Dom z fotowoltaiką i pompą ciepła - zestaw idealny!

O modernizacji domowych instalacji zdecydował właściciel. Pomyślał, że warto to zrobić w momencie, w którym na taką inwestycję pozwalają zarobki obojga dorosłych członków rodziny i dodatkowo mogą skorzystać z dofinansowania z rządowych programów. Dzięki jego przezorności, koszty inwestycyjne przedsięwzięcia zamortyzują się w ciągu kilku, a nie kilkunastu lat.

Podłużna bryła na podłużnej działce

Paweł i Karolina woleli poszukać oszczędności w innych sferach, dotyczących budowy domu. Na przykład znaleźli tańszą działkę (kupili ją ze względu na wymarzone położenie - już wcześniej mieszkali w tej okolicy, oboje pracują niedaleko, powstaje tu kilka tras szybkiego ruchu i infrastruktura dogodna do wychowania i kształcenia dzieci. Wzięli też pod uwagę bliski dostęp do wszystkich mediów).

Dom ma długość aż 26 m i szerokość 8,40 m. Do urozmaicenia elewacji frontowej (i tylnej) właściciele użyli okładzinę z sosny. Na ścianach, otynkowanych zaprawą silikatową, nakleili poziome paski (nazywają je nowoczesnymi boniami) i podkreśli kolorem antracytowym, korespondującym z wykończeniem obszernej bramy garażowej (ma szerokość 5 m). Celowo wstawili okna tarasowe, które optycznie podwyższają długi parterowy budynek.

Dzięki podtynkowym roletom zewnętrznym (z elektrycznym sterowaniem), mogą skutecznie chronić wszystkie przeszklenia przed gorącem i intensywnym światłem słonecznym oraz zimnem. Szczególnie przydaje się to w kuchennym narożnym oknie, od strony południowej i zachodniej. To zwiększa parametry energooszczędności budynku.

- Wybrana parcela była o 50 000 zł tańsza, w porównaniu z podobnymi, ale kształtniejszymi - mówi Karolina. - Dla nas podłużny zarys i "niewygodne" wymiary 60 × 17,40 m nie były wielkim problemem, ponieważ i tak woleliśmy samodzielnie zaprojektować przyszłe "cztery kąty". Innych klientów odstraszyła mała szerokość działki i trudność dopasowania do niej projektu z katalogu. My podeszliśmy do tego aspektu elastycznie.

Wcześniej ustaliliśmy, że dom ma mieć nowoczesną bryłę z płaskim dachem, więc po prostu nadaliśmy jej podłużny kształt oraz wielkość proporcjonalną do rozmiaru posesji - ostatecznie ma ona wymiary 26 × 8,40 m. Celowo ulokowaliśmy ją w północno-wschodnim narożniku, żeby od strony południowo-zachodniej zostało dość miejsca na trawnik i ogród. Z tej strony budynku zaplanowaliśmy, oczywiście, strefę dzienną, przy jadalni i salonie są szerokie okna tarasowe z wyjściem na narożny taras. Natomiast po przeciwległej północnej stronie - duży garaż na dwa samochody i pomieszczenie techniczne. Środek wypełniliśmy czterema sypialniami (okna wszystkich wychodzą na wschód) i garderobami, łazienkami, pralnią, spiżarnią, wiatrołapem.

Architektura: Biuro Projektowo-Inżynierskie Konrad Wochowski; Rzut parteru i parteru po zmianach

Początkowo taki układ rozciągał się na planie równego prostokąta, co powodowało monotonność elewacji i wrażenie większej długości obiektu. To się trochę zmieniło, gdy wspólnie z architektem całą środkową część umieściliśmy we wnęce i na zewnątrz wykończyliśmy okładziną z drewna, a oba nieco szersze skrzydła przykryliśmy tynkiem silikatowym. Przyznaję, że podczas projektowania bryły naszły mnie pewne wątpliwości - zaczęłam się obawiać, że obecna forma domu będzie kojarzyć się z budynkiem weselnym lub gospodarczym (pomyślałam, że gdybyśmy mieli inną działkę, chętnie nadałabym rzutowi siedziby zarys litery T). Uspokoiłam się, po jej wykończeniu drewnem i jasnym tynkiem oraz oświetleniu kinkietami. Jest prosto i niesztampowo.

Przy jadalni i salonie Paweł samodzielnie wykonał, z podwójnie ryflowanego drewna sosnowego (zabezpieczonego przemysłowo), obszerny narożny taras o powierzchni 50 m2, nad nim pergolę z dachem wykończonym przezroczystymi płytami z poliwęglanu. Podjazd i opaskę wokół domu brukarze utwardzili szarą kostką betonową (Grey Shadow).

Jak najbliżej parametrów energooszczędnych

Właścicielom zależało, aby dom spełniał ich jak najwięcej. Wyjątek stanowi, oczywiście, jego długi kształt (zaleca się nadawać budynkom energooszczędnym formę kompaktową).

- Ze względu na podłużną konstrukcję, architekt zaproponował zastosowanie wytrzymałych bloczków silikatowo-wapiennych - opowiada Paweł. - Dzięki temu ściany nośne poprowadził w skrzydłach, w środkowej części uniknęliśmy stawiania kilku słupów podporowych. To z kolei zmniejszyło koszty ław fundamentowych itd.

Dążąc do uzyskania parametrów energooszczędnych, nie żałowaliśmy materiałów termoizolacyjnych. Ściany zewnętrzne ociepliliśmy styropianem grafitowym o grubości 20 cm. Natomiast posadzki z ogrzewaniem podłogowym - zaplanowaliśmy je wszędzie, nawet w garażu - kilkoma warstwami styropianu o łącznej grubości 20 cm. Na ławach fundamentowych ułożyliśmy izolację ze styroduru o grubości 15 cm. Płaski stropodach zawiera w sobie styropian o grubości od 40 cm do 50 cm, ponieważ w tej warstwie ukształtowaliśmy spadek połaci o 3 stopnie.

