Program LIFE i transformacja energetyczna budynków – szansa dla Polski

Nowa perspektywa programu LIFE – klucz do efektywności energetycznej

W dobie zmian klimatycznych i rosnących kosztów energii, inwestycje w odnawialne źródła i modernizację budynków stają się nie tylko potrzebą, ale wręcz koniecznością. Europejski program LIFE, działający od lat jako filar wsparcia dla działań środowiskowych, w perspektywie 2021–2027 został rozszerzony o komponent Clean Energy Transition. To właśnie on skupia się na efektywności energetycznej budynków, promocji OZE oraz redukcji emisji CO2, oferując finansowanie dla projektów lokalnych, regionalnych i krajowych.

LIFE nie ogranicza się do dotacji – to narzędzie, które umożliwia kompleksowe wsparcie: od przygotowania inwestycji, przez dokumentację i szkolenia, aż po koordynację działań. Dzięki temu samorządy, instytucje publiczne i prywatni inwestorzy mogą szybciej wprowadzać rozwiązania obniżające zużycie energii i koszty eksploatacji budynków.

OSS Facilitator EPC – polska droga do przełamania barier

Jednym z najbardziej innowacyjnych przedsięwzięć realizowanych w ramach Clean Energy Transition jest projekt OSS Facilitator EPC. Jego celem jest ułatwienie stosowania umów o poprawę efektywności energetycznej, które dotychczas często pozostawały na papierze z powodu skomplikowanych procedur czy braku specjalistycznej wiedzy.

Nowością jest stworzenie platformy One-Stop-Shop, czyli jednego punktu kompleksowej obsługi. To rozwiązanie umożliwia publicznym inwestorom przejście przez cały proces – od pomysłu na modernizację, przez przygotowanie dokumentacji, po wdrożenie i rozliczenie umów EPC. Dodatkowym wsparciem są gotowe wzory umów, obejmujące zarówno mniejsze modernizacje, jak i duże projekty hybrydowe finansowane środkami unijnymi i krajowymi.

Projekt zakłada również stworzenie portfela 100 potencjalnych inwestycji, które mogą stanowić bazę do dalszego rozwoju rynku usług ESCO. Ważnym elementem jest Klub EPC-ESCO – społeczność ekspertów i praktyków, którzy dzielą się doświadczeniami i promują najlepsze rozwiązania w zakresie efektywności energetycznej.

Dlaczego LIFE jest tak istotny dla Polski?

Skalowalność i możliwość powtarzania gotowych modeli inwestycyjnych sprawiają, że Polska może szybko wdrażać kolejne modernizacje bez ponoszenia wysokich kosztów przygotowawczych. Dzięki transparentnym procedurom i gotowym wzorom umów rośnie zaufanie samorządów i instytucji finansowych do mechanizmu EPC. To z kolei ułatwia mobilizację kapitału i przyspiesza inwestycje.

Program ma też efekt mnożnikowy – stworzone modele i portfolio projektów mogą stać się fundamentem Krajowego Planu Renowacji Budynków oraz innych programów wspierających niskoemisyjną gospodarkę. W efekcie przekłada się to na niższe rachunki za energię, redukcję emisji oraz poprawę komfortu życia mieszkańców.

LIFE w szerszej perspektywie – krok ku neutralności klimatycznej

Budżet programu LIFE na lata 2021–2027 wynosi ponad 5 mld euro. To środki, które realnie wspierają realizację Europejskiego Zielonego Ładu i dążenie do neutralności klimatycznej do 2050 roku. Wykorzystanie mechanizmów takich jak OSS Facilitator EPC może stać się punktem zwrotnym w polskiej transformacji energetycznej.

W praktyce oznacza to nie tylko modernizację budynków, ale również budowanie zaufania do nowych modeli finansowania i tworzenie długofalowych strategii inwestycyjnych. Dla Polski to ogromna szansa na zmniejszenie strat energii, podniesienie jakości życia obywateli i rozwój nowoczesnego, zrównoważonego budownictwa.

źródło i zdjęcia: Bella Plast Jastrzębski i Wspólnicy Spółka Komandytowa