Szukając idealnej działki pod budowę domu sprawdzamy, czy ma dobry kształt, ładne sąsiedztwo, dostęp do mediów, jak daleko jest do szkoły, ile czasu będziemy jechali do pracy. A ryzyko powodzi? Zwykle mało kto o tym myśli i mało kto sprawdza, czy dana działka leży na terenie zalewowym, a wszystko zmienia się wraz z nadejściem wody tak wielkiej, jak ta we wrześniu tego roku. Wtedy każdy chce wiedzieć, czy go nie zaleje.
Czym jest powódź?
Według ustawy Prawo wodne powódź to czasowe pokrycie przez wodę terenu, który w normalnych warunkach nie jest nią pokryty, w szczególności wywołane przez wezbranie wody w ciekach naturalnych, zbiornikach wodnych, kanałach oraz od strony morza. Ze względu na to, jak powstały, powodzie dzieli się na:
- opadowe,
- roztopowe,
- zimowe,
- sztormowe.
Wielkość powodzi określa się w trójstopniowej skali: zwyczajna, wielka, katastrofalna. A jej zasięg następująco: mała (o zasięgu lokalnym), średnia (zasięg regionalny) i duża (zasięg krajowy - to klęska żywiołowa, zakłócająca normalne funkcjonowanie państwa lub znacznej jego części). Jak widać, określenie powódź stulecia czy tysiąclecia (czyli taka, która przytrafia się raz na sto lub tysiąc lat) ma raczej potoczny charakter.
Jak uniknąć ryzyka powodzi na działce budowlanej?
Jak sprawdzić czy dom, w którym mieszkamy nie zostanie zalany? Czy nasza działka znajduje się na terenie zalewowym? Najprościej:
- wchodząc na stronę Informatycznego Systemu Osłony Kraju: wody.isok.gov.pl
- tam klikamy link - Hydroportal
I już możemy przeglądać udostępnione przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie - mapy zagrożenia powodziowego.
Dlaczego warto sprawdzić mapy zagrożenia powodziowego przed zakupem działki?
Jak informują Wody Polskie: Mapy zagrożenia powodziowego to dokumenty planistyczne przedstawiające obszary, które potencjalnie mogą zostać zalane w przypadku powodzi. Nie są powiązane z aktualną pracą zbiorników, danymi wodowskazowymi i sytuacją hydrologiczną. Obrazują jedynie, na podstawie m.in. danych historycznych i ukształtowania terenu, jak woda może się rozprzestrzeniać na danym obszarze w sytuacji kryzysowej.
Sprawdźmy dla przykładu jakiś adres na warszawskiej Saskiej Kępie, w dzielnicy Praga Południe, po prawej stronie Wisły. Mapa Wstępna ocena ryzyka powodziowego pokazuje, że w tej okolicy Wisła nie przeleje się przez wały. Jednak, gdy wybierzemy Mapę zagrożenia powodziowego, zobaczymy, że ryzyko zalania (przy powodziach trafiających się raz na sto i raz na 500 lat) występuje nie tylko na Saskiej Kępie, ale i w całej dzielnicy Praga Południe. Po tej stronie Wisły zalane mogą też zostać fragmenty pozostałych dzielnic, przylegających do rzeki lub Kanału Żerańskiego.
Lewobrzeżna część stolicy jest bezpieczniejsza, bo położona w większości na tyle wysoko, że wezbranie Wisły, poza pewnymi fragmentami, jej nie zagrozi.
Czy można budować na terenach zalewowych?
Obszary szczególnego zagrożenia powodzią muszą też zostać uwzględnione w Miejscowych Planach Zagospodarowania Przestrzennego. Jeśli interesująca nas działka znajduje się na terenie z uchwalonym planem, powinniśmy w nim znaleźć stosowną informację. Teoretycznie, budowa domów na terenach zalewowych nie jest możliwa!
Fot. otwierająca: Wybierając działkę, warto sprawdzić czy nie kupujemy gruntu na obszarze zalewowym. Tereny zalewowe na planie zagospodarowania przestrzennego muszą być wyraźnie oznaczone, Adobe Stock
-
Jak sprawdzić, czy działka znajduje się na terenie zalewowym?
Można to zrobić online na stronie Informatycznego Systemu Osłony Kraju (ISOK) - wody.isok.gov.pl. Po wejściu na stronę kliknij „Hydroportal” i wybierz opcję „Mapy zagrożenia powodziowego”. -
Jakie informacje znajdę na mapach zagrożenia powodziowego?
Mapy pokazują obszary, które potencjalnie mogą zostać zalane w przypadku powodzi, wskazując zasięg wód dla różnych scenariuszy, np. powodzi stulecia. -
Czy mapy zagrożenia powodziowego są aktualne?
Tak, mapy są opracowywane na podstawie danych historycznych, ukształtowania terenu i modeli hydrologicznych, ale nie uwzględniają bieżących zmian pogodowych.