- Jaka jest rola zaprawy i wymagania co do niej?
- Jak dostosować zaprawę do własności materiałów ściennych?
- Jakie są podstawowe zaprawy murarskie?
- Czym są zaprawy do zadań specjalnych?
Rola zaprawy i wymagania dla spoin murowych
Podstawowym zadaniem zaprawy murarskiej jest utworzenie poduszki między łączonymi elementami, co zapewnia równomierne przenoszenie obciążeń oraz utrzymanie prostoliniowości układanych warstw ściennych. Przy łączeniu tradycyjnych elementów ściennych o znacznej tolerancji wymiarowej używa się zapraw przeznaczonych do tworzenia grubych spoin (10-15 mm), a w przypadku konieczności zapewnienia wymaganej ochrony termicznej, wykorzystuje się zaprawy ciepłochronne tworzące spoiny o niskiej przewodności cieplnej.
Spoina ma również istotny wpływ na wytrzymałość charakterystyczną dla całej ściany, której wartość ma decydujące znaczenie dla stabilności konstrukcyjnej budynku. Oprócz podstawowego asortymentu gotowych zapraw murarskich, różniących się głównie klasą wytrzymałości (najczęściej z oznaczeniem M 5 - M 8), do celów specjalnych wykorzystywane są produkty charakteryzujące się, np. podwyższoną przyczepnością do podłoża z określonym materiałem wiążącym, możliwością kształtowania spoin czy też barwą, a także zaprawy cienkowarstwowe.
Dostosowanie zaprawy do własności materiałów ściennych
Typowe wiązanie elementów murowych wymaga utworzenia spoin wspornych: poprzecznych i podłużnych w murach wielowarstwowych. Jednak większość oferowanych obecnie drobnowymiarowych elementów ściennych umożliwia eliminację tworzenia spoin pionowych (poprzecznych), dzięki ukształtowaniu bocznych ścianek w formie pióra i wpustu. Dzięki temu odpada kłopotliwe nakładanie zaprawy na boki bloczków czy pustaków, a także łatwiej utrzymać prostoliniowość muru.
Produkowane elementy mają również dokładniejsze wymiary - tolerancje nie przekraczają 1-2 mm - co pozwala na zastosowanie cieńszych spoin wspornych (poziomych). Dokładnie postawione ściany o równej powierzchni pozwalają też na uproszczenie sposobu ich wykończenia.
Podstawowe zaprawy murarskie
To produkty na bazie cementu i środka plastyfikującego - najczęściej wapna oraz drobnego kruszywa (piasku). Jednak, zależnie od przeznaczenia, składniki te są odpowiednio modyfikowane, dzięki czemu zaprawa uzyskuje, np. lepszą ciepłochronność czy pozwala na tworzenie spoiny cienkowarstwowej. Rodzaj użytej zaprawy uzależniony będzie od typu i jakości murowanych elementów oraz wymaganych parametrów.
Mury z betonu komórkowego
Asortyment wyrobów z beton komórkowego obejmuje kilka klas wytrzymałościowych, zależnych głównie od gęstości materiału. Bloczki z betonu komórkowego produkowane są z dużą dokładnością wymiarową, można więc wiązać je przy użyciu cienkowarstwowej zaprawy klejowej. Ma to szczególnie istotne znaczenie przy stawianiu ściany jednowarstwowej, gdyż cienkie spoiny o gorszych własnościach ciepłochronnych nie powodują powstawania znaczących mostków cieplnych. Do nakładania zaprawy wykorzystuje się specjalne dozowniki dostosowane do rodzaju i szerokości elementów murowych.
Mury z ceramiki
Tradycyjne pustaki ceramiczne typu Max czy Uni wykorzystywane są do wznoszenia ścian nośnych w technologii dwu- i trójwarstwowej i wtedy do murowania wykorzystuje się zwykłe zaprawy murarskie - nakładane warstwą grubości ok. 1,5 cm - o odpowiednio dobranej wytrzymałości.
Jednak materiały ścienne są zastępowane coraz częściej przez pustaki z ceramiki poryzowanej, charakteryzującej się korzystniejszymi własnościami ciepłochronnymi przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiej wytrzymałości na ściskanie. Przy takim zastosowaniu do murowania powinna być używana specjalna zaprawa ciepłochronna eliminująca powstawanie mostków cieplnych w obrębie spoin. Jej aplikacja nie jest zbyt wygodna, dlatego producenci oferują najnowsze rozwiązanie - pustaki szlifowane, co umożliwia murowanie z użyciem spoiny cienkowarstwowej lub pianki klejącej. Zaprawę cienkowarstwową na pustaki szczelinowe można również nakładać metodą namaczania poprzez zanurzenie w niej układanego pustaka na głębokość nie większą niż 5 mm i natychmiastowym ustawieniu na murze.
