Program Czyste Powietrze wystartował w 2018 r. i szybko stał się głównym narzędziem wsparcia inwestorów, decydujących się na termomodernizację domu. Stale modyfikowany, nigdy nie działał tak dobrze, jak liczyli jego pomysłodawcy. Jego głównym celem miała być poprawa jakości powietrza i zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych. Do czego prowadzi podniesienie efektywności energetycznej istniejących budynków jednorodzinnych, po wymianie niespełniających norm kopciuchów oraz dociepleniu przegród.
Przyjmowanie wniosków do Czystego Powietrza wstrzymane!
Znaczne problemy z wypłatami środków z programu Czyste Powietrze pojawiły się na przełomie 2023 i 2024 roku. A od jakiegoś czasu mówiło się o możliwości wstrzymania programu. 28 listopada 2024 roku NFOŚiGW ogłosił wstrzymanie przyjmowania wniosków. Jednocześnie uspokajając, że wszystkie dotychczas złożone wnioski o dopłaty z Czystego Powietrza są rozpatrywane, a wypłata dotacji trwa nieprzerwanie.
Na wiosnę 2025 roku program Czyste Powietrze ma wrócić w nowej, według zapewnień lepszej odsłonie. Od uruchomienia programu Polacy złożyli ponad 1 milion wniosków o wsparcie, na kwotę 37 mld zł. Podpisano 820 tys. umów o dofinansowanie na sumę 26 mld zł. Z czego wypłacono 14 mld zł. Pieniądze trafiły do 650 tys. beneficjentów programu Czyste Powietrze. Rozbieżność między kwotą z wniosków, a wypłatami, jest znaczna.
Dlaczego wstrzymano program Czyste Powietrze?
Jak czytamy w informacji z Funduszu: Jesienią 2023 r. program Czyste Powietrze nie miał zapewnionego finansowania. Obecny rząd odblokował w styczniu br. środki z KPO - 13,9 mld zł oraz w kwietniu z FEnIKS - 7,6 mld zł. Teraz trwają prace nad długofalowym planem finansowania programu Czyste Powietrze. Ale to nie wszystko.
Zastępca prezesa NFOŚiGW Robert Gajda wyjaśniał: - Chcemy położyć kres nadużyciom w programie Czyste Powietrze. Przeprowadziliśmy wzmożone kontrole, skutki nieprawidłowości to oddawane dotacje (wraz z odsetkami) lub zmniejszenie dofinansowania. Trzeba skończyć ze 100-procentowym dofinansowaniem na kilka domów w ramach Czystego Powietrza, z wielokrotnym zawyżaniem rachunków przez nieuczciwych wykonawców, z wymuszaniem pełnomocnictwa, na podstawie którego firmy dostawały zaliczkę na swój rachunek, znikały z rynku, a cała odpowiedzialność spadała na nieświadomego beneficjenta.
Prezes NFOŚiGW, Dorota Zawadzka-Stępniak, mówiła: Naszym najważniejszym celem jest poprawa jakości powietrza, ale także musimy ochronić przed nieuczciwymi wykonawcami i pośrednikami Polki i Polaków, by nie narażać ich na konieczność zwrotu dotacji z programu Czyste Powietrze lub rachunki grozy.
Co się zmieni w programie Czyste Powietrze 2025 roku?
W nowej odsłonie programu Czyste Powietrze 2025 pojawią się m.in.:
- obowiązek wypłaty zaliczki na konto beneficjenta, a nie wykonawcy;
- limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów;
- dotacje z Czystego Powietrza dla rzeczywiście najuboższych;
- konieczność uzyskania określonego standardu energetycznego budynku w wyniku realizacji inwestycji;
- więcej kontroli;
- być może lista rekomendowanych wykonawców.
Czyste Powietrze wstrzymane, pieniądze dla powodzian
Jak poinformowano, NFOŚiGW skupi się obecnie na obsłudze wszystkich złożonych wniosków i pomocy powodzianom. W połowie grudnia 2024 roku ma ruszyć nabór wniosków na termomodernizację domów w czterech województwach dotkniętych powodzią: dolnośląskim, lubuskim, opolskim i śląskim. Zabezpieczono na ten cel 300 mln zł. Program przewiduje uproszczoną procedurę wnioskowania o dotacje na odszkodowania i dopłaty do remontów domów dla powodzian.
Fot. otwierająca: Adobe Stock