Co pogarsza jakość wody?

Obecność związków chloru

W większości zakładów wodociągowych woda jest poddawana dezynfekcji chemicznej, która zapewnia bezpieczeństwo pod względem bakteriologicznym i uwalnia wodę od pasożytów.

Dezynfekcję taką wykonuje się związkami chloru (chlor gazowy, dwutlenek chloru, podchloryn sodu) i to, co odbieramy jako nieprzyjemny zapach i smak wody z kranu, to najczęściej właśnie związki chloru.

W różnych miejscach sieci wodociągowej woda ma różną zawartość chloru.

Twardość wody

Twardość wody wynika z wysokiego stężenia soli wapnia i magnezu. Przepisy* określają dopuszczalną twardość wody, ale w bardzo szerokich granicach (od 60 do 500 mg CaCO₃/dm³). Woda wodociągowa jest najczęściej zbyt twarda.

Bardzo twarda woda pozostawia osad na bateriach i osadza kamień w czajnikach i na grzałkach pralki i zmywarki przyczynia się też do większego zużycia kosmetyków i detergentów.

Może być powodem niedokładnego prania ubrań i trzeba jej zużywać więcej niż miękkiej do spłukiwania mydła i preparatów do prania. Niektórym lepiej służy i smakuje woda bardziej miękka, innym - o większym stopniu twardości.

Wtórne zanieczyszczenie

Przedsiębiorstwa wodociągowe zapewniają odpowiednią jakość wody w punkcie wprowadzania jej do sieci wodociągowej, jednak na drodze przepływu wody do odbiorcy może nastąpić jej wtórne zanieczyszczenie i zmiana jakości.

W wyniku wtórnego zanieczyszczenia woda wodociągowa może ulec skażeniu mikrobiologicznemu i mogą się w niej znaleźć pasożyty, co uwzględnia się przy dawkowaniu dezynfektantów, ale to z kolei powoduje ich nadmiar w wodzie i nieprzyjemny zapach chloru.

Obowiązkiem zakładu wodociągowego jest zapobieganie wtórnemu zanieczyszczeniu wody, którego przyczyny mogą być następujące:

• wykonanie rur wodociągowych z nieodpowiednich materiałów, które wchodzą w niepożądane reakcje z wodą;
• zły stan rur wodociągowych, co może powodować zbyt wysoką zawartość żelaza, niepożądane zabarwienie wody lub nadawać jej zapach siarkowodoru;
• nieszczelności rur wodociągowych, wskutek czego do ich wnętrza mogą trafić różnego typu zanieczyszczenia, zwykle duże cząstki mechaniczne, które pogarszają właściwości organoleptyczne wody. Cząstki te mogą gromadzić się w rurociągu, a to z kolei może przyczynić się do rozwoju biofilmów, czyli takich warstw osadów, w których rozwijają się mikroorganizmy. Do rozwoju biofilmów może też się przyczyniać zły stan rur i wykonanie ich z nieodpowiednich materiałów.

Prawdopodobnie zjawiskom tym może też sprzyjać niestabilność biologiczna wody (tylko w wodzie stabilnej biologicznie, jaką starają się zapewniać zakłady wodociągowe, nie powinno dojść do wtórnego rozwoju mikroorganizmów podczas transportu ani magazynowania).

* Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2007 r. nr 61, poz. 417).

dr inż. Anna Chmiel
fot. otwierająca: Franke