Na naszą prośbę, w każdym pomieszczeniu architekt zaprojektował okna tarasowe, zadbaliśmy o to, żeby były "ciepłe". Kupiliśmy model z ramą z PVC (8 komór) i trzema szybami. Zgodnie z zasadami energooszczędności, największe przeszklenia znajdują się od wschodu, południa i zachodu. Antywłamaniowe drzwi wejściowe ze szkłem weneckim i ciepłym progiem oraz szeroką bramę garażową też wykazują dobre właściwości termoizolacyjne.

Połączona strefa dzienna jest widna dzięki wstawieniu dwóch obszernych okien tarasowych w jadalni i salonie, od strony wschodu i południa. Po zmroku właściciele oświetlają ją, używając górnych halogenów i taśm LED pod podwieszanymi gzymsami. Są zadowoleni z ponadstandardowej wysokości pomieszczeń wynoszącej 2,86 m (zapewnia przestronność).

Oszczędniej z fotowoltaiką i pompą ciepła

Właściciele od razu założyli system wentylacji mechanicznej z przeciwprądową centralą do odzysku ciepła. W niej nie potrzebują niczego zmieniać. Natomiast rok po przeprowadzce restrykcyjnie przeorganizowali system grzewczy. I są z tego bardzo zadowoleni.

- Każdy dom energooszczędny powinien mieć mechaniczną wentylację, więc nie wahałem się jej założyć - mówi dalej właściciel. - Ponieważ przy oknach osadziłem zewnętrzne podtynkowe rolety, chroniące od nadmiaru gorąca, zrezygnowałem z wykonania GWC. Czas pokazuje, że postąpiłem słusznie. Z układu wentylacji korzystamy przez cały rok, zadaję centrali wentylacyjnej odpowiednie tryby pracy, stosowne do pory dnia i roku.

Na etapie planowania domu, oczywiście, dużo rozmyślałem nad skonfigurowaniem systemu grzewczego. Ze względu na niższe koszty instalacyjne, na początku wykorzystałem pobliską sieć gazową. Do instalacji z wodnym ogrzewaniem podłogowym, którą poprowadziłem w całym budynku pod wylewką anhydrytową, hydraulicy włączyli markowy kondensacyjny kocioł gazowy i zasobnik c.w.u. o pojemności 150 l. Obieg grzewczy i wodny z wodociągu ochronili, dodając za wodomierzem filtr mechaniczny i urządzenie zmiękczające od tego samego producenta, co kocioł.

System grzewczy działał sprawnie, wydałem na niego 36 000 zł, opłaty za gaz nie przekraczały 3000 zł, mimo to postanowiłem zabezpieczyć rodzinny budżet na przyszłość przed wciąż rosnącymi cenami gazu oraz prądu. W 2019 r. założyłem instalację fotowoltaiczną o mocy zainstalowanej 8,75 kW. Podczas określania zapotrzebowania na moc ze specjalistami, uwzględniliśmy korzystanie z powietrznej pompy ciepła i reszty domowych urządzeń. Ogniwa (27 sztuk) zmieściły się na płaskim dachu, nie oszpeciły domu.

Nad wodnym ogrzewaniem podłogowym zastosowali gres imitujący deski podłogowe, a w sypialniach specjalne panele laminowane. Fragment ściany w obrębie salonu wykończyli tapetą, przy kuchni zaś pomalowali farbą magnetyczną i tablicową.

Kiedy nowy układ grzewczy się zamortyzuje? Obliczyłem, że za 5-6 lat. Wcześniej na przyłącze gazowe wydałem 6000 zł, na kocioł i osprzęt w kotłowni 22 000 zł (po odsprzedaniu go, odzyskałem 8500 zł), na podłogówkę 14 000 zł. Natomiast za instalację fotowoltaiczną zapłaciłem 33 000 zł, ale jako uczestnik programu "Mój Prąd" otrzymałem dofinansowanie 5000 zł, a z programu dotyczącego termomodernizacji mogłem odliczyć od podatku 5000 zł. Pompa ciepła, zawierająca zasobnik c.w.u. o pojemności 300 l, z montażem kosztowała 20 000 zł.

Na etapie budowania przemyślałem też inne instalacje. Rodzina z małymi dziećmi potrzebuje możliwości łatwego sprzątania, więc samodzielnie wykonałem układ centralnego odkurzania z dwiema automatycznymi szufelkami i trzema gniazdami. Wyposażyłem go w cykloniczną jednostkę centralną i wąż o długości 12 m. Założyłem bezprzewodowy system domu inteligentnego, który obsługuje alarm, rolety, oświetlenie (docelowo obejmie instalację grzewczą i wentylacyjną).

Kuchnię wyposażyli w pojemną zabudowę systemową z płyty MDF, polakierowanej na biało i czarno. Zamówili blaty z drewna bukowego klejonego warstwowo.

Właściciele, Karolina i Paweł razem z dziećmi: Dom stanął w 11 miesięcy i do tej pory kosztował około 550 000 zł. Wygodnie się w nim mieszka i wychowuje dzieci. Jednak nie traktujemy go jak docelowy. Kolejny znowu będzie parterowy, lecz chętnie przetestujemy bryłę w kształcie litery L lub T. Nie zrezygnujemy z nowoczesnych instalacji i urządzeń, takich jak ogniwa fotowoltaiczne, pompa ciepła, wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, centralne odkurzanie, system domu inteligentnego.

Redaktor: Lilianna Jampolska