Jakie są rodzaje oznaczeń kabli elektrycznych i przewodów?

Oznaczenie kabli i przewodów elektrycznych ułatwia ich klasyfikację, ale także identyfikowanie przez instalatorów. Dzięki temu można precyzyjnie dobrać określony kabel lub przewód do wymagań danego urządzenia lub instalacji. Oznaczenia zostały wprowadzone zgodnie z normami PN-EN 60445:2010P i PN-EN 60446:2010P.

Oznaczenia dotyczące budowy przewodów elektrycznych

Oznaczenie przewodu najczęściej charakteryzuje wiele jego parametrów. Dzięki temu doświadczony instalator od razu wie, z jakim przewodem ma do czynienia, i gdzie może go zastosować. Do oznaczeń stosuje się małe i duże litery alfabetu.

Najpierw podawane jest oznaczenie konstrukcji żyły:

• D - drut;
• L - linka;
• L…g - linka giętka.

Jeśli przewód został wykonany z innego materiału niż miedź, przed oznaczeniem konstrukcji żyły może pojawić się informacja:

• A - aluminium;
• F - stal.

Przed powyższym oznaczeniem może się jeszcze pojawić oznaczenie powłoki przewodu - Y (powłoka polwinitowa).

Kolejna litera po konstrukcji żyły oznacza materiał, z jakiego została wykonana izolacja:

• Y - polwinit;
• G - guma;
• X - polietylen.

Kolejna literka odnosi się do budowy przewodu:

• a - powłoka z przędzy bawełnianej;
• b - izolacja wytrzymuje wysoką temperaturę;
• c - materiał niepalny;
• d - zwiększona grubość izolacji;
• p - przewód płaski;
• u - przewód uzbrojony;
• n - przewód wyposażony w linkę nośną.

Oznaczenie literowe pomaga także określić przeznaczenie danego przewodu:

• ak - przewód akumulatorowy;
• t - wtynkowy;
• w - przewód wysokiego napięcia;
• jo - przewód jezdny okrągły;
• jp - przewód jezdny profilowy.

To najważniejsze cechy, jakie określają oznaczenia literowe. A jak to wygląda w praktyce?

Oznaczenia kabli i przewodów - przykłady

DY - to przewód miedziany, złożony z jednego drutu, mający izolację z polwinitu. Gdyby pojawiło się tu oznaczenie Yc zamiast Y, oznaczałoby to izolację odporną na ciepło. Tego rodzaju przewody sprawdzają się w suchych pomieszczeniach. Można układać przewody DY w rurach zarówno na tynku, jak i pod tynkiem. Za ich pomocą podłączymy urządzenia oświetleniowe, sterownicze itp.

LgY - przewód miedziany wielodrutowy, giętki, mający izolację z polwinitu zwykłego. Można go stosować w rurach instalacyjnych, w zamkniętych układach oraz do wykonania połączeń w urządzeniach elektroenergetycznych.

YDY - przewód miedziany jednodrutowy, mający izolację z polwinitu zwykłego oraz powłokę z tego samego materiału. Taki przewód sprawdzi się zarówno w pomieszczeniach suchych, jak i wilgotnych. Można go układać na tynku i pod tynkiem.

YDYp (ŻO) - miedziany przewód jednodrutowy, który ma powłokę i izolację z poliwinitu zwykłego. To przewód płaski, który dodatkowo został wyposażony w żyłę ochronną (ŻO) w kolorze żółto-zielonym. Taki przewód można bez problemu stosować zarówno w pomieszczeniu suchym, jak i mokrym, układa się go pod tynkiem i na tynku.

YDYt - miedziany przewód jednodrutowy, który ma powłokę i izolację z poliwinitu, wtynkowy. Przewód do stosowania wewnątrz pomieszczeń suchych i mokrych, na tynku i pod tynkiem. Do mocowania tego przewodu można używać gwoździ.

OMY i OMYp - miedziany przewód oponowy, mieszkaniowy w izolacji i oponie polwinitowej. Pierwszy z nich to wersja okrągła, drugi - płaska. Takie przewody można układać w domach i biurach, także w pomieszczeniach wilgotnych. Za jego pomocą można podłączać urządzenia AGD (np. pralka, chłodziarka itp.). Stosuje się go wszędzie tam, gdzie nie ma niebezpieczeństwa zetknięcia się z gorącymi elementami. Nie można go stosować na zewnątrz.

OWY - znowu przewód oponowy, ale tym razem warsztatowy, miedziany, mający oponę i izolację z poliwinitu, okrągły. Za jego pomocą można zasilać przenośne urządzenia, również grzejne. Należy jednak uważać, aby przewód nie stykał się z gorącymi elementami.

YKY i YAKY - obydwie wersje to kable elektroenergetyczne. Pierwszy z nich jest kablem miedzianym o powłoce i izolacji polwinitowej. Drugi różni się tym, że jest kablem aluminiowym. Tego rodzaju kable układa się bezpośrednio w ziemi, np. podpinając dom do sieci elektroenergetycznej.

AsXSn - samonośny przewód elektroenergetyczny. Żyły zostały wykonane z aluminium, natomiast instalacja jest z polietylenu usieciowanego. Warto zwrócić uwagę na literkę „n”, która oznacza, że ten przewód jest odporny na działanie ognia. Tego rodzaju przewody wykorzystuje się do zasilania różnych urządzeń elektrycznych drogą napowietrzną.

Oznaczenie napięcia znamionowego

Oprócz wyżej wymienionych symboli, na przewodach stosuje się także oznaczenie napięcia znamionowego. Informuje ono o tym, jaki maksymalny poziom napięcia dany przewód jest w stanie wytrzymać. Podawana jest tam wartość skutecznego napięcia między żyłą przewodu a jego żyłą ochronną (U0) i wartość skutecznego napięcia między dwoma żyłami fazowymi przewodu (U).

Przyjmuje to następujący schemat: U0/U (np. 100/100 V). W rezultacie symbolom wymienionym wyżej i dotyczących budowy przewodu towarzyszą także oznaczenia na temat napięcia znamionowego.

Oznaczenie przewodów wg norm zharmonizowanych

Obecnie stosowane są również nowe oznaczenia przewodów według norm zharmonizowanych, co wynika z dyrektywy LVD 73/23 EEC Unii Europejskiej. Obejmuje ona przewody i kable o napięciu znamionowym od 50 V do 1000 V (prąd przemienny) i od 75 V do 1500 V (prąd stały).

Unijne odpowiedniki polskich oznaczeń najbardziej popularnych przewodów

Źródło i zdjęcia: Onninen