Murowane ściany działowe - jak je wykonać?

Murowane ściany działowe - jak je wykonać?

Ściany działowe - murowane albo z płyt gipsowo-kartonowych, pustaków szklanych lub ceramiki. Dzisiejsze technologie dają wiele możliwości. Ważne, by były solidne, trwałe i dobrze tłumiły hałas.

Streszczenie artykułu
Ściany działowe mogą być murowane lub wykonane z płyt gipsowo-kartonowych, pustaków szklanych czy ceramiki. Ważne jest, aby były solidne, trwałe i dobrze tłumiły hałas. Murowane ściany działowe buduje się przed wykonaniem tynków, z materiałów takich jak cegła pełna, cegła otworowa, pustaki ceramiczne, cegły lub bloczki wapienno-piaskowe, bloczki z betonu komórkowego oraz luksfery. Murowanie odbywa się na zwykłej zaprawie wapienno-cementowej lub cienkowarstwowej zaprawie klejowej. Ściany działowe nie mogą dotykać sufitu, aby uniknąć pęknięć spowodowanych uginaniem się stropu. Łączy się je z konstrukcyjnymi ścianami za pomocą bruzd lub stalowych prętów/płaskowników. Ściany murowane dobrze tłumią dźwięki, zwłaszcza te wykonane z cegły pełnej, natomiast beton komórkowy ma słabsze właściwości akustyczne. Izolacyjność termiczna murowanych ścian działowych jest słaba i wymagają ocieplenia, jeśli mają stanowić barierę przed ucieczką ciepła. Rodzaj tynku wpływa na odporność ścian na uszkodzenia oraz sposób ukrywania instalacji elektrycznej.

Z czego wykonuje się murowane ściany działowe?

Murowane ściany działowe wznosi się przed wykonaniem tynków.

Ściany te najczęściej wykonywane są z następujących materiałów:

  • cegły pełnej;
  • cegły otworowej; (dziurawki lub kratówki);
  • pustaków ceramicznych;
  • cegieł lub bloczków wapienno-piaskowych;
  • bloczków z betonu komórkowego;
  • pustaków szklanych lub luksferów (jednościennych kształtek).

Ściany muruje się na zwykłej zaprawie wapienno-cementowej, a te z bloczków o bardzo niewielkiej tolerancji wymiarów - na cienkowarstwowej zaprawie klejowej. Podczas murowania ścian temperatura w pomieszczeniach musi być dodatnia.

Ścianki z luksferów i pustaków szklanych można wykonać bez zaprawy - przy użyciu systemowych złączek z tworzyw sztucznych i metalu.

Sposób oparcia ścian na podłodze na gruncie lub stropie powinien być określony w projekcie i nie należy go zmieniać, a jeśli to konieczne - skonsultować zmianę z konstruktorem. Pomoc konstruktora będzie też konieczna, jeśli ścianki są takie jak w projekcie, ale zmieniono konstrukcję stropu lub podłogi na gruncie.

Schemat budowy murowanej ściany działowej
Schemat budowy murowanej ściany działowej

Jak łączyć murowane ściany działowe z konstrukcyjnymi?

Ściany działowe łączy się z konstrukcyjnymi, wykonując w tych ostatnich co najmniej 5-centymetrowe bruzdy. Popularne jest też łączenie "na dotyk" - bez bruzdy, wówczas jednak ściana działowa powinna być zakotwiona w ścianie nośnej za pomocą płaskowników lub prętów stalowych układanych w co trzeciej lub w co czwartej spoinie poziomej.

Takie pręty lub płaskowniki stalowe umieszczone w spoinach poziomych są także konieczne jako wzmocnienie, jeśli ściana jest cienka, murowana na grubość ¼ cegły, czyli 6,5 cm.

Ściana nie może dotykać sufitu, gdyż uginanie się stropu - nieuniknione w trakcie eksploatacji domu - powodowałoby znaczne obciążenia ściany działowej i jej pękanie. Dlatego na jej styku z sufitem pozostawia się szczelinę, którą następnie wypełnia się trwale elastyczną pianką poliuretanową.

Ponadto ściankę działową często stawia się nie bezpośrednio na stropie, lecz na warstwie papy podkładowej, by zapewnić możliwość swobodnego odkształcania się ściany i stropu.

Uwaga! Luksferów i pustaków szklanych nie łączy się bezpośrednio ze ścianami. Jeśli elementów jest niewiele, to wykonuje się wypełnioną elastycznym materiałem szczelinę pomiędzy murem a elementami szklanymi.

Natomiast ściany z pustaków szklanych wykonuje się, najpierw kotwiąc do ścian nośnych ramę (najczęściej metalową), po czym wypełnia się ją kształtkami szklanymi. Szczelinę pomiędzy ramą a ścianą wypełnia się, podobnie jak poprzednio, trwale elastycznym materiałem, np. pianką poliuretanową. Zapobiega to przenoszeniu na elementy szklane naprężeń, które mogłyby spowodować ich pękanie.

Schemat: Połączenie ściany działowej ze ścianą nośną przez uformowanie w niej bruzdy pionowej
Połączenie ściany działowej ze ścianą nośną przez uformowanie w niej bruzdy pionowej

Cechy użytkowe ścian murowanych

Najważniejsze cechy ścian murowanych z różnych materiałów zestawiono w tabeli.

materiał grubość wraz z tynkiem [cm] masa wraz z tynkiem [kg/m²] izolacyjność akustyczna RA1R [dB]
cegła pełna 15 255 47
cegła dziurawka 9,5 130 38
Porotherm 11,5 P+W 14,5 175 42
bloczki silikatowe Silka E8 11 150 43
bloczki silikatowe Silka E12 15 210 45
bloczki z betonu komórkowego 14,5 110 34

Na ścianach murowanych zazwyczaj można bez problemów zawieszać meble, używając do tego kołków rozporowych. Najlepsze są pod tym względem ściany działowe z pełnych elementów, bo duże otwory np. w cegle dziurawce utrudniają mocowanie sprzętów i wymagają stosowania specjalnych kołków.

