08.10.2025 
9-16 minut 
Systemy ocieplania i termorenowacji 
+48 691 96 76 32, +48 607 110 217, +48 22 783 64 64, +48 22 783 65 05 
Długa 86 05-075 Warszawa Wesoła 
Ekologiczne budownictwo w Polsce - realne wzywanie
W ostatnich latach temat ekologii w budownictwie staje się coraz bardziej popularny. W krajach zachodnich kwestia zrównoważonego rozwoju w tej branży jest obecna już od wielu lat, jednak w Polsce nadal pozostaje to wyzwaniem.
Wraz z rosnącym naciskiem na ochronę środowiska, konieczność „zazielenienia” budownictwa staje się nie tylko kwestią estetyki, ale także realnej potrzeby zmian w całym sektorze.
- Jakie działania mogą wpłynąć na poprawę efektywności energetycznej budynków, redukcję odpadów i emisji gazów cieplarnianych?
- Jakie bariery trzeba przezwyciężyć, by Polska stała się liderem w zakresie ekologicznego budownictwa?
Odpowiedzi na te pytania są kluczowe, by stworzyć przyszłość, w której budownictwo będzie przyjazne zarówno ludziom, jak i środowisku.
Cykl życia budynku – od budowy do rozbiórki
Aby zrozumieć wyzwania związane z ekologicznym budownictwem, warto przyjrzeć się cyklowi życia budynku, który dzieli się na trzy główne etapy: przygotowanie i budowa, eksploatacja oraz rozbiórka i utylizacja. Każdy z tych etapów generuje znaczący wpływ na środowisko, a ich zminimalizowanie stanowi jedno z głównych zadań w dążeniu do ekologicznej transformacji.
Pierwszym etapem jest budowa, która wiąże się z dużymi emisjami CO2, zużyciem wody oraz energii, szczególnie przy produkcji takich materiałów jak cement, beton czy stal.
Produkcja betonu odpowiada za kilka procent globalnych emisji dwutlenku węgla, a proces transportu materiałów budowlanych na plac budowy generuje kolejne koszty środowiskowe.
Dodatkowo, w trakcie budowy powstają ogromne ilości odpadów, takich jak gruz, materiały opakowaniowe i resztki surowców. Niewłaściwe ich zarządzanie może prowadzić do zanieczyszczenia środowiska, a w skali całej inwestycji to nawet kilkanaście ton odpadów.
W fazie eksploatacji budynki i obiekty użytkowe wymagają ciągłego zużycia energii na ogrzewanie, chłodzenie, oświetlenie i wentylację. Często jest to wynik słabej izolacji termicznej starszych budynków, które przez nieszczelne okna czy przegrody ścienne tracą ciepło, co przekłada się na wzrost zapotrzebowania na paliwa.
W Polsce znacząca część emisji gazów cieplarnianych pochodzi właśnie z sektora budynków. Zużycie wody, generowanie odpadów czy potrzeba przeprowadzania remontów także obciążają środowisko naturalne.
Kolejny etap to rozbiórka i utylizacja budynków. Jeśli odpady budowlane nie są odpowiednio segregowane, recyklingowane lub ponownie wykorzystywane, trafiają na składowiska, gdzie mogą przyczyniać się do degradacji środowiska. Często pomijane jest odzyskiwanie materiałów budowlanych, takich jak cegły czy gruz, które mogłyby zostać użyte w nowych inwestycjach.
W jakim kierunku zmierza ekologiczne budownictwo w Polsce?
Aby zmienić polski sektor budowlany na bardziej ekologiczny, potrzebne są konkretne rozwiązania, które będą obejmować różne aspekty budowy i eksploatacji budynków. Jednym z kluczowych zagadnień jest zrównoważona gospodarka odpadami już na etapie budowy.
Wprowadzenie systemów segregacji odpadów, stosowanie osłon antykurzowych, a także promowanie recyklingu materiałów budowlanych to działania, które znacząco zmniejszą negatywny wpływ na środowisko. Ważne jest także wdrożenie odpowiednich regulacji prawnych i standaryzacja praktyk budowlanych w tym zakresie.
Kolejnym ważnym krokiem jest projektowanie budynków z myślą o ich efektywności energetycznej. W tym przypadku liczy się każda decyzja już na etapie planowania budowy.
Odpowiednia izolacja termiczna, wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła, a także zastosowanie rozwiązań OZE (np. panele fotowoltaiczne, pompy ciepła) pozwolą na zmniejszenie zapotrzebowania na energię i ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Coraz częściej można spotkać się także z zielonymi dachami czy ogrodami deszczowymi, które poprawiają mikroklimat, sprzyjają retencji wody i zwiększają bioróżnorodność w miastach.
Poradnik
Zielona infrastruktura i jej rola w miejskim krajobrazie
Zielona infrastruktura to temat, który zyskuje na znaczeniu w miastach, które borykają się z problemem „betonozy”. To właśnie w miastach zabetonowane przestrzenie wpływają negatywnie na mikroklimat, utrudniają retencję wód opadowych i obniżają bioróżnorodność.
Rozwiązania takie jak zielone dachy, strefy retencyjne, ogrody deszczowe oraz tereny zielone mogą pomóc w walce z tymi problemami, poprawiając jednocześnie jakość życia mieszkańców.
Projektowanie budynków w sposób, który uwzględnia dużą ilość powierzchni biologicznie czynnej jest jednym z najistotniejszych elementów zrównoważonego rozwoju w miastach. Działania te przyczyniają się do poprawy jakości powietrza, redukcji efektu miejskiej wyspy ciepła, a także umożliwiają tworzenie miejsc wspólnych, które integrują społeczności i promują ekologiczne postawy wśród mieszkańców.
Wspólne działanie dla przyszłości
Kluczem do wprowadzenia skutecznych zmian jest współpraca wszystkich uczestników rynku budowlanego: inwestorów, architektów, wykonawców oraz samorządów.
Wspólne działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, wsparte odpowiednimi regulacjami prawnymi, wsparciem finansowym oraz edukacją branżową mogą przyczynić się do zrealizowania celów ekologicznego budownictwa w Polsce.
Warto podkreślić, że to właśnie edukacja oraz świadomość konsumentów mogą napędzać popyt na ekologiczne rozwiązania, co z kolei pozwoli obniżyć koszty wdrażania nowoczesnych technologii.
Potrzebna zmiana mentalności
Zmiana podejścia do budownictwa wymaga również zmiany mentalności na rynku. Zainteresowanie ekologicznymi rozwiązaniami może rosnąć, gdy inwestorzy, deweloperzy oraz mieszkańcy zaczynają dostrzegać korzyści wynikające z oszczędności energetycznych i poprawy jakości życia.
Budowanie z myślą o przyszłości to nie tylko kwestia troski o środowisko, ale także o portfele inwestorów i użytkowników budynków.
źródło i zdjęcia: Bella Plast Jastrzębski i Wspólnicy Spółka Komandytowa
