Zielone dachy: Jak odpowiednio pielęgnować rośliny na dachu?

Korzyści z zielonych dachów

Choć trudno w to uwierzyć, od lat 80. w Polsce panuje susza, co pokazuje sporządzany co roku bilans opadów. Dlatego wszelkie działania pozwalające na magazynowanie wody, są bardzo korzystne dla środowiska. Zielone dachy sprzyjają retencji wody deszczowej, co wpisuje się w ideę racjonalnego gospodarowania zasobami tego niezwykle ważnego surowca.

Za sprawą dachów pokrytych roślinnością, wewnątrz budynku możliwe jest utrzymanie temperatury na stałym poziomie, co może przynieść korzyści w postaci zmniejszenia kosztów ogrzewania lub klimatyzacji. Ponadto rośliny na dachu mogą działać jak izolacja akustyczna, zmniejszając hałas z zewnątrz, a także chronić dach przed szkodliwymi czynnikami, w tym promieniowaniem UV, zmniejszając ryzyko uszkodzeń i przedłużając jego żywotność.

Korzystne oddziaływanie zielonych dachów na środowisko naturalne zaobserwować można w jeszcze kilku aspektach. Rośliny na dachu mogą pochłaniać zanieczyszczenia z powietrza i wprowadzać do niego tlen, mogą też przyciągać różne gatunki zwierząt, takie jak ptaki czy owady, co przyczynia się do bioróżnorodności w mieście. Zagospodarowanie dachów zielenią jest jednym z elementów idei zazielenienia ekstensywnego.

Czym jest ekstensywne zazielenianie?

Ekstensywne zazielenienia to proces zagospodarowania terenów zielonych w miastach, polegający na tworzeniu rozległych, zróżnicowanych ekosystemów, które wymagają niewielkiej pielęgnacji i przynoszą wiele korzyści dla środowiska i ludzi. Zazielenienie ekstensywne polega na zasadzeniu roślinności na terenach, które wcześniej były nieużytkowane lub niewykorzystywane, takich jak dachy, ściany budynków, nieużywane parkingi czy skwery.

Celem ekstensywnych zazielenień jest poprawa jakości powietrza, zwiększenie retencji wody w glebie, zmniejszenie efektu miejskiej wyspy ciepła oraz stworzenie przestrzeni dla fauny i flory miejskiej. W przeciwieństwie do intensywnego zazielenienia, ekstensywne zazielenienia wymagają minimalnej pielęgnacji, co sprawia, że są one tańsze w utrzymaniu i bardziej dostępne dla szerszej grupy odbiorców.

Pielęgnacja roślin na dachu

Jak wyjaśniliśmy powyżej, ekstensywne zazielenienia, w tym zielone dachy, nie wymagają wielkiego zaangażowania w pielęgnację, co nie oznacza, że jest ona całkowicie zbędna. Konieczne jest m.in. regularne usuwanie niechcianej obcej roślinności, nawożenie w zależności od potrzeby oraz, w przypadku nowo powstałego zazieleniania, dosadzenie roślin w miejscach, w których jej brakuje.

Co istotne, jeśli rośliny na dachu są ugruntowane, nie ma potrzeby ich podlewania. Tylko na początku istnienia zielonego dachu, w przypadku dłuższych okresów suszy trzeba przewidzieć konieczność uzupełnienia nawodnienia.

Harmonogram działań pielęgnacyjnych

Prace pielęgnacyjne najczęściej wystarczy przeprowadzać 2 razy w doku - na początku wiosny i jesieni. Trzeba przy tym wziąć pod uwagę, że w trakcie dwóch pierwszych okresów wegetacyjnych, zielony dach może wymagać nieco więcej pracy, w tym m.in. usunięcia niechcianego obcego wzrostu. W momencie, w którym roślinność pokryje całą połać dachu, ilość pracy, jaką należy wykonać, znacznie się zmniejsza.

Dwa pierwsze lata od posadzenia roślin na dachu są okresem decydującym, czy roślinność będzie się tam rozwijać. Kluczowe są w tym względzie m.in. warunki lokalizacyjne, w tym nachylenie dachu i ekspozycja na oddziaływanie słońca, grubość powłoki warstwy roślinnej, ilość opadów i ich rozkład, fazy suszy i mrozy oraz znajdująca się w otoczeniu flora.

Oczywiście głównym elementem wpływającym na rozwój roślinności lub jej degradację są warunki klimatyczne. Jeśli lato jest deszczowe, można liczyć na to, że ekstensywne zazielenienie o małej grubości warstwy przekształci się w nawet długotrwale wilgotne miejsca. Jeśli nastąpią długie fazy suche, przełoży się to na odwodnienie warstwy podłoża.

Decydując się na roślinność na dachu, musimy przyjąć, że znajdzie się na nim obca roślinność, nie tylko ta nasadzona przez nas. Mogą to być m.in. zioła i mchy. Wszelkie dzikie gatunki roślin mogą wzbogacić florę zielonego dachu.

źródło i zdjęcie: Bauder