kolorach - może być ceglasty, żółty, pomarańczowy, brązowy, czarny, antracytowy. Trzeba jednak pamiętać, że opaska wokół domu ma być spójna z ogrodem i domem. I że nie powinna zbytnio rzucać się w oczy.
Opaska wokół domu żwirowa
Bardzo popularne są opaski wokół domu wysypywane żwirem (np. frakcji 16-32 mm), grysem, ozdobnym kamieniem ogrodowym. To najprostsza w wykonaniu i najtańsza wersja opaski wokół domu. Kształt nadają takiej opasce na ogół betonowe obrzeża. Żwir to kruszywo, którego ziarna są zaokrąglone, zaś grys to kruszywo łamane.
Popularna i najtańsza do wykonania opaska wokół budynku ze żwiru, fot. BETARD
Modne stają się też opaski, w których kamieniami czy żwirem obsypane są płyty chodnikowe ułożone metodą step by step. W tym rozwiązaniu płyty układa się nie obok siebie, ale w odległości kroku jedna od drugiej. Puste przestrzenie wypełnia się żwirem albo otoczkami.
Jak zrobić opaskę wokół domu? Instrukcja krok po kroku
Jeśli wokół domu zaplanowano drenaż opaskowy, należy wykonać go wcześniej. Jeżeli deszczówka zostanie odprowadzona np. do perforowanych rur zakopanych w ziemi, to rury spustowe zakończą swój bieg w osadnikach rynnowych, które dobrze jest zlicować z powierzchnią opaski.
Wykonanie opaski wokół domu z kostki lub płyt
Prace przy budowie opaski rozpoczyna wytyczenie jej zarysu. Tu cenna uwaga praktyczna - jeśli zostanie utwardzona kostką lub płytami, niech szerokość opaski będzie wielokrotnością szerokości kostki. Dzięki temu unikniemy docinek i niepotrzebnej pracy.
Kolejny krok to usunięcie z wyznaczonego obszaru humusu, tzw. korytowanie. Przy domach nowo budowanych humusu raczej nie ma, ale korytowanie będzie potrzebne. Głębokość wykopu to około 25 cm.
Pod opaskę z kostki i płyty potrzebna jest podbudowa z kruszywa, tłucznia lub grubego piachu o grubości 10-20 cm. Wykonuje się ją warstwami, zagęszczając ręcznym ubijakiem albo zagęszczarką. Następnie na zaprawie cementowej osadza się krawężniki.
Na podbudowę idzie podsypka z piasku o grubości około 5 cm. Korzystając z łaty wyrównuje się ją i profiluje jej nachylenie. Należy pamiętać o prawidłowym wyprofilowaniu spadku - sprawne odprowadzanie wody zapewni taki, który ma 2%.
Nawierzchnie utwardzone: opaskę, chodnik, taras zawsze układa się ze spadkiem od budynku, fot. LIBET
Ułożoną kostkę/płyty ubija się wibratorem płytowym z gumową nakładką i zasypuje piaskiem szczeliny pomiędzy nimi.
Jak zrobić opaskę ze żwiru lub kamieni?
W przypadku wykonania opaski wokół domu żwirowej i kamiennej, na wyrównanym dnie wykopu układa się warstwę żwiru lub tłucznia, o grubości 10-20 cm, która pełni funkcję drenażową. Po zagęszczeniu i osadzeniu krawężników dajemy na nią geowłókninę, która ograniczy wyrastanie chwastów. Na niej układa się 10-15 cm warstwę grubego żwiru lub kamienia. Trzeba pamiętać, że powierzchnia opaski powinna być niżej, niż górna krawędź pionowej izolacji przeciwwilgociowej ułożonej na ścianach fundamentowych.
Fot. otwierająca: Opaska z kostki kamiennej, CREATON POLSKA
Dziennikarz z przeszło 25-letnim doświadczeniem w mediach drukowanych i elektronicznych. W Budujemy Dom od blisko dekady. Na budowach bywa tak często, jak w redakcji. Autor tekstów poradnikowych i publicystycznych, także porad prawnych. Nadąża za zmianami w największych programach pomocowych dla inwestorów indywidualnych: w Czystym Powietrzu, Moim Prądzie, Mojej Wodzie...