Dzięki postępowi technicznemu mamy w swoich domach znacznie więcej różnorodnego sprzętu i urządzeń, w części nieznanych jeszcze dwadzieścia, czy trzydzieści lat temu. I wszystkie one wymagają zasilania elektrycznego. Czyli albo stałego podłączenia do sieci, albo naładowania akumulatorów, często w nie wbudowanych. Trzeba też pamiętać, że z czasem będą pojawiały się nowe, których dzisiaj jeszcze nie znamy. Będą tak samo skomplikowane i jeszcze bardziej wrażliwe na różne zakłócenia zasilania, niż te dzisiejsze.
Skutki przerw w dostawach energii elektrycznej dla domowych systemów i urządzeń
Coraz więcej domowych systemów i urządzeń, źle reaguje na przerwy w dostawach energii elektrycznej. Elektronika wielu, szczególnie starszych sprzętów, użytkowanych w domowych gospodarstwach, nie ma układów podtrzymania pamięci i po nawet chwilowym zaniku napięcia, wymaga na nowo ustawiania na przykład zegarów. Inne muszą zostać zresetowane, bo same nie wracają do stanu gotowości do pracy.
Owszem, część bardzo wrażliwych systemów może być wyposażone w zasilacze awaryjne UPS, które na krótko zastępują zasilanie sieciowe. Ale to są okresy liczone w dziesiątkach minut, a nie w godzinach. Natomiast awarie sieci elektrycznej po wichurach czy mokrych opadach śniegu, potrafią trwać przez kilka dni, a nawet dłużej. I co wtedy zrobić z chłodziarkami, zamrażarkami, albo na przykład z pompą wody obiegowej w instalacji grzewczej? Brak jej zasilania uniemożliwia przekazywanie ciepła do pomieszczeń, a nawet grozi poważną i rozległą awarią instalacji c.o.
Nie inaczej będzie z systemami monitoringu i ochrony. Przez kilka godzin mogą je zasilać własne, rezerwowe akumulatory, ale co potem? Bez elektrycznego zasilania, żadnej ochrony nie będzie, nasz dom okaże się bezbronny. Nie będą też działały aplikacje systemu Smart Home, które coraz częściej wykorzystujemy w swoich domach. No i przede wszystkim tracimy łączność oraz dostęp do Internetu. Awarie sieci często wyłączają nasze domowe routery, a niewielu użytkowników instaluje ich dodatkowe źródła zasilania, zadowalając się zasilaczami sieciowymi.
Warto również zwrócić uwagę na mniej oczywiste skutki braku zasilania. Wiele domów wyposażonych jest w elektryczne rolety zewnętrzne, które bez prądu nie mogą być podniesione. W efekcie, nawet w ciągu dnia mieszkańcy mogą zostać pozbawieni dostępu do światła słonecznego, zmuszeni do przebywania w ciemności. Podobnie jest z kotłami gazowymi - choć wykorzystują gaz jako paliwo, bez energii elektrycznej nie są w stanie funkcjonować. Co więcej, taki kocioł może pobierać moc nawet 100 W, co stanowi już istotne obciążenie dla systemów magazynowania energii w przypadku korzystania z zasilania awaryjnego.
A przecież zaniki napięcia w sieciach lokalnych, wcale nie zdarzają się tak rzadko. Najczęściej powodowane są zjawiskami pogodowymi o ekstremalnym charakterze, oraz - rzadziej - błędami w eksploatacji. I niestety, według prognoz klimatologów, występowanie tych pierwszych będzie się jedynie pogłębiać. Nie mamy więc co liczyć na łaskawość natury, musimy sami zabezpieczyć się przed skutkami takich zdarzeń związanych z przerwami w dostawie prądu. W dodatku im wcześniej to zrobimy, najlepiej już na etapie projektowania domu, tym będzie to pewniejsze oraz tańsze. Bo później nie trzeba będzie niczego przebudowywać.
Jak przygotować instalację elektryczną na przerwy w dostawie prądu?
Nie wolno nam zapominać, że współczesny dom w praktyce nie może istnieć bez energii elektrycznej. Spora część inwestorów o tym wie i teoretycznie zakłada ewentualność zasilania domowej instalacji elektrycznej ze źródła innego niż lokalna sieć elektryczna. A przynajmniej niektórych jej obwodów. Czyli zasilania awaryjnego, zwanego też zasilaniem rezerwowym.
