Jak funkcjonalnie zaaranżować przestrzeń wokół domu?

W planie zagospodarowania terenu, który jest częścią projektu budowlanego wymaganego prawnie, znajdują się informacje takie jak: granice działki, obowiązująca linia zabudowy, lokalizacja budynku, wejście na działkę, główne wejście do budynku, miejsce na śmietnik, wjazd na działkę, wjazd do garażu, lokalizacja tarasu oraz podstawowe wymiary i odległości od granic działki. Te elementy muszą być uwzględnione w projekcie zagospodarowania terenu. Pozostałe aspekty są już kwestią indywidualną i nie są regulowane przepisami prawa. Projekt budowlany określa więc lokalizację poszczególnych elementów, ale nie ich formę i funkcję. Dobrze zaprojektowana przestrzeń przydomowa, oprócz wymienionych aspektów, powinna również uwzględniać funkcjonalny podział na strefy, specyfikę działki oraz sąsiedztwo.

Strefowanie funkcjonalne

Pierwszym krokiem w projektowaniu terenu wokół posesji jest podział na strefy. W otoczeniu domu zazwyczaj wyróżnia się strefę techniczną, obejmującą podjazd do garażu, miejsca postojowe oraz śmietniki, a także strefy wejściową i rekreacyjną. Projekt przestrzeni wokół domu powinien uwzględniać te trzy strefy, przy czym ważne jest, aby były one logicznie połączone ze sobą oraz z budynkiem. Na przykład, przestrzeń techniczna powinna być nieco ukryta, strefa wejściowa powinna ułatwiać trafienie do drzwi, a przestrzeń dla dzieci warto zaplanować tak, aby była dobrze widoczna z tarasu. Po wydzieleniu i rozplanowaniu stref należy określić przebieg łączących je ścieżek. Kolejnym krokiem jest już wybór nawierzchni.

Płyta Polbruk Ekotech zapewnia retencję wody do gruntu

Taras, czyli serce strefy relaksu

W strefie rekreacyjnej głównym bohaterem jest najczęściej komfortowy taras wychodzący na piękny ogród. Nawierzchnię tarasu można wykonać z płyt betonowych. Jest to obecnie jedno z najpopularniejszych rozwiązań dostępnych na rynku. Do budowy tarasu można wykorzystać zarówno modne wielkoformatowe płyty betonowe, jak i kostki charakteryzujące się mniejszymi formatami. Jedną z ciekawszych propozycji są płyty Polbruk Bosso, które mają kształt kwadratu o wymiarach 60x60 cm. Są nowoczesne, eleganckie i uniwersalne, gdyż występują w stylowych szarościach oraz w dwóch grubościach: 4,5 cm i 8 cm, co pozwala na stosowanie ich na nawierzchniach o różnym przeznaczeniu. Na taras wystarczą elementy o grubości 4,5 cm.

Przykładem innego atrakcyjnego rozwiązania są płyty Polbruk Magna w kolorze melanżowej szarości nerino. Są jeszcze większe, bo mają wymiary 100x75 cm i 75x50 cm i są dostępne w grubościach 8 cm i 10 cm. Dzięki temu można je stosować nie tylko na tarasach czy alejkach, ale również na podjazdach. Obie płyty – Bosso i Magna doskonale prezentują się w nowoczesnych aranżacjach i są idealnym rozwiązaniem dla osób ceniących minimalizm oraz spójność aranżacyjną wszystkich nawierzchni w obrębie posesji. Alternatywę dla dużych płyt na taras stanowią mniejsze kostki np. Polbruk Oland. Mają one trzy wymiary: 14x28 cm, 14x42 cm i 14x56 cm. Są dostępne w dwóch fakturach – gładkiej i drobnopłukanej oraz w pięciu odcieniach szarości i ciepłym beżu. Ich grubość to 6 cm. Najczęściej są wykorzystywane w miejscach przeznaczonych do ruchu pieszego.

Ostatnią z propozycji tarasowych, ale za to bardzo ciekawą jest kostka Metrik. Wyróżnia ją to, że może być układana w wyjątkowo efektowny wzór jodełki. Jest to możliwe, ponieważ pojedyncze elementy są stosunkowo długie i wąskie, bo mają wymiar 28x7 cm. Metrik jest dostępna w grubościach 6 cm oraz 8 cm, co pozwala na szerokie zastosowanie. Na tarasach doskonale sprawdzi się też kostka Polbruk Toledo, która dla odmiany pozwala tworzyć ciekawe mozaiki. Występuje w komplecie czterech wymiarów: 15×15 cm, 15×30 cm, 30×30 cm i 30×45 cm oraz grubości 6 cm. Poszczególne elementy można dowolnie zestawiać. Mozaika Toledo nie dominuje w przestrzeni, ale „porządkuje” ją wizualnie, dodając jej elegancji. Ma gładką fakturę i występuje w aż jedenastu kolorach, więc bez problemu odnajdzie się w każdym koncepcie projektowym.

