Pompy ciepła z certyfikatem HP Keymark - dofinansowania i korzyści
Pompy ciepła z certyfikatem HP Keymark - dofinansowania i korzyści
Rynek pomp ciepła zalewany jest modelami różnych marek. W Unijnym Rejestrze Produktów do Etykietowania Energetycznego (EPREL) figuruje obecnie około 30 tys. modeli pomp ciepła, co stanowi niemal 80% wszystkich urządzeń grzewczych do centralnego ogrzewania. Taka różnorodność może przyprawić o zawrót głowy inwestorów pragnących wybrać pompę ciepła najwłaściwszą dla swoich potrzeb. W tym gąszczu ofert nieocenioną pomocą w podjęciu trafnej decyzji stają się renomowane europejskie certyfikaty.
Data publikacji: 2024-07-15
Data aktualizacji: 2024-07-15
Najbardziej prestiżowym z nich jest znak Heat Pump Keymark (HP Keymark). Wydawany przez europejskie organizacje normalizacyjne CEN i CENELEC, gwarantuje on spełnienie rygorystycznych norm jakościowych i efektywności energetycznej. Certyfikat ten jest rekomendowany w Polsce przez Centralny Ośrodek Chłodnictwa (COCH) i Polski Komitet Normalizacyjny, a jego znaczenie docenia również Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA).
Wybierając pompę ciepła oznaczoną znakiem HP Keymark, inwestorzy mogą mieć pewność, że sięgają po produkt najwyższej jakości. Gwarantuje on niezawodność, energooszczędność i długą żywotność urządzenia, co przekłada się na wymierne oszczędności w rachunkach za ogrzewanie.
Pompy ciepła - zaawansowana technologia wymagających badań i certyfikacji
Pompy ciepła to wysoce zaawansowane technologicznie urządzenia, dostępne w wielu konfiguracjach. Różnią się one typem dolnego źródła ciepła, sposobem jego przekazywania, konstrukcją, rodzajem czynnika chłodniczego i wyposażeniem (np. zasobnik c.w.u.). Pompy ciepła często pełnią wiele funkcji: ogrzewają dom, chłodzą go i podgrzewają wodę. W każdym z tych zastosowań powinny zapewniać maksymalną efektywność, minimalny wpływ na otoczenie (np. niski poziom hałasu), komfort użytkowania i bezpieczeństwo pracy.
Rzetelna ocena jakości pomp ciepła wymaga przeprowadzenia badań w wysoko wyspecjalizowanych i akredytowanych laboratoriach. Laboratoria te muszą mieć duże doświadczenie i cieszyć się powszechną renomą. Istotny jest również zakres i formuła badań. Powinny one być kompleksowe i uwzględniać zróżnicowane warunki pracy pomp ciepła, dostępne warianty konstrukcyjne urządzeń oraz realizowane przez nie funkcje.
Wspomniany wcześniej system certyfikacji HP Keymark zapewnia rzetelne badania jakości pomp ciepła. Wiarygodność systemu dodatkowo wzmacnia wdrożenie oceny przez niezależną stronę oraz eliminacja ryzyka testowania jedynie wybranych przez producenta "złotych urządzeń".
Aby zachować certyfikat HP Keymark, zakłady produkcyjne pomp ciepła muszą przechodzić coroczne kontrole systemu utrzymania jakości. Podczas kontroli kontrolerzy losowo wybierają z linii produkcyjnej urządzenia do badań laboratoryjnych. W ten sposób weryfikują, czy w procesie produkcji przestrzegane są odpowiednie standardy i kolejne urządzenia spełniają ustalone parametry techniczne.
Posiadanie certyfikatu HP Keymark to dla wielu producentów pomp ciepła obecnych na polskim rynku powód do dumy. Jest on wiarygodnym świadectwem wysokiej jakości urządzeń, powszechnie uznawanym w Europie i na świecie. Przyjrzyjmy się zatem bliżej solidnemu i szerokiemu wsparciu instytucjonalnemu, jakim cieszy się system HP Keymark.
Rekomendacja Centralnego Ośrodka Chłodnictwa
Centralny Ośrodek Chłodnictwa (COCH) to znany polski ośrodek badawczy, który jako jedyny ma obecnie w Polsce upoważnienie do przeprowadzania certyfikowanych badań pomp ciepła. Jak można przeczytać na stronie internetowej COCH:
- Nasze laboratorium badawcze oraz niezależna jednostka kontrolująca i certyfikująca mają możliwość wykonania niezbędnych badań, jak i weryfikacji, nadania znaku i kontroli fabrycznej produktów rozpoznawanych znakiem Keymark.
Dalej jest o samym certyfikacie HP Keymark i jego zgodności z normami europejskimi: - HP Keymark to dobrowolny, niezależny europejski znak certyfikacyjny (certyfikacja ISO typu 5) dla wszystkich pomp ciepła, kombinowanych pomp ciepła oraz podgrzewaczy ciepłej wody (zgodnie z wymogami ekoprojektu i etykietowania energetycznego, czyli rozporządzeniami UE 811/2013 i 812/2013, UE 813/2013 i 814/2013). Certyfikacja opiera się na niezależnych testach przeprowadzanych przez stronę trzecią i potwierdza zgodność z wymaganiami produktów określonymi w zasadach schematu HP Keymark oraz z wymaganiami dotyczącymi efektywności określonymi przez ekoprojekt (tzw. Lot 1 i Lot 2).
Wśród kluczowych cech i korzyści tego systemu certyfikacji, Centralny Ośrodek Chłodnictwa wymienia także:
coroczną kontrolę produkcji w fabryce (FPC) i kontrolę systemu zarządzania jakością;
przejrzystość i solidność systemu certyfikacji, co tworzy zaufanie na rynku europejskim;
wzajemną akceptację certyfikatu przez wszystkie uczestniczące organy certyfikujące w Europie.
Do nadawania certyfikatu HP Keymark upoważnionych jest obecnie 13 europejskich instytutów badawczych - COCH jest jednym z nich. Współpracują one z 27 specjalistycznymi, notyfikowanymi laboratoriami, spośród których 21 jest zlokalizowanych w Europie. Każde z tych laboratoriów wykonuje badania pomp ciepła na podstawie akredytacji udzielonej przez instytucję będącą w danym kraju odpowiednikiem Polskiego Centrum Akredytacji (PCA). Mogą one więc realizować badania na rzecz programu „Czyste Powietrze”, przy czym wszystkie jednoznacznie wspierają system certyfikacji HP Keymark.
Poradnik
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać
najnowsze w każdy czwartek!
Dołącz do naszej listy i odbierz
darmowy magazyn ABC Budowania
Cenisz nasze porady? Możesz otrzymywać
najnowsze w każdy czwartek!
Dołącz do naszej listy i odbierz
darmowy magazyn ABC Budowania
Rekomendacja Polskiego Komitetu Normalizacyjnego
Informacje o systemie badań i certyfikacji Keymark możemy również znaleźć na stronie internetowej Polskiego Komitetu Normalizacyjnego:
- KEYMARK to dobrowolny europejski znak certyfikacyjny strony trzeciej, potwierdzający zgodność wyrobów lub usług z Normami Europejskimi. Znak ten jest własnością europejskich organizacji normalizacyjnych CEN i CENELEC, jest wydawany przez uprawnione jednostki certyfikujące.
Warto dodać, że Polski Komitet Normalizacyjny od 1 stycznia 2004 r. jest członkiem europejskich organizacji normalizacyjnych CEN i CENELEC, będących właścicielami znaku Keymark. W 2021 r. prezes PKN, Ewa Zielińska, została wybrana na stanowisko wiceprezydenta CENELEC ds. polityki i pełni tę funkcję nadal.
A tak PKN informuje o genezie i celu utworzenia znaku Keymark:
- W odpowiedzi na rezolucję Rady Europejskiej z 1992 r. dotyczącą poprawy ochrony konsumentów i przeciwdziałania niepewności spowodowanej różnorodnością znaków jakości, europejskie organizacje normalizacyjne CEN i CENELEC opracowały w latach 1993-1994 znak Keymark.
System Keymark stosuje się obecnie do certyfikacji różnych produktów i usług. Na polskim rynku grzewczym jest on szczególnie dobrze rozpoznany np. w zakresie certyfikacji kolektorów słonecznych - jako znak jakości Solar Keymark, funkcjonujący już niemal od 20 lat. System certyfikacji HP Keymark dla pomp ciepła jest młodszy, ale i tak liczy sobie już blisko 10 lat - został utworzony w 2015 r. przy współpracy z ośrodkami badawczymi BRE z Wielkiej Brytanii, DIN CERTCO z Niemiec i SP CERT ze Szwecji.
HP Keymark - certyfikat rekomendowany przez ekspertów
Znak HP Keymark jest rekomendowany nie tylko przez Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA), ale również przez Polską Organizację Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC), która od lat jest członkiem EHPA. Obie te organizacje działają w sektorze pomp ciepła i zrzeszają nie tylko producentów tych urządzeń i ich przedstawicieli, ale również instalatorów, projektantów i przedstawicieli środowiska naukowego.
Patric Crombez, obecny prezes zarządu EHPA, który w czerwcu 2024 r. był gościem honorowym XII Kongresu PORT PC, w swoim wystąpieniu podkreślił szybko rosnące znaczenie systemu certyfikacji HP Keymark. Zaznaczył, że system ten jest już w pełni uznawany w 10 europejskich krajach (m.in. we Francji, Niemczech i Wielkiej Brytanii), stanowiąc rekomendację wysokiej jakości pomp ciepła oznaczonych tym znakiem. W wielu przypadkach certyfikat HP Keymark umożliwia uzyskanie państwowych dotacji na zakup i montaż tych urządzeń. Prezes EHPA zaprezentował również mapę ilustrującą poziom rozpoznawalności znaku HP Keymark w poszczególnych państwach Europy w kontekście krajowych programów wsparcia.