Inną metodą murowania na cienkie spoiny pustaków szczelinowych jest wykorzystanie pianki klejącej dozowanej z pojemnika pod ciśnieniem. Nakładana pasmowo umożliwia oszczędne jej zużycie przy zapewnieniu wystarczającego połączenia elementów ściennych.
Mury z silikatów i keramzytobetonu
Bloczki silikatowe nazywane też wapienno-piaskowymi, mimo dość niskiej ciepłochronności, są jednak często wykorzystywane do stawiania dwu- lub trójwarstwowych ścian zewnętrznych oraz konstrukcyjnych i działowych wewnątrz domu oraz obmurówek elewacyjnych. Ich dokładne wymiary pozwalają na wygodne murowanie z użyciem zapraw cienkowarstwowych i nakładanie tynków pocienionych przy wykańczaniu wnętrz.
Natomiast do murowania bloczków keramzytobetonowych wskazane jest wykorzystywanie zaprawy ciepłochronnej - zawierającej perlit jako termoizolator- co zapewnia równomierną przenikalność cieplną muru na całej powierzchni.
Mury dekoracyjne z klinkieru
Wyroby klinkierowe obejmują bogaty asortyment materiałów wykorzystywanych nie tylko przy budowie różnego typu ścian, ale również w formie okładzin i obmurówek dekoracyjnych. Cegły wytwarzane jako wyroby perforowane, szczelinowe bądź pełne, używane do wykonywaniu murów i okładzin, wymagają zachowania staranności przy układaniu i spoinowaniu.
Klinkier, którego powierzchnia nie jest szkliwiona, łatwo ulega trwałemu zabrudzeniu cementem, wapnem, klejami, dlatego do murowania należy używać wyłącznie specjalnych zapraw klinkierowych. Dzięki zawartości triasu są one odporne na powstawanie wykwitów solnych, a w odmianie barwnej pozwalają na jednoetapowe murowanie bez potrzeby dodatkowego wypełniania spoin, które są kształtowane w zaprawie łączącej podczas murowania.
Zaprawy do zadań specjalnych
Tworzą je wyroby z przeznaczeniem do prac renowacyjnych bądź przy łączeniu materiałów o specjalnych właściwościach. Do tamowania awaryjnych przecieków wykorzystuje się szybkotwardniejące cementy, a wodoszczelną ochronę zapewniają zaprawy powłokowe w wersji jedno- lub dwuskładnikowej. Zaprawy dwuskładnikowe uznawane są za bardziej uniwersalne, charakteryzujące się większą zdolnością krycia rys na niestabilnym podłożu, zwłaszcza gdy zawierają zbrojenie w postaci włókien rozproszonych. Główny obszar wykorzystania tych zapraw to m.in. uszczelnienie ścian piwnic przy występowaniu parcia negatywnego wody, czyli wywieranego od zewnątrz i dążącego do oderwania powłoki.
Przy wznoszeniu obudów narażonych na oddziaływanie wysokiej temperatury - kominków czy pieców, wykorzystuje się zaprawę szamotową zawierającą mielony szamot i glinę. Zaprawa ta nie ma jednak własności wiążących, gdyż spieczenie gliny następuje w temperaturze ponad 1000°C, co w domowych urządzeniach raczej się nie zdarza. Dlatego do surowej zaprawy szamotowej dodawany jest cement, najlepiej glinowy, odporny na wysokie temperatury, zapewniając mocne spojenie murowanych elementów.
Użycia specjalnej zaprawy wymaga też łączenie pustaków szklanych wykorzystywanych do budowy przezroczystych przegród wewnętrznych lub zewnętrznych, które jednocześnie pełnią funkcję dekoracyjną, co wymaga estetycznego wykończenia. Stawiane są jako konstrukcje murowane, niekiedy z ukrytym w spoinach zbrojeniem, a do ich łączenia wykorzystuje się specjalną zaprawę cementową o barwie białej oraz elementy dystansowe zapewniające jednakową szerokość utworzonych spoin.
Przy stawianiu wewnętrznych ścianek działowych z bloczków gipsowych wykorzystuje się odpowiednio zmodyfikowaną zaprawę z tego spoiwa, tworząc przegrody o grubości 6 cm, 8 cm lub 10 cm. Ukształtowane po bokach bloczków pióra i wpusty umożliwiają precyzyjne ich połączenie i uzyskanie gładkiej, równej płaszczyzny przegrody, dzięki czemu nie wymagają tynkowania - wystarczy szpachlowanie uszkodzeń i ewentualne naciągnięcie cienkiej warstwy gładzi.
Autor: Redakcja BudujemyDom
Opracowanie: Martyna Nowak-Ciupa
fot. otwierająca: Lhoist
Dodaj komentarz