Dodatki we wnętrzu możemy zmieniać co sezon, podłoga zostaje na lata. Do dyspozycji mamy jednak różnorodne wykończenia. W salonie najczęściej układamy deski albo klepki, ale dobrze sprawdzą się też płytki, a nawet beton.
W reprezentacyjnych, intensywnie użytkowanych pomieszczeniach, wybór posadzki musi być dobrze przemyślany. Najlepiej, aby przez długie lata zachowywała ona estetyczny wygląd i łatwo było ją sprzątać. Oferowane na rynku materiały wykazują rozmaite właściwości.
Drewno wycisza i ociepla wnętrza, poza tym wygląda naturalnie. Nieźle zastępują go panele - łatwe w montażu i stosunkowo tanie. Płytki ceramiczne lub kamienne to słuszny wybór, gdy planujemy ogrzewanie podłogowe, bo dobrze przewodzą ciepło i wykazują odporność na zmiany temperatury. Na salony wkracza również beton polerowany - nowoczesny, efektowny i wytrzymały.
Jest to tradycyjna posadzka, po której z przyjemnością chodzi się boso. Jej trwałość i walory wizualne zależą głównie od rodzaju drewna, z którego wykonano klepki oraz od sposobu ich ułożenia.
Wyroby oznaczane są klasami - od I do V. Pierwsza to materiał najwyższej jakości, pozbawiony sęków, różnic w odcieniu, a także z prostoliniowym usłojeniem. Możemy nabyć deszczułki z krajowego drewna drzew iglastych (sosna, jodła, świerk, modrzew), liściastych (do najtwardszych należy dębowe, jesionowe i bukowe), jak również egzotycznego (palisander, tek, merbau, wenge, iroko, kempas, jatoba).
Pamiętajmy, że do pomieszczeń intensywnie użytkowanych, jak salon czy przedpokój, polecane są jedynie bardzo trwałe produkty - z drewna dębowego, jesionowego czy egzotycznego. Klepki na ogół mierzą 4-8 cm szerokości i 25-50 cm długości.
Tzw. parkiet tradycyjny ma pióra i wpusty przeznaczone do łączenia elementów. Pozwala to na łatwe układanie różnych wzorów, np. jodełki. Gruba warstwa użytkowa umożliwia wielokrotne cyklinowanie powierzchni. Wersja lamelowa (lamparkiet) to węższe i cieńsze klepki bez piór i wpustów, układane na styk. Są tańsze, ale mniej odporne na uszkodzenia.
W nowocześnie urządzonych wnętrzach możemy spotkać parkiet przemysłowy - gotowe moduły, sklejone taśmą samoprzylepną, którą zrywa się po wykonaniu posadzki. Jest niedrogi i bardzo wytrzymały dzięki sztorcowemu ustawieniu elementów. Mozaika parkietowa to z kolei cienkie małe deszczułki, ułożone np. w jodełkę, cegiełkę, szachownicę lub w skomplikowane wzory, i naklejone na płytę bądź specjalną siatkę. W ten sposób powstają tafle, którymi szybko wykańcza się podłogę.
Przed przystąpieniem do prac, klepki powinny być przez minimum pięć dni sezonowane w danym pomieszczeniu. Przy zakupie warto sprawdzić ich wilgotność - ma wynosić 7-11%. Zbyt suche będą się paczyć i odklejać, a w przypadku zbyt wilgotnych w posadzce pojawią się szpary.
Odpowiednim podłożem parkietu jest suchy jastrych betonowy (o wilgotności poniżej 2%), anhydrytowy (wilgotność do 0,5%), płyty OSB, mfp lub gipsowo-włóknowe. W większości przypadków klepki można też przyklejać do drewnianych deszczułek (nowa posadzka na starej), jeśli te tworzą stabilną i w miarę równą powierzchnię.
