Armatura w instalacji z pompą ciepła - 6 błędów

Instalacja z pompą ciepła jest energooszczędna, jednak tylko wtedy, jeśli działa prawidłowo. Niezbędnym warunkiem poprawnej pracy instalacji jest wybór odpowiednich elementów armatury. Jakich błędów należy unikać?

Armatura w instalacji z pompą ciepła - 6 błędów
ESBE Hydronic Systems Zawory mieszające, zawory termostatyczne i siłowniki
Dane kontaktowe:
61 851 07 28
Garbary 56 61-758 Poznań

PokażUkryj szczegółowe informacje o firmie

Poniżej prezentujemy 6 stosunkowo prostych, ale wciąż popełnianych błędów w instalacjach z pompą ciepła.

Błąd 1: Brak zbiornika buforowego

Zbiornik buforowy jest wymagany w instalacji z pompą ciepła na przykład wtedy, gdy zamontowane są w niej grzejniki albo drugie źródło ciepła na paliwo stałe (np. kominek z płaszczem wodnym). Bufor pełni wiele funkcji, wśród których należy wyróżnić zapewnienie optymalnego przepływu przez pompą ciepła, a także wydłużenie jej okresu eksploatacji.

Ku przestrodze - przykład źle zaplanowanej instalacji grzewczej. fot. ESBE
Źle zaplanowana instalacja grzewcza może przynieść wiele niekorzystnych skutków

Osobnym tematem jest zastosowanie zbiornika do akumulacji ciepłej wody zasilającej punkty poboru lub wybór zbiornika spełniającego obie funkcje (tzw. zbiornika kombinowanego). Zbiornik kombinowany stosuje się również w instalacji z kominkiem ogrzewającym wodę na potrzeby gospodarstwa domowego.

Schemat ideowy instalacji z pompą ciepłą z obiegiem grzewczym i zbiornikiem ciepłej wody użytkowej; 1-zawór przełączający, 2-termostatyczny zawór mieszający
Schemat ideowy instalacji z pompą ciepłą z obiegiem grzewczym i zbiornikiem ciepłej wody użytkowej; 1-zawór przełączający, 2-termostatyczny zawór mieszający

Błąd 2: Zbyt mały zbiornik buforowy

Decyzja o zakupie i montażu zbiornika buforowego powinna opierać się na odpowiedzi na poniższe pytania.

  • Jakiego rodzaju odbiorniki są zamontowane w danej instalacji?
  • Jaką moc ma pompa ciepła?

Dla „podłogówki” pojemność zbiornika wynosi 20l/1 kW pojemności pompy ciepła, a dla ogrzewania grzejnikowego – 10l/1 kW pojemności pompy ciepła. Pojemność zbiorników wynosi najczęściej od 100 do 500 litrów. Z kolei zbiorniki kombinowane dobiera się również w oparciu o zapotrzebowania danego gospodarstwa domowego na wodę.

Błąd 3: Zbyt „słaby” zawór

Stosunkowo podobna zasadą należy kierować się podczas doboru armatury regulacyjnej. W przypadku zaworów przełączających istotne są jednak inne parametry – wielkość przyłącza, a także wartość Kvs (wyrażona w m3/h). „Słaby” zawór to także taki produkt, który szybciej zużywa się pod wpływem czynników wewnętrznych i zewnętrznych.

Zawór przełączający ESBE VRG232
Zawór przełączający ESBE VRG232

Dobrym przykładem zaworu, na którym można się wzorować, by nie popełnić powyższych błędów, jest zawór ESBE serii VRG230 z mosiężnym, odpornym na odcynkowanie korpusem. Seria VRG230 to zawory o DN 20-50 z różnymi wielkościami przyłączy i rodzajami gwintów, a także wartościami Kvs równymi od 6,3 do 40 m3/h. Zawór należy zawsze dobrać do parametrów instalacji i montować zgodnie z instrukcją obsługi. Przewymiarowany zawór pracuje niedokładnie i generuje straty ciepła.

Błąd 4: Błędny sygnał

Wybór właściwego sygnału sterującego stanowi kluczowy etap doboru siłownika do zaworu przełączającego. Do przełączania strumienia medium grzewczego lub chłodniczego stosuje się siłownik z sygnałem 2-punktowym. Prawidłowo dobrany siłownik pozwala wykorzystać też dodatkową „funkcję” zaworów mieszających, stosowanych jako alternatywa do przełączania medium.

Jeżeli zawór ma wbudowany siłownik, zasady jego doboru są znacznie prostsze. Instalator nie musi zastanawiać się wówczas nad rodzajem sygnału sterującego.

Funkcja zaworu a sygnał siłownika, zawór rozdzielający = zawór przełączający
Funkcja zaworu a sygnał siłownika, zawór rozdzielający = zawór przełączający

Błędnego doboru siłownika można dokonać również podczas jego doboru do zaworu mieszającego (np. przy obiegu ogrzewania podłogowego). Do mieszania strumienia medium służy sygnał 3-punktowy lub sygnał proporcjonalny (rzadszy wybór).

Błąd 5: Siłownik pod zaworem

Jeżeli zawór współpracuje z zewnętrznym siłownikiem, podczas montażu siłownika czyha na instalatora jeszcze jeden błąd. Siłownik można montować niemal pod każdym kątem w stosunku do zaworu, jednak należy unikać sytuacji, w której będzie znajdował się on pod zaworem.

Większość zaworów, które są dostępne na rynku spełnia określone normy szczelności. W razie, jeśli dojdzie jednak do awarii, woda z przeciekającego zaworu może uszkodzić siłownik lub sterownik. Podobny problem może wystąpić, jeśli zamontuje się zawór ze zintegrowanym siłownikiem do góry nogami.

Błąd 6: Nieprawidłowa wymiana części

Jeżeli w zaworze lub innym komponencie instalacji dojdzie do awarii, należy rozważyć zakup części zamiennych lub nowych elementów armatury. Demontażu części zaworu lub siłownika należy dokonywać zawsze zgodnie z instrukcją obsługi. Na przykład, zawór obrotowy składa się z elementów, które można ściągać ręcznie, a także takich, które wymagają użycia ogólnodostępnych narzędzi. Podczas nieprawidłowego demontażu można dodatkowo uszkodzić zawór (np. jego gwint lub plastikowy element).

Przykład uszkodzonego zaworu serii VRG
Przykład uszkodzonego zaworu serii VRG

Informacje odnośnie części zamiennych znajdują się na stronie producenta, w katalogach zamienników, a także u doradców technicznych. W razie wątpliwości dostępne są też materiały produktowe i wskazówki montażowe.

Instalacja z pompą ciepła ma służyć przez lata, dlatego powinna być odpowiednio przemyślana, zaprojektowana i wykonana. Wiele błędów można popełnić również przy wyborze pompy ciepła lub drugiego źródła ciepła, dlatego najlepiej sięgać po doświadczonych specjalistów i wysokiej jakości armaturę.

źródło: ESBE

Zdjęcie główne: Dobre praktyki – przykład zastosowania zbiornika buforowego w instalacji z pompą ciepła, fot. Instals-Plus Toruń