W murach, niezależnie od zastosowanych materiałów murowych jest wiele miejsc, które należy wzmacniać. Mury wzmacnia się najczęściej na etapie ich wznoszenia za pomocą elementów żelbetowych ulokowanych w płaszczyźnie muru lub przy użyciu zbrojenia umieszczanego w spoinach. Można też wzmacniać mury metodą powierzchniowego wzmacniania za pomocą specjalnych siatek lub taśm. Oczywiście, w tym ostatnim przypadku dotyczy to już wykonanych murów, a najczęściej budynków już użytkowanych. W niniejszym artykule zajmiemy się wzmacnianiem murów, wznoszonych w trakcie budowy.
Tomasz Rybarczyk
Data publikacji: 2024-05-10
Data aktualizacji: 2024-05-10
Wzmocnienia za pomocą elementów żelbetowych wykonuje się przede wszystkim po to, by usztywnić mury, by zwiększyć ich nośność lub aby ograniczyć ich odkształcalność. Wszystkie te skutki wzmocnienia w kontekście przyczyn wzajemnie się przenikają i uzupełniają. Takimi miejscami, które się wzmacnia są ściany zewnętrzne i wewnętrzne nośne. Są to ściany pełnych kondygnacji lub poddasza.
Ściany pełnych kondygnacji wzmacnia się najczęściej, jeśli jest konkretna potrzeba wynikająca ze względów konstrukcyjnych. Ściany zewnętrzne, np. ściany parteru wymagają wzmocnienia, ze względu na to, że coraz częściej buduje się budynki, w których nie ma ścian wewnętrznych konstrukcyjnych, pełniących również funkcję usztywniającą dla ścian zewnętrznych. Dlatego obecnie jest dużo projektów, w których właśnie ściany zewnętrzne usztywnia się i wzmacnia za pomocą układu trzpieniami żelbetowych połączonych z wieńcem żelbetowym.
W przypadku ścian poddasza i jeśli ściany kolankowe są wyższe niż na dwa bloczki (około 50 cm), to wymagają one również wzmocnienia. Na ścianach kolankowych spoczywa konstrukcja dachu, więc na te ściany działają siły horyzontalne - reakcje z dachu. Ściany te są zginane, co jest wyjątkowo niekorzystne dla konstrukcji murowych. Dlatego trzeba je usztywnić za pomocą trzpieni żelbetowych i wieńca pod murłatę.
Podobna sytuacja jest ze ścianami szczytowymi, które narażone są na działanie wiatru, szczególnie w momencie, kiedy budynek jest jeszcze niezadaszony, a więc otwarty. Dlatego ściany szczytowe trzeba usztywnić za pomocą układu trzpieni i wieńców żelbetowych (np. wieńcem obwodowym).
Wszystkie te elementy żelbetowe powinny być ujęte w projekcie. W trakcie wykonywania kierownik budowy powinien skontrolować zbrojenie przed ułożeniem betonu w szalunku.
Mury wzmacnia się najczęściej na etapie ich wznoszenia za pomocą elementów żelbetowych ulokowanych w płaszczyźnie muru lub przy użyciu zbrojenia umieszczanego w spoinach
Wzmocnienie za pomocą zbrojenia
Mury wzmacnia się również za pomocą zbrojenia ulokowanego w spoinach wspornych (poziomych). Wówczas stosuje się specjalne zbrojenie w postaci kratowniczek lub taśm zbrojeniowych. Mury są elementami budynku, w których występuje nie tylko ściskanie. Są miejsca w murach, w których jest rozciąganie. Dotyczy to np. stref podokiennych, które powinny być wzmocnione, by nie wystąpiły rysy pod oknami. Dotyczy to każdego rodzaju materiału murowego, nie tylko betonu komórkowego. Wykonuje się to za pomocą specjalnego zbrojenia, które umieszcza się w spoinie. Wówczas trzeba zbrojenie zatopić w spoinie poziomej z odpowiednią długością zakotwienia po obu stronach od krawędzi otworu oraz odpowiednią odległością od powierzchni zewnętrznych i wewnętrznych muru. Ważne jest by zbrojenie było z każdej warstwie ulokowane w zaprawie murarskiej, bo to wówczas gwarantuje jego właściwe "działanie". Dlatego jest odpowiednie zbrojenie do zaprawy do cienkich spoin oraz do zaprawy tradycyjnej. Niestety zbrojenia nie da się ulokować w murach wykonywanych na klej poliuretanowy, co jest wadą zastosowani tego rodzaju kleju.
Mury również się wzmacnia zbrojeniem, jeśli są one ulokowane na odkształcalnych podłożach. Dotyczy to np. ścian działowych usytuowanych na podatnych na ugięcia stropach. Wówczas zbrojenie umieszcza się w kilku dolnych spoinach ścian.
Niezależnie od materiału, jaki się stosuje do wykonania murów, to i tak wzmocnienia murów należy wykonać. Wszystko powinno być ujęte w projekcie. Zawsze też dobrze skonsultować to przed rozpoczęciem murowania z kierownikiem budowy, który powinien zwrócić na to uwagę wykonawcy jeszcze przed murowaniem.
Jak wykonać wzmocnienia murów można zobaczyć na filmach szkoleniowych:
Mgr inż. architekt, mgr inż. budownictwa. Product manager w firmie SOLBET. Rzeczoznawca budowlany, uprawniony do projektowania bez ograniczeń w specjalności architektonicznej, do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno-budowlanej. Doktorant na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Członek komitetów technicznych PKN. Praktyk w projektowaniu i realizacji obiektów budowlanych.