Instalacje grzewcze wymagają zastosowania naczyń wzbiorczych, które pomagają radzić sobie ze zwiększoną objętością wody podczas jej ogrzewania, zapobiegając tym samym nadmiernemu wzrostowi ciśnienia, który może uszkodzić system. Istnieją dwa główne typy naczyń wzbiorczych: otwarte i przeponowe. Naczynia otwarte, montowane zwykle w najwyższym punkcie obiegu grzewczego, są używane w instalacjach zasilanych z kotłów na paliwo stałe i służą do kontrolowania ciśnienia poprzez odprowadzenie pary wodnej do kanalizacji. Naczynia przeponowe, stosowane w systemach z kotłami gazowymi lub olejowymi, tworzą zamknięte obiegi, gdzie przepona dzieli naczynie na komory wodną i powietrzną, co umożliwia kontrolę wzrostu ciśnienia w systemie. Wielkość naczynia wzbiorczego dobiera się na podstawie objętości wodnej systemu oraz ciśnienia statycznego, z zaleceniem, aby wynosiła ona około 4% całkowitej objętości wody w instalacji. W przypadku kotłów nieposiadających wbudowanych naczyń, konieczne jest zainstalowanie grupy bezpieczeństwa, składającej się z naczynia przeponowego, zaworu bezpieczeństwa i manometru.
Typy naczyń wzbiorczych
W instalacjach c.o. stosowane są dwa typy naczyń wzbiorczych - otwarte i przeponowe. Naczynia otwarte montowane są w instalacjach zasilanych z kotła na paliwo stałe, co zabezpiecza przed niekontrolowanym wzrostem ciśnienia w przypadku przegrzania - zagotowania się wody. Montowane są zawsze w najwyższym punkcie obiegu grzewczego i połączone bezpośrednio z kotłem tzw. rurą wznośną. Para wodna odprowadzana jest wtedy rurą przelewową do kanalizacji.
Naczynia przeponowe można montować jedynie przy zasilaniu instalacji z kotła gazowego lub olejowego, gdzie wewnętrzna automatyka nie dopuści do przegrzania wody. Instalacje wyposażone w takie naczynie nazywamy instalacjami zamkniętymi (ciśnieniowymi).
Z czego składa się naczynie ciśnieniowe?
Naczynie ciśnieniowe składa się z dwóch komór - wodnej i powietrznej, przedzielonych elastyczną przeponą. Przy wzroście objętości wody, podczas jej podgrzewania, następuje sprężenie powietrza, a ciśnienie wody w instalacji nieco wzrasta. Dobór wielkości naczynia wzbiorczego zależy przede wszystkim od pojemności wodnej instalacji. Przyjmuje się, że jego objętość powinna wynosić ok. 4% objętości wody znajdującej się w grzejnikach, rurach i kotle.
W przypadku naczyń ciśnieniowych trzeba też brać pod uwagę ciśnienie statyczne instalacji - czyli wysokość między najniższym, a najwyższym jej punktem. Niektóre kotły mają fabrycznie wbudowane naczynia przeponowe i wystarczy jedynie sprawdzić, czy ich pojemność będzie wystarczająca dla konkretnej instalacji. Jeśli kocioł nie jest w nie wyposażony, trzeba zamontować tzw. grupę bezpieczeństwa składającą się z naczynia przeponowego, zaworu bezpieczeństwa i manometru.
Redakcja BD
fot. otwierająca: Ferro
4
