Doprowadzenie robót do poziomu terenu, czyli zakończenie prac fundamentowych, określane jest w terminologii budowlanej jako „stan zero”. Fundament przenosi duże obciążenia konstrukcyjne z budynku na podłoże. Sposób wykonania podstawy domu jest również ważnym sprawdzianem dla ekipy, której powierzona została budowa. Można dowiedzieć się bardzo wiele o jej fachowości, śledząc uważnie postęp prac fundamentowych oraz jakość ich wykonania.
Fundament musi być dostosowany do warunków gruntowych występujących w miejscu budowy oraz bezbłędnie wykonany . Tylko wówczas przeniesie w należyty sposób, zarówno obciążenia konstrukcyjne, jak i te będące wynikiem użytkowania domu. Dobry fundament chroni budynek przed skutkami ich oddziaływania, nawet po wielu latach eksploatacji.
Niezwykle ważnym etapem prac fundamentowych jest określenie tzw. lokalnych warunków gruntowych, czyli charakterystyki podłoża, na którym planujemy budowę, a przede wszystkim jego składu oraz nośności. Trzeba również określić miejscową głębokość przemarzania gruntu (jest ona zróżnicowana na obszarze naszego kraju). Fundament należy bowiem posadowić poniżej owej głębokości, a więc w takiej strefie podłoża, która nie jest narażona na zmiany objętości wody zamarzającej w okresie zimowym. Wyjątek stanowią lekkie gleby przepuszczalne – zagęszczone piaski, żwiry i pospółki. Woda przenika bowiem przez nie bez trudu i spływa do głębszych warstw. Na glebach lekkich dom może być więc posadowiony stosunkowo płytko, a to automatycznie obniża koszty fundamentowania.
W Polsce budynki jednorodzinne o przeciętnych gabarytach opierają się najczęściej na
płytkim fundamencie bezpośrednim , a więc takim, który przenosi obciążenia na grunt przez własną podstawę. Składa się on ze ścian fundamentowych posadowionych na żelbetonowych ławach (ich podłużne zbrojenie w znaczącym stopniu zwiększa wytrzymałość konstrukcji). Fundament bezpośredni w zależności od lokalnej głębokości przemarzania gruntu ma przeważnie od 0,8 do 1,4 m wysokości.
W przypadku budynków o lekkiej konstrukcji np. domu szkieletowego, projektant może podjąć decyzję o wykonaniu
fundamentu uproszczonego . Składa się on wyłącznie ze ścian fundamentowych, które oparte są bezpośrednio na gruncie (bez zbrojonych ław). Receptą na wysoki poziom wód gruntowych jest z kolei
płyta fundamentowa pod całą powierzchnią budynku. Przenosi ona równomiernie obciążenia konstrukcyjne domu na podłoże. Przy glebach ciężkich, często pojawia się natomiast konieczność
wykonania głębokich, a co za tym idzie bardziej kosztownych fundamentów . Jeżeli podłoże ma słabą nośność, wówczas rozsądnym rozwiązaniem może okazać się
wymiana niestabilnych warstw na grunt sprzyjający posadowieniu fundamentu, lub też wykonanie
fundamentu pośredniego (głębokiego ). Może on mieć postać żelbetowych pali, studni lub też ścian szczelinowych. Ich zadaniem jest przeniesienie obciążeń w głębsze, bardziej stabilne strefy podłoża. Dopiero na takiej konstrukcji opiera się fundament właściwy. Metoda ta jest jednak bardzo kosztowna i rzadko stosowana w budownictwie jednorodzinnym.
Fot. M. Szymanik
Nawierzchnie i ogrodzenia
Po zakończeniu budowy przychodzi zwykle czas na wykonanie ogrodzenia, ścieżek ogrodowych oraz podjazdu. Wtedy także rozpoczyna się żmudne, ale pasjonujące urządzanie ogrodu. Warto zadbać o przestrzeń wokół domu, gdyż nawet najpiękniejszy budynek nie będzie błyszczał pełnią blasku w zaniedbanym otoczeniu.
