Urządzamy kuchnię, aby była w pełni funkcjonalna

Urządzamy kuchnię, aby była w pełni funkcjonalna

Najlepiej jeśli jest duża, widna, praktyczna, do tego spełnia nasze oczekiwania estetyczne. Kuchnia, bo o niej mowa, to nie tylko zapełniona szafkami i szufladami przestrzeń. To także mnóstwo niewidocznych na pierwszy rzut oka rozwiązań podnoszących komfort użytkowania i sprawiających, że codzienne przygotowywanie posiłków jest proste i przyjemne.

Streszczenie artykułu
Idealna kuchnia powinna być przestronna, widna, funkcjonalna i estetyczna. To miejsce codziennego użytkowania, które musi spełniać indywidualne potrzeby domowników, zapewniając wygodę i łatwy dostęp do akcesoriów oraz produktów. Kluczowe jest właściwe zaplanowanie stref: zapasów, przechowywania, zmywania, przygotowywania posiłków i gotowania. Nowoczesne kuchnie wyposażone są w szafki z zaawansowanymi mechanizmami wspomagania ruchu, jak prowadnice z pełnym wysuwem, systemy cichego domykania oraz mechanizmy otwierania bezuchwytowego. Popularne materiały to m.in. laminowane płyty MDF oraz drewniane fronty. Wnętrze szafek i szuflad można zoptymalizować dzięki systemom cargo, karuzelom, szufladom cokołowym oraz różnorodnym wkładom organizacyjnym. Blat roboczy powinien być trwały, odporny na zarysowania i wodę, dopasowany do wzrostu użytkowników, a w razie potrzeby może być wyposażony w dodatkowe udogodnienia, jak wbudowane gniazdka czy wysuwane powierzchnie robocze.

Kuchnia to jedno z najważniejszych pomieszczeń w domu. Jest to zarazem miejsce, w którym spędzamy bardzo dużo czasu. Dlatego warto zadbać, aby było idealnie dostosowane do naszych potrzeb, przestrzeń wewnątrz szafek i szuflad była uporządkowana, a one same gwarantowały łatwy dostęp do potrzebnych produktów i akcesoriów.

Dziś na rynku jest wiele firm, oferujących kompleksowe rozwiązania zarówno jeśli chodzi o zabudowę kuchenną, jak i stosowane w szafkach i szufladach mechanizmy, ułatwiające ich otwieranie i zamykanie oraz pozwalające optymalnie wykorzystać zabudowaną przestrzeń. Cała sztuka polega na takim dobraniu i skonfigurowaniu mebli oraz blatu, aby praca związana z przygotowywaniem posiłków była łatwa i intuicyjna.

Pamiętajmy jednak, że kuchnia idealna powinna być nie tylko wygodna, ale także zapewniać dostateczną ilość przestrzeni i gwarantować swobodę poruszania się. Prawidłowo zaplanowana powinna uwzględniać poszczególne, rozlokowane w odpowiedniej kolejności strefy - strefę zapasów, przechowywania, zmywania, przygotowywania posiłków oraz gotowania.

Nowoczesna i funkcjonalna kuchnia
Nowoczesna i funkcjonalna kuchnia (fot. Blum)

Na co zwrócić uwagę projektując kuchnię?

Warto pamiętać, że idealna kuchnia powinna być nie tylko ładna i wykonana z wysokiej jakości materiałów, ale także właściwie zaaranżowana i wyposażona. Pomieszczenie to urządza się raz na wiele lat, dlatego warto zrobić to starannie i sensownie, dopasowując konkretne rozwiązania do własnych preferencji, przyzwyczajeń i oczekiwań. Jeśli lubimy gotować, należy wygospodarować maksymalnie dużą przestrzeń roboczą. Ponadto pod blatem warto umieścić szerokie, pojemne szuflady na różnego rodzaju akcesoria, talerze i produkty spożywcze.

Ale może być też tak, że z kuchni będziemy korzystać rzadko. Wówczas szafek i szuflad można zaplanować mniej, a ich kosztem powiększyć na przykład stół. Istnieje sporo rozwiązań stworzonych specjalnie z myślą o dzieciach, jak bezpieczne zawiasy chroniące przed przycięciem palców, ukryte gniazda wtykowe czy wysuwane zza cokołu, często połączone z szufladą podesty, na których można stawać, aby dosięgnąć znajdujących się wyżej szafek. Z kolei dostosowując kuchnię do seniorów, lepiej zrezygnować z szafek znajdujących się bardzo wysoko oraz bardzo nisko, do których trzeba się schylać.

Szuflada tackowa na prowadnicach z pełnym wysuwem
Szuflada tackowa na prowadnicach z pełnym wysuwem doskonale sprawdzi się w każdej kuchni, bo w dowolnym momencie powiększy naszą przestrzeń roboczą. (fot. Blum)

Tak naprawdę zarówno rozmieszczenie w kuchni mebli, jak i ich wyposażenie w okucia oraz różnego rodzaju systemy jest kwestią bardzo indywidualną. Na pewno warto przedyskutować swoją koncepcję z projektantem, który pomoże nam wybrać optymalne rozwiązania i uchroni nas przed błędami, mogącymi ujawnić się podczas codziennego korzystania z kuchni. Właściwe rozplanowanie i wyposażenie szafek oraz szuflad sprawi, że w przestrzeni roboczej będzie panował idealny porządek, wszystkie produkty spożywcze i akcesoria znajdą się we właściwym miejscu, a cała dostępna przestrzeń zostanie dobrze zagospodarowana.

Często myśląc o zabudowie kuchennej, zastanawiamy się, czy zamówić ją u stolarza czy w renomowanym studiu mebli kuchennych. U stolarza czy w niewielkim zakładzie będzie pewnie nieco taniej, jednak w takich miejscach często są problemy z terminowością, ale też niestety jakością finalnego produktu. Na pewno wybierając konkretnego rzemieślnika, warto kierować się opinią osób, które wcześniej korzystały z jego usług.

Meble zamawiane w dużej firmie trzymają zwykle wyśrubowane parametry jakościowe, są objęte gwarancją i - co najważniejsze - są powtarzalne (łatwo domówić potem element, który uszkodzi się, czy zepsuje). Firmy specjalizujące się w dostarczaniu rozwiązań do zabudowy kuchennej zapewniają także szeroki wybór wzorów mebli, różnorodność materiałów oraz okuć, od których zależy sprawne działanie szafek i szuflad, ale także ich ergonomia. Zatrudnieni w nich architekci nie tylko przygotują indywidualny projekt, ale niekiedy mogą nawet próbnie ustawić wybrane szafki czy sprzęty, abyśmy mogli w praktyce przetestować, czy pasuje nam zaproponowany układ.

Wyposażenie kuchni - co jest modne?

Meble kuchenne mogą być wykonane z różnych materiałów. W kuchniach nowoczesnych dominują płyty MDF okładane laminatami. Ostatnio modne są zwłaszcza matowe laminaty akrylowe, które trudno uszkodzić i na których nie widać odcisków palców. Ale można spotkać także fronty szklane, lakierowane oraz pokryte foliami z PVC, z których bardzo łatwo zmywa się wszelkie zanieczyszczenia. Miłośnicy kuchni tradycyjnych często decydują się na meble drewniane lub wykończone fornirem.

Szare fronty mebli kuchennych są eleganckie i ponadczasowe
Szare fronty mebli są eleganckie i ponadczasowe. W ofercie producentów są m.in. odporne na uszkodzenia laminaty akrylowe, na których nie widać odcisków palców. (fot. Rehau / © STÖRMER KÜCHEN)

Bardziej praktyczne, ale też modne, jest gładkie wykańczanie frontów, które na dodatek są coraz częściej pozbawione uchwytów. Takie meble łatwo utrzymać w czystości, a do tego pozwalają one maksymalnie wykorzystać dostępną w kuchni przestrzeń, w żaden sposób jej nie ograniczając. Otwieranie bezuchwytowych szafek czy szuflad jest możliwe dzięki zaawansowanym mechanizmom wspomagania ruchu. Przeciwieństwem tego typu zabudowy są meble wyposażone w poziome lub pionowe uchwyty (gałki), umożliwiające wysuwanie się szuflad oraz otwieranie szafek. Mogą one być wykonane z drewna, skóry, mosiądzu stali lub różnych połączeń tych materiałów.

