9-16 minut 
Styropian 
94 342 20 76 (79) 
Bohaterów Warszawy 32 75-211 Koszalin 
Termomodernizacja w świetle nowych przepisów
Od lat obserwujemy wzrost wymagań dotyczących izolacyjności przegród budynków. Początkowo normy przewidywały maksymalny współczynnik przenikania ciepła U dla ścian zewnętrznych na poziomie 0,23 W/(m²·K), by ostatecznie obniżyć go do 0,20 W/(m²·K).
Kierunek jest jasny: aby budynki zbliżały się do standardu zeroemisyjności, konieczne jest minimalizowanie strat ciepła.
Dodatkowo w marcu 2023 r. Parlament Europejski przegłosował dyrektywę zakładającą, że nowe budynki mają być zeroemisyjne od 2028 r., a w dalszej perspektywie (do 2050 r.) podobne wymogi obejmą również już istniejące obiekty.
Realizacja tych założeń bezpośrednio łączy się z kompleksową termomodernizacją – polegającą na poprawie izolacyjności każdej przegrody budynku: fundamentów, ścian, stropów czy dachu.
Co więcej, przygotowywany program ETS2 przewiduje dodatkowe opłaty emisyjne od paliw kopalnych już od 2027 r. oraz wprowadza ograniczenia dotyczące sprzedaży i wynajmu lokali o najgorszych klasach energetycznych (F i G).
Oznacza to, że właściciele będą zmuszeni podnosić standard cieplny swoich nieruchomości, jeśli zechcą uniknąć dodatkowych kosztów i utrudnień w obrocie nieruchomościami.
Styropian (EPS) jako lider na rynku ociepleń
Obecnie w Polsce ocieplanie styropianem (EPS) jest wybierane przez inwestorów w ponad 80% termomodernizacji. Popularność tego materiału wynika przede wszystkim z jego przystępnej ceny, łatwości montażu oraz dobrych właściwości izolacyjnych w odniesieniu do ponoszonych kosztów.
Na rynku spotkamy się z dwoma głównymi rodzajami styropianu fasadowego: białym o współczynniku przewodzenia ciepła (tzw. lambdzie) w przedziale 0,045–0,038 W/(m·K) oraz grafitowym, który może mieć lambdę nawet na poziomie 0,031 W/(m·K).
Różnica ta przekłada się na grubość izolacji - styropian grafitowy pozwala zmniejszyć warstwę ocieplenia o 20-30% przy zachowaniu podobnego efektu cieplnego.
W dobie dążenia do zeroemisyjności istotny jest również fakt, że polscy producenci mają duży potencjał wytwórczy. Krajowe zakłady co roku przetwarzają blisko ćwierć miliona ton surowca EPS, co pozwala odpowiadać na potrzeby rynku i planowaną skalę termomodernizacji (ponad 6,5 mln budynków do 2050 r., według rządowej Długoterminowej Strategii Renowacji Budynków).
Kompleksowa izolacja od fundamentów po dach
Pełen efekt termomodernizacji uzyskamy tylko wtedy, gdy zadbamy o ciągłą, szczelną warstwę izolacji wokół całego budynku. Przekłada się to bezpośrednio na obniżenie współczynnika przenikania ciepła U, a co za tym idzie - zmniejszenie kosztów ogrzewania czy chłodzenia.
Fundamenty są narażone na działanie wilgoci pochodzącej z opadów deszczu, z wysokiego poziomu wód gruntowych i z kapilarnego podciągania wody. Długotrwałe zawilgocenie może prowadzić do degradacji materiałów konstrukcyjnych, uszkodzeń tynków oraz rozwoju pleśni i grzybów.
Dlatego kluczowe jest, by wykonać zarówno poziomą, jak i pionową warstwę przeciwwilgociową, a następnie dobrać odpowiedni styropian fundamentowy - zwykle o obniżonej chłonności wody (maks. 4%), lambda w przedziale 0,031–0,036 W/(m·K) i wytrzymałości na ściskanie nie mniejszej niż 100 kPa.
Płyty przykleja się do izolowanego fundamentu klejami bitumicznymi na bazie wody lub klejami poliuretanowymi.
Nie używa się kołków, bo byłyby potencjalnym miejscem penetracji wilgoci. Dodatkowo można chronić izolację folią kubełkową, która odprowadza wodę i zapobiega uszkodzeniom mechanicznym.
Termoizolacja ścian zewnętrznych
Największe straty ciepła w budynku następują przez ściany, szczególnie jeśli ich powierzchnia w stosunku do pozostałych przegród jest największa. Dlatego standardem staje się warstwa izolacyjna o grubości około 20 cm.
W nowo powstających domach (a coraz częściej i w remontowanych), taka grubość docieplenia pozwala utrzymać współczynnik przenikania ciepła U na poziomie wymaganym przez współczesne normy, co przekłada się na mniejsze zużycie energii i wyższy komfort mieszkania.
Poradnik
Wybierając styropian, inwestorzy stają często przed dylematem: klasyczny biały czy grafitowy o niższej lambdzie? Grafitowy materiał bywa nieco droższy, ale zmniejsza wymaganą grubość płyt, co może być korzystne z punktu widzenia estetyki czy ograniczonej ilości miejsca na fasadzie.
Montaż płyt styropianowych metodą obwodowo-punktową oraz ewentualne kołkowanie (zgodnie z wytycznymi systemu ETICS) to kolejne kroki, które decydują o trwałości i skuteczności docieplenia.
Dach i strop
Ocieplenie dachu ma ogromne znaczenie, ponieważ ciepłe powietrze unosi się i przez niedocieplony strop potrafi uciekać z budynku w dużej ilości. W zależności od konstrukcji dachu stosuje się płyty styropianowe, wełnę mineralną bądź rozwiązania łączone. Kluczem jest stworzenie bariery termicznej ciągłej i pozbawionej mostków cieplnych.
Realne korzyści i perspektywy na przyszłość
Z punktu widzenia inwestora najważniejsze są korzyści finansowe i użytkowe. Kompleksowe ocieplenie znacząco obniża rachunki za ogrzewanie, poprawia komfort mieszkania dzięki ustabilizowaniu temperatury we wnętrzu oraz wpływa na zdrowie (mniejsza wilgotność, brak pleśni).
W dłuższej perspektywie dochodzi dodatkowy atut: zabezpieczenie się przed rosnącymi kosztami energii i skutkami regulacji unijnych. Budynek o niskim zapotrzebowaniu na energię będzie atrakcyjniejszy na rynku - zarówno w kontekście sprzedaży, jak i wynajmu.
Polscy producenci styropianu deklarują dużą zdolność do zaspokojenia potrzeb rynku, co pozwala patrzeć z optymizmem na realizację ambitnych założeń Długoterminowej Strategii Renowacji Budynków.
Dotychczasowe doświadczenia z programem „Czyste Powietrze” wskazują, że skala termomodernizacji będzie rosła, zwłaszcza gdy wejdą w życie kolejne przepisy wymagające poprawy energochłonności budynków.
Źródło i zdjęcia: Fabryka Styropianu ARBET
