Co z wypłatami dotacji z Czystego powietrza? Kiedy dostaniemy zaległe i nowe dofinansowania w 2024 roku?

Nasza Czytelniczka dostała sms-a o takiej treści: "Twój wniosek z 25 lipca 2023 został zweryfikowany pozytywnie. Wypłata nastąpi natychmiast po otrzymaniu środków. WFOŚiGW". Pieniędzy dotychczas nie otrzymała. Wiele osób pyta, czy program Czyste Powietrze nadal działa? Kiedy dostaną zaległe pieniądze?

Opóźnienia w płatnościach z programu Czyste Powietrze

Program Czyste Powietrze jest wciąż realizowany i ruszyły zaległe wypłaty dofinansowania. Rząd poinformował, że ma zapewnione finansowanie, a zainteresowani mogą składać nowe wnioski o dofinansowanie na wymianę kopciuchów i termomodernizację. Na początku kwietnia 2024 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej poinformował, że: - Jeszcze przez jakiś czas wypłata dotacji przez wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej (WFOŚiGW) może być opóźniona, ale każda płatność dla beneficjentów Czystego Powietrza zostanie zrealizowana.

Informacje o opóźnieniach w płatnościach z programu Czyste Powietrze pojawiły się na przełomie 2023/2024 roku. W styczniu 2024 roku minister klimatu potwierdziła, że w połowie grudnia NFOŚiGW wstrzymał wypłaty dotacji z Czystego Powietrza. Na pieniądze czekało kilkanaście tysięcy beneficjentów. Wypłaty zostały wznowione na początku lutego 2024 roku. Teoretycznie, WFOŚiGW powinien wypłacić dotację w terminie do 30 dni od złożenia kompletnego, prawidłowo wypełnionego wniosku o płatność z wymaganymi załącznikami.

Kto dostanie dofinansowanie i może wnioskować w 2024 r. o dopłaty z Czystego Powietrza? 

Wsparcie finansowe z programu Czyste Powietrze przysługuje właścicielom/współwłaścicielom budynków mieszkalnych jednorodzinnych lub wydzielonych w budynkach jednorodzinnych lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą, którzy zarabiają rocznie nie więcej niż 135 tys. zł (według ostatniego zeznania podatkowego). 

Wysokość dopłat z programu Czyste Powietrze jest uzależniona od dochodów. Beneficjentów, według ich malejących dochodów, podzielono na trzy grupy – na uprawnionych do podstawowego, podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania z programu Czyste Powietrze.

Maksymalna dotacja, do 100% poniesionych kosztów i do 135 tys. zł (plus 1200 zł na audyt energetyczny), przysługuje przy najwyższym poziomie dofinansowania. Do ubiegania się o te pieniądze uprawnia miesięczny dochód:

• poniżej 1090 zł na głowę w gospodarstwie wieloosobowym
• i do 1526 zł w gospodarstwie jednoosobowym,
• albo prawo do otrzymywania zasiłku.

Uwaga! Na maksymalną kwotę dofinansowania z Czystego Powietrza mogą liczyć wyłącznie inwestorzy przeprowadzający kompleksową termomodernizację.

Dlaczego nie dostaniemy zwrotu 100% kosztów z programu Czyste powietrze?

Zwrot 100% kosztów, co często w reklamach wykorzystują producenci materiałów budowlanych, to nie do końca prawda. VAT nie jest bowiem kosztem kwalifikowanym. Nie pozwalają na to unijne przepisy, a program jest finansowany również ze środków europejskich. Beneficjenci otrzymają zatem zwrot do 100% poniesionych kosztów netto, podatek VAT muszą zapłacić sami. 

Jaka wysokość dofinansowania z Czystego Powietrza?

Na pozostałych poziomach dofinansowania z programu Czyste Powietrze wsparcie jest mniejsze. Do ubiegania się o poziom podwyższony w 2024 roku uprawnia miesięczny dochód poniżej 1894 zł na głowę w gospodarstwie wieloosobowym i do 2651 zł w gospodarstwie jednoosobowym. W tym przypadku niezbędne jest zaświadczenie o dochodach wydane przez miejski lub gminny ośrodek pomocy społecznej. Dostać można maksymalnie 99 tys. zł. Maksymalna dotacja przy podstawowym poziomie dofinansowania to 66 tys. zł. Tu jedynym ograniczeniem dochodowym jest poziom rocznych zarobków, nie przekraczający 135 tys. zł.

Pod koniec ubiegłego roku dopłaty z Czystego Powietrza, największego w historii Polski programu wspierającego termomodernizację, zostały wstrzymane. Teraz sytuacja wraca do normy. Maksymalne dofinansowanie w 2024 roku wynosi 136,2 tys. zł (fot. Paroc)

Jak dostać dopłatę z Czystego powietrza przed rozpoczęciem prac?