W zabudowie kuchennej fronty szafek i szuflad pozbawione uchwytów
W nowoczesnych kuchniach fronty szuflad czy szafek są coraz częściej pozbawione uchwytów. Wiąże się to jednak ze stosowaniem systemów wspomagających ich ruch. (fot. Rehau)

W nowoczesnych kuchniach poniżej blatu znajdują się szuflady. Są one bardziej pakowne od otwieranych na bok szafek, a po wysunięciu łatwiej wydobyć z nich zawartość. Aby jednak płynnie pracowały i gwarantowały łatwy dostęp do rozmaitych produktów czy akcesoriów, należy wyposażyć je w odpowiednie mechanizmy.

Szuflada w strefie podblatowej
W strefie podblatowej, najczęściej umieszcza się szuflady, które są o wiele bardziej praktyczne od otwieranych na bok szafek. (fot. Blum)

Systemy wspomagania ruchu stosowane w meblach kuchennych

Podstawową funkcją montowanych w szufladach i szafkach okuć jest umożliwienie im płynnego, lekkiego i cichego otwierania się oraz zamykania. Użyte w szufladach prowadnice mogą zapewniać pełny wysuw. Jest to dobre rozwiązanie, bo dzięki niemu cała zawartość szuflady wyjeżdża poza obrys zabudowy i mamy do niej łatwy dostęp. Aby ciężkie szuflady łatwo się wysuwały, warto zastosować w nich łożyska kulkowe. Dzięki nim szuflada zyska dużą stabilność (nie będzie chwiała się na boki) i będzie można operować nią praktycznie bez użycia siły.

Kolejnym udogodnieniem jest mechanizm samoczynnego, cichego domykania się mebli. Przeciwdziała on trzaskaniu frontów. Działa to w ten sposób, że gdy nawet mocniej popchniemy otwartą szufladę czy drzwiczki szafki, zatrzymają się tuż przed końcem, po czym delikatnie wrócą na miejsce. Alternatywą takich okuć montowanych w szafkach mogą być spowalniacze wmontowywane w korpus mebla, które również pozwalają uzyskać efekt cichego domykania, a są znacznie tańsze. Gdy się zużyją, łatwo można wymienić je na nowe.

W meblach pozbawionych uchwytów świetnie sprawdzą się okucia z realizowaną mechanicznie lub elektrycznie funkcją wspomagania ruchu. Patent ten polega na tym, że po naciśnięciu dłonią, kolanem czy biodrem frontu szuflady, samoczynnie się ona otwiera. Wspomaganie elektryczne aktywuje się po jeszcze lżejszym dotknięciu frontu mebla. Jest to rozwiązanie jeszcze wygodniejsze, ale niestety droższe.

Fronty szafek wiszących nad blatem przeważnie wyposaża się w gazowe lub mechaniczne siłowniki. Można je w różny sposób otwierać (mogą być m.in. łamane lub poruszać się po łuku), choć wszystkie podnoszą się do góry. W ruch można wprawić je ręcznie lub elektrycznie, korzystając z systemu wspomagającego, aktywującego się po naciśnięciu specjalnego włącznika. Szafki otwierane na bok stosowane są dziś rzadko. Chociażby dlatego, że ograniczają one przestrzeń, a o otwarte drzwiczki łatwo się uderzyć. Coraz częściej wypierają je szuflady, które są praktyczniejsze i bardzie pakowne.

Porządkowanie przestrzeni w szafkach i szufladach

Perfekcyjne zoptymalizowanie przestrzeni wewnątrz zabudowy ma znaczenie zwłaszcza w przypadku małych kuchni. Miejsce wewnątrz szafek i szuflad należy tak zagospodarować, aby najczęściej używane akcesoria i sprzęty były najłatwiej dostępne. Jednym z najpopularniejszych stosowanych obecnie systemów jest cargo, czyli metalowy, wysuwany stelaż z koszami lub ażurowymi półkami, zapewniający dostęp do przechowywanych rzeczy z aż trzech stron. Cargo jest stabilne, pojemne i bardzo funkcjonalne. Poza tym ma tę zaletę, że można stosować je w miejscach, w których żadne inne systemy się nie zmieszczą, a więc wąskich wnękach o szerokości od 15 cm czy w narożnikach. Dobrym pomysłem jest zastosowanie tego systemu w głębokiej szufladzie pod zlewozmywakiem, umieszczając w koszach pojemniki na poszczególne frakcje odpadów.

Tak naprawdę cargo można stosować zarówno w niewielkich szufladach, jak i wysuwanych modułach o wysokości dwóch metrów - system taki często ma kilka rzędów koszy i sięga niemal do sufitu. Niektórzy producenci mebli kuchennych mają też w ofercie szafy cargo, otwierane jak dwudrzwiowe lodówki. Półki przeważnie wysuwają się jednocześnie, ale mogą także zostać wykonane w ten sposób, że po wyciągnięciu i odchyleniu na bok przednich koszy, tylne będą przesuwać się na ich miejsce. Systemy cargo zwykle mają prowadnice bazujące na łożyskach kulkowych, co zapewnia im stabilną pracę. Większe i cięższe mogą zostać wyposażone także we wspomaganie elektryczne z hamulcami i miękkim dociskiem.

System cargo
Systemy cargo można stosować zarówno w niewielkich szufladach, jak i wysokich, sięgających sufitu modułach. (fot. Rejs)

Cargo nie jest systemem tanim. Alternatywą mogą być pojedyncze szuflady mocowane jedna pod drugą do wysokości blatu. Szuflady takie są lekkie, do każdej jest swobodny dostęp od góry i każdą można inaczej zagospodarować.

Szafa z dużymi, przestronnymi szufladami na zapasy
Szafa z dużymi, przestronnymi szufladami na zapasy to ciekawa alternatywa cargo. (fot. Blum)

Innym ciekawym elementem jest karuzela, czyli obrotowy stelaż z półkami, poruszający się wokół pionowej osi. Zwykle ustawia się na nim garnki, patelnie, miski oraz niewielkie urządzenia agd. Karuzele są wygodne w użytkowaniu, bo całą zawartość szafki można jednym lub dwoma ruchami wydobyć na zewnątrz, ale nie zapewniają pełnego wykorzystania dostępnej w środku przestrzeni. Front szafki może być zintegrowany ze stelażem lub nie. W tym drugim przypadku, po otwarciu szafki należy wysunąć stelaż, co jest rozwiązaniem mniej praktycznym. Karuzele zwykle mocuje się w strefie podblatowej.

Karuzela, czyli obrotowy stelaż z półkami
Karuzele najczęściej umieszcza się w narożnikach, w strefie podblatowej. Każdy producent okuć oferuje nieco inne rozwiązania konstrukcyjne. (fot. Rejs)

Jak wykorzystać trudno dostępne miejsca?

Dostępne dziś rozwiązania pozwalają zagospodarować w kuchni praktycznie każdy wolny centymetr. Znakomitym tego przykładem są szuflady cokołowe. Jak sama nazwa wskazuje, zajmują one przestrzeń znajdującą się za cokołami i mogą występować w dwóch wersjach: niskiej, obejmującej obrys cokołu oraz wysokiej, gdzie dolna część szuflady jest powiększona o przestrzeń cokołową. W zależności od konstrukcji, szuflady takie mogą mieć różne przeznaczenie. Z powodzeniem można schować w nich akcesoria do sprzątania, niewielkie puszki, napoje w butelkach, żywność czy przybory kuchenne. Na niektórych po wysunięciu można także stawać (pełnią funkcję platformy), co pozwala dosięgnąć do znajdujących się wyżej półek.

Szuflada cokołowa z dodatkową platformą
Ciekawą opcją są wysuwane szuflady cokołowe z dodatkową platformą, na której można stawać, aby dosięgnąć blatu lub znajdujących się wysoko półek. (fot. Blum)

Ciekawym elementem są też szuflady narożne z łamanymi frontami, wyposażone najczęściej w systemy cargo. W narożnikach można zdecydować się także na znajdujące się za łamanym frontem półki. W przestrzeni znajdującej się pod zlewozmywakiem można umieścić wysuwaną, płaską półkę na ściereczki, gumowe rękawiczki czy kostki do zmywarki. Warto pomyśleć także o wolnym miejscu znajdującym się nad blatem. Można przymocować tam relingi na ściereczki czy papierowe ręczniki oraz listwę magnesową na noże, łyżki wazowe albo pojemniki z przyprawami.

Szafka pod zlewozmywakiem to najlepsze miejsce ustawienia pojemników na śmieci
Szafka pod zlewozmywakiem to najlepsze miejsce ustawienia pojemników na śmieci, bo to właśnie przy zlewie i na sąsiadujących z nim blatach roboczych wytwarzamy najwięcej odpadów. (fot. Rejs)
Szuflada pod zlewozmywakiem
Wnętrze szuflady najlepiej zorganizować, wyposażając je w proste akcesoria meblowe, które ułatwią funkcjonalne podzielenie wnętrza szuflad i uniemożliwią przedmiotom przesuwanie się i mieszanie. (fot. Rejs)

Zagospodarowanie szuflad

Istnieje mnóstwo akcesoriów pozwalających utrzymać porządek wewnątrz szuflad. Należą do nich rozmaite przegrody, uchwyty, kosze, wkłady, pojemniki czy antypoślizgowe podkładki. Pozwalają one zapanować nad drobnymi akcesoriami kuchennymi, ale też talerzami, przyprawami, korkociągami itp. Co ważne, wkłady i przegrody często można dostosowywać do własnych preferencji, przesuwając je bądź zmieniając ich ustawienie. Służą do tego magnesy lub specjalne zaciski.

W jednej z płytkich szuflad podblatowych powinniśmy umieścić wkład na sztućce, niewielkie noże do obierania oraz różnego rodzaju otwieracze. Wkłady takie najczęściej wykonane są z tworzywa sztucznego, ale mogą być też z metalu czy drewna.

Szuflady w rejonie strefy roboczej warto wyposażyć w przegródki, pojemniki oraz wkłady, ułatwiające porządkowanie przypraw i drobnych akcesoriów
Szuflady w rejonie strefy roboczej warto wyposażyć w przegródki, pojemniki oraz wkłady, ułatwiające porządkowanie przypraw i drobnych akcesoriów. (fot. Rejs)

Blat, czyli przestrzeń robocza

Jednym z kluczowych elementów, stanowiących wyposażenie kuchni jest blat. To na nim wykonujemy większość czynności związanych z gotowaniem i przygotowywaniem posiłków, dlatego powinien być wytrzymały, łatwy do czyszczenia, odporny na zarysowania, wysoką temperaturę i niszczące działanie wody. Może on być wykonany z drewna, płytek ceramicznych, laminatu (najtańszy), kamienia, konglomeratu, kompozytu, a nawet szkła czy metalu. Każdy pasuje do innego typu zabudowy, ma inne właściwości i co za tym idzie - inną cenę.

Warto wykonując projekt kuchni, dopasować wysokość blatu do wzrostu domowników, którzy najczęściej będą z niego korzystali. Standardowo montuje się go na wysokości 85 cm, jednak tak naprawdę powinien znajdować się 15 cm poniżej poziomu łokci stojącej przy nim osoby. Gdy umieścimy go zbyt nisko do swojego wzrostu, będziemy się przy nim garbić, nadwyrężając szyję i kręgosłup. Jeśli będzie zbyt wysoko, szybko odczują to nasze ręce.

