Gleba a rośliny w ogrodzie

(fot. www.poradnikogrodniczy.pl)

Po zakończeniu budowy domu zwykle planujemy ogród, a największym jego kapitałem są rośliny. Każdy właściciel ogrodu powinien wiedzieć, jaki rodzaj gleby jest na jego działce, ponieważ rośliny dobrze dobrane do siedliska lepiej rosną i wymagają mniej pielęgnacji.

 

Wybór roślin najlepiej więc uzależnić od rodzaju gleby w ogrodzie, wszak wymiana podłoża lub gruntowna zmiana jego właściwości (żyzności i struktury, odczynu) będzie wymagała od nas więcej wysiłku niż dobór odpowiednich gatunków roślin. Warto więc postępować w myśl zasady: jaka gleba, taki ogród.

Właściwości i rodzaje

Podstawowe informacje o glebie dotyczą jej struktury i odczynu.

 

Struktura
Poznając strukturę podłoża, można uzyskać informacje dotyczące jego przepuszczalności, zawartości tlenu i wilgotności. Podłoże o właściwej strukturze zatrzymuje zarówno wodę, jak i powietrze. Gleba zbyt luźna albo zbita nie wpływa korzystnie na wzrost większości roślin.

 

Gleba piaszczysta. Wyróżnia się jasną barwą i widocznymi ziarnami piasku. Jest sypka i lekka. Nie jest zbyt dobrym podłożem dla roślin, gdyż łatwo przepuszcza wodę z substancjami mineralnymi do głębszych warstw podłoża. Gleba piaszczysta jest mało urodzajna, ponieważ ma niewielką ilość składników mineralnych (te dostarczone szybko są wypłukiwane). Woda też trudno podsiąka do piachu z głębszych warstw podłoża. Po opadach deszczu na glebie tej nie powstają kałuże.

 

Gleba gliniasta. Jest ciężka, gdyż zawiera dużo iłu. Trudno się ją uprawia. Warunki wodno-powietrzne są niekorzystne. W podłożu gliniastym brakuje powietrza. Słabo przepuszcza wodę i gromadzi ją, co może być przyczyną gnicia roślin. Słaba przepuszczalność sprawia, że na podłożu gliniastym po deszczu tworzą się kałuże. Jego zaletą jest jednak to, że ogród można podlewać znacznie rzadziej, a wraz z wodą w glebie gromadzą się substancje pokarmowe.

 

Po wyschnięciu gleba gliniasta twardnieje i pęka, co może prowadzić do uszkodzenia korzeni roślin. Ponadto, wolno się nagrzewa, dlatego wiosną posadzone w niej rośliny budzą się później. Rośliny na glebie gliniastej mogą także łatwiej przemarzać, więc trzeba pamiętać o ich okrywaniu.

 

Gleba próchniczna. Jest czarna lub brązowa i widoczne są w niej fragmenty obumarłych roślin. Gromadzi odpowiednią ilość wody i powietrza. Ma w sobie dużo próchnicy. Rośliny mogą łatwo przyswoić znajdujące się w niej substancje pokarmowe.

 

Odczyn
Drugą ważną cechą gleby jest jej odczyn pH (określa stężenie jonów wodorowych), ponieważ od niego zależy dostępność składników pokarmowych dla roślin. Przedział pH dla gleb to 4–8. Gleba zasadowa (wapienna, alkaliczna) ma odczyn pH powyżej 6,5, natomiast gleba kwaśna – poniżej 6,5. Jeśli podłoże jest zbyt kwaśne, rośliny nie mogą pobierać z niego substancji odżywczych. W takiej glebie powstają związki chemiczne, które nie rozpuszczają się w wodzie, a pożyteczne mikroorganizmy giną.

Dobór roślin

Wybierając rośliny do posadzenia w ogrodzie, nie można sugerować się jedynie ich wyglądem, trzeba wziąć pod uwagę także ich wymagania.

 

W miejscach, gdzie często powstają zastoiska wody, najlepiej posadzić rośliny błotne. Jeśli w ogrodzie jest gleba sucha, piaszczysta, warto sadzić rośliny kupione w pojemnikach, łatwiej się przyjmą, bo przez pewien czas będą korzystać jeszcze z żyznej ziemi z donicy.

 

Większość roślin preferuje obojętny odczyn pH gleby – 6,5. Te, które wolą gleby alkaliczne, najczęściej mogą rosnąć także na podłożu o odczynie obojętnym, natomiast rośliny, które preferują podłoże kwaśne, są mniej tolerancyjne co do odczynu gleby.

 

Wszystkie rośliny wrzosowate preferują glebę bardzo kwaśną (nawet o pH równym 4). Wrzosy będą dobrze rosły na wyjałowionej glebie, pod warunkiem, że jest kwaśna.

 

Małgorzata Cuch

Pełny artykuł w PDF: Gleba a rośliny w ogrodzie