Drzwi
Drzwi nie tylko chronią i izolują, ale także łączą oraz zdobią. Wiele z nich pracuje niemal nieprzerwanie. Dlatego też estetyka wykończenia jest w nich równie ważna, jak konstrukcja oraz funkcjonalność.
Schody
Schody w dużej mierze decydują o wygodzie użytkowania domu. Możliwych rozwiązań jest wiele, generalnie jednak najwygodniejsze schody zabierają sporo cennego miejsca. Duże znaczenie mają też koszty i trudność wykonania – musimy więc zdecydować się na kompromis.
Podłogi
Podłoga uważana jest przeważnie za konstrukcję bardzo prostą. To jednak złudzenie, które bierze się zapewne stąd, że w gotowym domu oglądamy jedynie wierzchnie warstwy podłóg czyli posadzki.
Ściany działowe
Dzięki ścianom działowym można wyodrębnić poszczególne pomieszczenia w domu. Poniższy artykuł podpowiada, w jaki sposób dobrze podzielić przestrzeń oraz wykonać ściany wewnętrzne w sposób trwały i estetyczny.
Ściany wewnętrzne
Dla jednych ideałem jest neutralna, gładka biel, dla innych bogactwo faktur, kolorów i wzorów. Doskonałe tło dla mebli, ozdób i rodzinnych pamiątek mogą też stanowić warianty pośrednie. Najważniejsze, aby ściany tworzyły właściwy klimat wnętrz, a także były dobrze wykonane, łatwe do utrzymania w czystości oraz trwałe.
Prace wykończeniowe - kosztorys
Według założeń kosztorysu redakcyjnego prace wykończeniowe powinny zamknąć się w kwocie ok. 91 500 zł
Dylematy inwestora
W wersji modelowej wygląda to w sposób następujący – „Wreszcie coś ciekawego – cieszy się żona – koniec bloczków, żeber, zbrojeń, lania betonu i układania papy. Teraz będę mogła zabłysnąć twórczo.” W odpowiedzi mąż wzdycha ponuro: „No, to teraz dopiero się zacznie”. Taka wizja to jednak uleganie stereotypom. W rzeczywistości stosunek do etapu wykańczania nie zależy od płci; bardziej liczy się tu indywidualne zacięcie oraz... dotychczasowa historia budowy. Ujmując rzecz nieco dosadnie – wykańczać najbardziej nie lubią ci, którzy są już kompletnie wykończeni poprzednimi etapami budowy. Trudno się zresztą dziwić. Cóż jednak zrobić, kiedy trzeba?
Elektryczność
O przesyłaniu energii elektrycznej w sposób bezprzewodowy marzył już w pierwszej połowie XX wieku, wielki wizjoner nauki Nikola Tesla. Idea okazała się jednak znacznie trudniejsza do zrealizowania niż początkowo zakładano i nawet dzisiaj żarówkę świecącą bez podłączenia do kabla elektrycznego, najłatwiej jest znaleźć w laboratorium. Bezprzewodowy przesył energii to najwyraźniej sprawa kolejnych dziesięcioleci. Planując budowę domu nie warto zatem rezygnować z tradycyjnej instalacji elektrycznej.
Zabezpieczenia antywłamaniowe
Dom musi dawać poczucie bezpieczeństwa. Niestety, nie ma zabezpieczeń całkowicie „odpornych na złodzieja”, jednak dobrze dobrane pokrzyżują mu plany i zniechęcą do próby włamania.
Kominy i kominki
W przeszłości kominy spełniały przede wszystkim funkcję przewodów dymowych. Obecnie, gdy powszechne stało się użytkowanie w gospodarstwach domowych pieców na paliwa gazowe i płynne, kominy zaczęły odgrywać rolę znacznie bardziej złożoną.
Instalacja wodna
Instalacje ciepłej i zimnej wody oraz centralnego ogrzewania można wykonywać z różnych materiałów oraz w rozmaity sposób. Przed podjęciem decyzji najlepiej dokonać przeglądu najpopularniejszych ofert na rynku.