Właściwości użytkowe ścian działowych zależą w pewnym stopniu od rodzaju tynków, jakimi są wykończone:

  • cementowo-wapienne, choć nieco chropowate, są odporne na drobne uszkodzenia i zawilgocenie, a więc odpowiednie do piwnic, pomieszczeń gospodarczych, a także korytarza czy holu,
  • tynki gipsowe oraz płyty gipsowo-kartonowe są gładkie i równe, ale podatne na uszkodzenia oraz wrażliwe na działanie wody, a więc nadają się do takich pomieszczeń, jak sypialnie, salon czy gabinet.

Rodzaj tynku dobiera się też ze względu na sposób prowadzenia instalacji elektrycznej:

  • w tynkach tradycyjnych, które mają grubość 1,5-2 cm, można ją ukryć,
  • w cienkowarstwowych to niemożliwe, zatem trzeba wycinać bruzdy w ścianie, co jest pracochłonne i zwiększa koszty. Bruzdy najłatwiej wykonuje się w betonie komórkowym, kłopotliwe jest natomiast zrobienie ich w elementach ceramicznych z drążeniami (łatwo się kruszą).

Duża masa ścian zapewnia dobrą izolacyjność dźwiękową, dlatego dobrze wypada pod tym względem np. cegła pełna, słabo natomiast beton komórkowy (szczególnie lekkiej odmiany 400). Tłumieniu dźwięków sprzyjają grube tradycyjne tynki, pogarszają je natomiast suche tynki z płyt gipsowo-kartonowych przyklejanych na "placki" z zaprawy klejowej.

Szczelina pomiędzy górną krawędzią ściany a stropem musi być starannie wypełniona, bo inaczej będzie mostkiem akustycznym, czyli miejscem przenikania hałasów. Izolacyjność dźwiękową psują także wszelkie szczeliny prostopadłe do powierzchni ściany. Dlatego spoiny muru powinny być starannie wypełnione.

Izolacyjność termiczna murowanych ścian działowych jest bardzo słaba, dlatego jeśli mają stanowić skuteczną barierę przed ucieczką ciepła z pomieszczeń ogrzewanych do nieogrzewanych, wymagają ocieplenia.

Redaktor: Jarosław Antkiewicz
Na zdjęciu otwierającym: Wykańczanie ścian tynkiem maszynowym. Przy dużej powierzchni wykorzystanie agregatu tynkarskiego zdecydowanie przyspiesza pracę (fot. Knauf)

FAQ Pytania i odpowiedzi
  • Z czego wykonuje się murowane ściany działowe?

    Murowane ściany działowe wykonuje się z różnych materiałów takich jak: cegła pełna, cegła otworowa (dziurawka lub kratówka), pustaki ceramiczne, cegły lub bloczki wapienno-piaskowe, bloczki z betonu komórkowego oraz pustaki szklane (luksfery).
  • Jakie są najważniejsze cechy użytkowe ścian murowanych?

    Najważniejsze cechy użytkowe ścian murowanych to solidność, trwałość, dobra izolacyjność akustyczna, możliwość zawieszania mebli oraz odporność na uszkodzenia. Rodzaj tynku wpływa na ich odporność na uszkodzenia oraz sposób prowadzenia instalacji elektrycznej.
  • W jaki sposób łączy się ściany działowe z konstrukcyjnymi?

    Ściany działowe łączy się z konstrukcyjnymi poprzez wykonanie w nich bruzd o głębokości co najmniej 5 cm, lub poprzez łączenie "na dotyk" z użyciem płaskowników lub prętów stalowych w co trzeciej lub czwartej spoinie poziomej.
  • Dlaczego ściana działowa nie może dotykać sufitu?

    Ściana działowa nie może dotykać sufitu, ponieważ uginanie się stropu podczas eksploatacji domu powodowałoby znaczne obciążenia na ścianę działową, co mogłoby prowadzić do jej pękania. Z tego powodu na styku ściany z sufitem pozostawia się szczelinę, którą wypełnia się elastyczną pianką poliuretanową.
  • Jakie są zalecenia dotyczące izolacyjności akustycznej ścian murowanych?

    Izolacyjność akustyczna ścian murowanych zależy od masy ściany oraz jakości wypełnienia spoin muru i szczelin. Grube tradycyjne tynki sprzyjają tłumieniu dźwięków, podczas gdy suche tynki z płyt gipsowo-kartonowych mogą pogarszać tę właściwość. Szczelina pomiędzy ścianą a stropem oraz wszelkie szczeliny prostopadłe do powierzchni ściany muszą być starannie wypełnione, aby zapobiec przenikaniu hałasów.
  • Czytaj więcej Czytaj mniej
Jarosław Antkiewicz
Jarosław Antkiewicz

Człowiek wielu zawodów, instalator z powołania i życiowej pasji. Od kilkunastu lat związany z miesięcznikiem i portalem „Budujemy Dom”. W swojej pracy najbardziej lubi znajdywać proste i praktyczne rozwiązania skomplikowanych problemów. W szczególności propaguje racjonalne podejście do zużycia energii oraz zdrowy rozsądek we wszystkich tematach związanych z budownictwem.

W wolnych chwilach, o ile nie udoskonala czegoś we własnym domu i jego otoczeniu, uwielbia gotować albo przywracać świetność klasycznym rowerom.

Komentarze

Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz