Dom dla dwojga seniorów - idealny na jesień życia

Właściciele są bardzo przezorni. Funkcje użytkowe domu określi pod kątem nieuchronnie nadchodzącej starości. Dolną kondygnację urządzili w taki sposób, żeby im samym wygodnie się tu mieszkało zarówno obecnie, kiedy są jeszcze w pełni sił, jak i w przyszłości, kiedy być może zdrowia już zabraknie. Celowo nie wykończyli poddasza, bo zrobią to dopiero zgodnie z potrzebami ewentualnej opiekunki.

Dom dla dwojga seniorów - idealny na jesień życia

Działka z dala od przemysłu i hałasu

Przed budową Halina i Jurek byli współwłaścicielami nieruchomości, położonej na posesji o pow. 2000 m2. Nie chcieli w niej dłużej mieszkać, ponieważ budynek był stary, do generalnego remontu. U progu jesieni życia zamarzyły się im tylko własne i nowe cztery kąty, solidnie zbudowane, z rozwiązaniami ułatwiającymi życie seniorom.

Kiedy zapadła decyzja o budowaniu, najpierw określili lokalizację. Przyznają, że rozważali powrót na stałe do Lublina, z którego pochodzą, lecz postanowili pozostać w okolicy, w której ostatnio mieszkali (zamierzali nawet nadal mieszkać w tej samej gminie). Potem szczegółowo uzgodnili kryteria wyboru nowej parceli. Miała być mniejsza o połowę od starej i znajdować się czystej i spokojnej okolicy. Wkrótce znaleźli taką w odległości kilkunastu kilometrów od poprzedniego miejsca zamieszkania (jednak znajduje się w sąsiedniej gminie).

Dom stoi na dość wąskiej działce (o szer. 25 m), więc autor projektu na zamówienie musiał umiejętnie zaprojektować jego bryłę. Wysunął do przodu garaż na 2 samochody. Pod ukośnym wielospadowym dachem umieścił dwie wygodne kondygnacje mieszkalne, ale tylko dolna jest użytkowana przez właścicieli. Górna, od początku przewidziana dla opiekunki, zostanie ewentualnie wykończona i urządzona w przyszłości, jeśli Halina i Jurek będą potrzebowali jej pomocy na starość.

Dom w tradycyjnym stylu zbudowano ze sprawdzonych, klasycznych materiałów, ale wykorzystano również materiały nowoczesne. Dwuwarstwowe ściany z bloczków betonu komórkowego i styropianu otynkowano trwałym tynkiem silikatowym. Główne wejście zamknięto bezpiecznymi drewnianymi drzwiami z przeszklonym bocznym doświetlem. Do wykończenia dachu, pokrytego blachodachówką, użyto rynien, spustów dachowych i podbitki z wytrzymałego PVC. Ścieżkę i podjazd utwardzono kostką betonową.

- W wybranej miejscowości nie ma przemysłu, ani uciążliwych zakładów produkcyjnych, za to kompleks wąskich uliczek z jednorodzinnymi domami otacza las i pola - opowiada Halina. - To zaważyło! Kupiliśmy tu działkę, chociaż nie spełniała ona kilku ważnych kryteriów, które wcześniej wyznaczyliśmy. Na przykład nasza parcela jest kiepsko uzbrojona w media i dość wąska. Dostęp tylko do sieci elektrycznej to trochę mało, by zaczynać budowę, ale w zamian sprzedający zaproponował nam niską cenę, 7 $/m2.

Ucieszyliśmy się, gdy niedługo po zakupie ziemi powstała sieć wodociągowa, bo mogliśmy startować z budową. Zaletą lokalizacji działki jest to, że nie znajduje się przy głównej drodze. Nie interesowały nas miejsca ruchliwe i głośne, bo resztę życia wolimy spędzić przy cichej, kameralnej uliczce. Nasza jest właśnie taka i co ważne - ma krótki wyjazd na asfalt.

Oczywiście, staraliśmy się zamieszkać w miejscowości z przychodnią, kościołem, sklepami, dobrym dojazdem - pod tym względem również nie wszystko się udało. Do ośrodka zdrowia i kościoła musimy, niestety, dojeżdżać.