Woda w domu
Wodę do domu można dostarczyć z zewnętrznej sieci wodociągowej, albo z własnego ujęcia (studni). Pierwsze rozwiązanie wymaga załatwienia licznych formalności i pokrycia kosztów doprowadzenia rurociągu (przyłącza). Nakładów wstępnych wymaga jednak także wykonanie studni. Zdarza się, że inwestorzy korzystają z obu tych źródeł jednocześnie. Wywiercenie studni jest racjonalnym rozwiązaniem nawet wówczas, gdy budynek ma być podłączony do sieci wodociągowej. Wodociąg doprowadza się bowiem zwykle dopiero do gotowego domu. Tymczasem woda potrzebna jest już w czasie jego budowy.
Kanalizacja
Inwestorzy, którzy problem ścieków rozwiązują podłączając dom do sieci kanalizacyjnej, są prawdziwymi szczęśliwcami. Rosnąca liczba terenów budowlanych sprawia jednak, że jest to sytuacja coraz rzadsza. Większości właścicieli nowych domów musi rozstrzygnąć alternatywę: wybudować szambo czy przydomową oczyszczalnię ścieków.
Wentylacja i klimatyzacja
W powietrzu, którym oddychamy unoszą się bakterie, pleśnie oraz drobiny kurzu. Jest ono ponadto nośnikiem wilgoci oraz rozmaitych zapachów. Dopóki owych zanieczyszczeń nie ma zbyt wiele nasz organizm radzi sobie z nimi bez większych problemów. Warto więc zadbać o komfort czystego powietrza w domu. Zapewnia go sprawnie działająca wentylacja. Najkorzystniej i najtaniej pomyśleć o niej na etapie projektowania domu. Skorzysta na tym zarówno nasze zdrowie, jak i budynek. Wentylacja ma bowiem wpływ na stan techniczny budynku.
Grzejniki i ogrzewanie podłogowe
Skąd się bierze ciepło? Oczywiście z grzejników! Ale nie tylko. Ofertę handlową tego segmentu rynku uzupełnia ogrzewanie płaszczyznowe – podłogowe oraz ścienne. Jest ono rozpowszechnione wszędzie tam, gdzie inwestorzy stosują pompy ciepła lub kotły niskotemperaturowe
Pompy ciepła
Pompy ciepła od lat robią prawdziwą furorę w Europie – szczególnie w Skandynawii, Austrii i Niemczech. Również w Polsce stają się powoli coraz bardziej popularne. Dzięki nim koszty ogrzewania stają się rewelacyjnie niskie – dla domu 150 m2 jest to rząd wielkości 2000 zł na rok. Mimo to opłacalność tego rozwiązania jest często kwestionowana.
Kotły
Wybór kotła grzewczego dla domu, to decyzja o charakterze strategicznym. Zależy od niej efektywność pracy całego systemu grzewczego oraz wysokość rachunków za ogrzewanie. Decyzja o zainstalowaniu konkretnego modelu kotła musi być poprzedzona rozstrzygnięciem innej ważnej kwestii dotyczącej wyboru paliwa. Należy wybrać takie, które będzie łatwo dostępne, zapewni niekłopotliwą obsługę oraz zagwarantuje przystępne koszty instalacji i eksploatacji urządzenia grzewczego. Warto zatem poznać najważniejsze cechy poszczególnych rodzajów kotłów.
Wydatki na instalacje - kosztorys
Według redakcyjnego kosztorysu wyniosą ok. 47 000 zł
Jakie instalacje? - dylematy
Świeżo ukończone ściany i dach wznoszące się na działce mogą dawać inwestorowi złudzenie, że najważniejszy etap budowy jest już zakończony. Nic bardziej mylnego! To tylko pusta skorupa, w którą trzeba tchnąć życie. To życie to media – ciepło, woda oraz prąd. W domu należy ułożyć szereg instalacji, a to oznacza podejmowanie wielu nowych decyzji.
