Taras się zapada? Ten materiał to ukryty wróg kostki brukowej

Czego dowiesz się z artykułu?

Błędy wykonawcze związane z budową tarasu z kostki brukowej są kosztowe i pracochłonne w naprawie. Dlatego warto wiedzieć, na co uważać, jakie elementy są kluczowe i jakich materiałów unikać, by uniknąć problemów z zapadaniem się nawierzchni.

Dlaczego taras z kostki brukowej zaczyna się zapadać?

Problem zapadającej się nawierzchni tarasu z kostki brukowej, czy ścieżki ogrodowej jest dość częsty. Z pozoru trwała i stabilna konstrukcja zaczyna z czasem falować, osiadać i pękać. Najczęstszą przyczyną jest niewłaściwie wykonana podbudowa, która zamiast zapewniać stabilność, przyczynia się do deformacji powierzchni tarasu.

Wśród innych przyczyn występowania niestabilności powierzchni tarasu wymienić można niejednorodny geologicznie grunt oraz zły drenaż budynku. Jeśli odwodnienie wykonane jest nieprawidłowo, możemy spodziewać się przesiąkania tarasu wilgocią.

Błędy w konstrukcji podbudowy - najczęstszy problem

Podbudowa to podstawa trwałości każdej nawierzchni brukowej. Odpowiada nie tylko za nośność, ale też za filtrację wody, która w naturalny sposób przenika przez spoiny między kostkami. Jeśli zostanie wykonana ze złych materiałów, o zbyt małej grubości albo niedostatecznie zagęszczona, to cała konstrukcja z czasem zacznie się zapadać. Do zapadania się podbudowy często dochodzi także w miejscach przebiegu rozmaitych instalacji pod nawierzchnią - dlatego miejsca gdzie są rury czy kable pod brukiem wymagają szczególnie starannego zagęszczenia kruszywa.

Jakie kruszywo pod kostką brukową, żeby się nie zapadała?

Największym błędem jest użycie żwiru o obłym kształcie. Choć może wydawać się praktycznym i tanim rozwiązaniem, to w rzeczywistości stanowi poważne zagrożenie dla stabilności tarasu. Obłe kamienie łatwo przemieszczają się względem siebie, co prowadzi do osuwania się warstw podbudowy, wypłukiwania piasku z podsypki i w rezultacie - zapadania się nawierzchni tarasu. Coraz więcej fachowców odchodzi od stosowania żwirów właśnie z tego powodu.

Zalecane materiały do wykonania podbudowy tarasu to kruszywa o ostrych krawędziach, takie jak tłuczeń, kliniec czy grys o frakcji 30-60 mm. Taka struktura gwarantuje lepsze zazębienie się cząstek i stabilność pod obciążeniem. Grubość podbudowy zależy od przewidywanego obciążenia nawierzchni z kostki, zwykle wynosi 25-45 cm. Niektórzy brukarze zalecają ułożenie drugiej warstwy podbudowy z kruszywa o mniejszej frakcji (do 30 mm).

Trwałość nawierzchni tarasu z kostki lub podjazdu zależy głównie od poprawnego ułożenia warstw podbudowy. Ostatecznie jest ona niewidoczna, jednak wykonanie jej w niewłaściwy sposób prowadzi do zapadania się kostki, fot. Bruk-Bet

Jak powinna wyglądać prawidłowa podbudowa tarasu z kostki?

W dobrze wykonanym tarasie z kostki brukowej warstwy układa się warstwowo - każda z nich pełni określoną funkcję. Warstwy tarasu z kostki składają się z:

gruntu rodzimego, z odpowiednim spadkiem 2-3%,
geowłókniny, która zapobiega mieszaniu się warstw i przerastaniu chwastów,
warstwy nośnej z kruszywa, o grubości dostosowanej do obciążeń (najczęściej 25-45 cm),
podsypki z piasku o grubości ok. 3-5 cm,
kostki brukowej, układanej z zachowaniem szczelin.

Ważnym elementem jest spadek terenu - bez niego woda nie będzie miała gdzie odpływać, co doprowadzi do podmakania podbudowy.

Stabilne obrzeża - trwałość tarasu z kostki

Nawet najlepiej przygotowana podbudowa nie uchroni przed zapadaniem się nawierzchni z kostki, jeśli obrzeża tarasu będą niestabilne. To one zamykają konstrukcję i utrzymują kostki w ryzach. Obrzeża należy mocować na warstwie gęstego betonu, a po jego związaniu zabezpieczyć od zewnątrz ziemią, a od środka materiałem podbudowy. Pominięcie tego etapu skutkuje rozjeżdżaniem się kostki i powstawaniem szczelin. Obrzeża mogą wystawać ponad nawierzchnię tarasu lub znajdować się na równi z nią.

Schemat układu warstw tarasu na gruncie z kostki brukowej

Błędy przy układaniu tarasu z kostki

Samo układanie kostki ma też ogrom wpływ na trwałość nawierzchni tarasu. Pamiętaj, że podczas prac nie wolno chodzić po świeżo przygotowanej podsypce - kolejne fragmenty układa się, klęcząc na gotowej już nawierzchni. Tylko starannie wyrównane i wyprofilowane podłoże zapewni ułożenie równego tarasu. Kostki powinny być układane z kilkumilimetrowymi odstępami - zbyt ścisłe ułożenie powoduje ich napieranie na siebie i może prowadzić do uszkodzeń. Do wypełniania spoin używa się wyłącznie piasku - bez dodatku cementu, który pod wpływem wody tworzy nieestetyczne plamy.

Taras z kostki brukowej krok po kroku - jak zrobić to dobrze?

Wytyczenie i wykop - usuń warstwę humusu i przygotuj teren na głębokość minimum 30-40 cm.
Wbij kołki w naroża i za pomocą sznurka - wyznacz poziom posadzki tarasu.
Spadek i geowłóknina - wykonaj pierwszą warstwę z piasku ze spadkiem 2-3% i rozłóż warstwę geowłókniny.
Warstwy kruszywa - układaj kolejne warstwy tłucznia, każdą dokładnie ubijając. Im więcej warstw, tym podbudowa tarasu będzie mocniejsza.
Podsypka z piasku - wyrównaj ją precyzyjnie, by uniknąć nierówności.
Obrzeża - zamocuj je na betonie i sprawdź poziomy za pomocą poziomicy laserowej.
Układanie kostki - pracuj na gotowej powierzchni, nie wchodź na podsypkę.
Zasypywanie szczelin i ubicie - wypełnij piaskiem i ubij całość zagęszczarką.
Czas na utwardzenie - odczekaj 1-2 dni przed pełnym użytkowaniem tarasu.

Podsumowanie - tarasy z kostki z pozoru solidne, w praktyce nietrwałe?

Taras z kostki brukowej może być trwały, ale tylko wtedy, gdy wszystkie warstwy - od gruntu po obrzeża - zostaną wykonane zgodnie ze sztuką budowlaną. Największym zagrożeniem nie jest sama kostka, ale to, co się pod nią znajduje. Źle dobrane lub niedostatecznie zagęszczone kruszywo może zniweczyć efekt.

Inne problemy z tarasem:

Czy masz też problem z zapadaniem się tarasu? Napisz w komentarzu, co było przyczą i jak naprawiłeś swój taras.

Fot. otwierająca: Semmelrock