Kostka Polbruk Toledo

Podjazd i miejsca postojowe w strefie technicznej

Strefa "techniczna" ze względu na specyficzne użytkowanie wymaga zastosowania kostek i płyt betonowych o innych parametrach użytkowych. Przyjmuje się, że płyty przeznaczone do zabudowy na zewnętrznych miejscach postojowych i podjeździe do garażu powinny mieć grubość ok. 8 cm. Na podjazd dla samochodów powyżej 3,5t dedykowane są wielkoformatowe płyty Polbruk Magna o grubości 8 cm i 10 cm, a dla pojazdów do 3,5t płyty Polbruk Bosso o grubości 8 cm.

W przypadku lekkiego ruchu kołowego czasem można również zastosować kostki o mniejszej grubości, ale pod warunkiem zachowania odpowiedniej zabudowy. Tak jest w przypadku kostek Oland i Metrik. Obie można zastosować na podjeździe, ale wymaga to przygotowania podbudowy z kruszywa łamanego oraz układania kostek bezpośrednio na podsypce cementowo-piaskowej, która zapewnia stabilne podparcie, uniemożliwiające przemieszczanie poszczególnych elementów podczas eksploatacji. Podobnie jest w przypadku kostki Polbruk Toledo.

Przed zakupem należy zawsze sprawdzić właściwości każdego produktu oraz jego rekomendowane zastosowanie w dokumentach przygotowanych przez producenta, znanych jako Deklaracja Właściwości Użytkowych. Jedną z możliwości, którą w zależności od wielkości podjazdu i strefy "technicznej" również warto rozważyć, jest zastosowanie kostek ażurowych. Są one przyjazne środowisku, zapewniają retencję wody i nie wymagają zastosowania dodatkowego odprowadzenia wody deszczowej, co może być konieczne w przypadku pełnych płyt układanych na dużej powierzchni. Warto tu zwrócić uwagę na płytę Polbruk Ekotech, która zapewnia retencję wody do gruntu i powierzchnię biologicznie czynną do 50%, a przy tym prezentuje się dekoracyjnie.

Kostka Polbruk Metrik

Reprezentacyjna strefa wejściowa

Główne wejście do budynku charakteryzuje się najwyższym natężeniem ruchu pieszego, dlatego nawierzchnię należy dobrać do potrzeb mieszkańców. Jeśli trasa ta będzie wykorzystywana przez osoby z wózkami dziecięcymi lub kobiety chodzące w butach na wysokich obcasach, wygodniejszym rozwiązaniem będą gładkie płyty o większych formatach oraz równych krawędziach, takie jak modele Magna czy Bosso. Bardzo efektownie prezentuje się też strefa wejściowa z nawierzchnią ułożoną w jodełkę z kostki Metrik lub w mozaikę z Toledo.

Wielkoformatowe płyty Polbruk Bosso

Ścieżki dobrze zorganizowane

Podczas projektowania przestrzeni wokół domu warto również dokładnie przemyśleć układ ścieżek w ogrodzie. Zazwyczaj mają one różną wagę funkcjonalną, co można zaakcentować poprzez zróżnicowanie ich szerokości oraz dobór odpowiednich materiałów. Aleja łącząca plac zabaw z tarasem będzie miała większe znaczenie niż ścieżka prowadząca do ogródka warzywnego. Ścieżki techniczne, takie jak te odchodzące od głównego wejścia w kierunku pojemników na śmieci, powinny być przede wszystkim funkcjonalne, ale nie nadmiernie wyeksponowane. W takich przypadkach warto rozważyć zastosowanie metody step by step, polegającej na ułożeniu pojedynczych płyt w równych odstępach dostosowanych do długości ludzkiego kroku zamiast pełnej nawierzchni. I tu na scenie ponownie pojawiają się wielkoformatowe płyty Magna i Bosso. Doskonale nadają się do budowy pełnych alejek pieszych i ścieżek, ale świetnie sprawdzą się także przy metodzie step by step.

Stopień/palisada Magna

Funkcjonalne strefowanie, odpowiednia hierarchia ciągów pieszych, starannie dobrane materiały spełniające wymagane parametry, styl i design poszczególnych elementów harmonizujących z bryłą budynku oraz dobrze zaplanowana zieleń stanowią najważniejsze aspekty udanego projektu zagospodarowania przestrzeni wokół domu. Wszystkie te elementy należy dokładnie przemyśleć przed rozpoczęciem realizacji. Dobrą wiadomością jest to, że wymienione płyty i kostki można zastosować w przydomowej przestrzeni w miejscach o różnym przeznaczeniu. Oznacza to pełną spójność stylistyczną i ograniczenie ryzyka błędu projektowego do minimum.