Tył domu. Kolorystyka zewnętrznego wykończenia bryły sprawia, że budynek ładnie wtapia się w szatę roślinną ogrodu i najbliższego otoczenia działki. Blachodachówkę w kolorze zielonym właściciele zastosowali, żeby zamaskować nalot, którego trudno uniknąć w bliskim sąsiedztwie drzew. I to był udany zabieg. Niestety, nie sprawdza się kanarkowy odcień tynku, ponieważ przyciąga on owady, które go brudzą. Na szczęście tynk silikatowy można wielokrotnie myć. Na prośbę Haliny i Jurka autor projektu umieścił ich strefę sypialnianą z tyłu domu, w najcichszym miejscu. Można z niej wyjść na taras przez jej pokój.

Funkcje użytkowe sprzyjające seniorom

Właściciele z dwóch powodów zamówili projekt u architekta z okolicy. Po pierwsze, chcieli pod jednym dachem stworzyć dwie oddzielne przestrzenie mieszkalne (docelowo planują wyposażyć je w osobne liczniki). Po drugie - posesja ma szerokość tylko 25 m, więc bryłę domu z dużym garażem na 2 samochody trzeba było umiejętnie wpisać w jej przestrzeń.

Zgodnie z odgórnymi nakazami w MPZP, dom musiał być przykryty ukośnym dachem. Halinie i Jurkowi to odpowiadało, bo podoba im się przytulna, tradycyjna zabudowa jednorodzinna. Zamierzali także użyć sprawdzonych od lat materiałów, a budowę prowadzić systemem kolejnych ekip.

Właściciele celowo kupili taką działkę, żeby mogli wokół domu założyć ogród i wypoczywać na świeżym powietrzu. Nie wyobrażali sobie letniego odpoczynku bez funkcjonalnego i starannie wyposażonego tarasu. Ma on powierzchnię 35 m2 i trwałą posadzkę z kostki betonowej. Część jego przestrzeni znajduje się pod stropem poddasza, a nad całą niezadaszoną częścią można rozwinąć markizę (obsługiwaną elektrycznie).

- Położyliśmy nacisk na funkcjonalność i wygodę - opowiadają dalej właściciele. - I wcale nie mówimy tu tylko o komforcie w pokojach. Bardzo zależało nam na przestronnym garażu, koniecznie połączonym przejściem z pomieszczeniem gospodarczym i z resztą domu. Chcemy wsiadać do samochodów pod dachem i w cieple, a nie pod chmurką. Liczyła się dobrze zorganizowana kotłownia, pralnia i składzik gospodarczy. Te 3 funkcje skupiliśmy w jednym wnętrzu o pow. 14 m2, które zaopatrzyliśmy w dodatkowe drzwi do ogrodu. Rozwiązanie bardzo się sprawdza.

Równie funkcjonalna jest spiżarka, którą umieściliśmy pod klatką schodową. Jest nieogrzewana, a jej przestrzeń powiększyliśmy przez obniżenie podłogi o 60 cm. Głębiej się nie dało wkopać, z powodu okresowo wysokich wód gruntowych. Strefę prywatną od dziennej odgrodziliśmy solidnymi drzwiami, więc zawsze jest możliwość odpoczywania w ciszy. Urządziliśmy tu dwie sypialnie. Do pokoju Haliny przylega garderoba, do drugiego - wspólna łazienka. Praktyka pokazała jednak, że wygodniej byłoby nam z łazienką położoną pośrodku, między naszymi pokojami. Gościnna łazienka jest dostępna z głównego holu.

Kuchnia celowo ma drzwi, a między jadalnią i salonem postawiliśmy pełną ścianę, choć architekt zaplanował tu przejście. Staraliśmy się jeszcze ograniczyć bariery architektoniczne i ułatwić ewentualne poruszanie się na wózku po domu i w ogrodzie.

Projekt: Pracownia Projektowa Marek Czachorowski; Rzut parteru i rzut parteru po modernizacji

Instalacje w domu dla seniorów

Małżonkowie wiedzieli, że na ich przyszły emerycki budżet poważny wpływ będzie miał wybór paliwa oraz sposobu ogrzewania budynku i wody użytkowej. Po analizie różnych rozwiązań postanowili ogrzewać budynek i c.w.u. kotłem na gaz płynny, chociaż hydraulik namawiał ich na instalację z kotłem na olej opałowy. Rzeczywiście, w trakcie pięcioletniej budowy (właściciele nie spieszyli się, bo finansowali ją z oszczędności i bieżących dochodów) cena oleju opałowego była niższa od ceny gazu płynnego. Potem jednak olej stał się droższy i mniej opłacalny. Para wybrała gaz płynny głównie dlatego, że w miejscowości zawiązał się komitet społeczny w celu zbudowania sieci gazu ziemnego i gdyby powstała, w zakupionym kotle gazowym wystarczyłoby zmienić tylko dyszę w palniku.

