Dzięki darmowej energii zgromadzonej w otaczającym nas powietrzu można ogrzewać dom i przygotowywać c.w.u. Potrzebna jest tylko pompa ciepła i odpowiedni system rozprowadzania ciepła w budynku. Warto zapoznać się ze specyfiką tego typu urządzeń, które wybierane są przez coraz większą liczbę właścicieli domów jednorodzinnych.
Rosnące ceny energii to jeden najważniejszych tematów, którym od pewnego czasu żyją właściciele domów jednorodzinnych i inwestorzy planujący budowę własnych czterech ścian. Wiele osób poszukuje informacji na temat efektywnych systemów ogrzewania, a na rynku urządzeń grzewczych zachodzą istotne zmiany.
Odejście od węgla jest nieuniknione, dlatego maleje sprzedaż kotłów na paliwa stałe. Podobna tendencja jest widoczna w przypadku modeli gazowych. Wciąż kupowane są najczęściej, ale i to się może niedługo zmienić, bo gaz drożeje, a Komisja Europejska pracuje nad prawem, zgodnie z którym już za kilka lat nie będzie można montować w nowych domach urządzeń wykorzystujących to paliwo.
Nie dziwi więc rosnące zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii. Szczególnie wart uwagi jest dynamiczny wzrost sprzedaży pomp ciepła - urządzeń stosunkowo przyjaznych środowisku (skąd to zastrzeżenie - wyjaśnimy poniżej), a także łatwych i niedrogich w eksploatacji.
Według danych PORT PC, organizacji zrzeszającej producentów i dystrybutorów pomp ciepła, sprzedaż tych urządzeń w ubiegłym roku wzrosła o 120% w stosunku do roku poprzedniego. Już co trzecie sprzedane w minionym roku w naszym kraju urządzenie grzewcze to pompa ciepła. Zdecydowanie najczęściej wybierane są modele powietrzne. Dla porównania: w 2022 r. sprzedano ponad 322 tys. kotłów gazowych, 110 tys. kotłów na paliwa stałe, 31,5 tys. kotłów elektrycznych i aż blisko 250 tys. pomp ciepła!
Te zmiany robią wrażenie, ale trzeba pamiętać, że startujemy z bardzo niskiego pułapu. Pompy ciepła zaczęły być stosowane w naszym kraju dość niedawno - szacuje się, że stanowią obecnie nieco ponad 2% użytkowanych urządzeń grzewczych, a np. w Norwegii ma je aż 2/3 gospodarstw domowych. Można więc spodziewać się dalszych dynamicznych wzrostów sprzedaży tych urządzeń.
Jak działa powietrzna pompa ciepła - o tym piszemy poniżej.
Zasada działania powietrznej pompy ciepła
Choć zestawialiśmy tu pompy ciepła z kotłami, to trzeba pamiętać o istotnej różnicy pomiędzy tymi typami urządzeń. Oba mają to samo zadanie, czyli zasilanie instalacji centralnego ogrzewania i przygotowywanie ciepłej wody użytkowej (c.w.u.), ale pompa nie wytwarza ciepła tak jak kocioł, tylko pobiera energię zmagazynowaną w otoczeniu (źródło dolne) i przekazuje ją do domowego systemu grzewczego (źródło górne).
Źródłem dolnym może być grunt, woda gruntowa bądź powierzchniowa albo powietrze. W tym ostatnim przypadku, na którym skupiamy się w tym artykule, ciepło przekazywane jest przez znajdujący się w pompie wymiennik ciepła (parownik), który wypełniony jest oziębionym gazem (czynnikiem roboczym).
Czynnik roboczy pod wpływem ciepła z otoczenia ogrzewa się i przechodzi w postać gazową. Następnie sprężarka spręża gaz - jego objętość maleje, za to temperatura rośnie. W skraplaczu gaz oddaje ciepło, które trafia do układu odbiorczego (źródła górnego), a ochłodzony przepływa przez zawór rozprężny, wraca do parownika i cały cykl rozpoczyna się od nowa.
Choć na pierwszy rzut oka taki proces może wydawać się skomplikowany, to bazuje na prostym zjawisku fizycznym związanym ze sprężaniem i rozprężaniem gazów. W podobny sposób pracuje domowy sprzęt, taki jak lodówki i klimatyzatory, z tym że te urządzenia wykorzystują chłodzącą, a nie grzejącą część obiegu.
Inna różnica, w porównaniu z kotłami, jest taka, że pompa ciepła nie wymaga budowy komina, przyłącza gazowego ani magazynu na opał. Jest praktycznie bezobsługowa - nie trzeba pamiętać choćby o uzupełnianiu węgla czy drewna, jak ma to miejsce w przypadku popularnych kotłów na paliwa stałe. Wystarczy tylko wybrać, jaka ma być temperatura w domu.
Do jej pracy potrzebne jest zasilanie energią elektryczną. W najbardziej polecanym wariancie, gdy w domu zainstalowane są panele fotowoltaiczne, pompa wykorzystuje czystą i darmową energię słoneczną.
Niestety, w polskich warunkach klimatycznych zapotrzebowanie na ciepło jest największe wtedy, gdy słońce operuje słabo lub nie świeci w ogóle. I wtedy konieczna jest energia elektryczna z sieci, a w naszym kraju - jak wiadomo - wciąż wytwarzana jest ona przede wszystkim z węgla (paliwo to odpowiada za ok. 70% produkcji prądu). Nie można więc powiedzieć, że wykorzystywanie pomp ciepła jest całkowicie bezemisyjne, ale i tak to jedno z najbardziej ekologicznych urządzeń grzewczych.
Dowiedz się więcej o powietrznych pompach ciepła ➡️ Powietrzna pompa ciepła - pytania i odpowiedzi
Redakcja BD
fot. otwierająca: Vaillant
Skomentuj