Uprawnieni do podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania mogą też liczyć na prefinansowanie, czyli możliwość otrzymania pieniędzy przed rozpoczęciem remontu. Żeby dostać zaliczkę w wysokości do 50% dotacji, razem z wnioskiem o dofinansowanie trzeba przesłać umowę z wykonawcą na przeprowadzenie konkretnych prac, zgodnych z zapisami programu. Pieniądze wpłyną na jego konto. 

Umowy o dofinansowanie mają być podpisywane do końca 2027 r., wydatkowanie środków zakończy się we wrześniu 2029.

Uwaga na akwizytorów i nieuczciwe firmy! Zmiany w Czystym Powietrzu od kwietnia 2024 r.

Od 22 kwietnia 2024 roku o dopłatę z programu Czyste Powietrze do pompy ciepła, kotła zagazowującego drewno czy kotła na pellet można będzie wnioskować pod warunkiem wyboru urządzenia z listy zielonych urządzeń i materiałów (dostępna na stronie: lista-zum.ios.edu.pl). Co ograniczy naciąganie inwestorów na urządzenia niespełniające odpowiednich parametrów. Na liście wciąż są kotły gazowe, choć pewnie tylko do końca roku. 

Przy okazji Narodowy Fundusz przestrzega przed akwizytorami, pukającymi do drzwi i oferującymi wymianę urządzenia grzewczego za darmo. I ostrzega: Nie należy przyjmować ofert na wymianę samego źródła ciepła, jeśli dom wymaga docieplenia! To podstawa. 

Oferta na zainstalowanie nowego źródła ciepła w budynku, który wymaga termomodernizacji, może skutkować wysokimi rachunkami za ciepło w okresie grzewczym. 

Po 22 kwietnia 2024 roku maksymalną dotację (najwyższy poziom dofinansowania) będzie można uzyskać tylko na jeden budynek mieszkalny jednorodzinny albo jeden lokal mieszkalny wydzielony w takim budynku.

Na co można dostać dofinansowanie z programu Czyste Powietrze?

Dotacja z programu Czyste Powietrze przysługuje na:

• wymianę, zakup, montaż źródła ciepła;
• instalację centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej;
• wentylację mechaniczną z odzyskiem ciepła;
• ocieplenie przegród budowlanych;
• stolarkę okienną i drzwiową;
• dokumentację (audyt energetyczny, projekty, ekspertyzy);
• mikroinstalację fotowoltaiczną.

Kto dostanie najwięcej pieniędzy z Czystego Powietrza i jak rozliczać faktury?

Podstawowym warunkiem skorzystania z państwowego wsparcia jest likwidacja (zezłomowanie) nieefektywnego kotła na paliwo stałe. Na maksymalne kwoty dotacji, na każdym z poziomów dofinansowania, można liczyć jedynie przeprowadzając kompleksową termomodernizację. Można o niej mówić, gdy zostały spełnione trzy warunki:

• przeprowadzono audyt energetyczny budynku;
• osiągnięto co najmniej jeden wskaźnik kompleksowej termomodernizacji, czyli zmniejszono zapotrzebowanie na energię użytkową do 80 kWh/(m2·rok), albo zmniejszono je o minimum 40%;
• zrealizowano w całości wariant z audytu energetycznego, gwarantujący osiągnięcie co najmniej jednego z wymienionych wyżej wskaźników.

Bez audytu, wymiany kotła na pompę ciepła, montażu instalacji fotowoltaicznej, ocieplenia przegród, na maksymalną dotację z programu Czyste Powietrze nie ma co liczyć. Na najwyższym poziomie dofinansowania bez kompleksowej termomodernizacji można dostać maksymalnie 79 tys. zł (z fotowoltiką), bez paneli PV – 70 tys. zł. A jeśli zamiast pompy ciepła zamotujemy inne urządzenie grzewcze, dopuszczone w programie (np. kocioł na gaz), to dopłaty będą niższe o kolejne 20 tys. zł.

Po ostatnich zmianach w programie Czyste Powietrze dopłatę do urządzenia grzewczego dostaniemy tylko wówczas, gdy znajduje się ono na liście zielonych urządzeń i materiałów (fot. Vaillant)

Rozpoczęcie przedsięwzięcia (czyli wystawienie pierwszej faktury) musi nastąpić nie wcześniej niż 6 miesięcy przed złożeniem wniosku o dofinansowanie. Prace należy zakończyć w ciągu 30 (poziom podstawowy i podwyższony) lub 36 miesięcy (najwyższy poziom dofinansowania).

Redaktor: Janusz Werner
Zdjęcie otwierające: Austrotherm