Para samodzielnie urządzała wnętrza. Na posadzkach w strefie dziennej poleciła parkieciarzom ułożyć finish parkiet z drewna dębowego (z gotowym lakierem). Nie ma w nim progów, ponieważ ograniczano wszelkie bariery architektoniczne. Schody znajdują się jedynie przy ganku i tarasie, ale w razie konieczności poruszania się na wózku inwalidzkim - można będzie łatwo wykonać tu pochylnię, albo po prostu bezkolizyjnie poruszać się przez garaż.

Choć powierzchnię kuchni zmniejszono o 2 m2, zabudowa kuchenna w kształcie litery U z długimi blatami (laminowanymi) sprawia, że jest bardzo funkcjonalna. Zmieścił się tu również stół do codziennego spożywania posiłków. W posadzce w kuchni i w obu łazienkach zamontowano wodne ogrzewanie podłogowe. W reszcie pomieszczeń na ścianach zawieszono grzejniki.

- Dobrze zrobiłem, że postawiłem na gaz płynny, chociaż po przeprowadzce przez kilka lat ogrzewanie kosztowało bardzo drogo - wyjaśnia Jurek. - Dlaczego? Bo gdy negocjacje z gazownią zakończyły się fiaskiem, musieliśmy się poddać dyktaturze dostawcy gazu płynnego, narzucającemu wysokie ceny na paliwo, dzierżawę zbiornika i długie okresy umów na dostawę. Ale to się już zmieniło.

W 2015 r., po wygaśnięciu niekorzystnej dla nas umowy, kupiliśmy własny zbiornik za 6000 zł i sami wybieramy dostawcę. Konkurencja rynkowa sprawia, że cena gazu mocno spadła. Nareszcie jesteśmy w pełni zadowoleni z tego paliwa. Dla instalacji grzewczej celowo kupiliśmy kondensacyjny kocioł z pojemnym zasobnikiem na wodę, żeby ewentualnie uzupełnić ją instalacją solarną. W trakcie budowy nie było nas stać na kolektory słoneczne, a teraz okazuje się, że w dwuosobowym gospodarstwie nie sprawdziłyby się i na dodatek ich koszt bardzo długo by się amortyzował. Mamy natomiast możliwość założenia ich w przyszłości, jeśli ilość domowników się zwiększy.

Ponieważ zdarzyła się w grudniu któregoś roku aż kilkudniowa awaria prądu - nastąpiła po zerwaniu sieci elektrycznej przez mokry śnieg - zdecydowaliśmy się zabezpieczyć płynność grzewczą na wypadek kolejnej. W 2015 r. kupiliśmy mocny agregat prądotwórczy i wykonaliśmy dla niego awaryjną instalację elektryczną. W ten sposób zyskaliśmy alternatywny napęd dla kotła gazowego i kominka z wentylatorem w układzie DGP.

Układ i wielkość pomieszczeń na parterze są tak pomyślane, żeby dobrze służyły przez całą jesień życia. Autor projektu domu zaplanował je zgodnie z potrzebami i pomysłami właścicieli. Ale i tak podczas budowy wprowadzili oni kilka zmian. Między innymi wymurowali ścianę działową między jadalnią a salonem. Żeby dodana ściana nie była zbyt monotonna, wykonali w niej półki-wnęki na ozdobne bibeloty.

Halina i Jurek - Pięcioletnia budowa domu miała taką zaletę, że mogliśmy dobrze przemyśleć wszystkie rozwiązania, ułatwiające nam życie obecnie i na starość. Skonstruowanie poddasza, z którego nie zamierzamy nigdy sami korzystać, nie podniosło znacząco kosztów budowy. Natomiast zapewniliśmy sobie i ewentualnej opiekunce możliwość zamieszkania razem, a jednak osobno.

Redaktor: Lilianna Jampolska