Rys. 1. Rozpoznawalność znaku HP Keymark w Europie - mapa zaprezentowana przez Patrica Crombeza, prezesa zarządu EHPA, na XII Kongresie PORT PC 13 czerwca 2024 r. (źródło EHPA)
Obecnie PORT PC zabiega, aby w polskim programie „Czyste Powietrze” pompy ciepła z certyfikatem HP Keymark (tak samo jak z pokrewnym certyfikatem EHPA Q czy certyfikatem Eurovent) były bez przeszkód i ograniczeń czasowych kwalifikowane na listę ZUM, która uprawnia do uzyskania dofinansowań. Wskazane wyżej rekomendacje są do tego wystarczającym uzasadnieniem.
Warto nadmienić, że certyfikat EHPA Quality (EHPA Q) to krajowy znak jakości, nadawany również w Polsce. Opiera się on na wymaganiach systemu certyfikacji HP Keymark, jednak do jego uzyskania dodatkowo niezbędne jest spełnienie przez producenta/dystrybutora wymagań w zakresie:
zapewnienia krajowej sieci serwisu dla oferowanych pomp ciepła,
opracowania w języku polskim pełnej dokumentacji technicznej urządzeń,
zagwarantowania dostępności wszystkich części zamiennych - minimum 10 lat od zakończenia produkcji danego modelu pompy ciepła,
organizacji profesjonalnych szkoleń dla instalatorów.
Ważne jest kompleksowe podejście
Paweł Lachman, prezes PORT PC, podkreśla, że o dobrą jakość oferowanych na polskim rynku pomp ciepła, podobnie jak innych urządzeń grzewczych, trzeba dbać kompleksowo i że jest to zadanie nie tylko branży, ale też organów publicznych:
- Potrzebne są nam wyrywkowe kontrole rynku, przeprowadzane zgodnie z zaleceniami ekoprojektu. To skutecznie wyeliminuje problem tzw. złotych produktów, pozwalając sprawdzić, czy kolejne wyprodukowane urządzenia - a nie tylko te wybrane na wstępie przez producenta do badań - spełniają deklarowane parametry techniczne. Nie chodzi więc o kontrolę samych dokumentów, bo ona nie świadczy o rzeczywistej jakości produktów, ale o poddawanie badaniom laboratoryjnym losowo wybieranych urządzeń będących na rynku. A także - o ewentualne zastosowanie sankcji przewidzianych prawem europejskim. Dopiero takie podejście przyniesie efekt mrożący wśród nieuczciwych sprzedawców i zakończy dyskusję o tym, jak najlepiej uszczelnić listę ZUM - zaznacza Paweł Lachman.
Na skuteczność działań związanych z ochroną rynku urządzeń grzewczych i interesów konsumentów ogromny wpływ ma zatem to, czy organy publiczne w pełni respektują prawo europejskie w tym zakresie. I tu trzeba się odnieść także do bazy EPREL, czyli Unijnego Rejestru Produktów do Etykietowania Energetycznego.
Od 1 stycznia 2019 r. wszystkie urządzenia objęte wymogami etykietowania energetycznego, w tym pompy ciepła i kotły, muszą być przed ich wprowadzeniem na rynek unijny zarejestrowane w bazie EPREL. Odpowiedzialny jest za to producent lub importer. Rejestracja potwierdza, że jego produkty spełniają wymagania dotyczące efektywności energetycznej i są zgodne z przepisami UE, mogą więc być bez przeszkód wprowadzone na rynek.
Tymczasem, jak zauważa Paweł Lachman:
- W Polsce przepisy te wciąż pozostają tylko w sferze teorii. Wystarczy zrobić mały przegląd listy ZUM, by stwierdzić, że są na niej również urządzenia, które nie figurują w bazie EPREL. Warto więc postawić naszym urzędnikom pytanie, dlaczego z publicznych pieniędzy dotujemy urządzenia, których nie tylko nie powinno się dotować, ale nawet sprzedawać w Unii? A w związku z tym - czy producenci tych urządzeń zostali przekonani, że zgodnie z prawem unijnym za brak rejestracji w bazie EPREL mogą im grozić konsekwencje prawne i finansowe? Zabiegając o jak najwyższą jakość pomp ciepła, nie wolno również zapominać, że o efektywnej pracy tych urządzeń przesądzają nie tylko ich parametry techniczne, ale również elementy składowe instalacji.
- Za niezbędny element wyposażenia pompy ciepła niewątpliwie trzeba uznać regulator pogodowy - podkreśla Paweł Lachman. - Jego brak może obniżać efektywność jej pracy nawet o ponad 30%, a mimo to w Polsce są dotowane pompy ciepła bez regulatora. Dlatego rekomenduję, aby w krajowych programach dofinansowań w każdym przypadku stawiać wymóg wyposażenia pompy ciepła w regulator pogodowy.
Poradnik
