Czym okno dachowe różni się od fasadowego?
Przede wszystkim tym, że składa się nie z dwóch, a z trzech zasadniczych elementów: ramy, oszklenia i specjalnego kołnierza uszczelniającego. Rama wykonana jest zazwyczaj z drewna sosnowego, klejonego warstwowo. Na etapie produkcji drewno pokrywane jest bezbarwnym lub białym lakierem. W sprzedaży są też wyroby z ramami wykonanymi z komorowych profili PVC, usztywnionych stalą. Profile barwione są w masie najczęściej na kolor biały lub kilka odcieni imitujących drewno. Na zewnątrz ramy okien zabezpieczone są osłoną z blachy aluminiowej, ewentualnie z blachy miedzianej lub cynkowo-tytanowej.
W oknach dachowych stosuje się szyby zespolone, w których zewnętrzna wykonana jest ze szkła hartowanego odpornego na uderzenia. W sprzedaży są też szyby antywłamaniowe, absorpcyjne, refleksyjne. Podczas zakupu należy zwrócić uwagę na współczynnik przenikania ciepła całego okna Uw. Im mniejsza jest jego wartość, tym lepiej.
Kołnierz uszczelniający wykonuje się z blachy aluminiowej i kompletuje ze specjalnym fartuchem do okien dachowych. Do łączenia okien w zestawy wykorzystuje się kołnierze typu combi, umożliwiające prawidłowe odprowadzenie wody opadowej.
Jaki sposób otwierania?
Elementem, którym okna połaciowe różnią się od siebie już na pierwszy rzut oka, jest sposób otwierania. W najpopularniejszych i najtańszych modelach obrotowych oś obrotu znajduje się w połowie wysokości skrzydła. Szybę zewnętrzną łatwo myje się po obróceniu skrzydła o 180º. W oknach uchylnych oś obrotu umieszczona jest w górnej krawędzi ramy. Jeśli w sąsiedztwie nie ma drugiego okna, trudniej umyć zewnętrzną szybę. Połączeniem tych typów są modele uchylno-obrotowe z dwiema osiami obrotowymi.
Pierwsza na górnej krawędzi umożliwia uchylanie skrzydła do 30º, natomiast oś w połowie ramy służy do obracania skrzydła o 180º. Innym typem okien są okna kolankowe, czyli tak naprawdę dwa okna: umieszczone w ściance kolankowej fasadowe i połaciowe w dachu. Modele balkonowe składają się z dwóch części: dolnej, która po otwarciu staje się balustradą i górnej, zmieniającej się w daszek. Montuje się je w dachach bez ścianki kolankowej, o kącie nachylenia 40–50º. Ostatnim typem są wyłazy dachowe. Otwierają się na bok, umożliwiając bezpieczne i wygodne wyjście na dach. Zazwyczaj umieszcza się je w pobliżu komina.
Z napędem lub bez
Okna dachowe można obsługiwać ręcznie lub mechanicznie. Otwieranie i zamykanie okien lub rolet wewnętrznych na dużej wysokości wymaga używania specjalnych drążków. Teleskopowe elementy o długości 100 cm rozsuwają się do długości 240 cm. Do większości okien wystarczą niewysuwane drążki 120- lub 180-centymetrowe.
Zdecydowanie bardziej komfortowe operowanie oknami połaciowymi i ich akcesoriami umożliwia zastosowanie automatyki, sterowanej za pomocą łączników ściennych lub pilota. Mankamentem okien dachowych jest to, że nie można ich otwierać w czasie deszczu. Aby niespodziewana ulewa nie wyrządziła szkód na poddaszu, warto wyposażyć okna w czujniki deszczu i siłowniki. Dzięki nim skrzydła będą się zamykać już przy pierwszych spadających kroplach.
Wielkość, ilość i rozmieszczenie
Okna dachowe dostępne są w różnych rozmiarach, najchętniej wybierane są te o szerokości pasującej do typowego rozstawu krokwi (78 x 118 cm i 78 x 140 cm). W takim przypadku nie trzeba robić wymianu, czyli poprzecznej belki, stanowiącej oparcie dla wyciętych krokwi, którą wstawia się pomiędzy pozostałe krokwie, aby przenosiła obciążenia na krawędziach otworu na elementy konstrukcyjne.
Jeżeli chodzi o wysokość okna – powinno być ono tym dłuższe, im mniejszy jest kąt nachylenia dachu. Ponadto prawidłowa wysokość to taka, która pozwala mieć kontakt ze światem zewnętrznym zarówno w postawie stojącej, jak i i siedzącej.
Szacuje się, że odpowiednie doświetlenie pomieszczenia światłem dziennym zapewnią okna, w których powierzchnia szyb równa się 10% powierzchni podłogi w danym wnętrzu.
Aby uzyskać najbardziej równomierne oświetlenie, lepiej zastosować 2, 3 okna w różnych miejscach, niż jedno duże, o takiej samej powierzchni.
Okna połaciowe można montować pojedynczo, w parach i sekwencjach – rzędami, jedno nad drugim, albo obok siebie. Duże zestawy mają jednak wpływ na wygląd domu i nie zawsze muszą pasować do bryły. Ponadto trzeba pamiętać, że nadmiar okien dachowych może skutkować przegrzewaniem się pomieszczeń na poddaszu latem, a zimą – ich wychładzaniem. Dlatego warto założyć w nich rolety zewnętrzne.
Jak montować okna dachowe?
Montaż okna dachowego wymaga dużej fachowości. Ewentualne błędy mogą skutkować przeciekami, a w konsekwencji zawilgoceniem wnętrza domu.
Poradnik
Prace przeprowadza się przeważnie podczas układania pokrycia dachowego lub jego remontu, ale okno dachowe można też wstawić w dowolnym momencie, co wiąże się z koniecznością wykonania w dachu odpowiedniego otworu.
W typowym przypadku – montażu okna o standardowych wymiarach podczas układania pokrycia dachowego – prace zaczyna się od zamocowania do konstrukcji dachowej dolnej i górnej łaty montażowej, na których będzie montowane okno. Po przykręceniu do ościeżnicy kątowników umieszcza się ją w przygotowanym otworze, a nad oknem montuje się rynienkę odwadniającą.
Po upewnieniu się, że okno jest osadzone równo, można przystąpić do wypełnienia przestrzeni między ościeżnicą a łatami montażowymi materiałem termoizolacyjnym, a następnie wypełnienia pozostałej przestrzeni wokół okna, między ościeżnicą a krokwiami, materiałem ociepleniowym. Ucieczce ciepła będzie też zapobiegało ocieplenie ułożone pomiędzy łatami a ościeżnicą. Kolejny krok to montaż kołnierza paroprzepuszczalnego, który zapewnia szczelne połączenie okna z warstwą wstępnego krycia, a także chroni materiał termoizolacyjny przed zawilgoceniem.
W ostatnim etapie mocuje się kołnierz uszczelniający z elastycznym fartuchem i układa pokrycie dachowe wokół okna. Po zakończeniu prac należy sprawdzić poprawność funkcjonowania okna.
Ile kosztują okna dachowe?
Ceny takich produktów zależą m.in. od rozmiaru, termoizolacyjności, producenta, sposobu otwierania. Szacunkowo za okno dachowe o wymiarach 78 x 140 cm zapłacimy od 500 do ponad 5000 zł.