Dlaczego tylko niektórych obwodów? Dla oszczędności! Chodzi o to, aby kupić tani agregat prądotwórczy o niewielkiej mocy. Wystarczającej jednak do zasilania urządzeń niezbędnych w życiu codziennym. Zasilanie całej instalacji byłoby zbyt drogie. Dlatego w domowej instalacji elektrycznej należy zgrupować te "wrażliwe", niezbędne obwody elektryczne, aby w razie potrzeby oddzielić je od pozostałej części instalacji i zasilać oddzielnie. Elektrycy wiedzą, jak to zrobić.
Jednak decyzję o kupnie agregatu prądotwórczego bardzo często odkładana jest na później. Najczęściej ze względów finansowych. I niestety, na etapie wykonawstwa instalacji elektrycznej zapomina się o konieczności wydzielenia takich obwodów. A później okazuje się, że instalacja nie jest przystosowana do takiego zasilania. Tak więc "wpięcia" agregatu prądotwórczego dokonuje się najczęściej "na dziko", czyli do gniazdka ogólnego przeznaczenia, w sposób wysoce niebezpieczny dla użytkowników. Ponadto zagrażający nawet ludziom pracującym przy naprawie uszkodzonej linii energetycznej. Co absolutnie nie powinno mieć miejsca.
Dzisiejszy inwestor takiej decyzji o wydzieleniu obwodów wrażliwych, w żadnym przypadku nie powinien odkładać na później! Możliwość montowania mikroinstalacji fotowoltaicznych, połączonych z magazynem energii, a sterowanych i zarządzanych automatycznie przez nowoczesny falownik hybrydowy, doskonale pomaga rozwiązać większość problemów z zasilaniem awaryjnym. Chociaż ograniczenia dotyczące wielkości pobieranej mocy (obciążenia) zawsze będą istniały.
Przeczytaj
Może cię zainteresować
Dowiedz się więcej
Korzyści wynikające z montażu falownika hybrydowego
Muszę w tym miejscu zasygnalizować sposób działania falownika hybrydowego, aby przybliżyć sens inwestowania w takie urządzenie. Otóż, jeżeli sieć energetyczna pracuje normalnie, to falownik hybrydowy działa wówczas wraz z panelami fotowoltaicznymi w systemie on-grid. Co oznacza, że gdy ilość energii pozyskiwanej z paneli jest niewystarczająca, to brakująca część jest pobierana z sieci. Jeżeli natomiast mamy nadmiar własnego prądu i nie przekierowujemy go do doładowania akumulatorów, to nadwyżkę przekazujemy do sieci.
Natomiast w razie zaniku napięcia zasilającego w sieci, falownik automatycznie przełącza się na tryb off-grid. Co oznacza, że domowe urządzenia są zasilane energią na bieżąco pozyskiwaną przez panele lub zgromadzoną w magazynie (akumulatorach). Czyli działa on jak duży zasilacz awaryjny UPS dla całej instalacji elektrycznej. Co daje nam czas, aby wyłączyć obwody mniej niezbędne, a pozostawić tylko te najpotrzebniejsze, aby energii zgromadzonej w magazynie wystarczyło na dłużej. A przy odpowiedniej konfiguracji sprzętu nawet nie musimy tego robić sami. Falownik może bowiem umożliwiać przyłączenie zasilanych priorytetowo obwodów.
To odróżnia nowoczesny falownik hybrydowy od zwykłych falowników (inwerterów) solarnych on-grid. Te bowiem w razie zaniku napięcia w sieci po prostu się wyłączają. W razie jej awarii zostajemy więc i tak pozbawieni prądu. Fakt, że mamy panele, które przecież fizycznie mogłyby w tym czasie dawać prąd pozostaje niewykorzystany.
Są też inne ważne właściwości. Falownik hybrydowy ma kilka wejść, do których, oprócz zasilania z sieci i z paneli fotowoltaicznych, możemy przyłączyć inne źródła zasilania, między innymi agregat prądotwórczy. I wtedy agregat może wspomagać działanie naszej instalacji elektrycznej przez dowolnie długi czas. Oraz, gdy panele nie dają prądu (noc) lub dają go zbyt mało (zła pogoda). Chociaż nie należy zapominać, ze koszty energii elektrycznej pozyskanej z agregatu prądotwórczego są znacznie wyższe, niż koszty energii elektrycznej z sieci. Dlatego używamy go jedynie w razie konieczności.
Fot. otwierająca: AdobeStock
Skomentuj