Przeważnie blat montuje się na stałe (warto ustalając jego wysokość poszukać pewnego kompromisu), jednak można wyposażyć go też w windę, umożliwiającą regulację wysokości. Przydatnym udogodnieniem będą wbudowane w blat gniazdka elektryczne, a także umieszczone pod spodem systemy podblatowe. Może to być szuflada z wysuwaną deską do krojenia pieczywa czy warzyw, ale także... dodatkowy blat powiększający przestrzeń roboczą (rozwiązanie to sprawdza się w mniejszych kuchniach) czy umieszczone w szafkach platformy z urządzeniami AGD, jak krajalnica czy mikser, których łatwe wydobycie umożliwiają specjalne mechaniczne windy. Umieszczone nad blatem szafki wiszące powinny znajdować się od niego w odległości przynajmniej 55 cm, co zagwarantuje nam wygodę pracy.

Tomasz Wojciuk
Na zdjęciu otwierającym: Kuchnia może mieć zabudowę jedno lub dwurzędową, być zamknięta lub otwarta na strefę dzienną. Jeśli mamy dużo miejsca można pokusić się o wyspę. (fot. Blum)

FAQ Pytania i odpowiedzi
  • Na co warto zwrócić uwagę przy projektowaniu kuchni?

    Należy uwzględnić estetykę, jakość materiałów oraz odpowiednie zaaranżowanie przestrzeni zgodnie z preferencjami użytkowników. Kuchnia powinna być funkcjonalna, zapewniać wygodę poruszania się i posiadać strefy robocze rozmieszczone w logicznej kolejności.
  • Jakie nowoczesne mechanizmy warto zastosować w szafkach i szufladach?

    Warto stosować mechanizmy wspomagania ruchu, takie jak prowadnice z pełnym wysuwem, ciche domykanie, a także systemy mechaniczne lub elektryczne otwierania frontów bez uchwytów.
  • Jakie są popularne systemy organizacji wnętrza szafek i szuflad?

    Do organizacji przestrzeni stosuje się m.in. systemy cargo, obrotowe stelaże (karuzele), szuflady cokołowe oraz różnorodne wkłady i przegrody, które pomagają utrzymać porządek i umożliwiają optymalne wykorzystanie przestrzeni.
  • Jakie materiały są najczęściej używane do produkcji mebli kuchennych?

    Popularne są płyty MDF pokryte laminatami, matowe laminaty akrylowe oraz drewno. Fronty mogą być również szklane, lakierowane lub pokryte PVC.
  • Jakie rozwiązania pomagają w zagospodarowaniu trudno dostępnych miejsc w kuchni?

    Warto stosować szuflady cokołowe, systemy cargo i narożne karuzele. Można także zainstalować wysuwane półki pod zlewem czy relingi nad blatem, aby w pełni wykorzystać przestrzeń.
  • Czytaj więcej Czytaj mniej
Tomasz Wojciuk
Tomasz Wojciuk

Absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Przygodę z prasą drukowaną zaczynał w Super Expressie, z „Budujemy Dom” współpracuje od roku 2009. Lubi rozmawiać z ludźmi, podąża za nowinkami technologicznymi, zwłaszcza związanymi z branżą budowlaną i wystrojem wnętrz. Ma dar przystępnego tłumaczenia zagadnień, które mogą być skomplikowane dla laików. Aktualnie jest w trakcie budowy swojego wymarzonego domu.

Komentarze

1 godzinę temu, Gość DariaK napisał: Kuchnia powinna być przede wszystkim funkcjonalna, na drugim miejscu jest estetyka. Ja popełniłam ten błąd, że postawiłam na wygląd u siebie i jestem trochę niezadowolona, bo mam masę sprzątania, żeby wszystko wyglądało ...
Gość DariaK
03-08-2021 11:21
Kuchnia powinna być przede wszystkim funkcjonalna, na drugim miejscu jest estetyka. Ja popełniłam ten błąd, że postawiłam na wygląd u siebie i jestem trochę niezadowolona, bo mam masę sprzątania, żeby wszystko wyglądało dobrze. Szczególnie odradzam błyszczące, ciemne fronty...
Wiecej na Forum BudujemyDom.pl
Czytaj tak, jak lubisz
W wersji cyfrowej lub papierowej
Moduł czytaj tak jak lubisz