Elementy mocuje się do podłoża klejem do parkietów. Należy nanosić go na podłoże pacą zębatą albo wałkiem na długim trzonku, jednorazowo pokrywając taki fragment powierzchni, by nie zdążył stwardnieć przed położeniem parkietu. Po wykonaniu całej posadzki, trzeba ją wycyklinować, uzupełnić szpachlą ewentualne drobne ubytki (i przeszlifować), a także polakierować bądź zaolejować.
Cena klepek to 50-200 zł/m2, w zależności od gatunku i klasy drewna oraz wielkości elementów (im większe i grubsze, tym drożej). Koszt kleju do parkietu wynosi ok. 15 zł/m2, a lakieru 5 zł/m2. Za montaż (klejenie, cyklinowanie, lakierowanie) zapłacimy 50-100 zł/m2.
Zwolennicy drewna często wybierają również deski warstwowe, które wyglądają jak te tradycyjne i są przyjemne w dotyku, ale powstają z kilku warstw naturalnego surowca. Dzięki takiej budowie w znacznie mniejszym stopniu reagują na zmiany wilgotności i temperatury, niż posadzki lite. Podczas chodzenia nie skrzypią. Poza tym nie dźwięczą jak tańsze panele laminowane.
Niestety, kosztują więcej od tych ostatnich, a nie zapominajmy, że jedynie górna warstwa, o grubości 2-4 mm, wykonana jest z twardego, dobrego jakościowo drewna (najczęściej dębowego lub jesionowego, ewentualnie egzotycznego). Można je odnawiać poprzez cyklinowanie i malowanie (jak parkiet). Dodatkowo, nie wymagają przyklejania, lakierowania ani olejowania - kupujemy wykończony produkt. Ich szerokość wynosi od około 10 do trzydziestu kilku cm, zaś długość od kilkudziesięciu cm do 4 m.
Panele drewniane (tak, jak pozostałe rodzaje paneli) można łatwo zamontować bez pomocy fachowca i od razu użytkować. Pamiętajmy, że rozpakowane z folii powinny leżakować co najmniej 2 dni w pomieszczeniu docelowym. Zapewnia to wyrównanie ich wilgotności i temperatury z warunkami panującymi we wnętrzu (nie wiadomo, gdzie były magazynowane).
Deski zwykle łączy się ze sobą bezklejowo - na pióro i wpust lub na zatrzask (tzw. clicksystem), co zapobiega ich przesuwaniu się. Po demontażu można je ponownie wykorzystać. Łatwa jest też wymiana uszkodzonego elementu. Producenci coraz rzadziej oferują wyroby przeznaczone do łączenia na klej. Dokładny sposób montażu powinien być zamieszczony w instrukcji.
Praktycznie wszystkie panele montuje się jako tzw. posadzkę pływającą, czyli nie przyklejaną do podłoża. Między deskami i ścianą pozostawia się szczelinę dylatacyjną (o szerokości do 10 mm), maskowaną listwą przypodłogową. Panele układane są na piance poliuretanowej, matach korkowych lub miękkich płytach pilśniowych - taki podkład izoluje posadzkę cieplnie i akustycznie.
Z uwagi na łatwy montaż i niewielką grubość, deski są często wykorzystywane podczas remontów do układania na starych posadzkach z płytek, parkietu czy desek (jeśli tworzą stabilną powierzchnię).
Za metr kwadratowy paneli drewnianych trzeba zapłacić przynajmniej 120 zł. Cena pianki/maty podkładowej wynosi 2-6 zł/m2. Montaż to ok. 30 zł/m2.
Jakiś czas temu wyroby takie uchodziły za atrapę drewna. Obecnie cechują się dużą estetyką i bogatym wzornictwem. Nieźle naśladują posadzki z naturalnych materiałów - np. parkiet z drewna egzotycznego czy kamień. Są dość odporne na uszkodzenia, ale zwracajmy uwagę na ich klasę użyteczności (przeznaczenia) i ścieralności.
Do przeciętnie eksploatowanego salonu wybierajmy produkty klasy przynajmniej 22 AC2. Do korytarzy jeszcze trwalsze - od 23 AC3 do 33 AC5. W sypialni wystarczy klasa 21 AC1. Panele składają się z kilku warstw. Rdzeń przeważnie wykonany jest z twardej drewnopochodnej płyty HDF.
Popularne wyroby laminowane są dość odporne na ścieranie, wgniecenia, działanie promieniowania UV, zaplamienie. Łatwo je utrzymać w czystości. Mają jednak mniejszą trwałość niż np. parkiet, a powierzchni nie można cyklinować. W przypadku pojawienia się defektów pozostaje wymiana poszczególnych elementów albo całej posadzki. Żeby wyeliminować problem dźwięczenia podłogi, panele należy umieścić na specjalnych matach wyciszających.
Produkty winylowe nie są zbyt powszechne, ale bardziej funkcjonalne od laminowanych - cieplejsze i przyjemniejsze dla stóp, odporniejsze na ścieranie, uderzenia (dzięki elastycznej powłoce z winylu) oraz wilgoć. Mają właściwości antypoślizgowe i antystatyczne. Można je poddawać renowacji poprzez nanoszenie specjalnych powłok (np. poliuretanowych). Znajdujący się od spodu paneli podkład korkowy zapewnia tłumienie odgłosu kroków, a także izolację termiczną.
W przypadku paneli korkowych, górna warstwa z winylu jest zastąpiona odpowiednio zabezpieczonym fornirem korkowym. Materiał ten przede wszystkim doskonale tłumi dźwięki, niestety jest mniej odporny od winylu.
Wymiary elementów i sposób ich montażu jest podobny, jak w przypadku desek warstwowych. Niezależnie od rodzaju podkładu (pianka, maty, płyty), zawsze powinien być on układany bez zakładów (na styk) i rozścielany sukcesywnie w miarę montowania kolejnych paneli. Płyty pilśniowe najlepiej układać w rzędach usytuowanych pod skosem względem paneli - aby uniknąć pokrywania się miejsc łączeń.
Bardzo istotne jest zachowanie szczeliny dylatacyjnej między posadzką i ścianą. Panele mogą się bowiem nieznacznie rozszerzać i kurczyć pod wpływem zmian wilgotności i temperatury. Odstęp tworzy się poprzez rozmieszczenie klinów dystansowych co ok. 1 m na całym obwodzie podłogi. Po zamontowaniu desek, kliny należy usunąć, a następnie zamocować do ściany (nie do podłogi) listwy wykończeniowe.
Aby linie styku między panelami nie rzucały się w oczy, układamy je prostopadle do ściany z oknem. Ostatnią deskę w rzędzie w razie potrzeby przycinamy, ale nie może być ona węższa niż 5 cm (wtedy odpowiednio skracamy pierwszy element w rzędzie). Pamiętajmy, że przy skomplikowanym kształcie pomieszczenia powstaje więcej odpadów z uwagi na konieczność docinania paneli. Musimy zatem kupić ich 5-10% więcej, niż wynika z obliczeń.
Najpopularniejsze i najtańsze są wyroby laminowane - od 25 zł/m2. Stawka za ich montaż wynosi ok. 15 zł/m2. Należy również doliczyć cenę podkładu - około 4 zł/m2.
Na podłodze w salonie coraz częściej pojawiają się płytki. W dużej mierze wynika to z planowania jednolitej posadzki na całej kondygnacji - kafelki na ogół wybiera się również do przedpokoju, kuchni i łazienki, bo są odporne na wilgoć i łatwo je wyczyścić. Mają bogate wzornictwo, więc można je dopasować do wystroju każdego wnętrza. W tych nowocześnie urządzonych znajdziemy przede wszystkim duże, jasne, gładkie płytki, układane na wąską fugę.