Bramy garażowe
Jaką wybrać bramę do garażu? Otwieraną na boki czy do góry? Drewnianą czy z przetłaczanych kasetonów? Taką, którą otworzymy sami czy też ona zrobi to za nas? I wreszcie – tą droższą czy może trochę tańszą? Zobaczmy co różni poszczególne typy bram oraz jakie są plusy i minusy rozwiązań oferowanych na naszym rynku.
Żaluzje, markizy i rolety
O tym, jaka dawka naturalnego światła dociera do pomieszczeń decyduje nie tylko liczba i wielkość okien, ale również ich osłony – żaluzje i rolety. Odpowiednio dobrane nie tylko chronią przed słońcem, ale także stanowią element dekoracyjny wystroju i oddzielają domowników od świata zewnętrznego.
Okna i parapety
Zamknięcie konstrukcji domu oknami wiąże się ze sporymi wydatkami i to nawet wówczas, gdy inwestor wybierze ofertę z tzw. dolnej półki. Wydane pieniądze są jednak dobrze zainwestowane. Okna nie stanowią bowiem wyłącznie elementu, który decyduje o charakterze budynku i jego wyglądzie, dzięki nim dom może również zyskać na wygodzie oraz energooszczędności.
Dachy i rynny
Nakrycie budynku dachem sprawia, że dom zaczyna wreszcie wyglądać, jak prawdziwy dom. Bez żadnej przesady można więc stwierdzić, że ten etap prac stanowi dla wielu osób ukoronowanie stanu surowego. Ale dach to nie tylko estetyka. Jego podstawową funkcją jest ochrona budynku i mieszkańców przed kaprysami pogody.
Termoizolacje
Ściany, dach i podłoga na gruncie – to bariery, które oddzielają wnętrze budynku od otoczenia. Aby mogły zapewnić domownikom komfortowe warunki życia, niezależne od warunków pogodowych panujących na zewnątrz, należy „uzbroić” je w odpowiednie materiały termoizolacyjne.
Stropy
Strop w potocznym rozumieniu jest utożsamiany z sufitem lub podłogą. Ta część budynku ma jednak znaczenie nie tylko funkcjonalne. To przede wszystkim jeden z najważniejszych elementów konstrukcyjnych w domu.
Ściany
Zadania jakim musi sprostać ściana współczesnego domu są coraz bardziej złożone. Odpowiedzią rynku jest bogactwo dostępnych materiałów. Mogą one zaspokoić wymagania nawet bardzo wymagających inwestorów. Zanim podejmie się decyzję jaki rodzaj ścian wybrać z szerokiej oferty materiałowej i technologicznej warto zastanowić się jakie cechy domu są dla nas najważniejsze.
Wybudowanie stanu surowego - Kosztorys
Wybudowanie stanu surowego według kosztorysu redakcyjnego kosztować będzie ok. 173 000 zł.
Dylematy inwestora
Wybór działki, projektu i wykonawców to w zasadzie najtrudniejsze decyzje, jakie musimy podjąć budując dom. Niestety tylko bardzo niewielu inwestorów ma już jakieś doświadczenie budowlane. Dlatego podpowiadamy na co zwracać uwagę na każdym z tych etapów.
Ankieta DOM POLSKI
Aby trafnie ukształtować profil publikacji zawartych w specjalnym wydaniu pt. „Dom Polski”, poprosiliśmy Czytelników miesięcznika „Budujemy Dom” o wypełnienie ankiety, w której próbujemy określić, o jakim domu marzy polska rodzina. Ankieta składa się z szeregu pytań i odpowiedzi do wyboru.
Ankieta DOM POLSKI
Aby trafnie ukształtować profil publikacji zawartych w specjalnym wydaniu pt. „Dom Polski”, poprosiliśmy Czytelników miesięcznika „Budujemy Dom” o wypełnienie ankiety, w której próbujemy określić, o jakim domu marzy polska rodzina. Ankieta składa się z szeregu pytań i odpowiedzi do wyboru.