Taka posadzka wygląda rozjaśnia i powiększa przestrzeń. Z kolei kafelki imitujące drewno - podłużne (w kształcie desek) i wiernie odwzorowujące rysunek usłojenia czy sęki - ocieplają pomieszczenia. Najpowszechniejszy jest gres - materiał twardszy od terakoty, niewrażliwy na działanie kwasów, dostępny w niezliczonej ilości wzorów.
W pierwszej kolejności należy przemyśleć ich układ, aby uniknąć w widocznych miejscach, mocno przyciętych, wąskich elementów, które psują cały efekt. Najprościej układa się kafelki w równoległych rzędach bez przesunięcia, najtrudniej w karo.
Mocując je do betonowego podłoża trzeba pamiętać, aby było ono suche, odtłuszczone, odkurzone oraz zagruntowane w celu wzmocnienia powierzchni i wyrównania jej chłonności.
Układanie rozpoczyna się od miejsca jak najbardziej oddalonego od wejścia. Elementy przykleja się zaprawą elastyczną, rozprowadzaną pacą zębatą. Ważne, by masa znalazła się pod całą powierzchnią płytki, w przeciwnym razie pokrycie może popękać w trakcie użytkowania. Poziomnicą należy na bieżąco kontrolować poziom posadzki. Równe odstępy między kafelkami zapewniają krzyżyki dystansowe, dostępne w różnych rozmiarach. Pamiętajmy, że trzeba je usunąć przed całkowitym zaschnięciem kleju. Ważne jest też zachowanie odstępów dylatacyjnych przy ścianach.
Najczęściej stosowane są elastyczne cementowe zaprawy spoinujące - wodoodporne i dostępne w bardzo wielu kolorach. Aplikuje się ją po 24 godzinach od przyklejania płytek, za pomocą pacy gumowej. Posadzka nadaje się do użytkowania po 2-3 dniach od zafugowania.
Za metr kwadratowy płytek możemy zapłacić kilkadziesiąt lub kilkaset złotych. Najdroższe są wyroby rektyfikowane (dokładne wymiarowo, ze szlifowanymi krawędziami), wielkoformatowe, mozaika oraz gres polerowany. Koszt kleju to 4-10 zł/kg, zaś fugi 10-15 zł/ kg. Za robociznę w przypadku płytek średniej wielkości trzeba zapłacić 40-100 zł/m2, a niestandardowych 60-150 zł/m2.
W minimalistycznych, loftowych wnętrzach dobrze wyglądają posadzki z betonu poddanego szlifowaniu i polerowaniu, które kiedyś były "zarezerwowane" do obiektów użyteczności publicznej. Mają one różny stopień połysku (nawet lustrzany), barwę jednolitą bądź widoczny rysunek kruszywa lub pokruszonego szkła.
Mogą do złudzenia przypominać marmur albo granit. Są efektowne, łatwe do utrzymania w czystości i bardzo wytrzymałe - dzięki wysokiej odporności na ścieranie, środki chemiczne, promieniowanie UV.
Jest to zadanie dla profesjonalnej ekipy. Najpierw przeprowadzana jest obróbka mechaniczna betonu (nowego albo już eksploatowanego) przy użyciu specjalnej szlifierki, w celu starcia wierzchniej warstwy. Później stosuje się specjalne preparaty impregnujące (utwardzające beton) i wybłyszczające. Wypolerowana posadzka od razu nadaje się do użytku.
Mogą być bardzo różne, zależnie od oczekiwanego rezultatu i prac niezbędnych do wykonania. Za barwną posadzkę z oryginalnym efektem przestrzennym zapłacimy więcej. Wycena jest zawsze indywidualna, ale koszty oscylują zwykle w granicach 40-200 zł/m2.
Redaktor: Małgorzata Kolmus
fot. otwierająca: Arbiton
Skomentuj
